Aile Ekonomisi Final 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Kağıtçıbaşı tarafından önerilen aile değişimi kuramına göre Türkiye’de hangi aile modelleri arasında geçiş yaşanmaktadır?
Karşılıklı bağımlılık – Bağımsızlık |
Bağımsızlık – Duygusal/psikolojik bağlılık |
Duygusal/psikolojik bağlılık – Karşılıklı bağımlılık |
Duygusal/psikolojik bağlılık – Bağımsızlık |
Karşılıklı bağımlılık – Duygusal/psikolojik bağlılık |
Kağıtçıbaşı’nın kuramı, üç farklı aile modelini ve modeller arasındaki geçişi açıklamaktadır. Karşılıklı bağımlılık modeli ataerkil bir yapıyı temsil etmektedir. Daha çok kırsal alanlar ve sosyo-ekonomik düzeyi düşük bölgelerdeki aile ilişkilerini açıklamaktadır. Bireyler ve aileler madden ve manen birbirlerine bağımlıdır. Bağımsızlık modeli, Batıya özgü aile yapısıdır. Özerk bireylerden oluşan bir aile modelidir. Bireyler ve aileler madden ve manen birbirlerinden bağımsızdır. Ancak bu ideal ve normatif bir durumdur; gerçek hayatta Batı ailesinde de bir miktar bağımlılık ilişkileri bulunmaktadır. Duygusal/psikolojik bağlılık modeli ise daha gerçekçi bir modeldir. Sanayileşme, kalkınma ve kentleşmenin yükselişi aile bireyleri arasındaki maddi bağımlılığı azaltırken, manevi bağlar varlığını korumaya devam etmektedir. Türkiye’de, karşılıklı bağımlılık modelinden duygusal/psikolojik bağlılık modeline geçiş yaşanmaktadır.
2.Soru
İthal ikameci kalkınma stratejisinin uygulandığı yıllar aşağıdakilerden hangisidir?
1960-1980 arası yıllar |
1930-1946 arası yıllar |
1923-1929 arası yıllar |
1946-1960 arası yıllar |
1961-1980 arası yıllar |
Cumhuriyet Dönemi’ni, iktisat politikalarında ortaya çıkan köklü değişimler ya da dünya konjonktürünü etkileyecek kadar önemli siyasal olaylar göz önüne alınarak alt dönemlere ayırmak mümkündür. 1923- 1929 açık kapı koşullarında dünya ekonomisi ile entegrasyon dönemidir. 1930-1946 siyasi ve ekonomik sorunlar karşısında içe dönük bir kalkınma stratejisinin izlendiği yıllardır. 1946-1960 liberal politikalara yeniden başvurulan ancak dönem ortasında bu politikalardan ödün verilen yıllardır. 1960-1980 arası döneme ithal ikameci kalkınma stratejisi ve planlama yaklaşımı damgasını vurmuştur. Bu dönemde dış ticaret rejiminin serbestleşmesine bağlı olarak iç pazarı hedefleyen sanayileşme ve kalkınma politikası yerini dış pazara dönük, tarıma, madenciliğe, alt yapı yatırımlarına ve inşaat sektörüne öncelik veren bir kalkınma anlayışına bırakmıştır. 1980 yılı Türkiye ekonomisinin miladı gibidir. Adım adım liberasyon ve dünya ekonomisine açık kapı koşullarında entegrasyon sürecinin IMF gibi uluslar arası kuruluşların da katkısıyla başlatıldığı yıllardır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin kapitalist piyasa mekanizmasına geçiş sürecinin başladığı zamandır?
18. yüzyıl |
16. yüzyıl sonu 17.yüzyıl başı |
17.yüzyıl sonu 18.yüzyıl başı |
18.yüzyıl sonu 19.yüzyıl başı |
19.yüzyıl sonu 20. yüzyıl başı |
Farklı başlangıç koşullarına sahip olsa da, 19.yüzyıl sonu ve 20. yüzyıl başında kendi kapitalist piyasa mekanizmasına geçiş sürecini başlatmış ve sürdürmekte olan Türkiye’nin geçiş serüveni de aydınlatıcı bilgilerle doludur.
