Türkçe kökenli sözlerde istisnai birkaç sözcüğün dışında birincil uzun ünlü bulunabilir.

Birinci heceden sonra o/ö ünlüleri bulunan sözcükler yabancı kökenlidir.

Aynı ya da farklı hecelerde iki ünlü yan yana gelebilir.

İkiz ve üçüz ünlü vardır.

Yabancı kökenli sözcüklerdeki birincil uzunlukların büyük bölümü cahil, mavi, örneklerinde görüldüğü gibi yazıda gösterilebilir.