Hareket noktası, Gökalp’in koyduğu problemlerdir ve bu problemlerin başında da birey-toplum ilişkisi gelir. Ona göre topum içinde yaşayan insanın eylemleri topluma bağlıdır, bireyin hayatı toplumdan ayrı incelenemez. Öyle ise bütün manevi değerlerimizi bu toplumda aramalıyız. Bu noktada ise İzzet Göklap’den ayrılmaya başlar. “Eğer ahlakımız bir toplumsal belirlenimcilik ile gerektirilmiş bulunuyorsa, sorumluluğun manası nedir? “ sorusundan yola çıkan İzet toplumsal belirlenmicilik karşısında bireyin hürlüğü sorununu tartışır.