Gerek aktif (% 93,1’i) gerekse kredi (% 92’si) büyüklüklerine göre hakim banka türü doğrudan fon toplama yetkisine sahip bankalardır. Bunlar içinde de ağırlıklı paya sahip banka türü mevduat bankalarıdır.

Türkiye’de Cumhuriyet sonrası bankacılığın başlangıcı “Ulusal bankalar dönemi” ile olmuştur.

Tablo 4.4: Bankacılık Lisansına Konu Temel Faaliyetlerin Görünümü

Tarihte ilk bankacılık hizmetleri Sümer ve Babil Medeniyetlerine kadar uzanmaktadır. Bu dönemde bankacılıkla ilgili hizmetler dini yapıların çevresinde ve rahipler yardımıyla başlamıştır. Servetlerini diğer insanlardan korumak isteyen kişiler, mabetlerin güvenilirliğinden ve rahiplerin dürüstlüğünden faydalanarak varlıklarını buralara emanet etmişlerdir. MO¨ 3500 yılında Sümerlerde Maket olarak adlandırılan bu yapılar, bilinen ilk banka niteliğindeki kuruluşlardır. Doğru cevap C'dir.

Fransa ile yapılan savaş sonrasında İngiltere’nin para sıkıntısına düşmesi, bir devlet bankası kurarak bu banka aracılığı ile piyasaya para sunulması fikrini doğurmuştur. Bunun sonucunda ilk merkez bankası olarak kabul edilen İngiltere Bankası kurulmuştur.

İlk Osmanlı banknotları Abdülmecit tarafından 1840 yılında Kaime adıyla çıkarılmıştır. Bu paralar matbaa baskısı olmayıp, elle yapılmıştır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Para piyasasında risk, sermaye piyasasına göre daha düşüktür. Para piyasasında vade kısa olduğu için sermaye piyasasına göre risk daha düşüktür. Riske bağlı olarak para piyasasında getiri de sermaye piyasasına göre daha düşük olur. Getiri riskle aynı yönde hareket eder; diğer bir ifade ile risk düştükçe getiri düşer, risk arttıkça getiri de artar. Dolayısıyla para piyasasında getiri oranı sermaye piyasasına göre daha düşük olacaktır. Burada fon arz eden için getiri (kazanç), örneğin para bankaya yatırılmış ya da tahvil alınmış ise faiz olurken; hisse senedine yatırım yapılmışsa kâr payı ve değer artışı olacaktır. Fon sunan açısından getiri, fon kullanan açısından maliyet olacaktır. • Para piyasası finansal araçlarının likiditesi, sermaye piyasası finansal araçlarına göre daha yüksektir. Likidite finansal varlıkların kısa sürede, kolaylıkla ve değerinden önemli kayıp olmaksızın alınıp satılabilmesidir. Bu nedenle ülkemizde olduğu gibi dünyada da en gelişmiş, en likit ve en etkin piyasalar para piyasalarıdır.

• Özkaynak yetersizliği,
• Çok kısa vadeli kaynak yapısı nedeniyle yüksek likidite ve faiz riskinin varlığı,
• Vade uyumsuzluğu,
• Yüksek kur riskinin varlığı gibi mevcut yapısal sorunların günyüzüne çıkmasına neden olmuştur.

Bankaların maruz kalabilecekleri risklere karşılık bulundurmaları gereken özkaynak tutarını belirleyen ölçüt sermaye yeterliliği rasyosudur. Kısaca SYR olarak adlandırılan bu rasyo Çekirdek Sermaye Yeterliliği, Ana Sermaye Yeterliliği ve Sermaye Yeterliliği olmak üzere üç ayrı ölçüt üzerinden hesaplanmaktadır. Hesaplanacak sermaye yeterliliğinin niteliğine göre oranın payında aşağıda gösterilen şekilde çekirdek sermaye tutarı veya ana sermaye tutarı ya da özkaynak tutarı dikkate alınmaktadır.

Kamu Bankaları Dönemi'nde devlet eliyle özel amaçlı bankalar kurulmuştur, İktisadi Devletçilik politikası uygulanmaya başlamıştır. Ekonomik politika değişikliği etkisiyle tek şubeli, yerel bankaların birçoğu kapanmıştır. 1933 yılında ilk Beş Yıllık Sanayi Planı uygulanmaya başladı. 1933 Büyük imalat sanayinin desteklenmesine yönelik olarak Sümerbank kurulmuştur. 1933 Şehirlerdeki altyapı yatırımlarının sağlanmasına yönelik olarak Belediye Bankası kurulmuştur. 1935 Madencilik ve enerji sektörü işletmelerinin finansmanına yönelik olarak Etibank kurulmuştur. 1938 Denizcilik sektörünü desteklemeye yönelik olarak Denizbank kurulmuştur. 1938 Küçük ölçekli işletmelerin finansmanını desteklemeye yönelik olarak Halk Bankası ve Halk Sandıkları kurulmuştur. Doğru cevap C şıkkıdır.

