Afet Psikolojisi ve Sosyolojisi Ara 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Afet sonrası yaşanan aşamalar arasında en uzun süreli olan ............. aşamasında fiziksel, maddi, duygusal, manevi açıdan genel bir toparlanma hissi hakimdir.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yeri aşağıdaki sözcüklerden hangisi doğru biçimde tamamlar?
kahramanlık |
balayı |
etki |
afet öncesi |
iyileşme |
iyileşme
2.Soru
Acil müdahale yönetimi ile ilgili ilk önemli ders kitabı kimler tarafından kaleme alınmıştır?
Drabek ve Hoetmer |
Neal ve Phillips |
Quarantelli ve Dynes |
Bates ve Peacock |
Dynes ve Drabek |
Acil müdahale yönetimi ile ilgili ilk önemli ders kitabı, Drabek ve Hoetmer (1991) tarafından yazılmıştır.
3.Soru
Aşağıdaki terimlerden hangisi çocuğun içsel dünyası ve çevresiyle olan ilişkisini tanımlamaktadır?
Disosiyasyon (çözülme, kopma) |
Gerileme (regresyon) |
Normalleştirme (ya da normalizasyon) |
Duygusal küntleşme |
Psikososyal |
Doğru cevap E dir. “Psikososyal” terimi, çocuğun içsel dünyası ve çevresiyle olan ilişkisini tanımlamak üzere kullanılır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çocukların sosyal destek ağlarını ve baş etme mekanizmalarını ölçmek için kullanılan araçlardan biridir?
Travma Sonrası Stres Bozukluğu Ölçeği |
Olayların Etkisi Ölçeği |
Çocuklar için Travma Sonrası Stres Tepki Ölçeği |
DSM-V Travma Sonrası Stres Belirtileri Şiddet Ölçeği Çocuk Formu |
Çocuk ve Ergenler için Stresle Başa Çıkma Ölçeği |
“Çocuk ve Ergenler için Klinisyen Tarafından Uygulanan Travma Sonrası Stres Bozukluğu Ölçeği”, “Olayların Etkisi Ölçeği”, “Çocuklar için Travma Sonrası Stres Tepki Ölçeği” ve “DSM-V Travma Sonrası Stres Belirtileri Şiddet Ölçeği Çocuk Formu” gibi psikolojik sorun ve belirtilerin ölçümüne yönelik araçlara ek olarak, “Çocuklar için Sosyal Destek Değerlendirme Ölçeği”, “Çocuk ve Ergenler için Stresle Başa Çıkma Ölçeği” ve “Güçler ve Güçlükler Anketi” gibi çocukların sosyal destek ağlarını ve baş etme mekanizmalarını ölçen araçlar da bulunmaktadır. Doğru cevap E’dir.
5.Soru
Afet sonrası aşamalar arasında genellikle en kısa süreli olan aşama aşağıdakilerden hangisidir?
Balayı |
Etki |
Kahramanlık |
İyileşme |
Kurtarma |
Afet sonrası aşamalar arasında genellikle en kısa süreli olan aşama etki aşamasıdır.
6.Soru
Tamamen kendilerinden özgürleşilebilecek vakalar olmamakla birlikte, gerek ortaya çıkma olasılıkları öncesi toplumsal hazırlık aşamasında ve gerekse ortaya çıktıklarında ve sonrasında toplumsal bakımdan nasıl tepki gösterilebileceklerine ilişkin bir bilgi konusu olarak sosyolojik boyutta ele alınabilirlik taşımaktadırlar.
Yukarıda bahsedilen özellikler aşağıdaki terimlerden hangisine aittir?
Tehlike |
Afet |
Afet sosyolojisi |
Acil durum yönetimi |
Afet araştırma merkezi |
Afet;Tamamen kendilerinden özgürleşilebilecek vakalar olmamakla birlikte, gerek ortaya çıkma olasılıkları öncesi toplumsal hazırlık aşamasında ve gerekse ortaya çıktıklarında ve sonrasında toplumsal bakımdan nasıl tepki gösterilebileceklerine ilişkin bir bilgi konusu olarak sosyolojik boyutta ele alınabilirlik taşımaktadırlar.Doğru cevap B'dir.
