XI-XIII. Yüzyıllar Türk Dili Deneme Sınavı Sorusu #1212801

bahalıg dinar ol biliglig kişi

bu cahil biligsiz bahasız bişi

biliglig biligsiz kaçan te? bolur

biliglig tişi er cahil er tişi

dörtlüğünde hangi sözcük isimden isim yapma eki almıştır?


bahalıg

dinar

biliglig

bişi

tişi


Yanıt Açıklaması:

bahalıg dinar ol biliglig kişi

bu cahil biligsiz bahasız bişi

biliglig biligsiz kaçan te? bolur

biliglig tişi er cahil er tişi

beyitinin Türkiye Türkçesine çevirisi ve sözcüklerin yapı çözümlemesi şöyledir:

Bilgili insan değerli dinar (gibi)dir, cahil ve bilgisiz adam değersiz bir akçe (gibi)dir. Bilgili ve bilgisiz ne zaman (nasıl) eşit olur? Bilgili dişi erkek, cahil erkek ise dişidir (bilgili olan kadın erkek gibidir, cahil olan erkek ise kadın gibidir)

bahalıg “değerli” < baha “kıymet, değer”+lıg (isimden isim yapım eki)

dinar “dinar”

ol “-dır/-dir bildirme eki işlevinde kullanılmıştır”

biliglig “bilgili” < bil- “bilmek”- (i)g (fiilden isim yapım eki)+lig (isimden isim (sıfat) yapım eki)

kişi “kişi, insan”

bu “bu, işaret sıfatı”

cahil “cahil, bilgisiz”

biligsiz “bilgisiz, cahil” < bil- “bilmek”- (i)g (fiilden isim yapım eki)+siz (isimden isim (sıfat) yapım eki)

bahasız “değersiz” < baha “kıymet, değer”+sız (isimden isim (sıfat) yapım eki)

bişi “akçe, pul”

kaçan “ne zaman”

te? “denk, eşit”

bol- “olmak”+(u)r (3. tekil kişi geniş zaman eki)

tişi “dişi, kadın”

er “erkek”

cahil “cahil, bilgisiz”

 Bu bilgilerden de anlaşıldığı gibi dörtlükte isimden isim yapım eki alan sözcük "bahalıg"dır, dolayısıyla doğru cevap A'dır.

Yorumlar
  • 0 Yorum