Antropoloji Ara 17. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Kültürel ögelerin kültür bütünü içinde nasıl işlev gördüğünü ve bu bütünle nasıl uyum sağladığını antropolojik araştırmanın temel meselesi sayan yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?
19. Yüzyıl Evrimciliği |
Difüzyonizm |
Tarihsel Özgücülük |
İngiliz İşlevciliği |
Yapısal-İşlevselcilik |
İşlevcilik, kültürel ögelerin kültür bütünü içinde nasıl işlev gördüğünü ve bu bütünle nasıl uyum sağladığını antropolojik araştırmanın temel meselesi sayar. İşlevciler, antropoloji içinde uzun süreli alan araştırmasını ilk uygulayan grup olarak
öncellerinden ayrılırlar.
2.Soru
Kültürün yaşanmasına, süreklilik sağlamasına ve değişmesine aracılık eden birtakım süreçler antropologlar tarafından sınıflandırılmış ve açıklanmıştır.
Aşağıdaki şıklardan hangisi bu süreçler içerisinde yer almaz?
Kültürel Sıralama |
Kültürleme |
Kültür Şoku |
Kültürel Gecikme |
Kültürel Özümseme |
Bu süreçler şunlardır: Kültürleme (Enculturation), Kültürleşme (Acculturation),Kültürel Yayılma (Diffusion), Kültürlenme (Culturation), Kültür Şoku (Culture Shock), Kültürel Gecikme (Cultural Lag), Kültürel Özümseme (Assimilation), Kültürel Bütünleşme (Integration), Zorla Kültürleme (Trans-Culturation), Kültürel Değişme ve Gelenek.
3.Soru
164 farklı kültür tanımının varlığını ortaya koyan antropologlar aşağıdakilerden hangisinde birlikte verilmiştir?
Morgan ve Backofen
|
Malinowski ve Radcliffe-Brown
|
Malinowski ve Levi-Strauss
|
Kroeber ve Kluckhohn
|
Mead ve Benedict
|
4.Soru
Canlıların hayatlarını ve türlerinin devamını sağlamak için yaşadıkları çevreye biyolojik ve davranışsal olarak uyum sağlamaları sürecine nedir?
Biyolojik uyarlanma |
Evrim |
Döngü |
Aktarım |
Biyolojik aktarım |
Biyolojik uyarlanma: Canlıların hayatlarını ve türlerinin devamını sağlamak için yaşadıkları çevreye biyolojik ve davranışsal olarak uyum sağlamaları sürecidir.
5.Soru
Kültürün tanımlanmasına ilişkin başlangıçtaki eğilimler, kavramla alet yapmakarasında ilişki kurmak biçiminde gelişmiştir. Oysa zamanla hayatta kalmakiçin sadece alet yapmanın yeterli olmadığı hatta bugün insana yakın primat türlerinin(örneğin şempanzelerin) basit aletler yapabildiği ve onları kullandıkları anlaşılmıştır. Söz konusu bu durum insanı farklılaştıran başka özelliklere bakılması gerektiğine inanan araştırmacılar tarafından özel bir kavram kullanılarak ifade edilmektedir. Bu kavram aşağıdaki şıkların hangisinde doğru olarak verilmiştir?
İlksel topluluk
|
Homo faber
|
Ekolojik eşik
|
Ön-kültür (pre-culture)
|
Değişme örüntüsü
|
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kültüre dair bir yargı olamaz?
Kültür, insanoğlunun hayatta kalmak için bulduğu bir uyarlanma aracıdır
|
Bir kültür için doğru olan şey diğer kültürlere de genellenebilir
|
Kültür ihtiyaçları karşılar, sorunlara çözüm getirir
|
Kültür her türden teknoloji, bilgi ve tecrübe birikiminden oluşur
|
Kültür insanı biçimlendirir
|
7.Soru
Antik dönemde canlılar arasındaki savaşımdan bahsederek, doğal seçilim fikrinin öncülüğünü yapan düşünür kimdir?
Thales |
Anaksimenes |
Anaksimandros |
Herakleitos |
Aristoteles |
Herakleitos canlılar arasındaki savaşımdan bahsederek, doğal seçilim fikrinin öncülüğünü yapmıştır. Doğru yanıt D’dir.
8.Soru
Evrimci kuramcılardan Edward Tylor'a göre uygar olanla vahşi olanı ayıran en önemli şey nedir?
Kırdan kente göçlerin yaşanması
|
Tarımdan sanayiye geçiş
|
Hurafelerin terk edilerek akıl ve akıl ürünlerinin benimsenmesi
|
Kurumların gelişmesi
|
Hayvancılık yapan toplumların göç etmesi
|
9.Soru
Hangisi simgeci veya yorumcu antropologların ilgilendikleri konular arasında yer alır?
Ayinler |
Dil |
Etnoğrafik veriler |
Oryantalizm |
Erilmerkezcilik |
Bilişsel antropologlar dikkatlerini kişilerin kendi kültürleri üzerine söylediklerine verirken, simgeci veya yorumcu antropologlar ayinler, mitoslar ya da akrabalık gibi kurum ve yorumlama biçimlerinin toplumsal hayat içinde nasıl kullanıldıklarına bakılması gerektiğini savunmaktadır.