7.Soru
I- Terör eylemleri
II- Savaşlar
III- Depremler
IV- Seller
Yukarıdakilerden hangileri çocukları etkileyen insan eliyle ortaya çıkan afetlerdendir?
III, IV |
I, IV |
II,III |
I,II |
I,III |
Terör eylemleri ve savaşlar
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kreps ve arkadaşlarının ulaştıkları dört temel anahtar analitik nitelikten biri değildir?
Alanlar |
Görevler |
Aktiviteler |
İnsani ve materyal kaynaklar |
Afetler |
Kreps ve ekip arkadaşları, kasırga, fırtına ve benzeri felaketler sırasında verilen tepkilerin, toplumsal yapı örüntüleri olarak sergiledikleri modelleri belgelemek amacıyla yüzlerce DRC mülakatını kodlamışlardır. Onların yapısal örüntü kodları dört temel anahtar analitik niteliği yansıtmaktadır; “alanlar”, “görevler”, “aktiviteler”, “insani ve materyal kaynaklar”. Doğru yanıt E'dir.
9.Soru
Travmatik olaylar sonrasında ortaya çıkan ve duygusal olarak hiçbir şey hissedememe şeklinde gözlenen psikolojik durum aşağıdakilerden hangisidir?
Psikosomatik yakınma |
İçe çekilme |
Gastrointestinal sorun |
Duygusal küntleşme |
Aşırı uyarılmışlık |
Yaşanan travmatik olay sonrasında ortaya çıkan ve duygusal olarak hiçbir şey hissedememe şeklinde gözlenen psikolojik durum “duygusal küntleşme”dir. Bu durum, yaşanan olayın farklı ve şiddetli duygulara yol açmasıyla ortaya çıkan duygusal ağırlıktan kaynaklanmaktadır. Doğru cevap D’dir.
10.Soru
Afet bölgesine yardımların ulaştığı ve medya ilgisinin yüksek olduğu dönem aşağıdakilerden hangisidir?
Etki aşaması |
Kurtarma/kahramanlık aşaması |
Balayı aşaması |
Hayal kırıklığı aşaması |
İyileşme/toparlanma aşaması |
Balayı aşaması: Afetten birkaç gün sonra sıklıkla balayı aşaması olarak adlandırılan bir dönem başlamaktadır. Sıklıkla yalnızca birkaç hafta süren bu dönem, toplumdaki bağların oldukça kuvvetli olduğu bir aşamayı ifade etmektedir. Afet gibi olumsuz bir deneyimi birlikte paylaşmış olma hissi toplumdaki bireylerde yaygındır. Afet bölgesine dış destek ulaşmıştır ve medya ilgisi üst düzeydedir; afet yaşayanlar kendileri ve yakınları hayatta kalanlar her şeyin kolaylıkla yoluna gireceği hakkında iyimser ve rahatlamış hissetmektedirler. Afetzedelerin, sıklıkla vaatlerden ötürü, devletten ve diğer kurumlardan alacakları yardımlara yönelik beklentileri artmıştır. Bu dönem, bölgedeki kuruluşlar ya da yardım sağlayıcılar için birçok fırsat sunmaktadır. Gönüllü destek çağrıları ve maddi destek toplanması için özellikle uygun bir aşamadır. Bu aşamada, paydaşlar ve afetzedeler arasında ilişkilerin kurulması için de olanaklar ortaya çıkmaktadır. Doğru yanıt C'dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi afet sonrası çocuklarda görülen bedensel tepkiler arasındadır?
Duygusal küntlük |
Tikler |
Yetersizlik |
Öfke |
Yas |
Tikler
12.Soru
1999 da yaşanan Marmara Depremiyle ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Deprem sonrasında Türk Psikologlar Derneği (TPD), UNICEF’in desteği ile Marmara Depremi Psikolojik İlk Yardım Projesi’ni yaşama geçirmiştir. |
Psikolojik İlk Yardım Projesi 7 ay sürmüştür. |
Bu proje kapsamında 500 psikolog gönüllü olarak hizmet vermiştir. |
Emirdağ ilçesi bu projenin verdiği hizmetin dışındaydı. |
Bu proje kapsamında, deprem bölgelerinde yaşayan yaklaşık 12.000 kişiye ulaşılarak bireysel ve gruplar hâlinde psikoeğitim hizmetleri sunulmuştur. |
Doğru cevap D dir. Türk Psikologlar Derneği (TPD) tarafından başlatılan Psikolojik İlk Yardım Projesinin verdiği hizmet Emirdağ ilçesini de kapsıyordu.
