XV. asırda yazılan “tarihî-destani-menkıbevi” mesneviler, üç grupta incelenebilir. Bunlardan ilki, tarihî şahsiyet ve olaylara dayanan, ancak tarihle ilgisini kaybedip destani-efsanevî bir hikâyeye dönüşüp İslami edebiyatlara mal edilen İskender, Behrâm-ı Gûr gibi şahsiyetlerle ilgili rivayetlerdir.
İslamiyet öncesi Makedonya ve İran tarihine dayanan bu hikâye ve rivayetler, daha çok münevver kesim arasında itibar görmüştür. “İskender-nâme” de İslami edebiyatlardaki yerine Genceli Nizâmî’nin kalemiyle kavuşmuştur.Nizâmî’nin hamsesinin beşinci eseri olan İskender-nâme, Şeref-nâme ve İkbâl-nâme isimleriyle iki ayrı mesnevi olarak yazılmıştır. Makedonyalı Büyük İskender’in efsaneleşmiş hayatının anlatıldığı
bu eserde; onun hayatı, seferleri, kahramanlıkları
ve düşünürlerle ilişkisi tarihî gerçeklere bağlı kalınmadan anlatılmıştır .