Adalet Meslek Etiği Final 16. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Adaletin tesisi için toplumu tanımak vazgeçilmez bir unsur olduğundan, hâkim, yargı görevlerini olumsuz şekilde etkilememek şartıyla, aşağıdakilerden hangilerini yapabilir? I- Hukuki konularla ilgili olarak kamu kurumları, özel kuruluşlar ile görüşebilir ve açık oturumlara katılabilir. II- Hâkim, davanın taraflarına menfaat karşılığı olmamak koşulu ile danışmanlık yapabilir. III- Hâkim, makamını ve mesleki onurunu zedelememesi ve görevine engel olmaması kaydıyla sivil toplum faaliyetlerine katılabilir. IV- Hâkim, kanunun açıkça izin verdiği haller dışında, mesleki veya bireysel hakemlik ya da arabuluculuk yapmaz. V- Hukuki konularda yazılar yazabilir, konferans ve ders verebilir ya da diğer etkinliklere katılabilir.
I-III-IV-V |
I-II-III-IV |
I-II-III-IV-V |
I-II-III-V |
II-III-IV-V |
Hâkimin içinde yaşadığı toplumdan kendisini tamamen soyutlaması mümkün olmadığı gibi yararlı da değildir. Adaletin tesisi için toplumu tanımak vazgeçilmez bir unsur olduğundan, hâkim, yargı görevlerini olumsuz şekilde etkilememek şartıyla, aşağıdakileri yapabilir: • Hukuki konularda yazılar yazabilir, konferans ve ders verebilir ya da diğer etkinliklere katılabilir. • Hukuki konularla ilgili olarak kamu kurumları, özel kuruluşlar ile görüşebilir ve açık oturumlara katılabilir. • Hâkim, tarafsızlık ve siyasi yansızlığı ile çelişmemek ve böyle bir izlenim oluşturmamak kaydıyla resmi organ, komisyon ve sair kurullarda üye olarak görev alabilir. • Hâkim, makamını ve mesleki onurunu zedelememesi ve görevine engel olmaması kaydıyla sivil toplum faaliyetlerine katılabilir. • Hâkim, davanın taraflarına menfaat karşılığı olmasa bile danışmanlık yapmaz. • Hâkim, kanunun açıkça izin verdiği haller dışında, mesleki veya bireysel hakemlik ya da arabuluculuk yapmaz veya yargı işlevi ifa etmez.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi üçüncü kuşak haklar ile beraber ortaya çıkmış haklardandır?
İnanç ve ibadet özgürlüğü |
Eşitlik hakkı |
Seçme ve seçilme hakkı |
Grev ve toplu sözleşme hakkı |
Çevre hakkı |
Çevre hakkı, üçüncü kuşak haklar ile beraber ortaya çıkmış haklardandır. Buna göre doğru cevap E şıkkıdır.
3.Soru
“insanın fiziksel çevresini değiştirmek için gerçekleştirdiği amaçlı bir çaba” tanımı aşağıdaki kavramlardan hangisine aittir?
“insanın fiziksel çevresini değiştirmek için gerçekleştirdiği amaçlı bir çaba” tanımı aşağıdaki kavramlardan hangisine aittir?
İş |
Çalışma |
Meslek |
Üretim |
Kâr |
Diğer ikisine göre daha kapsamlı olan çalışma, kısaca “insanın fiziksel çevresini değiştirmek için gerçekleştirdiği amaçlı bir çaba” şeklinde tanımlanabilir
4.Soru
Tarafların, yargılama esnasında ortaya konulan her türlü bilgi, belge ve delile ulaşabilmeleri hangi kavramı ifade etmektedir ?
Suçların ve cezaların kanuniliği ilkesi |
Çelişmeli yargı ilkesi |
Adalete erişim hakkı |
Masumiyet karinesi |
Hukuk önünde eşitlik |
Adalete erişim hakkı herkesin bir hakkı ihlal edildiğinde mahkemelere başvurarak kendisini ve haklarını koruma hakkı bulunmaktadır. Başvurulan mahkemelerin, etkin ve işler olması yani kişinin haklarını koruyabilecek vasıfta olması gerekmektedir.
Masumiyet karinesi, kişinin bağımsız ve tarafsız bir mahkemede suçu sabit görülene kadar masum sayılacağını ifade etmektedir. Buna göre bir kimsenin suç şüphesiyle yakalanması ya da tutuklanması, onun suçlu olduğunu göstermez.
