Toprak reaksiyonu, toprağın asitlik veya alkaliliğini gösteren bir terimdir. Sulu
çözeltilerde hidroksil (OH-) ve hidrojen (H+) atomlarının bir bölümü iyon halinde bulunur. Çözeltide hidroksil iyonlarının fazlalığı alkaliliğe, hidrojen iyonları ise asitliğe yol açar. Bu iki iyonun çözeltideki miktarlarının çarpımı her zaman sabittir ve oda sıcaklığında (H+) x (OH-) = 10-14 g/L’dir. Yani bir litre suda iyon halindeki hidrojen ve hidroksil miktarları çarpıldığında, 1/1014 g değeri bulunur. Buna göre çözeltide hidrojen iyonları arttıkça hidroksil iyonları azalacaktır. Örneğin hidrojen iyonlarının derişimi 1/100 000 g/L olduğunda, ortam asit özellik kazanacak ve hidroksil iyonlarının derişimi 1/1000 000 000 g/L olacaktır. Hidrojen iyonunun fazla olduğu asit ortamda bile sıfırların fazlalığı, olayı görmeyi zorlaştırır. Kolaylık için şöyle bir yol geliştirilmiştir: Yukarıdaki örnekte hidrojen derişimi 1/100 000 veya 10-5 g/L’dir. Bu sayının logaritması alınıp eksi işaret atılırsa pH dediğimiz basit 5 sayısıyla karşılaşılır. Öyleyse, çözeltide hidrojen iyonları derişimi arttıkça kesrin paydasındaki sıfırlar azalacağından, pH değeri düşecektir. Çözeltilerde asitlik arttıkça pH düşer, alkalilik arttıkça pH yükselir. Bu değer en kuvvetli asit ortamda 0 olur.