Bankaların Çalışanları ile İlişkilerinde Etik İlkeler

Çalışanların Genel Nitelikleri: Bankalar, çalışanlarının, görevlerinin gerektirdiği bilgi, birikim ve sorumluluk duygusuna sahip kişilerden oluşmasına özen gösterir; Bankacılık Kanunu başta olmak üzere yasal koşulları taşımayan personel çalıştıramazlar.

İşe Alma ve Kariyer Gelişimi: Bankalar, çalışanlar arasında ayırım gözetmeksizin, gerek işe alınmada, gerekse kariyer gelişiminde eşit olanaklar sağlamaya özen gösterirler. Çalışanlarının mesleki gelişme ve yükselmelerinde bilgi, yetenek ve kişisel başarı kadar, Bankacılık Etik İlkeleri’ne bağlılıklarını da dikkate alırlar.

Temsil İlkeleri ve Çalışma Ortamı: Bankalar, çalışanlarının, mesleğin saygınlığına uygun biçimde temiz ve bakımlı olmalarını öngören iç düzenlemeler yaparlar. Çalışanların motivasyonunun artırılması yönünde önlemler alır, sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamının oluşturulmasını sağlarlar. Başta psikolojik taciz (mobbing) olmak üzere, her tür taciz eylemini önlemek için gereken önlemleri alır ve mümkün olan yaptırımları uygularlar.

Mesai Saatleri: Bankalar, yeterli sayıda personel çalıştırma, Çalışma saatleri içerisinde en yüksek verim alma yönünde yapılanma, fazla mesai gerektiren durumlarda çalışan haklarının gözetilmesi ve düzenli yıllık izin kullanılmasının sağlanması konularına azami çaba gösterirler.

Çalışanların Hakları: Bankalar, çalışanlarının, başta iş akdinin haksız feshinin önlenmesi olmak üzere İş Hukuku hükümleri ile tabi oldukları mevzuat hükümlerinden doğan haklarının zamanında ve eksiksiz olarak sağlanmasına özen gösterirler.

Bankalar arası Kart Merkezi (BKM)

Yatırım kuruluşları ve portföy yönetim şirketlerinin yapabilecekleri bazı “Yan Hizmetler” de Sermaye Piyasası Kanunu 38. Maddesinde şöyle sayılmaktadır:
a. Sermaye piyasaları ile ilgili danışmanlık hizmetleri sunulması,
b. Yatırım hizmetleri ve faaliyetleri ile sınırlı olarak kredi ya da ödünç verilmesi ve döviz hizmetleri sunulması,
c. Sermaye piyasası araçlarına ilişkin işlemlerle ilgili yatırım araştırması ve finansal analiz yapılması veya genel tavsiyede bulunulması,
ç. Aracılık yükleniminin yürütülmesi ile ilgili hizmetlerin sunulması,
d. Borçlanma veya başka yollardan finansman sağlanmasında aracılık hizmeti sunulması,
e. Servet yönetimi ve finansal planlama yapılması,
f. Kurulca belirlenecek diğer hizmet ve faaliyetlerde bulunulması.

Tüketicinin açık talimatı olmaksızın konut finansmanı sözleşmesi ile ilişkili bir kredili mevduat sözleşmesi yapılamaz.

Opsiyon sözleşmeleri, opsiyonu alan tarafa belirli bir vadede ya da belirli bir vadeye kadar, önceden belirlenen fiyat, miktar ve nitelikteki bir sermaye piyasası aracını, bir malı, bir kıymetli madeni, bir dövizi bir ekonomik ya da finansal göstergeyi (endeksi), alma ya da satma hakkı veren; satan tarafı ise yükümlü kılan sözleşmelerdir.

Döviz Swap işlemleri yapıldığı gün itibarıyla, tarafları ilgili işlem tarihi ve vade için bağlayıcı bir anlaşma niteliği taşır.Nakit akışı, vade başında ve vadede gerçekleşir. Belli bir süre için bilanço dengesini kur risklerine karşı korumaya yönelik bir türev üründür.

2. Sözleşmelerde Yer Alması Gereken Asgari Unsurlar

Bireysel müşteriler ile yapılan sözleşmelerde, sözleşmeye konu işlem, ürün ve hizmetin niteliği ve tabi olduğu mevzuata bağlı olarak farklı içerikler tespit edilebilmektedir. Genel olarak sayılan tüm hizmet türleri için bazı ortak hükümler bulunmaktadır:
• Tarafların karşılıklı hak ve yükümlülükleri,
• Banka tarafından müşteriye sunulan hizmet
türüne ilişkin kapsam bilgileri ve koşullar,
• Sunulan hizmet işlemleri dolayısıyla ödenmesi gereken ücret, komisyon, masraf, vergi,
resim, harç, fon vb. parasal yükümlülükler,
• Alınan bir teminat varsa, teminatın türü,
niteliği, hangi hallerde teminata başvurulacağı, teminatın müşteriye iadesi şartları,
• Sözleşmenin sona erme ve fesih şartları,

BES katılımcıları;
• Emeklilik sözleşmesi süresi içinde katkı payı tutarını, emeklilik planında tanımlı asgari katkı payından daha az olmamak üzere değiştirebilmekte,
• Şirkette en az bir yıl kalmış olmak koşuluyla (ilk şirkette en az iki yıl), bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerini başka bir emeklilik şirketine aktarabilmekte,
• Yılda en fazla altı kez fon dağılım oranını ve yılda en fazla dört kez emeklilik planını değiştirebilmekte,
• Emekliliğe hak kazanmış ise aynı şirkette ve farklı şirkette bulunan emeklilik sözleşmelerini bekleme süresi şartı aranmadan birleştirebilmekte,
• Emeklilik sözleşmesi süresi içinde katkı payı ödemeye ara verebilmektedir.

