Adalet Meslek Etiği Ara 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Gerçekte her birimiz hem etnisite, milliyet ya da inanç bakımından hem de yerel köklerimiz, toplumsal cinsiyetimiz, cinsel yönelimimiz, dilimiz, eğitimimiz, toplumsal sınıfımız, politik görüşümüz, yaşımız gibi ayırt edici özellikleri olan çok sayıda farklı kategoriye aidiz. Cümlesi hangi düşünüre aittir?
Hammarbeg |
Kant |
Stoa |
Antigone |
Cicero |
Hammerg'in söylediği gibi gerçekte her birimiz hem etnisite, milliyet ya da inanç bakımından hem de yerel köklerimiz, toplumsal cinsiyetimiz, cinsel yönelimimiz, dilimiz, eğitimimiz, toplumsal sınıfımız, politik görüşümüz, yaşımız gibi ayırt edici özellikleri olan çok sayıda farklı kategoriye aidiz. Doğru cevap A seçeneğidir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi liberal siyaset teorisine göre doğru bir bilgi değildir?
Ahlâki çoğulculuğu kabul eder. |
Asıl ilgilenilen kurallar veya ilkelerdir. |
Temel değeri tarafsızlıktır. |
Genel, ideal bir "iyi" kavramı oluşturulmaya çalışılır. |
Her bireyin özgürce kendi dünya görüşünü gerçekleştirebilmesini sağlayacak kurumlar inşa etmelidir. |
Liberal siyaset teorisine göre liberalizmin çözmesi gereken temel sorun, siyasi iktidarın, her bireye eşit muamele etmesini sağlayacak ve onlara herhangi bir özel iyi anlayışını zorla kabul ettirmesini engelleyecek kurallar bütününü belirlemektir. Liberalizmin temel değeri tarafsızlıktır ve bu görüşün tutarlı olabilmesi için, liberal bir toplumu tanımlayacak kuralların, o toplumdaki farklı iyi anlayışları karşısında tarafsız bir konumdan hareketle kararlaştırıldığını göstermesi gerekir. Bu doğrultuda doğru cevap D seçeneğidir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dayanışma hakları olarak da bilinir?
Klasik haklar |
Birinci kuşak haklar |
İkindi kuşak haklar |
Üçüncü kuşak haklar |
Sosyal ve ekonomik haklar |
Dayanışma hakları olarak da bilinen haklar üçüncü kuşak haklardır. Buna göre doğru cevap D şıkkıdır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, günümüzdeki “meslek” kavramı açısından yanlıştır?
Meslekler gittikçe daha teknikleşmiştir ve karmaşık hale gelmiştir. |
İçinde yaşadığımız dönem uzmanlaşma ve uzmanlık çağı olmuştur. |
Meslekler hem insanların yaşamına hem de doğaya olumsuz etkileri vardır. |
Mesleki hatalar artmıştır ve bu hatalar gittikçe daha tehlikeli hale gelmiştir. |
Yeni meslekler ortaya çıktıkça meslek yaşamında nicel ve nitel değişiklikler olmaktadır. |
Gün geçmiyor ki yeni bir meslek türü ortaya çıkmasın. Yeni meslekler ortaya çıktıkça meslek yaşamında hem nicel hem de nitel değişimler oluyor; meslekler gittikçe daha teknikleşiyor ve karmaşıklaşıyor. İçinde yaşadığımız dönem, artık “uzmanlaşma” veya “uzmanlık” çağı olarak isimlendiriliyor. Her işin bir uzmanı var. Bugün bir kişinin diplomasız iş bulması neredeyse imkânsız. Hatta diploma bile yeterli olmayabiliyor. Nitekim sık sık diplomalı işsizlerden bahsediliyor.
5.Soru
İşçilerin toplu sözleşme yapmasının yasaklandığı bir ülkede hangi haklar ihlal edilmiş olur ?
