Türk Edebiyatının Mitolojik Kaynakları Deneme Sınavı Sorusu #709700
Aşağıdakilerden hangisi, Türk teogoni mitlerine göre gökyüzünde bulunan tanrılardan biridir?
Ülgen |
Yo Kan |
Talay Kan |
Umay |
Ak Ene |
Altay Türklerinin kam alkış (dua) ve ilahilerinde “Ülgen”, en büyük yaratıcı tanrı olarak yer alır. Ülgen sözcüğü “ulu” veya “büyük, yüce” anlamındadır. Şor, Teleüt ve Güney Altay Türklerinin kam alkışlarında ise, Ülgen’e, “Kuday” (kut+ay) denildiği de görülür. “Kayrakan” da yine en büyük tanrı anlamında kullanılan bir sıfattır, Erlik’e de verilir. Kam alkışlarında görülen “Kızagan” ve “Mergen”, Ülgen’in yardımcısı olan iyi ruhlardır. Altay Türkleri arasında 19. yüzyılda halkbilimsel derlemeler yapan Anohin’in tespitlerine göre Ülgen, ay ve güneşin arkasında, yıldızların üstünde yaşar ve iyilik yapmayı sever bir tanrıdır. Altay Türklerine göre, Ülgen ezeli ve ebedidir. Ülgen gök cisimlerini yönetir, gök gürültüsü, yıldırım yaratır, yağmurları yağdırır. Ülgen gök kuşağını, insanları, hayvanları, otlakları, yaylaları ve ateşi yaratmıştır. Bir insana benzediği düşünülen Ülgen için “ak nur”, “nurlu hakan”, “fırtına koparan”, “şimşek çaktıran” ve “yakıcı” gibi sıfatlar kullanılır. Yo Kan, Talay Kan, Umay ve Ak Ene yeryüzünde bulunan tanrılar ve kutsal ruhlar olduğu için sorunun doğru cevapları arasında yer almaz.
Yorumlar
- 0 Yorum