Gökyüzü başta olmak üzere evrenin veya tek tek nesnelerin oluşumuyla ilgili mitlere “kozmoloji mitleri” denir. Türk Halk kültüründe kozmoloji mitleriyle ilgili olarak yaşamakta olan unsurlar samanyolu, güneş, ay, dünyanın şekli, deprem, yerleşim yeri köken, tekrarlanan zaman, ateşin kökeni, bitkiler ve hayvanlarla ilgili mitlerdir. Dünyanın ve evrenin sonunu konu edinen mitlere“eskatoloji mitleri” adı verilir. Türk halk kültüründe Kıyamet inancının sözlü kaynaklardan derlenmiş ve mitolojik motifler taşıyan çeşitlenmeleri vardır.