Birinci kuşak haklar |
İkinci kuşak haklar |
Klasik haklar |
Üçüncü kuşak haklar |
Dayanışma hakları |
Sosyal ve ekonomik haklar da denilen ikinci kuşak haklar; ağır hayat şartları, yoksulluk ve insani olmayan çalışma koşulları nedeniyle insanların çoğunluğunun birinci kuşak haklardan yararlanamamaları sonucu talep edilmeye başlanmıştır.
Bu haklar,
- Çalışma hakkı
- Sendika kurma hakkı
- Grev ve toplu sözleşme yapma hakkı
- Dinlenme hakkı
- Sosyal güvenlik hakkı
- Parasız eğitim hakkı
- Sağlık hakkı
- Konut hakkı
- Beslenme hakkı
- Korunmaya muhtaç kişilerin korunması
hakkı………. olarak sıralanabilir
6.Soru
Rawls'a göre özgün durumdaki kişiler, toplumdaki konumları, sınıf ve statüleri, doğal özellikleri ve kabiliyetleri, fiziki ve zihni üstünlüklerine dair bilgi sahibi değildir. Bu durum aşağıdaki terimlerden hangisi ile ifade edilir?
Maksimin kuralı |
Cehalet peçesi |
Birincil değerler |
Fark ilkesi |
Toplum sözleşmesi |
Özgün durumdaki kişiler, toplumdaki konumları, sınıf ve statüleri, doğal özellikleri ve kabiliyetleri, fiziki ve zihni üstünlüklerine dair bilgi sahibi değildir. Ayrıca hayatta neyi değerli bulduklarına dair sahip oldukları ahlâk anlayışlarından ve psikolojik eğilimlerinden de habersizdirler. Dolayısıyla adalet ilkeleri bir çeşit cehalet peçesi (veil of ignorance) altında kabul edilecektir. Doğru cevap B seçeneğidir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kişi hakları doktrinin Avrupa Kıtasında resmen kabul ve ilan edilmesinin belgesidir?
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi |
Temel Haklar ve Ödevler |
İnsan Hakları Evrensel Bildirisi |
Magna Carta |
Fransız İnsan ve Vatandaş Hakları Bildirisi |
1789 Fransız İnsan ve Vatandaş Hakları Bildirisi kişi hakları doktrinin Avrupa Kıtasında resmen kabul ve ilan edilmesinin belgesidir.
8.Soru
Bir şirkette yönetim kurulu başkanının birinci ödevi aşağıdakilerden hangisidir?
Çalışanların mutluluğu |
Bireysel kazancı |
Şirketin düzenini sağlamak |
Şirketin mümkün olan en büyük kârı elde etmesi. |
Hissedarların hisselerini devretöeleri. |
Yönetim kurulu başkanı kime karşı sorumludur? Bu soruya verilen ilk cevap, hissedarlardır. Hissedarlar anonim şirkete para yatırmış ve yatırdıkları bu para karşılığında kâr etmeyi bekleyen kişilerdir. Bu durumda yönetim kurulu başkanının ödevi şirketin mümkün olan en fazla kârı elde etmesini sağlamaktır.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir etik sorusu değildir?
“Doğru eylem nedir?” |
“Kişi nasıl doğru eylemde bulunabilir?” |
“İyi nedir?” |
“Kişi nasıl iyi olur?” |
“İzmir'de nelere iyi denir?” |
Felsefeciler “Doğru eylem nedir?”, “Kişi nasıl doğru eylemde bulunabilir?”, “İyi nedir?”, “Kişi nasıl iyi olur?” vb. sorular sormuşlardır. Bu tür sorular ise artık ahlâk alanında değil de ahlâk felsefesi alanında olduğumuzu, yani etik sorgulamaya başladığımızı gösterir. bir yörede neyin iyi görüldüğü ise oraya has yerel bir ahlak ile ilgilidir. Bunun da ahlak felsefesi, yani ahlaki değerlerin felsefi bir soruşturması olan etik ile bir ilişkisi yoktur. Doğru yanıt E seçeneğidir.
