Toynbee’ye göre medeniyetlerin yaşam döngü- lerinde geçirdikleri süreçler birbirine benzemektedir. Buna göre bir medeniyet dört temel aşamadan geçerek ömrünü tamamlar: Bunlardan birincisi bir medeniyetin fizikî çevresi üzerinde hâkimiyet kurduğu gelişme çağıdır. Bu aşamadan sonra sel, kıtlık, istilâ gibi harici etkenler neticesinde değil de toplumların kendi dahili süreçlerinde kendilerini güçsüzleştiren bazı durumların neticesinde ortaya çıkan kargaşa zamanı gelmektedir. Bir medeniyetin üçüncü aşamasını ise evrensel devlet süreci teşkil eder. Bu aşamada medeniyet artık zirvesine erişmiş, yükselmesini tamamlamıştır. Bu devrede artık medeniyetin muhafazakâr bir mahiyet kazanması söz konusu olur. Nihai olarak da aslında bu muhafazakarlık sebebiyle bir parçalanma devresi medeniyete musallat olur.