Türk İdare Tarihi Deneme Sınavı Sorusu #30019

Eski Türk devletlerinde tahta geçme usulünün bir sisteme oturtulmayışı, çoğu zaman hanedan ailesi dışındaki bodun beylerinin dahi kanlı mücadelelere soyunmasına yol açmıştır. Bu bilgiden hareketle Eski Türk devletlerinde taht mücadelesinde hangi durumların ön planda yer almadığı sonucuna ulaşılabilir?


Veliahtlara taht yolunun kesin kurallar içerisinde tanımlanması
Mevcut karizmatik hükümdar modelinin teşvik edilmesi
Liyakat sahibi kişilerin başa geçmesinin meşrulaştırılması
Kanlı veraset savaşlarının yıkıma neden olabilecek potansiyele ulaşması
Taht geriliminin en yüksek düzeyde tigin tarafında hissedilmesi

Yanıt Açıklaması: "Şimdi iki kardeş mücadele ediyorlar, büyük veya küçük kardeş devlete sahip olacak" sözünden de anlaşılacağı üzere Eski Türk Devletlerinde tahta geçme usulünün bir sisteme oturtulamayışı, çoğu zaman hanedan ailesi dışındaki bodun beylerinin dahi kanlı mücadelelere soyunmasına yol açmıştır. Kuşkusuz sürecin gerilimini en fazla hissedenler tiginler olmuştur. Taht yolunu kesin kurallar içerisinde ne en büyük ne de en küçük kardeşler için açan Eski Türkler, adeta mevcut karizmatik hükümdar modelini teşvik etmiş ve liyakat sahibi kişilerin başa geçmesini meşru kılmıştır. Bu durum ise Fatih Kanunnamesi'ne kadar sürecek ve devletleri hızlı bir çöküş sürecine sürükleyecek kanlı veraset savaşlarına neden olmuştur. Dolayısıyla veliahtlar için taht yolunun kesin kurallar dahilinde belirlenmesi durumu söz konusu değildir.
Yorumlar
  • 0 Yorum