Hürriyet eksikliği, Osmanlı Devleti' nin medeniyetin en üst seviyesine ulaşamamasında bir etkendir. 

Medeni toplumlar hür insanlardan oluşmaktadır.

İslam devletlerinde istibdat, zorbalık, tahakküm, yine şeriat açısından kötülenmiş ve yasaklanmıştır.

Doğal hukuk şer-i hukuktan önde gelmektedir.

Devletin yapısı anayasa ve meclis temelleri üzerine oturtulmalıdır.