Kuramlar bir yandan toplumsal, tarihsel, bilimsel, siyasal gelişmelerle bir yandan da başka bilim ve sanat dallarıyla edebiyat arasındaki ilişkilerle bağıntılıdır. Kadın hareketleri feminizmi, çevre felaketleri ve çevre eylemleriyse çevreci kuramları yaratmıştır. Biyoloji, psikoloji bilimlerinin doğuşu edebiyat eserlerine genetik, evrimci, ruh bilimsel bakış açılarını getirmiştir.