4.Soru
İmparatorluktan ulus devlete geçiş sürecinde girişimci olabilmek için gerekli en önemli özellik hangi seçenekte yer almaktadır?
Bilgi birikimi ve uygulama gücü |
Sermaye yapısı ve özerkliği |
Toprak sahipliği |
Risk alma iştahı |
Devlet yönetimi ile kurulan ilişkiler |
Belirtilen dönemde girişimci olabilmek için hiçbir özellik, yönetimdeki parti üyeleriyle kurulmuş ilişkilerden daha geçerli değildir. Yönetime yakın olmak, sermaye sahibi olmaktan, toplumsal konumdan ya da ticari bir konudaki uzmanlıktan önde gelmektedir. İttihatçılar yalnızca atılgan iş adamlarını desteklemekle kalmamışlar, bizzat iş insanı olmuşlardır. İttihatçıların iktidarda oldukları dönemde, iş insanı ile iktisat politikası yapan kişi ayrımı kalkmış, özel çıkar alanı ile kamu politikası alanı birbirine karışmıştır. Kamu firması ile özel firma ayrımları netliğini yitirmiştir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangileri kadınların talepleri yönünde 1990'lı yıllarda Medeni Kanunda yapılan değişikliklikler arasında yer alır?I. Kadının çalışmasını kocanın iznine bağlayan 159. madde Anayasa Mahkemesi tarafından iptal
edilmiştir II. Kadının kocasının soyadı ile birlikte kendi soyadını da taşıyabilmesine izin verilmiştir III. Bakire, dul, boşanmış gibi tanımlar nüfus kâğıtlarından çıkarılmıştır
IV. Zina suç olmaktan çıkarılmıştır
I, II, III ve IV |
I, II ve III |
II, III ve IV |
I, III ve IV |
I ve III |
Medeni Kanun değişikliğine ilişkin talepler uzun yıllar sonuçlanmadan sürüncemede kalmıştır. 1990lı
yıllarda kadınların talepleri yönünde değişimler yapılmıştır:
• Kadının çalışmasını kocanın iznine bağlayan 159. madde Anayasa Mahkemesi tarafından iptal
edilmiştir (1990).
• Kadının kocasının soyadı ile birlikte kendi soyadını da taşıyabilmesine izin verilmiştir (1997).
• Bakire, dul, boşanmış gibi tanımlar nüfus kâğıtlarından çıkarılmıştır.
• Zina suç olmaktan çıkarılmıştır.
6.Soru
Türkiye için Cinsiyet ve Yaş Grupları grafiğinde 2018 ve 2040'da piramidin şeklini az çok bir dikdörtgene çevireceği düşünülebilir. Bu neyi ifade etmektedir?
Verilen kayıpların çok olduğunu göstermektedir. |
Yeni doğum oranlarının azaldığını göstermektedir. |
Nüfusun durağanlaştığı ve yaşlandığını göstermektedir. |
Doğum ve çocuklar için ölüm oranlarının düştüğünü göstermektedir. |
Ölüm oranlarının düşmesi nedeniyle birkaç neslin korunduğunu göstermektedir. |
Türkiye için Cinsiyet ve Yaş Grupları grafiğinde 2018 ve 2040'da piramidin şeklini az çok bir dikdörtgene çevireceği düşünülebilir. Bu değişim Nüfusun durağanlaştığı ve yaşlandığını göstermektedir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sanayileşmiş toplumların, sanayileşmemiş toplumların birbirine benzediğinden daha çok birbirine benzediklerini ileri süren teorisyenlerden biridir?
Marks |
Durkheim |
Levy |
Parsons |
Kerr |
Küreselleşme teorisine en etkili katkı bir grup emek piyasası teorisyeninden gelmiştir. Kerr, Dunlop, Harbison ve Myers (1973), toplumlar arası benzeşme tezini ileri sürmüşlerdir. Sanayileşmiş toplumların, sanayileşmemiş toplumların birbirine benzediğinden daha çok birbirine benzediklerini ileri sürmüşlerdir.