Hukuk önünde eşitlik bu ilke hukuk devleti ilkesinin genel ilkelerindendir ve herkesin yasalar karşısında eşit olmasını ve mahkemelerde eşit muamele görmesi hakkını düzenler. Buna göre, gerek yasalar karşısında gerekse mahkemelerde ayrımcılık yasaktır.
Suçların ve cezaların kanuniliği ilkesi yahut kanunsuz suç ve ceza olmaz ilkesi, kimsenin eylemde bulunduğu zamanda suç sayılmayan bir fiilinden dolayı yargılanamaması anlamına gelmektedir.
Çelişmeli yargı ilkesi, tarafların, yargılama esnasında ortaya konulan her türlü bilgi, belge ve delile ulaşabilmeleri anlamına gelmektedir. Bu hak “kural olarak, bir hukuk ya da ceza davasının taraflarının ileri sürülen deliller ve sunulan görüşlerle ilgili bilgiye sahip olması” anlamına gelir.
5.Soru
T.C. Anayasasının değiştirilmesi teklif dahi edilemeyecek maddelerinden olan 2. maddesinde Türkiye Cumhuriyeti nasıl ifade edilmektedir?
Laik bir devlet |
Demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti |
Demokratik ve laik bir devlet |
Demokratik ve sosyal bir devlet |
Laik ve sosyal bir devlet |
TC Anayasasının değiştirilmesi teklif dahi edilemeyecek maddelerinden olan 2. maddesine göre; Türkiye Cumhuriyeti “demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti”dir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinde adil yargılanma hakkı ile ilgili maddelerden değildir?
Hiç kimseye işkence yapılamaz, zalimce, insanlık dışı veya onur kırıcı davranışlarda bulunulamaz ve ceza verilemez. |
Herkesin, her nerede olursa olsun, hukuksal kişiliğinin tanınması hakkı vardır. |
Herkesin anayasa ya da yasayla tanınmış temel haklarını çiğneyen eylemlere karşı yetkili ulusal mahkemeler eliyle etkin bir yargı yoluna başvurma hakkı yoktur, uzmanlara danışılmalıdır. |
Hiç kimse keyfi olarak yakalanamaz, tutuklanamaz ve sürgün edilemez. |
Herkesin, hak ve yükümlülükleri belirlenirken ve kendisine bir suç yüklenirken, tam bir şekilde davasının bağımsız ve tarafsız bir mahkeme tarafından hakça ve açık olarak görülmesini istemeye hakkı vardır. |
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi
Madde 5- Hiç kimseye işkence yapılamaz, zalimce, insanlık dışı veya onur kırıcı davranışlarda bulunulamaz ve ceza verilemez.
Madde 6- Herkesin, her nerede olursa olsun, hukuksal kişiliğinin tanınması hakkı vardır.
Madde 8- Herkesin anayasa yada yasayla tanınmış temel haklarını çiğneyen eylemlere karşı yetkili ulusal mahkemeler eliyle etkin bir yargı yoluna başvurma hakkı vardır.
Madde 9- Hiç kimse keyfi olarak yakalanamaz, tutuklanamaz ve sürgün edilemez.
Madde 10- Herkesin, hak ve yükümlülükleri belirlenirken ve kendisine bir suç yüklenirken, tam bir şekilde davasının bağımsız ve tarafsız bir mahkeme tarafından hakça ve açık olarak görülmesini
istemeye hakkı vardır.
Madde 11 1. Kendisine bir suç yüklenen herkes, savunması için gerekli olan tüm güvencelerin tanındığı açık bir yargılama sonunda, yasaya göre suçlu olduğu saptanmadıkça, suçsuz sayılır. 2. Hiç kimse işlendiği sırada ulusal yada uluslararası hukuka göre bir suç oluşturmayan herhangi bir eylem veya ihmalden dolayı suçlu sayılamaz. Kimseye suçun işlendiği sırada uygulanabilecek olan cezadan daha ağır bir ceza verilemez.
7.Soru
Kamu Görevlileri Etik Kurulu'nun yapısı ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Cumhurbaşkanı tarafından atanan on üyeden oluşur. |
Üniversitelerde rektörlük veya dekanlık görevlerinde bulunmuş öğretim üyeleri veya |
Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarında en üst kademe yöneticiliği yapmış |
Müsteşarlık, büyükelçilik, valilik, bağımsız ve düzenleyici kurul başkanlığı görevlerinde bulunmuş veya bu görevlerden emekliye ayrılanlar arasından üç üye bulunur. |
Yargıtay, Danıştay, Sayıştay üyeliği görevlerinden emekliye ayrılanlar arasından üç üye bulunur. |
Kanunun 2. maddesine göre, Kurul, Cumhurbaşkanı tarafından atanan on bir üyeden oluşur.
