Liberal düşünür, ‹ngiliz iktisatçı John A. Hobson’a göre, emperyalizm kapitalizm içindeki yanlış uygulamalardan kaynaklanan yapısal bir sorundur. Kapitalist toplumlar aşırı üretim ve yetersiz tüketim ikilemini yaşamaktadır. Hobson, kapitalist devletlerin ortaya çıkan zenginlik fazlasını bir takım refah artırıcı önlemlerle yeniden bölüştürecek bir sistem geliştirmeleriyle bu yapısal sorunu çözebileceklerini savunmuştur. Pratikte kapitalist devletler bunu yapmak yerine, ortaya çıkan sermaye fazlasını ülke dışında kâr elde etmek amacıyla yeniden yatırıma dönüştürmeyi tercih etmektedir. Diğer bir deyişle ülke içinde kullanılmayan sermaye ve tüketilmeyen mal için, yeni yatırım ve pazar olanaklarının araştırılması emperyalizme yol açmaktadır. Hobson, emperyalizmin kaçınılmazlığını kabul etmeyerek halkın tüketim gücünü yükseltmek gerektiğini ileri sürmektedir.
Lenin, emperyalizm ve savaşlar arasındaki ilişkiyi açıklarken I. Dünya Savaşı’na kadar olan dönemdeki savaşların, emperyalist güçlerin sömürge mücadelesinden kaynaklandığını ileri sürmektedir. Ancak, emperyalist devletler arasındaki işbirliğinin, özellikle Asya ve Afrika’daki azgelişmiş bölgelerin sömürülmesi amacını taşı-dığına da işaret etmektedir. Emperyalist güçlerin ayrı ayrı etki alanı oluşturma çabaları için yapılan ittifaklar, savaşa, geçici olarak ara verilmesine neden olmuştur. Kapitalist devletlerin bu pazarlara ve hammadde kaynaklarına her zaman ihtiyaçları olduğu için, kapitalist devletlerin var olduğu bir dünyada çatışma eksik olmayacaktır. Dolayısıyla Lenin’e göre, uluslararası çatışmaları ortadan kaldırmanın önkoşulu kapitalizmi ortadan kaldırmaktır. Zira bir kapitalist ülkenin genişlemesi mutlaka diğer bir ülkenin zararına olacağından, kapitalist emperyalizm uluslararası savaşları kaçınılmaz hale getirmektedir (Dougherty ve Pfaltzgraff, 1990: 230-31).
Paul Sweezy de emperyalizmi dünya ekonomisinin gelişiminde bir aşama olarak tanımlamaktadır. Sweezy’ye göre bu aşamada (a) endüstri malları için dünya pazarında ileri kapitalist ülkeler rekabet halindedir; (b) tekelci sermaye hakim sermaye şeklidir; (c) sermaye ihracı dünya ekonomik ilişkilerinin belirgin özelliğidir. Bu temel ekonomik ilişkilerin sonucu olarak iki özellik daha bulunmaktadır: (d) dünya pazarında çıkar çatışmaları ve uluslararası tekelci birleşmelere yol açan ciddi rekabet ve (e) dünyanın işgal edilmemiş yerlerinin önde gelen kapitalist güçler (ve onların uyduları) tarafından paylaşılması (Sweezy, 1975: 79).