8.Soru
Kapitalizm ve ona alternatif olarak 1917 Ekim Devrimi ile SSCB’de hayat bulan ekonomik sistem hangisidir?
Kapitalizm ve ona alternatif olarak 1917 Ekim Devrimi ile SSCB’de hayat bulan ekonomik sistem hangisidir?
Liberalizm |
Vahşi kapitalizm |
Sosyalizm |
Modernizm |
Postmodernizm |
Kapitalizm ve ona alternatif olarak 1917 Ekim Devrimi ile SSCB’de hayat bulan sosyalizm (komünizm) kendi merkez ve çevre ülkelerini yaratarak 1990lı yıllara gelmişlerdir
9.Soru
Türkiye'de doğurganlığı azaltmaya yönelik politikalar kaç yılında anayasal ifadesine kavuşmuştur?
1955 |
1965 |
1980 |
1981 |
1982 |
Doğurganlığı azaltmayı teşvik eden politikalar
anti-natalist politikalar olarak da bilinmektedir. 1955’den sonra belirtileri görülmeye başlayan bu politika,
1965’de yasal düzenlemesine, 1980’de anayasal ifadesine kavuşmuştur. Bu dönemin nüfus politikalarının
temel amacı, gebeliği önleyici yöntem kullanımını yaygınlaştırarak doğurganlığı düşürmek, sağlık
hizmetlerini iyileştirerek ölüm hızlarını düşürmek ve Türkiye’den yurt dışına işgücü göçünü teşvik ederek işsizlik baskısını hafifletmek olmuştur. Doğru cevap C seçeneğidir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ailenin bağımlılık modeline ilişkin bir özelliktir?
Ataerkildir. |
Dünyada yaygın değildir. |
Kentsel toplumlarda rastlanmaktadır. |
Akraba ilişkileri zayıftır. |
Aile işlevleri paylaşılmaz. |
Bağımlılık modeline, ataerkil aile yapısına sahip, aile ve insan ilişkilerinin güçlü şekilde korunduğu geleneksel kırsal toplumlarda rastlanmaktadır. Dünyanın birçok yerinde yaygındır. Yapısal geniş aile ya da işlevsel geniş aile özelliklerine sahiptir. Tarımsal üretim ve tüketim, çocuk bakımı, evde yiyecek üretimi gibi aile işlevlerini paylaştıkları için geniş aile gibidirler. Aile diğer akrabalarla bağımlılık içindedir.
11.Soru
Cumhuriyetin kuruluşundan sonra yapılan ilk nüfus sayımı kaç yılında uygulanmıştır?
1927 |
1928 |
1929 |
1939 |
1931 |
Cumhuriyetin kuruluşundan sonra yapılan ilk nüfus sayımı 1927 yılında uygulanmıştır.
12.Soru
Avrupa ve Kuzey Amerika kıtalarında ikinci dalga dönüşüm kaç yılından sonra başlamıştır?
1750 |
1770 |
1780 |
1920 |
1950 |
Avrupa ve Kuzey Amerika kıtalarında ikinci dalga dönüşüm 1950 yılında başlamıştır
13.Soru
Kaynak tahsisinde merkezi plânlama ve fiyat mekanizması arasındaki rekabet hangi olaydan sonra sona ermiştir?
Berlin Duvarı’nın yıkılması ve Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (S.S.C.B) dağılması |
II.Dünya Savaşı'nın sona ermesiyle |
Dünya Bankasının kurulmasıyla |
Birleşmiş Milletler'in kurulmasıyla |
NATO'nun kurulmasıyla |
Kaynak tahsisinde merkezi plânlama ve fiyat mekanizması arasındaki rekabet 1989 yılında Berlin Duvarı’nın yıkılması ve 1991 yılında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (S.S.C.B) dağılması ile sona ermiştir. 1990’dan sonra Sovyet Bloku Marksist merkezi planlama anlayışını terk etmiş ve piyasa ekonomisine geçiş sürecini başlatmıştır.
