Antropoloji Ara 16. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Çatışmacı ve Uyarlanmacı Kuramlardan biri değildir?
Yapısal-İşlevselcilik |
Yeni Evrimcilik |
Kültürel Maddecilik |
Yeni-İşlevcilik |
Marksçı Antropoloji |
İşlevselci ve yapısalcı kuramlar arasında İngiliz işlevciliğini, yapısal-işlevselciliği ve Fransız yapısalcılığını sayabiliriz. Radcliffe-Brown’ın yapısal-işlevselciliği kültür kavramını kullanmayarak ve toplumsal yapı kavramını merkeze alarak yapının sağlıklı işleyişini sağlayan bir işlevsel bütünlükten söz eder.
Başlangıçta daha çok bütünlüklü ve dengeli kültür anlayışlarına dayanan kültür kavrayışları ve insanlığı ileriye doğru giden bir tarihsel değişme hattı çerçevesinde görmeye çalışan kuramlar egemendi. Daha sonra kültür içindeki çatışma eğilimlerini de dikkate alan ve insanlığı çok farklı hatlarda değişen, toplulukları daha çok çevrelerine uyarlanma sürecinin belirlediği bir kültürel çeşitlilik içinde değerlendirmeye çalışan kuramlar ortaya çıktı. Yeni evrimcilik, insanlığın değişiminin tek ve doğrusal değil çeşitli yolları olduğunu; yeni-işlevcilik, kültürel bütünlüğü sadece denge ve birbirini destekleyen bir etkileşimin değil kültür içindeki çatışma eğilimlerinin de sağladığını; Marksçı antropoloji, kültürel çeşitliliği üretim etkinliklerinin ve üretim ve dağıtım sistemindeki çatışmaların belirlediğini savunmaktadır. Kültürel maddecilik ise her türlü kültürel özellik ve eğilimin ardında maddî ve çevresel bazı nedenlerin yattığını savunan görüştür.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi antropolojinin dallarından değildir?
Sosyal-Kültürel Antropoloji |
Biyolojik Antropoloji |
Arkeoloji |
Felsefe |
Dil Antropolojisi |
Felsefe, antropolojinin dallarından değildir.
3.Soru
Çocukluk dönemi en uzun olan hominoid hangisidir?
Orangutan
|
Goril
|
Lemur
|
İnsan
|
Şempanze
|
4.Soru
Kişinin ve toplumun kendi toplumunu ve onun değerlerini merkeze alarak ve yücelterek dünyayı ve başka insan ve toplumları anlamlandırmasına ne denir?
Önyargı
|
Evrensellik
|
Yerellik
|
Etnikmerkezcilik
|
Kültürel Görecelilik
|
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Özgücü Kuramlar'dan birisidir?
Kültürel Maddecilik |
Feminist Antropoloji |
Marksçı Antropoloji |
Kültürel Ekoloji Yaklaşımı |
Kültür-Kişilik Kuramı |
Feminist Antropoloji, Özgücü Kuramlar arasında yer alır.
6.Soru
Taksonomik sınıflamada insan, hangi üst aile içerisinde yer almaktadır?
Hominoidler |
Kemirgenler |
Omurgalılar |
Primatlar |
Sıcakkanlılar |
Hominoidler Taksonomik sınıflamada insan, kuyruksuz büyük maymunlar ve hilobatlar Hominoidea adındaki üst aile içerisinde yer almaktadır. Şempanze, goril, orangutan ve insanın aynı üst aile içerisinde yer alması beyin kapasitelerinden morfolojik özelliklerine, genetik yapılarından toplumsal örgütlenmelerine ve sosyal organizasyonlarına kadar birçok özellik açısından birbirlerine benzemelerinden kaynaklanmaktadır.Kuyruksuz büyük maymunlar ya da ponjidler, orangutan, goril ve şempanze olmak üzere üç farklı primat türünden oluşan bir hominoid grubudur. Bunlardan orangutanlar Asya’da Borneo ve Sumatra adalarında; şempanzeler Batı ve Orta Afrika ile Doğu Afrika’nın Turkana gölü yakınlarındaki ormanlık alanlarında; goriller ise Orta Afrika’nın doğu ve batı bölgelerinde yaşamaktadırlar. Asya’nın güneydoğusunda, özellikle Malezya’daki ormanlık alanlarda yaşayan jibonlar ve siyamanglar kuyruksuz büyük maymunlar arasında yer almakla birlikte, bunlar Hylobatidae ailesini (hilobatlar) oluşturmaktadırlar.