10.Soru
Primat takımının geleneksel 2 büyük alt takımı hangisidir ?
Yeni Dünya Maymunları- Eski Dünya Maymunları
|
Kuyruksuz Büyük maymunlar- Hilobatlar
|
Prosimiyenler- Antropoidler
|
Prosimiyenler- İnsan
|
Antropoidler- Hilobatlar
|
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Renkleri ve görünüşleri nasıl olursa olsun tüm insanların aynı türün üyesi olduklarını ve Adem ve Havva’dan geldiklerini, ancak sonradan farklı çevrelere uyum sağlayarak değişik görünümler kazandıklarını savunan görüştür?
Öjeni |
poligenizm |
Brakisefal |
Monogenizm |
Progantizma |
Monogenizm renkleri ve görünüşleri nasıl olursa olsun tüm insanların aynı türün üyesi olduklarını ve Adem ve Havva’dan geldiklerini, ancak sonradan farklı çevrelere uyum sağlayarak değişik görünümler kazandıklarını savunan görüştür.
Poligenizm ise insan ırklarının hepsinin Adem ve Havva’dan gelmediğini, dolayısıyla ayrı türler olarak değerlendirilmeleri gerektiğini savunan görüştür. İnsanın birçok özelliğinin dâhil edildiği tanımlama ve sınıflama çabaları, bu yaklaşımla 20. yüzyılın başlarına kadar devam etmiştir. İnsan topluluklarında değişmediği varsayılan görünür özelliklere dayanan sınıflamalarla, ırk kavramına daha sistematik ve bilimsel bir boyut kazandırılmaya çalışılmıştır.
Yüzün ileri doğru fırlaklığının derecesi (progantizma), saç rengi, göz rengi, göz biçimi, yüzün biçimi, boy-pos gibi görünebilir ya da ölçülebilir özellikler bu sınıflamalara dâhil edilmiştir.
Hatta doğuştan kazanılan ve yaşam boyunca değişmeyen kan grupları gibi gözle görülemeyen, ancak belli işlemler sonucunda ayırt edilebilen özellikler de kullanılmıştır. Bu tür biçimsel özelliklerin insanların teknolojik, davranışsal, moral ve zekâ düzeylerini de belirlediği düşüncesi 20. yüzyılın ilk çeyreğine kadar büyük ölçüde kabul gören bir düşünce olmuştur. Bu görüş, 20. yüzyılın başında bazı devlet yöneticileri tarafından evlilik, çocuk sahibi olma ve aile büyüklüğünün düzenlenmesiyle ırkların geliştirilmesi, böylece saf ırkın yaratılması anlamına gelen öjeniye kadar ulaşmıştır. Bazı ülkelerde sağlıklı ve hatta ırken saf olduğu düşünülen insanların evlenmesi ve çocuk sahibi olmaları teşvik edilirken, sağlıklı olmayan ya da ırken saf olmadığı düşünülen insanların üremesi engellenmeye çalışılmıştır. Francise Galton tarafından önerilen bu görüş Nazi Almanya’sında en üst düzeye çıkan ırkı kötü unsurlardan temizleme uygulamalarıyla bir insanlık dramına dönüşmüştür.
Brakisefal: Örneğin Beyaz ve Sarı ırkın özelliklerinin bir karışımını yansıttığı söylenen Türkler, orta boylu, belirgin biçimde yuvarlak (brakisefal) başlı, düz ve siyah saçlı, geniş ve elmacık kemikleri çıkıntılı yüze sahip, çekik gözlü, göz kapakları hafif şişkin insanlar olarak tanımlanmıştır. Ancak, bu grubu ayırmak için belirlenen özelliklerin diğer ırk grupları için geçerliliği yoktur. Bu nedenle ırk olarak adlandırılan alt grupları bu yolla tanımlamak da olanaksızdır.
12.Soru
Evrim bakış açısıyla insanın biyolojisi, çeşitliliği ve biyolojik uyarlanması gibi konulara açıklık getirilmeye çalışılmıştır. Bu bakış açısının antik Yunan döneminden günümüze izlediği tarihi gelişim çizgisinde yer alan önemli isimlerin kronolojik olarak sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Lamarck, Aristoteles, Darwin, Thales, Herakleitos |
Thales, Herakleitos, Lamarck, Aristoteles, Darwin |
Darwin, Lamarck, Thales, Herakleitos, Aristoteles |
Thales, Herakleitos, Aristoteles, Lamarck, Darwin |
Aristoteles, Herakleitos, Thales, Darwin, Lamarck |
Sanıldığının aksine, evrim teorisi Charles Darwin ile birlikte birden bire ortaya çıkmamıştır. Evrim teorisinin başlangıcı antik Yunan'a kadar gider. O zamandan günümüze yaşanan tarihi sürecin aktörlerinden ilki olan Thales her şeyin kendisinden ortaya çıktığı temel madde görüşü ile evrim teorisinin tohumunu ekmiştir. Modern bilimin ortaya çıktığı dönemde evrimi teorileştiren Darwin'e gelinceye kadar bahsi geçen geçen kişiler evrim teorisinin ortaya çıkabilmesini mümkün kılan zeminin oluşmasına katkı sunmuştur. Kronolojik sıralama ise d şıkkında doğru olarak verilmiştir.