Kurula üye sıfatıyla, kimlerin atanabileceğine ilişkin ölçütler ve sayılar, Kanunun 2. maddesinde şu şekilde belirtilmiştir:
- Bakanlık görevi yapmış olanlar arasından, bir üye,
- İl belediye başkanlığı yapmış olanlar arasından, bir üye,
- Yargıtay, Danıştay, Sayıştay üyeliği görevlerinden emekliye ayrılanlar arasından, üç üye,
- Müsteşarlık, büyükelçilik, valilik, bağımsız ve düzenleyici kurul başkanlığı görevlerinde bulunmuş veya bu görevlerden emekliye ayrılanlar arasından, üç üye,
- Üniversitelerde rektörlük veya dekanlık görevlerinde bulunmuş öğretim üyeleri veya bunların emeklileri arasından, iki üye,
- Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarında en üst kademe yöneticiliği yapmış olanlar arasından ise bir üye.
8.Soru
Yargılamanın tarafları arasında bir denge sağlanması hangi gereklilik ie ifade edilmektedir?
Silahların Eşitliği |
Makul Sürede Yargılanma Hakkı |
Aleni Yargılama |
Çelişmeli Yargı |
Suç İsnat Edilenin Hakları |
Hem medeni yargılamalarda hem de ceza yargılamalarında makul süre, yargılamanın taraflarını aşırı usuli gecikmelerden korumaktır. Suç isnat edilenin hakları sanık olma durumunda dahi, normal şartların altında güvencesiz bir durum yarattığı için sanıkların sahip olması gereken asgari haklar olmasını ifade eder. Adaletin sağlanabilmesi için sadece yargılamaların yapılması değil, yapılan yargılamaların kamuya açık olması da gerekmektedir. Bu nedenle hem mahkemelerin şehirlerdeki konumlarının ulaşılabilir olmasını hem de yargılamaların insanlar tarafından görülebilir olmasını sağlayacak olan tedbirlerin alınması gerekir.Bu duruma aleni yargı denir. Çelişmeli yargı ilkesi, tarafların, yargılama esnasında ortaya konulan her türlü bilgi, belge ve delile ulaşabilmeleri anlamına gelmektedir.
9.Soru
Durkheim’a göre, aşağıdakilerden hangisi, geleneksel ahlaki kaynakları işlevsizleştiren faktörlerden biri değildir?
Nüfusun artışı |
Toplumların genişlemesi |
İşbölümünün ortaya çıkması |
Toplumların kaosa sürüklenmesi |
İnsanlar arası ilişkilerin karmaşıklaşması |
Durkheim’a göre ahlâki kontrol insan yaşamı için vazgeçilmezdir. Sadece insanın bireysel yaşamını sürdürebilmesi için değil, toplumun devamı için de birtakım ahlâki ilkeler, kurallar gerekir. Geleneksel toplumlarda bu ilke veya kurallar büyük ölçüde dinden kaynaklanır. Keza aile de kişinin ahlâki ilke veya kuralları öğrendiği kaynaklar arasındadır. Fakat toplumların genişlemesi, nüfusun artışı, insanlar arası ilişkilerin karmaşıklaşması, işbölümünün ortaya çıkması, geleneksel ahlâki kaynakları işlevsizleştirmiştir.
10.Soru
İnsan hakları konusunda kabul edilen ilk belge hangisidir?
İnsan hakları evrensel bildirgesi |
Magna Carta |
Fransız İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi |
AB İnsan Hakları Kararları |
Amerikan Anayasası |
İlk belge 1215’te feodal beylerin İng. Kralı Yurtsuz John’a kabul ettirdikleri Magna Carta
Libertatum’dur. ( Büyük Özgürlük Fermanı) Magna Carta aslında halka belirli özgürlük tanıyan bir belge olmaktan çok, kralın otoritesini belli ölçüde sınırlandıran ve feodal beylerin bazı haklarını güvence altına alan bir Feodal Berat’tır.
11.Soru
"Bir kimsenin suç şüphesiyle yakalanması ya da tutuklanması, onun suçlu olduğunu göstermez". Bu ifade adil yargılanma hakkının genel ilkelerinden hangisi ile ilişkilidir?