7.Soru
Dar burunlu Eski Dünya maymunları hangi isimle anılmaktadır?
Primat |
Hilobatlar |
Prosimiyenler |
Katarini |
Antropoidler |
Katarini olarak da adlandırılan, dar burunlu Eski Dünya maymunları, iki üst aileye sahiptir. Bunlar insanı, kuyruksuz büyük maymunları ve hilobatları içeren Hominoidea ile maymun olarak bildiğimiz Cercopithecidea’dır. Cercopithecidea üst ailesi ise Cercopithecidae adı verilen tek bir aileye mensupturlar. Bu ailenin üyeleri karma bir beslenmeye sahip olan, avurtlarında besinleri biriktirdikleri bir kese bulunan maymunlardır. Meyve, tohum, yaprak, ot, bitki kökleri, yumrular, kabuklu yemişler, böcek, kuş yumurtaları ve küçük hayvanları yerler.Doğru cevap D'dir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kültürün özelliklerinden biri değildir?
Kültür bir uyarlanma tarzıdır |
Kültür bir idealler sistemidir |
Kültür bir simgeler sistemidir |
Kültür uyum bozucudur |
Kültür doğal ve toplumsal dünya ile iletişimi sağlamaz |
Kültür doğal ve toplumsal dünya ile aramızdaki çevirmendir. Doğru seçenek E'dir.
9.Soru
İngiliz işlevselciliğinin tanımı aşağıdakilerden hangisidir?
Kültürel öğeleri tek başına olgular değil de içinde var oldukları toplumsal bağlamla birlikte ele alarak bütüncü görüşü güçlendirmişlerdir. |
Kültürlerde ve ruh hallerinde karşılık bulan ortak tema ve başa çıkma yollarının varlığına işaret eder. |
Tarih ve kültür araştırmaları gibi toplumsal bakışı gerektiren insani çeşitliliği biyolojik nedenselliğe indirger. |
Kültürel öğelerin kültür bütünü içindeki işlevi ve uyuma katkısını araştıran işlevselcilik uzun süreli alan araştırmasını uygulamasın bakımından önceki yaklaşımlardan ayrılır. |
Üstün, geri, ilkel, çağdaş gibi terimlerle kültürler karşılaştırılamaz ve buna bağlı olarak genel bir kültür kuramına da varılamaz. |
Kültürel öğelerin kültür bütünü içindeki işlevi ve uyuma katkısını araştıran işlevselcilik uzun süreli alan araştırmasını uygulamasın bakımından önceki yaklaşımlardan ayrılır. İngiliz işlevselciliğinin kurucusu B. Malinowski’ye göre, bütün insanlar; yeme, giyim gibi devamı sağlamak için bazı ortak temel ihtiyaçlara sahiptir. Bunların karşılanması ile ikincil ihtiyaçlar ortaya çıkar.
10.Soru
Aynı bölgede yaşayan ve kendi aralarında çiftleşebilen bireylerin oluşturduğu topluluğa ne ad verilir?
Katarini
|
Hominoid
|
Populasyon
|
Bonobo
|
Braşiyasyon
|
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Difüzyonizm, ilk olarak geliştiği ülkedir?
Almanya |
İngiltere |
A.B.D. |
Fransa |
İspanya |
Özellikle etnografya müzesi olarak bildiğimiz müzelerde maddî kültür ürünlerinin ve alan araştırmalarından elde edilen verilerin birikmesi, biricik ve tek hatlı bir evrim şemasının olanaksızlığını göstermek bakımından yararlı oldu. Bu çerçevede evrimciliğe karşı difüzyonizmin (yayılmacılık) yükseldiğini görmekteyiz. Difüzyonizm, kültürün gelişim ve değişiminde en önemli etkenin başka kültürlerden gelen maddî ve manevî ögelerin o kültüre girmesiyle gerçekleştiğini öne sürer. Difüzyonizm, müzeciliğin en gelişkin olduğu ülke olması nedeniyle ilk olarak Almanya’da gelişti.