Doğru cevap A seçeneğidir.
14.Soru
Türkiye’de boşanma oranlarının uzun yıllar düşük oranlarda seyretmesinin sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
Modern toplumlarda evlilik olmaması. |
Çok eşlilik nedeniyle, her bir eşten boşanmanın zaman alışı. |
Yasalarda boşanmaya dair bir düzenleme bulunmayışı. |
Çiftlerin birlikte yaşamayı tercih etmesi. |
Toplumsal dönüşüme rağmen tutucu yapının varlığını koruması. |
Türkiye’de boşanma oranları uzun yıllar düşük oranlarda seyretmiştir. Bunun nedenlerinden biri toplumsal dönüşüme rağmen tutucu yapının varlığını korumasıdır. Ayrıca uzun yıllar Türkiye’de boşanma ile ilgili yasalar boşanmayı oldukça zor ve iki eşin de onayını gerektiren uzun işlemlere bağlı bir süreç halinde tutmuştur.
15.Soru
Küreselleşme ve Anadolu'da yaşanan toplumsal dönüşüm ile ilgili aşağıdakilerden hangileri doğrudur? I. Bilim adamlarının pek çoğu, modern çağla (15. yüzyıldan sonra) birlikte küresel güçlerin etkisiniartırdığını kabul etmektedir II. Avrupa toplumları 16. yüzyılın başından itibaren büyük ve hızlı bir dönüşüm sürecine girmişlerdir III. Toplumsal yapı kapitalist üretim tarzının gereklerine göre yeniden örgütlenmiştir
Yalnız I |
Yalnız III |
I, II ve III |
II ve III |
I ve III |
Bilim adamlarının pek çoğu, modern çağda (15. yüzyıldan sonra) birlikte küresel güçlerin etkisini artırdığını kabul etmektedir. Avrupa toplumları 16. Yüzyılın başından itibaren büyük ve hızlı bir dönüşüm sürecine girmişlerdir. Toplumsal yapı kapitalist üretim tarzının gereklerine göre yeniden örgütlenmiştir. 19. Yüzyıl boyunca ve sonrasında kapitalizm küreselleşmenin ardında yatan en önemli dinamik olmuş ve dünya hızla her köşesine herkesin ulaşabileceği bir yer haline gelmeye başlamıştır.
16.Soru
Osmanlı İmparatorluğunun kapitalizme entegrasyonu sürecinde merkez kapitalist ülkeler kendi çıkarları doğrultusunda hangi yaklaşımı empoze etmektedirler?
Marksizm |
Komünizm |
Sosyalizm |
Beynelmilelci |
Ulusal kapitalizm |
Ulusal bir kapitalizm yaratılmasının karşısındaki en çetin engel, Osmanlı burjuvazisinin sahip olduğu özelliklerdir. Bu sınıf sanayide değil ticarette ve özellikle dış ticarette uzmandır. Bu nedenle komprador bir nitelik taşımaktadır. Genellikle Gayri-Müslim (Rum, Yahudi, Levanten, Ermeni) unsurlardan oluşmaktadır. Burjuva ideolojisinin iktisat politikaları ile ilgili, iki farklı yaklaşımdan söz etmek gerekmektedir. 19.yüzyılda her iki politika yaklaşımını da savunan düşünürler bulunmaktadır. Bu politika setlerinden biri ulusal bir kapitalizme diğeri ise serbest ticaretçi, entegrasyoncu ve beynelmilelci bir gelişme biçimine yol açmaktadır. İkinci yaklaşım kapitalist burjuva mantığı ile çelişmemektedir, çünkü dönemin emperyalist çıkarları, çevre ülkelerin gelişmiş merkeze bağımlılığından yanadır ve açık ekonomi koşullarında gelişen ekonomik ilişkiler merkezin çıkarları ile çelişmemektedir. Bundan dolayı merkez kapitalist ülkelerden kaynaklanan düşünceler beynelmilelci yaklaşımı empoze etmektedir.