Hukuk önünde eşitlik |
Masumiyet karinesi |
Adalete erişim hakkı |
Bağımsız ve tarafsız mahkemelerde yargılanma hakkı |
Suçların ve cezaların kanuniliği ilkesi |
Masumiyet karinesi, kişinin bağımsız ve tarafsız bir mahkemede suçu sabit görülene kadar masum sayılacağını ifade etmektedir. Buna göre bir kimsenin
suç şüphesiyle yakalanması ya da tutuklanması, onun suçlu olduğunu göstermez.
12.Soru
Aşağıdaki tanımlardan hangisi "iş" kavramının sosyolojik açıdan anlamını ifade etmektedir?
İş, ücret karşılığı gerçekleştirilen çalışma, ödemeli bir pozisyon ya da istihdamdır. |
İş, bireye toplumda kabul edilmiş bir yer, statü ve kendine saygı gibi birtakım katkılar sağlayan bir olgudur. |
İş, belirli bir ortamda bulunan teknik ve sosyal eylemler topluluğudur. |
İş, belli bir eğitimle kazanılan sistemli bilgi ve beceriler bütünüdür. |
İş, kuralları toplumca belirlenen ve etik değerleri kapsayan etkinlikler bütünüdür. |
"İş" kavramının ekonomik, psikolojik ve sosyolojik açıdan değişik tanımları mevcuttur. Sosyolojik açıdan iş, belirli bir ortamda bulunan teknik ve sosyal eylemler topluluğu olarak tanımlanmaktadır. Doğru cevap C'dir.
13.Soru
İçinde yaşadığımız çağ hangi isimle adlandırılmaktadır?
Uzamanlık |
Verim |
Küresel |
Kârlılık |
İş |
Gün geçmiyor ki yeni bir meslek türü ortaya çıkmasın. Yeni meslekler ortaya çıktıkça meslek yaşamın- da hem nicel hem de nitel değişimler oluyor; meslekler gittikçe daha teknikleşiyor ve karmaşıklaşıyor. İçinde yaşadığımız dönem, artık “uzmanlaşma” veya “uzmanlık” çağı olarak isimlendiriliyor. Her işin bir uzmanı var. Bugün bir kişinin diplomasız iş bulması neredeyse imkânsız. Hatta diploma bile yeterli olmayabiliyor. Nitekim sık sık diplomalı işsizlerden bahsediliyor.
14.Soru
Sır saklama yükümlülüğünün ihlali halinde avukatlara aşağıdaki cezalardan hangisi verilir?
Uyarma |
Kınama |
İşten çıkarma |
Para cezası |
Meslekten çıkarma |
Sır saklama yükümlülüğünün ihlali halinde avukatlara kınama cezası verilir.
15.Soru
Kamu görevlilerinin, etik davranış ilkelerine aykırı hareket ettikleri iddiasıyla yapılacak başvurular ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Kurula başvurular, 3071 sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanunda belirlenen esaslara göre yapılır. |
Daha önce Kurulca incelenmiş şikâyet konusu, yeni kanıtlar gösterilmedikçe bir daha şikayet konusu yapılamaz. |
Dilekçede, etik ilkeye aykırı davranış iddiasına ilişkin bilgi ve belgeler açık ve ayrıntılı olarak belirtilmelidir. |
Kamu görevlilerini karalama amacı güden, haklı bir gerekçeye dayanmayan, başvuranın kimliği tespit edilemeyen başvurular değerlendirmeye alınmaz. |
Başvurular elektronik posta yoluyla yapılamaz. |
Başvurunun; gerçek kişiler tarafından elektronik posta yoluyla yapılması hâlinde ise başvuru sahibinin adı ve soyadı, oturma yeri veya iş adresi belirtilir. Türkiye’de oturan yabancıların bu yolla yaptıkları başvurularda, pasaport numarası ve uyruğu gösterilir. Elektronik posta yolu ile yapılacak başvurularda, başvurunun Kurulun elektronik posta adresine ulaştığı tarih başvuru tarihidir.
16.Soru
"Her şeyden önce yargılama yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılır (Türkiye Cumhuriyeti Anasası madde 9). Kaldı ki hiçbir organ, makam, merci veya kişi, yargı yetkisinin kullanılmasında mahkemelere ve hâkimlere emir ve talimat veremez, genelge gönderemez, tavsiye ve telkinde bulunamaz. Hâkimler, görevlerinde bağımsızdırlar; Anayasaya, kanuna ve hukuka uygun olarak vicdani kanaatlerine göre hüküm verirler (Türkiye Cumhuriyeti Anayasası m. 138; HSK m. 4)" hükmü nerede yer almaktadır?