13.Soru
Acil durum yönetiminden sorumlu birimlere yönelik öneriler geliştirmiş olmaları, afet sosyologlarının afet çalışmaları alanına sundukları önemli katkılardan biridir. Buna göre, mitlere değil sosyal bilim alanının araştırma bilgisine dayalı olarak, program etkinliklerine, önceliklerine ve uygulama stratejilerine rehberlik edilmeli şeklindeki öneriyi getiren araştırmacı veya araştırmacılar aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir?
Drabek ve Hoetmer |
Quarantelli ve Dynes |
Dynes ve Drabek |
Neal ve Phillips |
Drabek ve Quarantelli |
Afet sosyologlarının afet çalışmaları alanındaki bir diğer önemli katkısı acil durum yönetiminden sorumlu birimlere yönelik öneriler geliştirmiş olmalarıdır. Buna göre, Quarantelli ve Dynes (1972), mitlere değil sosyal bilim alanının araştırma bilgisine dayalı olarak, program etkinliklerine, önceliklerine ve uygulama stratejilerine rehberlik edilmesi önerisinde bulunmuşlardır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi afet sonrası çocuklarda görülen duygusal tepkilerden biri değildir?
Korku |
Ölüm |
Kaygı |
Gerileme |
Suçluluk |
Gerileme
15.Soru
Kolektif stres perspektifini temel alarak afet müdahale etme süreçlerinin göreli etkililiğini öngörebilecek bir model oluşturan kuramcı aşağıdakilerden hangisidir?
Hoetmer |
Neal |
Drabek |
Quarantelli |
Phillips |
Drabek
16.Soru
Çoğu afet olayının ne zaman gerçekleşeceğinin bilinmemesi ve meydana gelen yıkımları etkileyebilmenin mümkün olmaması insanların hangi duyguları üzerinde yıkıcı bir etkiye neden olmaktadır?
Çaresizlik duyguları |
Yaşamları üzerindeki kontrol duyguları |
Bağımlılık duyguları |
Suçluluk duygusu |
Depresyon |
Afetler daha önceden tahmin edilmeleri güç olması ve çok yıkıcı zarar ve kayıplara yol açmaları nedeni ile maruz kalan bireylerde travmatik psikolojik etkiler yaratabilmektedir. Terör olayları buna çok iyi bir örnektir. Örneğin, bir bombalama olayının nerede olacağını bilebilmek mümkün olmadığından buna hazırlanmak da göreceli olarak mümkün değildir. Böyle bir terör olayında olay yerinde bulunan çok sayıda kişi doğrudan etkilenmektedir. Doğrudan ya da birincil olarak etkilenenlerin yanı sıra olay ile ilgili medyada verilen haberleri izleyenler, olay yerinde çalışanlar, olay yerinde olanların yakınları gibi grupları da düşündüğümüzde çok geniş bir kitlenin doğrudan veya dolaylı olarak etkilenebilecekleri öngörülebilir. Bunun yanı sıra çoğu afet olayında ne olacağını kontrol edebilmek ve meydana gelen yıkımları etkileyebilmek, en azından olay olduktan sonra, mümkün değildir. Bu nedenle afet olayları insanların kontrol ve yaşamları üzerinde söz sahibi olabilme duygularını da yıkabilmektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.
17.Soru
I.Dürtü kontrolünde azalma
II.Hiperaktivite
III. Öfori
IV.Saldırgan davranışlar
V. Risk alma davranışları
Yukarıdakilerden hangileri travma sonrası çocuklarda meydana gelebilecek sosyal ve davranışsal tepkilerdendir?
