Kalınlık ve incelik uyumu,Türk dilinin Köktürkçeden beri izlenebilen en sağlam ünlü uyumudur. Eski Anadolu Türkçesi (EAT) döneminde de kalınlık-incelik uyumu vardır. Hatta bazı durumlarda, günümüz Türkçesi yazı dilinden daha ileri bir uyum söz konusudur. Örneğin bugün uyum dışı kullanılan +ki eki, EAT metinlerinde uyumsuz örnekleri bulunsa da pek çok yerde uyuma girmiş olduğunu yazımından anlayabilmekteyiz: arkasındagı, sonragı, yarınkı. EAT metinlerinin ünlüler açısından en karakteristik özelliği, dudak (düzlük-yuvarlaklık) uyumunun tam olmamasıdır. Bu uyum iki yönden bozuktur: Bazı ekler sadece yuvarlak ünlü ile kullanılır. Öndeki hecesi düz ünlülü olan pek çok kelimenin de takip eden hecesinde yuvarlak ünlü bulunur. Bazı ekler ise sadece düz ünlü ile kullanılır. Öndeki hecesi yuvarlak olan bazı kelimelerin de takip eden hecesinde düz ünlü bulunur. Orta hecedeki vurgusuz dar ünlülerin düşmesi ise Türkçe için bir genel eğilimdir. EAT metinlerinde de bu eğilim yaygındır: gönlün, oglumı, agzın. Biri ünlüyle biten arkasındaki de ünlüyle başlayan iki kelime bir araya gelince de ünlüler kaynaşır ve ünlü geçişmesi olur: niçün < ne içün, nire < ne ara, böyle < bu ile, bol- < bu ol-, nit- < ne it-, nol- < ne ol-.