Mengüşoğlu’na göre, özne ile nesne arasındaki ilişkiden doğan bilgi, çeşitli edimlerden (aktlar) oluşur. Bu edimlere, bilgi edimleri denmektedir (Mengüşoğlu 1968, 40). Dört tür olan söz konusu bağlar şöyle açıklanmıştır: idrak edimi (aktı), insanı, dünyayla, varlık-alemiyle temasa, münasebete götüren önemli bir bilgi aktıdır. idrak aktı, çevreyi tanıtır ve çevredeki unsurlara yönelme imkanı verir, eşyanın mekandaki tertip, sıra ve düzenini, çevredeki şeylerin şekillerini, renklerini, kokusunu, sertliğini, yumuşaklığını, uzaklık, yakınlık, küçüklük ve büyüklüklerini tanıtır (Mengüşoğlu 1968, 40-41). Düşünme aktı, bütün varlık sahalarını, hatta irreel olan şeyleri, varolan şeylerle ilgisi olmayan hayal alanını da içine alır. Bunun nedeni, hem reel olan hem de ideal ve mental olan bir şeyin, hatta saf bir hayalden ibaret olan bir şeyin düşünülebilmesidir. Ayrıca zamana ve mekana bağlı değildir (Mengüşoğlu 1968, 46). Anlama aktı, düşünmenin idrak sahasına ait olan olayları herhangi bir refleksiyon sarf etmeden, doğrudan doğruya kavranmasıdır. Böyle olduğuna göre, bu aktın reel sahaya veya bu sahaya geçebilen şeylere ait olması gerekir. Bununla beraber anlama, idrak atkının sona erdiği yerde de devam eder. Çünkü fenomenin değer yapısını, fenomenle birlikte kavramaktadır. Anlama, düşünmenin bir özelliği olarak biopsişik temelde anlama kabiliyeti olarak öne çıkmaktadır(Mengüşoğlu 1968, 52). Anlamak, hiçbir refleksiyona dayanmadan doğrudan doğruya yönelinen şeyin manasını kavramaktır. (Mengüşoğlu 1968, 53). izah etme aktı, ya matematik-mantık, ya da fizik-nedensel bir temele dayanır. Çünkü izah etme, belli bir ilkeden hareket ederek bir şeyi, bir olayı kavramak, açıklamak demektir. Dolayısıyla, dolaylı bilgi sağlamaktadır (Mengüşoğlu 1968, 56). Mengüşoğlu, bilgi edimlerinden (aktlar) hareketle, bilginin özellikleri, bilgi türleri,apriorilik ve aposteriorilik, hakikat sorununu gibi konuları farklı anlayışları eleştirel bir tavırla değerlendirmiş, bu konuları kendi bakış açısı olan ontolojik anlayışla temellendirmeye çalışmıştır.