II-IV-V |
I-III-V |
II-III-IV-V |
I-II-III-IV |
I-II-IV-V |
Araştırmalar, travmatik olaylar sonrasında çocukların dürtü kontrolünde azalma, hiperaktivite, saldırgan davranışlar ve risk alma davranışlarının görüldüğüne işaret etmekte- dir. Afetlerde, travmanın yarattığı öfke duygusunu yöneltecek somut bir nesne bulamayan çocuklar, bu öfkeyi genellikle yakın çevrelerine yansıtırlar. Travmatik deneyim yaşamış çocuklar sosyal etkile- şimlerden kendilerini geri çekebilir, olayı hatırlatan kişi, ortam ve nesnelerden uzak durma eğilimi gös- terebilir ve insanlara güvenmekte zorluk yaşayabi- lirler. Bütün bu nedenlerle çocukların aile ve akran ilişkileri de olumsuz yönde etkilenir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Psikososyal destek uygulamaların ilk bileşenidir?
psikolojik ilk yardım |
Sevk etme ve yönlendirme |
bilgi merkezi oluşturma |
toplumu harekete geçirme |
ihtiyaç ve kaynak değerlendirmesi |
Doğru cevap E dir. Psikososyal destek uygulamaların ilk bileşeni ihtiyaç ve kaynak değerlendirmesidir.
19.Soru
Bu yaştaki çocuklar ölümü genellikle ayrılık, yolculuk ya da uyku gibi görme eğilimindedirler. Ölümü tam olarak kavramsallaştıramayan çocukların ebeveynlerine ya da yakınlarındaki diğer kişilere sık sık ölüme ilişkin sorular sordukları gözlemlenmektedir. Bu yaş grubundaki çocuklarda sıklıkla gözlenen tepkiler arasında mutsuzluk, gerileme davranışları, uyku ve iştah sorunları, yadsıma (inkâr) ve umutsuzluk yer almaktadır.
Yukarıda bahsedilen yas tepkileri hangi yaş grubu arasında gözlemlenmektedir?
Bebeklik(0-2) |
Okul Öncesi Dönem (2-7) |
İlkokul Dönemi(7-10) |
Ortaokul Dönemi(11-13) |
Ergenlik (12-18) |
Okul öncesi döneme gelindiğinde (2-7 yaşları arası), dil gelişimi ve dolayısıyla sosyal etkileşimi başlayan çocukların ölümü kavramsallaştırma da zorluklar yaşadıkları bilinmektedir. Zaman, mekân, sonsuzluk gibi kavramlar henüz gelişmediğinden ölümü anlamalarının zor olduğu vurgulanmaktadır. Bu yaştaki çocuklar ölümü genellikle ayrılık, yolculuk ya da uyku gibi görme eğilimindedirler. Ölümü tam olarak kavramsallaştıramayan çocukların ebeveynlerine ya da yakınlarındaki diğer kişilere sık sık ölüme ilişkin sorular sordukları gözlemlenmektedir. Bu yaş grubundaki çocuklarda sıklıkla gözlenen tepkiler arasında mutsuzluk, gerileme davranışları, uyku ve iştah sorunları, yadsıma (inkâr) ve umutsuzluk yer almaktadır.
20.Soru
Çocuğun kendisini olay anından kopuyor gibi hissetmesi, gerçeklikten uzaklaşması, olayın yaşandığını ya da ayrıntılarını hatırlayamaması ve olayı yaşayan kendisi değilmiş gibi hissetmesini kapsayan durum aşağıdakilerden hangisidir?
Yeniden Yaşantılama |
Aşırı Uyarılma |
Uyum bozuklukları |
Disosiyasyon |
Maruz Kalma Düzeyi |
Disosiyasyon (çözülme, kopma) belirtileri, çocuğun kendisini olay anından kopuyor gibi hissetmesi, gerçeklikten uzaklaşması, olayın yaşandığını ya da ayrıntılarını hatırlayamaması ve olayı yaşayan kendisi değilmiş gibi hissetmesini kapsamaktadır. Bu belirtilerin, travmatik olayın çok şiddetli dehşet içerdiği ve çocuğun başetme gücünü aştığı durumlarda ortaya çıktığı belirtilmektedir.Doğru cevap D'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