17.Soru
Sosyal devlet geleneği hangi ülkede başlamıştır?
Amerika |
İngiltere |
Almanya |
Çin |
Rusya |
Refah devleti ya da sosyal devlet geleneği, 1840’larda, Alman Şansölyesi (başbakan) Otto Von
Bismarck’ın (1815–1898) yönetiminde Almanya’da başladı.
18.Soru
I. Osmanlı düşünürlerinin kadınların statüsünün yükseltilmesi yönündeki düşünceleri
II. Gazetelerin gelecek nesillerin cahil annelere bırakılmamasına ilişkin görüşleri
III. Batıcı ve İslamcı yaklaşımların kadın hareketleri konusundaki fikir çatışmalarını sürdürmesi
IV. Balkan savaşında yaşanan başarısızlıklarda kadınların cahilliğinin önemli rol oynaması
Yukarıdaki ifadelerden hangileri, Osmanlı İmparatorluğu döneminde kadınların toplumsal hayata katılımı konusunda zihniyet değişikliğine yol açan nedenler arasındadır?
Yalnız I |
I ve II |
I, II ve III |
I, II ve IV |
I, II, III ve IV |
Osmanlı aydınları arasında kadınların toplum içinde statülerinin yükseltilmesi ve eğitim almaları gerektiği yönünde düşünceler açıkça ifade edilmeye başlanmıştır. Gazetelerde dergilerde, bir toplumun gelecek için en önemli beşerî sermaye kaynağı çocukların cahil anneler eline bırakılmasının toplumun kalkınma potansiyelini azaltacağı konusunda görüşler ifade edilmiştir. Balkan Harbinde yaşanan başarısızlıklarda kadınların cehaletinin önemli rol oynadığı düşüncesi kadınların okutulmasına karşı olan yobaz düşüncelerin kırılışında etkili olmuştur. Batıcı ve İslamcı yaklaşımlar kadın hareketleri konusunda fikir çatışmalarını bırakmış ve hemfikir hale gelmiştir.
19.Soru
1938 yılında, pro-natalist politikalar nedeniyle evlilik yaşında yapılan düzenlemeye göre kadınlar için evlilik yaşı kaça indirilmiştir?
15 |
16 |
17 |
18 |
19 |
Türk Medeni Kanunu’na göre Türk ailesi, tek eşli, resmi nikâhla birbirine bağlanan, en az 18 yaşındaki erkekler ve kadınlardan oluşmaktadır. Bununla birlikte yaş için anne baba izniyle kadın için evlilik yaşı 17’e indirilebilir. Evlilik yaşı ile ilgili zamanın gereklerine göre değişiklikler yapılmıştır. Örneğin 1938 yılında, pro-natalist politikalar nedeniyle aile izniyle evlilik yaşı için bir düzenleme yapılmış veyılında, pro-natalist politikalar nedeniyle aile izniyle evlilik yaşı için bir düzenleme yapılmış ve erkekler için 17’ye, kadınlar için ise 15’e indirilmiştir.Nihayet 2002 yılında, yeni medeni kanunla asgari evlenme yaşı kadın ve erkek için 17 olarak belirlenmiştir. Bu yaş sınırlamalarının genel amacı, ailelerin bu yaşın (17) altında olan küçükleri zorla
evlendirmelerini engellemektir. Yani her iki taraf da razı olsa bile, aileler de istese, (olağanüstü durumlar hariç-ki olağanüstü evlenme yaşı da vardır) 17 yaşından küçükler evlenemezler
Doğru cevap A seçeneğidir.
20.Soru
Toplu konut kanunu kaç yılında çıkarılmıştır?
1972 |
1978 |
1980 |
1984 |
1990 |
Toplu kunut kanunu 1984 yılında çıkarılmıştır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