10.Soru
Yaşamın her alanında hızlı bir dönüşüm yaşanmaktadır “hız” içinde yaşadığımız toplumun en belirgin özelliği olmuştur bu durum mesleklerin de mevcut dönüşüme uygun hale getirilmesini şart koşmuştur bu nasıl elde edilmiştir?
Esneklik |
Mesleki teknik bilgi |
Yapılan iş üzerindeki kontrol imkanı |
Bir ürünün baştan sona imal edilmesi |
Kültürel bakımdan temel doyum kaynağı |
Geç moderniteyi yaşayan günümüzün sanayi sonrası toplumlarında ise bu değişim zirveye ulaşmış, meslek yaşamında doğurduğu sonuçlar daha da perçinlenmiştir. Yaşamın hemen hemen her alanında hızlı bir dönüşüm yaşanmaktadır. “Hız”, içinde yaşadığımız toplumların belki en belirgin vasfıdır. Uzun vâdeli düşünmeye, kalıcılığa, sürekliliğe imkân yoktur. Bu durum, mesleklerin de mevcut dönüşüme uygun hâle getirilmesini şart koşmaktadır. Nitekim bugünün iş yaşamında esneklik genel kural kabul edilmektedir. Neredeyse bütün meslekler esneklik düşüncesini benimsemiştir.
11.Soru
Bir insan hakkının “hak” sayılabilmesi için nerelerde yer alması gerekmektedir?
Anayasa ve Kanun |
Tarih |
Hukuk |
Örgüt |
Eşitlik ilkesi |
Bir insan hakkının “hak” sayılabilmesi için anayasada, kanunlarda yer alması; o kanunun ya da anayasanın yürürlükte olması aranmamasıdır.
12.Soru
Bir insan hakkına sahip olmak için aşağıdakilerden hangisi yeterlidir?
İnsan olarak doğmuş olmak |
Dürüst olmak |
Yurttaş olmak |
İyi olmak |
Suçsuz olmak |
Bir insan hakkına sahip olmak için, insan olarak doğmuş olmak yeterlidir. Kişinin iyi olması, kötü olması, yurttaş olması, yabancı olması, suçlu olması, dürüst olması gibi kimi sıfatları önem taşımadığı gibi, cinsiyeti, cinsel yönelimi, dini inancı, siyasi görüşü, ekonomik durumu yahut engelli olup olmaması gibi özellikleri de önem taşımaz.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi adalet ilkelerinden biri değildir?
Eşitlik ilkesi |
Tutarlılık ilkesi |
Hak ediş ilkesi |
Mütekâbiliyet ilkesi |
İhtiyaç ilkesi |
Adalet ilkeleri, ihtiyaç, mütekâbiliyet, hak ediş ve eşitlik ilkesidir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi insan hakları kavramı ile ilgili olarak doğrudur?
İnsan hakları hukukla sınırlı olup sadece hukukun inceleme alanına girer. |
Temel haklar, kişi özgürlükleri, kamu özgürlükleri, yurttaş hakları gibi kavramlarla akla gelen hak ve özgürlüklerin insan hakları ile ilgisi yoktur. |
İnsan hakları, ayrım gözetmeksizin tüm insanların sahip olması gerekli sayılan bütün hak ve özgürlükleri ifade eder ve pozitif hukukun dışında ve üstünde bir anlam taşır. |
İnsan hakları, olması gerekeni değil yalnızca “olan”ı içine alırken, kamu otoritelerince reddedilen bazı hak kategorileri “insan hakları” kavramını çerçevesinden çıkartır. |
İnsan hakları kavramı belirli bir siyasal coğrafya ve tarihsel dönemdeki bir rejim veya otorite tarafından tanımazlıktan gelinirse, zamanı ve kültürel mekanı aşan evrenselliğini koruyamaz. |
İnsan hakları dendiğinde akla gelen hak ve özgürlüklerden pek çoğu başka kavramlarla hukuk düzeninde yerini almıştır.