Bankaların hizmet dağıtım kanalları:

1. Banka Tarafından Doğrudan Hizmet Dağıtımı:
a. Şubeler Yoluyla Hizmet Dağıtımı; Şube
Bankacılığı
b. Elektronik Olanaklarla Hizmet Dağıtımı;
Şube Dışı Bankacılık / Elektronik
Bankacılık
2. Bankacılıkta Dolaylı ve Aracı Kullanarak
Hizmet Dağıtımı:
a. İşlem Ortaklığı Yoluyla Ürün Pazarlama
b. Muhabir Bağlantılarıyla ve Uluslararası
Ödeme Sistemleriyle İşlem Gerçekleştirme
c. Bankalar arası Ortak Noktalar Aracılığıyla
Ürün Sunumu olarak sıralanır. Doğru cevap A'dır.

Mevduat Hesapları Yoluyla Para Saklaması, Haciz ve İhtiyati Tedbir Nedeniyle Hesap- ların Dondurulması, Çek Karşılıklarının Bloke Edilmesi, Emanet Kıymet Saklaması, Kiralık Kasa Hizmetleri, Tevdi Yeri Saklamaları, Sigorta Teknik Karşılıkları Saklaması, S¸irket Kuruluş Sermayesi Saklamaları, Rehin Amaçlı Nakit ve Mevduat Blokajları, Kredi Güvencesi Olarak Rehnalınan Mal ve Kıymetli Evrakların Saklaması ,Antrepo Hizmetleri.

Ziynet eşyası, platin, gümüş, cumhuriyet, çeyrek gibi kuyum olarak kabul edilen işlenmiş altınlar da dahil olmak üzere her türlü ziynet ile altın hesabı açılabilmektedir. Bankalarca, BİST - Kıymetli Madenler ve Taşlar Piyasasından alınmış olan standart niteliklerdeki külçe altınlarla, genellikle 1 gramdan başlayan tutarlarda, kaydi olarak işlem yapılmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Bir yıldan kısa vadeli Devlet İç Borçlanma Senetlerine Hazine Bonosu adı verilmektedir. Doğru cevap E'dir.

Bankalar aracılığıyla sigortacılık işlemleri yapılması; “Bankasürans” olarak adlandırılmaktadır. Doğru cevap E'dir.

18.11.2008 tarih ve 27058 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Yönetmeliğin 10. maddesi de işyerleri ya da işletmelerinde İş Kanunu hükümleri uygulanan işverenlerin, Türkiye genelinde çalıştırdıkları işçi sayısının en az 10 olması durumunda, işçilere yapacakları her türlü aylık ödemenin yasal kesintiler düşüldükten sonra kalan net tutarını, bankalar aracılığıyla ödemekle yükümlü olduklarını belirlemektedir. Bu durumda maaşların bankalar aracılığıyla ödenmesi, ondan çok işçisi bulunan firmalar için bir yükümlülüktür.

Kesintisiz olarak, en az 180 gün süreyle hareket görmeyen kredi kartları, mevduat ve katılım fonu hesapları hareketsiz hesap kabul edilir. 

Sigortacılık, doğal olarak temel bankacılık hizmet ürünleri arasında yer almaz. Ancak çeşitli sigorta poliçelerinin bankalar aracılığıyla sunulması çok yaygın ve eskiden beri yararlanılan bir uygulamadır. Bankalar aracılığıyla sigortacılık işlemleri yapılması; “Bankasürans” olarak adlandırılmaktadır.

• Müşteri ve iş hacmi artmaktadır,

• Müşteri bağlılığı artmaktadır,

• Hizmet gelirleri artmaktadır,

• Vezne işlemleri ve müşteri birikmesi azalmakta, şube dışı hizmet dağıtım kanalları etkinleşmektedir,

• İş yükü kısmen otomasyona, kısmen operasyon servislerine aktarılmaktadır,

Bankalar açısından; riskler, şikâyetlere karşı yapılacak işlemler gibi hususlar dezavantaj olarak sayılabilir.

Kartın kullanımı dolayısıyla komisyon ya da benzeri bir ek ödemede bulunulmasını isteyemezler. Bu hükme aykırı davranılması halinde, üye işyeri anlaşması yapan kuruluşlar tarafından üye işyeri sözleşmesi feshedilir ve bir yıl süreyle yeni bir sözleşme yapılamaz.

Bankalar aracılığıyla sigortacılık işlemleri yapılması; “Bankasürans” olarak adlandırılmaktadır.