Hâkimler ve Savcılar Kanunu |
Yargıtay Yargı Etiği İlkeleri |
Bangalor Yargısal Davranış İlkeleri |
Evrensel Hakimler Şartı |
Hâkimlerin Statüsüne İlişkin Avrupa Şartı |
Her şeyden önce yargılama yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılır (Türkiye Cumhuriyeti Anasası madde 9). Kaldı ki hiçbir organ, makam, merci veya kişi, yargı yetkisinin kullanılmasında mahkemelere ve hâkimlere emir ve talimat veremez, genelge gönderemez, tavsiye ve telkinde bulunamaz. Hâkimler, görevlerinde bağımsızdırlar; Anayasaya, kanuna ve hukuka uygun olarak vicdani kanaatlerine göre hüküm verirler (Türkiye Cumhuriyeti Anayasası m. 138; HSK m. 4)" hükmü Hâkimler ve Savcılar Kanununda yer almaktadır.
17.Soru
"Bağımsızlığın korunması (hâkimlik teminatı), hâkimlerin (ve Cumhuriyet savcılarının) görevlerini bağımsız şekilde yerine getirebilmelerinin garantisidir."
Bu bağlamda aşağıdaki hususlardan hangisi doğrudur?
Hâkimlerin bütün özlük işleri, mahkemelerin bağımsızlığı ve hâkimlik teminatı esaslarına göre Kanunla düzenlenir. |
Hâkimler ve savcılar azlolunabilirler. |
Hâkimler, 65 yaşından önce emekliye sevk edilebilirler. |
Hâkimler, kadronun daraltılması veya kaldırılması sebepleriyle aylık, ödenek ve diğer özlük haklarından yararlanamayabilir. |
Bir hâkim, isteği dışında savcılık sınıfına nakledilebilir. |
- Hâkimler ve savcılar azlolunamazlar.
- Hâkimler, yaş haddi ve maluliyet hali dışında kendileri istemedikçe 65 yaşından önce emekliye sevk edilemezler
- Hâkimler, kadronun daraltılması veya kaldırılması sebeplerine dayansa bile; aylık, ödenek ve diğer özlük haklarından yoksun kılınamazlar.
- Bir hâkim isteği dışında savcılık sınıfına nakledilemeyeceği gibi bunun tersi de söz konusu değildir.
18.Soru
Bir avukat, aynı konu bakımından hâkim, hakem, Cumhuriyet savcısı, bilirkişi veya memur olarak o işte görev yapmış olursa kendisine teklif olunan işi Avukatlık Meslek Krallarının hangi ilkesi kapsamında reddetmek zorundadır?
Tarafsızlık |
Dürüstlük |
Bağımsızlık |
Ehliyet |
Sır saklama |
Aynı konu bakımından hâkim, hakem, Cumhuriyet savcısı, bilirkişi veya memur olarak o işte görev yapmış olursa bu durum onun bağımsızlığına gölge düşürecektir. Bu durumda avukat, kendisine teklif olunan işi reddetmek zorundadır. Buna göre doğru cevap C şıkkıdır.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi etiğin ontolojik ve epistemolojik sorunlarıyla uğraşan kısmına verilen addır?
Felsefi etik |
Barış etiği |
Çevre etiği |
Aile etiği |
Sosyal etik |
Etiğin ontolojik ve epistemolojik sorunlarıyla uğraşan kısmına felsefi etik ismi verilmektedir.
20.Soru
John Rawls'un adalet teorisini inşa ederken dayandığı kavram, aşağıdakilerden hangisidir?
Duygudaşlık |
Faydacılık |
Toplum sözleşmesi |
Mütekâbiliyet |
Şekli adalet |
John Rawls, teorisini inşa ederken modern batı siyaset felsefesinde sıklıkla başvurulan bir kavrama dayanır: toplum sözleşmesi. Bu bağlamda toplum sözleşmesi, “sivil toplumun kurumlarına tâbi olan özgür ve rasyonel insanların bu kurumların nasıl olması gerektiğine karar vermek için bir araya geldikleri bir yaratıcı sözleşme” anlamına gelir. Doğru cevap C seçeneğidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