Bunlardan kavramlardan bazıları temel haklar, kişi özgürlükleri, kamu özgürlükleri, yurttaş haklarıdır. Dikkat edilirse bu kavramların hepsi de sınırlı bir içeriğe göndermede bulunur. İnsan hakları kavramı
ise doğrudan hakların ve özgürlüklerin hem sahiplerini hem de muhataplarını ifade eder. İnsan hakları kavramı, yürürlükteki hukuk tarafından tanınmış olsun olmasın, ayrım gözetmeksizin tüm insanların
sahip olması gerekli sayılan bütün hak ve özgürlükleri ifade eder, pozitif hukukun dışında ve üstünde bir anlam taşır. Yalnız “olan”ı değil, olması gerekeni de içine alır. Öyle ki kamu otoritelerince reddedilen bazı hak kategorileri bile “insan hakları” kavramının çerçevesinden sürülüp çıkartılmış sayılmazlar. Böylece belirli bir siyasal coğrafya ve tarihsel dönemdeki bir rejim veya otorite reddetse ya da tanımazlıktan gelse bile, insan hakları kavramı bunlara aşkınlığını, yani zamanı ve kültürel mekanı aşan evrenselliğini korumuş olur.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Max Scheler’de değerler hiyerarşisinde yer almaz?
Duyusal değerler |
Yaşamsal değerler |
Tinsel değerler |
Mutlak değerler |
Sezgisel değerler |
Sezgisel değerler, Max Scheler’de değerler hiyerarşisinde yer almaz.
16.Soru
"Anarchy, State and Utopia" kitabını yazan siyaset felsefecisi aşağıdakilerden hangisidir?
John Nozick |
John Stuart Will |
Robert Nozick |
John Rawls |
Henry David Thoreau |
Adaletle ilgili görüşlerini 1974 tarihli Anarchy, State and Utopia adlı eserinde ortaya koyan Robert
Nozick (1938-2002), Rawls’a oranla liberal düşüncenin iki zıt ucundan birini temsil eder.
17.Soru
Kürtaj, ötanazi, bitkisel yaşam, genetik müdahale, insan üzerinde deney gibi başlıklar hangi etiğin sorunlarıdır?
Bilim |
İş |
Tıp |
Barış |
Çevre |
Kürtaj, ötanazi, bitkisel yaşam, genetik müdahale, insan üzerinde deney gibi başlıklar tıp etiğinin sorunlarıdır. Doğru cevap C seçeneğidir.
18.Soru
Aşağıdaki kavramlardan hangisi mesleki eylemin ne zaman ve hangi koşullarda haklı , doğru ve yerinde olduğu ile ilgili ilke ve kuralları ifade eder?
Meslek etiği |
İş Bölümü |
Meslek Sorumluluğu |
İş Uzmanlaşması |
İş Güvenliği |
Meslek ahlâkı (etiği), “mesleki eylemin ne zaman ve hangi koşullarda haklı , doğru ve yerinde olduğu ile ilgili ilke ve kuralları ifade eder.
19.Soru
“Bir ilke, norm, inanç, değere vb. bağlı, istençli (iradi) davranıştır.”
Yukarıda verilen tanım aşağıdaki kavramlardan hangisine aittir?
Etik |
Ahlak |
Eylem |
Akıl |
Erek |
Eylem, bir ilke, norm, inanç, değere vb. bağlı, istençli (iradi) davranıştır (Özlem, 2015: 18).
Doğru cevap "C" seçeneğidir.
20.Soru
Eski Yunan'da insanın aklı olduğu için herkesin eşit olduğunu ileri sürenler kimdir?
Stoacılar |
Platoncular |
Sokratesciler |
Aristocular |
Diyojenciler |
İnsanlar arasında ki eşitlik fikri ise Stoacılar tarafından öne çıkartılmıştır. Stoacılar daha sonra Aydınlanma döneminde çok önem kazanacak akla vurgu yaparak, insanların eşit olduklarını çünkü akla sahip olduklarını söylemiştir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