VIII-XIII. Yüzyıllar Türk Edebiyatı Deneme Sınavı Sorusu #783917

Kutadgu Bilig ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine varılamaz?


Mesnevi nazım şekliyle yazılan eser 6645 beyittir.

Feûlün / Feûlün / Feûlün / Feûl kalıbıyla yazılmıştır.

İranlılar esere Şeh-nâme-i Türkî demişlerdir.

Eserde Şeh-nâme'den etkilendiği dile getirilmiştir.

Hükümdarın el kitabı denilecek bir özelliktedir.


Yanıt Açıklaması:

Mesnevi nazım şekliyle yazılan KB, 6645 beyitten oluşmaktadır. Eser, Firdevsî’nin 1010 yılında tamamladığı Şeh-nâme adlı eserle aynı vezne (feûlün feûlün feûlün feûl) ve nazım şekline sahip olmasından ve içerisinde yer yer Farsça ve Arapça kelimelerin bulunmasından dolayı, bazı araştırmacılar tarafından Şeh-nâme’den etkilenilerek yazıldığı iddia edilmiştir. Ancak bu düşünce gerçeği yansıtmamaktadır. Çünkü Yusuf Has Hacip eserini oluştururken, kökeni Arap ve İslam öncesi Türk şiirine dayanan mesnevi nazım şeklini tercih etmiştir. Şeh-nâme veznini kullanması ise, bir taraftan Arap edebiyatında bu vezinle yazılan eserlerin olması, diğer taraftan da 11’li (6+5) hece veznine karşılık gelmesindendir. KB’in mukaddimesinde de ifade edildiği üzere, İranlıların esere Şeh-nâme-i Türkî demelerinin sebebi, KB ile Şeh-nâme arasında vezin ve şekil bakımından görülen benzerliklerdir. Ancak her iki eser arasında muhteva açısından bir benzerlik yoktur. Özellikle ‘sultanın halkını nasıl yöneterek onları iki dünyada da mesut ve bahtiyar eder’ konusunu ihtiva ettiği için, hükümdarın el kitabı özelliğine sahip olan KB’in, “şâh-nâme/sultan(ın el) kitabı” olarak anılmış olabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır. Bu bilgiler doğrultusunda doğru cevabın D şıkkı olduğu anlaşılacaktır.

Yorumlar
  • 0 Yorum