Türkiye´de Felsefenin Gelişimi 2 Deneme Sınavı Sorusu #751713

Takiyettin Mengüşoğlu özne - nesne ilişkisinden hareketle, bilgi sorununu açıklayan çeşitli bilgi anlayışlarını sıralarken birinci sıraya hangisini yerleştirir?


Öznenin herhangi bir bilinç içeriğinden hareket eden teorilere ise duyumcu deneycilik
(sensualist-empirist) teoriler adı verilmektedir. Bu teoriler nesneyi, duyu ya da impression (izlenim) olarak görürler. Nesnenin kendi başına bir varlığı olduğunu kabul etmezler.

Realizm, nesneyi kendi başına bir şey olarak kabul eder. Nesne alanı, özne alanını içine alır. Yani özneye, nesneden hareket edilerek varılır.

Bazı bilgi anlayışları, özneyi tam bağımsız kabul ederken, nesneyi özneye bağlarlar. Nesne, öznenin herhangi bir kabiliyetinin ürünüdür. Bu yaklaşım tarzına idealizm denir.

Bilmenin hangi türünden sayılırsa sayılsın bilgiyi bilgi yapan nitelikler; bilgideki güvenilirliği sağlayan öğeler, neyin neden bilgi olmadığını belirleyen tutamaklar, bilginin doğrusunu yanlışından ayıran ölçekler, eskiden beri, bilginin ayracı denen sorunun değişik anlatımlarıdır.

Monist teori, özne nesne ayrımını kaldırarak her iki unsuru da üst bir alanın özellikleri olarak kabul eder.


Yanıt Açıklaması:

Özne - nesne ilişkisinden hareketle, bilgi sorununu açıklayan çeşitli bilgi anlayışlarını,
Mengüşoğlu şöyle sıralamıştır:

1- Bazı bilgi anlayışları, özneyi tam bağımsız kabul ederken, nesneyi özneye bağlarlar. Nesne, öznenin herhangi bir kabiliyetinin ürünüdür. Bu yaklaşım tarzına idealizm denir.

2-Öznenin herhangi bir bilinç içeriğinden hareket eden teorilere ise duyumcu deneycilik
(sensualist-empirist) teoriler adı verilmektedir. Bu teoriler nesneyi, duyu ya da impression (izlenim) olarak görürler. Nesnenin kendi başına bir varlığı olduğunu kabul etmezler.

3- Realizm, nesneyi kendi başına bir şey olarak kabul eder. Nesne alanı, özne alanını içine alır. Yani özneye, nesneden hareket edilerek varılır.

4- Monist teori, özne nesne ayrımını kaldırarak her iki unsuru da üst bir alanın özellikleri olarak kabul eder.

Yorumlar
  • 0 Yorum