Türkiye Sınai ve Maadin Bankası ülkemizde kurulan ilk kalkınma bankasıdır

Kalkınma bankalarının, ekonomide üstlendiği fonksiyonlar aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir:
• Yatırımlara orta ve uzun vadeli yurt içi fon sağlama fonksiyonu: Kalkınma bankaları bir girişime ortak olarak ya da borç vererek ya da bu ikisinin karışımı şeklinde fon temin edebilir. Böylece kaynakların rasyonel ve etkin kullanımına katkı sağlar.
• Sermaye piyasasını teşvik etme fonksiyonu: Kendi hisse senedi ve tahvillerini yatırım yapmak isteyenlere satarak menkul kıymet piyasasının gelişimine katkıda bulunmak, portföy teşkil ederek menkul kıymet alış veriş işlemlerini çoğaltır.
• Girişimleri, girişimcileri ve kalkınmayı destekleme: Finansman öncesi yaratıcı değerleme ve uygun yatırım fırsatlarının araştırılması, projenin gerçekleştirilmesi aşamasında teknik ve yönetsel konularda danışmanlık, öncü girişimcilik ve yatırımcılara yol göstericilik, yeni fikirler geliştirerek bunların kullanılabilir olanlarını belirleme, fikir, girişimci ve sermayenin bir araya getirilmesi, hükümet ve planlama otoriteleri ile yatırımcılar arasında koordinasyon sağlama gibi görevler üstlenir.
• Ekonomik kalkınma planlarının gerçekleştirilmesine katkıda bulunma fonksiyonu: Planlı ekonomilerde teşvik  politikalarına uygun plasman politikaları izleyerek, kalkınma planlarının gerçekleşmesine katkıda bulunur. 
• Finansmanına katılınan işletmelerin destekleyici biçimde izlenmesi fonksiyonu
• Dış ülke ve finansman kurumlarından fon temini fonksiyonu: Dış ülkelerden ve uluslararası finansman kuruluşlarından mali ve teknik destek sağlayarak, bunları sanayi kuruluşlarına aktarır.
• Küçük işletmelerin desteklenmesi fonksiyonları sayılabilir. 

Doğru cevap B'dir. 

Kalkınma bankası, Mevduat kabul edebilme yetkisine sahip olmadıkları için kullandıracakları orta ve uzun vadeli kredilerin finansmanını uluslararası finansal kuruluşlardan, hükümet fonlarından borçlanarak ve tahvil ihraç ederek karşılamaktadırlar. Bazı durumlarda da doğrudan hisse senedi alarak yatırıma iştirak etmekte sonra da aldıkları hisse senetlerini halka satarak ya da kurulacak olan işletmelerin hisse senedi ve diğer borçlanma araçlarının alım-satımını yaparak sermaye piyasasının gelişimine katkı sağlarlar.

Bankalarda piyasa riski; genel piyasa riski, spesifik risk, kur riski, emtia riski ve takas riski olmak üzere beş risk bileşeninden oluşmaktadır.

Cumhuriyet dönemi bankacılığı, izlenen ekonomi politikaları ve yaşanan gelişmeler dikkate alınarak; Ulusal Bankalar Dönemi (1923-1932), Kamu Bankaları Dönemi (1933-1944), Özel Bankalar Dönemi (1945-1960), Planlı Dönem (1961-1980), Serbestleşme ve Dışa Açılma Dönemi (1981-2001) ve Yeniden Yapılandırma Dönemi (2002-2010) olarak altı dönemde incelenebilir.

Türev işlemlerin % 40’ından fazlası bankaların aktif-pasifi arasında vade uyumsuzluğundan kaynaklanabilecek faiz riski ve bilanço içinde taşıdıkları yabancı para açık pozisyon kaynaklı döviz kuru riski için koruma sağlamak amacıyla yapılmaktadır. Bu amaçla en yoğun kullanılan türev işlem türü swaplar olmaktadır. Türev işlem türleri içinde yurtdışından borçalanılan kaynakların T’ye dönüştürülmesinde kullanılan para swapı işlemleri % 50’nin üzerinde bir ağırlığa sahiptir. Opsiyon ve forward işlemlerinde kontrat bazında önemli bir pozisyon taşınmamaktadır. Forward işlemleri, katılım bankaları haricinde daha çok kurumsal müşteri talepli yapılmaktadır.

Türkiye’de ulusal bankalar dönemi 1923 – 1932 yıllarını kapsamaktadır.

Hedef müşteri kitlesinin ortak özelliğinin tüzel kişi olmasından dolayı toptancı bankalar için kurumsal banka adlandırması da yapılabilmektedir.