Yapısal-İşlevselcilik kuramının kurucusu ve ilk kuramcısı olan İngiliz antropolog Alfred R. Radcliffe-Brown’dur (1881-1955). Yapısal-işlevselcilik, İngiltere kökenlidir. Tarihsel Özgücülük (Amerikan Tarih Okulu) yaklaşımı kuran kişi Amerikalı antropolog Franz Boas’tır. Boas, farklı yaşam tarzlarının ve düşünce biçimlerinin son tahlilde fiziksel çevreden etkilendiğini göstermek amacıyla 1883-1884 yıllarında Baffin Adaları Eskimoları arasında ilk alan araştırmasını gerçekleştirdi. İkinci kök dil kuramı, bir Akdeniz Üst Paleolitik bölgesi varsaymaktadır. Buna göre Akdeniz bölgesinde Üst Paleolitik çağda yaşayan insan grupları Bask-Kafkas dillerinin kökeninde yatan bir ata dili konuşuyorlardı. Bu kuram bugün Fransa ve İspanya’nın Atlas Okyanusu kıyılarında yaşayan Basklarla, Kafkasya halklarını ortak bir dil kökeninde birleştirmektedir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi difüzyonizmin savunduğu görüşlerden biridir?
İnsanlar akıllarıyla değil kazılardan buldukları değerli eşyalarla gelişir. |
Antikalar geçmiş hakkında bilgi verdiği gibi geleceğe de ışık tuttuğu için koruma altına alınmalıdır. |
Evrimcilik ilerlemeci iken difüzyonizm evrimcilere zıt olarak durağanlığı savunur. |
Kültürün gelişim ve değişimi başka kültürlerden gelen maddi ve manevi öğelerle gerçekleşir. |
Kültürler kendi kabukları içinde kendi zihniyetleriyle birlikte gelişir. |
Difüzyonizm kültürün gelişim ve değişiminde en önemli etkenin başka kültürlerden gelen maddi ve manevi öğelerin o kültüre girmesiyle gerçekleştiğini öne sürer.
13.Soru
Türü oluşturan grupların üreme engeliyle birbirlerinden ayrılarak yeni türlerin ortaya çıkmasına olanak sağladıysa, bu değişim hangi evrimle açıklanabilir?
Makro evrim
|
Mikro evrim
|
Doğal evrim
|
Bilimsel evrim
|
Genetik evrim
|
14.Soru
İnsan atalarının ve ilk insan türlerinin fosil kalıntılarını inceleyerek insan evriminin genel bir manzarasını ortaya koymaya çalışan ve Biyolojik Antropolojinin alt dallarından biri olan alan aşağıdakilerden hangisidir?
Primatoloji |
Paleoantropoloji |
Biyoarkeoloji |
Fiziksel Antropoloji |
Adlî Antropoloji |
Paleoantropoloji (İnsan Paleontolojisi): İnsan atalarının ve ilk insan türlerinin
fosil kalıntılarını inceleyerek insan evriminin genel bir manzarasını ortaya koymaya çalışır.
15.Soru
Lewis Henry Morgan insanın kültürel evrimini üç evreye ayırırken aşağıdakilerin hangisini esas almıştır?
Kültür |
Irk |
Teknoloji |
Din |
Sanat |
Lewis Henry Morgan insanın kültürel evrimini üç evreleye ayırırken teknolojiyi esas almıştır. Cevap: C
16.Soru
I. Difüzyonizm II. Tarihsel Özgücülük III.Yapısal İşlevselcilik IV. Hümanistik V.Fenomenolojik Yaklaşım Yukarıdaki seçeneklerden hangileri Temel Antropoloji kuramları arasında yer almaz?
Yalnız II |
I ve II |
I, II ve III |
I ve IV |
I, II, IV ve V |
Hümanistik ve Fenomenolojik Yaklaşım Psikolojinin Temel kuramları arasında yer alır.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Yeni evrimcilik yaklaşımının ortaya çıkma nedenlerinden biri değildir?
