Sasanîler döneminin sonlarında doğan Hüsrev ü Şîrîn hikâyesi, İslami dönemde son şeklini almıştır. 23. Sasanî hükümdarı Hüsrev-i Pervîz ile bir Ermeni prensesi veya Hozistanlı bir kız olan Şîrîn arasındaki aşkı konu almaktadır. “Hüsrev ü Şîrîn” hikâyesinin de, bu dönem aşk hikâyeleri arasında önemli bir yeri vardır. Eski kitaplarda, parça parça olarak manzum ve birbirine benzer şekillerde anlatılan bu hikâye, ilk defa Türk asıllı Genceli Nizâmî’nin kalemiyle edebî bir hüviyet kazanmıştır.