13.Soru
Canlılar istenilen özelliklerinin seçilerek üretilmesi ve böylece arzu edilen niteliklere sahip ürün elde edilmesi işlemi hangi adla anılır?
Kontrollü Seçilim |
Suni Seçilim |
Doğal Seçilim |
Yapay Seçilim |
Kendinden Seçilim |
Canlılar istenilen özelliklerinin seçilerek üretilmesi ve böylece arzu edilen niteliklere sahip ürün elde edilmesi yapay seçilim olarak anılır. Çiftçiler ve hayvan yetiştiricilerinin en fazla et, süt ve yumurta veren hayvanlarla, en iri ve en fazla tohumu veren bitkileri seçerek ürettikleri bu yöntem tarımın keşfinden bu yana uygulanmaktadır.
14.Soru
Ruth F. Benedict’in öncüsü olduğu Psikolojik antropoloji disiplininin gelişmesine yol açan kuram aşağıdakilerden hangisidir?
Kültürel Maddecilik |
Simgeci/ Yorumcu Antropoloji |
Etnobilim |
Yeni İşlevcilik |
Kültür- Kişilik |
Ruth F. Benedict’in Krizantem ve Kılıç (1946) başlıklı kitapla Japon ruh durumuyla Japon kültürü arasında bir ilişki kurdu. Böylelikle kültürü temel kişilik yapısını biçimlendiren en önemli etken olarak kavrayan kültür-kişilik kuramı temel eserlerini vücuda getirmiş oluyordu. Bu kuram psikolojik antropoloji disiplininin gelişmesine yol açtı.Cevap: E
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi evrim sürecinde insan türünün ortaya çıkması açısından primatlardaki en kritik değişim olarak değerlendirilebilir?
Kavrayıcı el ve ayaklar
|
İki ayaklılık
|
Kısalmış burun çıkıntıları
|
İri beyin
|
Tutucu kuyruk
|
16.Soru
İnsanı bütün canlılar ve cansızlar dünyası içinde merkezî bir değer olarak alan, insanın bu varsayılan değeri üzerinden diğer canlı ve cansız dünya üzerindeki tahakkümünü ve denetimini meşrulaştıran görüş aşağıdakilerden hangisidir?
Oryantalizm |
Uyarlama |
Homosantrizm |
Yaşlandırma |
Karşılaştırma |
Homosantrizm: İnsanı bütün canlılar ve cansızlar dünyası içinde merkezî bir değer olarak alan, insanın bu varsayılan değeri üzerinden diğer canlı ve cansız dünya üzerindeki tahakkümünü ve denetimini meşrulaştıran görüş; herşey insan için ilkesidir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi primat takımının üyelerinden biri değildir?
Şempanze
|
Kanguru
|
İnsan
|
Lemur
|
Tarsiyer
|
18.Soru
Avustralya Aborijinlerini inceleyen bir antropolog, Aborijinlere ait kültürel öğeleri üstün, geri, ilkel, çağdaş gibi terimleri kullanarak kültürler arası bir karşılaştırma yapmadan, Aborijinlerin kendi özgül tarihleri içerisinde ele alıyorsa hangi yaklaşımı benimsediği söylenebilir?
Kültürel görecilik
|
Evrimcilik
|
İşlevselcilik
|
Kültür-kişilik kuramı
|
Yeni evrimcilik
|
19.Soru
Difüzyonizm ilk olarak hangi ülkede gelişmiştir?
Amerika |
Hollanda |
İrlanda |
Almanya |
Polonya |
Difüzyonizm, müzeciliğin en gelişkin olduğu ülke olması nedeniyle ilk olarak Almanya’da gelişmiştir.
20.Soru
Renkleri ve görünüşleri nasıl olursa olsun tüm insanların aynı türün üyesi olduklarını ve Adem ve Havva’dan geldiklerini, ancak sonradan farklı çevrelere uyum sağlayarak değişik görünümler kazandıklarını savunan görüş aşağıdakilerden hangisidir?
Polimorfizm |
Taksonomi |
Poligenizm |
Kafatası endisi |
Monogenizm |
Monogenizm renkleri ve görünüşleri nasıl olursa olsun tüm insanların aynı türün üyesi olduklarını ve Adem ve Havva’dan geldiklerini, ancak sonradan farklı çevrelere uyum sağlayarak değişik görünümler kazandıklarını savunan görüştür. Poligenizm ise insan ırklarının hepsinin Adem ve Havva’dan gelmediğini, dolayısıyla ayrı türler olarak değerlendirilmeleri gerektiğini savunan görüştür. Doğru yanıt E’dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