Yeni ulusların ortaya çıkışı |
Enflasyon |
Enerji bunalımı |
Tenolojinin her kültürde kendi başına gelişmesi |
Küresel iktisadî sistemle bütünleşmenin hızlanması |
İkinci Dünya Savaşı’nın sonrasında kültürel temaslar daha da yaygınlaşmıştır. Sanayileşmeyle tanışmamış toplumların küresel iktisadî sistemle bütünleşme süreçlerinin hızlanması, yeni ulusların ortaya çıkışı bu sürece damgasını vurmuştur. Bu süreçte Batılı olmayan toplumların yaşadığı hızlı değişimin yan ısıra, Batılı toplumların da enflasyon, enerji bunalımı, kirlenme, işsizlik gibi sorunlarının yoğunlaştığı gözlemlenir. Bu sorunlar karşısında mevcut değerlerin ve kurumların yeniden gözden geçirilmesi ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Böyle bir arka planda ortaya çıkan yeni antropoloji akımlarının değişme vurgusunu esas alması kaçınılmaz olmuştur. Bu çerçevede sanayileşme ve teknolojik gelişmenin etkisi altındaki toplumlara eğilen bir antropoloji yaklaşımı gelişmiştir. Bu yaklaşıma yeni evrimcilik diyoruz.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kültürün toplumsal olma özelliğine vurgu yapar?
İnsanların, diğer canlıların aksine içinde yaşadıkları çevreye uyarlanmalarında kullandıkları temel araç kültürdür. Çevreye uyarlanmanın birinci koşulu, temel biyolojik ihtiyaçlarımızın giderilmesi gereğidir. |
Kültür, insanın doğuştan getirdiği, kalıtsal bir olgu değildir. Her birey, başta ailesi olmak üzere içine doğduğu kültürün mekanizmaları aracılığıyla, doğduktan sonra çeşitli bağlamlarda kurduğu toplumsal ilişkiler yoluyla, toplumsal etkileşim içinde bu kültürü öğrenir. |
Kültür bir kuşak tarafından icat edilebilecek veya yıkılabilecek bir olgu değildir. Kuşaktan kuşağa aktarılarak süreklilik kazanan, uyarlanma sürecinin ve pek çok toplumsal etkileşimin etkisi altında değişerek varlığını sürdüren bir bütündür. |
İnsan yaratımı olan hiçbir şey kültürün dışında değildir. Taş çağlarında atalarımızın yaptığı basit aletlerden uzaya yolladığımız mekiklere kadar her şey karmaşıklığı ve teknolojisi ne olursa olsun, birer kültür ürünüdür. |
İnsan tek başına da kendince bir kültür icat edebilir ama bu icadın içinde yaşadığı kültüre aykırılığı onun dışlanmasına, marjinalize edilmesine hatta yaşamının tehlikeye girmesine yol açabilir. |
Bir bireye ait kültürden söz edilemez. Kültür toplumsal olarak kazanılır, yaşanır ve aktarılır. İnsan tek başına da kendince bir kültür icat edebilir ama bu icadın içinde yaşadığı kültüre aykırılığı onun dışlanmasına, marjinalize edilmesine hatta yaşamının tehlikeye girmesine yol açabilir. Her bireyin farklılıkları elbette vardır; ancak bu farklılıklar toplumsal hayatın koyduğu sınırlar içinde mümkündür. O yüzden bu sınırların ihlal edilmesi bile toplumsal bir etkinliği gerektirir. Bu yeni toplumsallık, yeni koşulların veya yeni dünya görüşlerinin beslediği bir zeminde hayat bulabilir ve belki zaman içinde kabul de görebilir. Öte yandan insanın herhangi bir başka canlı türü gibi kendi başına hayatta kalması da mümkün değildir; yaşamak için her zaman başka insanların etkinliklerine ve desteğine ihtiyaç duyacak, hayatta nasıl davranması, hatta nasıl düşünmesi gerektiğini bu toplumsallığın kurduğu birlikler içinde öğrenecektir. Bu nedenle toplumsallık, kültürün gerektireni, zorunlu koşuludur.
19.Soru
İngiliz antropolojisi aşağıdaki hangi antropolog etkisinde gelişmiştir?
Bronislaw Malinowski |
Max Gluckman |
Ruth F. Benedict |
Alfred R. Radcliffe- Brown |
Leslie White |
İngiliz antropolojisi ise özellikle Alfred Radcliffe-Brown’ın etkisi altında her topluluğun karşılıklı etkileşim içinde bulunan farklı toplumsal kurumlardan oluşan bir toplumsal yapıya sahip olduğunu düşünen ve yapısal-işlevselci adı verilen bir çizgide gelişti. Cevap: D
20.Soru
Canlıları sınıflandıran ilk doğa bilimci aşağıdakilerden hangisidir?
Darwin
|
Galton
|
Von Linné
|
Lewontin
|
Mendel
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