Bilim Felsefesi Ara 12. Deneme Sınavı

1.Soru

Nesne dizgelerine ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

Renk belirlenmiş bir özelliktir.

Tek tek renk tonları belirlenebilir özelliktir.

Her bilim dalı, konusu olan somut nesneleri tüm özellikleriyle inceler.

Nesne dizgeleri, belli bazı özelliklerden soyutlanmış somut nesnelerdir.

Gerçek somut nesnelerin yarı-somut yarı-soyut, soyutlanmış ve/veya idealleştirilmiş nesne dizgelerinin ise tam-somut oldukları söylenebilir.

2.Soru

Aşağıdakilerden hangisi olasılıksal tümevarımsal- yasacı açıklama modelinin bir tanımıdır?

Bir yasacı-açıklamada, açıklanan önerme açıklayan-önermenin bileşenlerinden tümevarımsal bir çıkarımla türetilebilirse ve açıklayan-önermenin bileşenlerinin her biri olasılıksal yasa-görünümlü önerme ise, bu açıklamalara olasılıksal tümev

Bir yasacı-açıklamada, açıklanan önerme açıklayan-önermenin bileşenlerinden tümevarımsal bir çıkarımla türetilebilirse ve açıklayan-önermenin bileşenlerinin bazıları olasılıksal yasa-görünümlü önerme bazıları da gerekirci yasa-görünümlü

Bir yasacı-açıklamada, açıklanan önerme açıklayan-önermenin bileşenlerinden tümevarımsal bir çıkarımla türetilebilirse ve açıklayan-önermenin bileşenleri arasında en az bir gerekirci yasa-görünümlü önerme bulunursa, bu açıklamalara olasılı

Bir yasacı-açıklamada, açıklanan önerme açıklayan-önermenin bileşenlerinden tümevarımsal bir çıkarımla türetilebilirse ve açıklayan-önermenin bileşenlerinin büyük çoğunluğu olasılıksal yasa-görünümlü önerme ise, bu açıklamalara olasılık

Bir yasacı-açıklamada, açıklanan önerme açıklayan-önermenin bileşenlerinden tümevarımsal bir çıkarımla türetilebilirse ve açıklayan-önermenin bileşenleri arasında en az bir olasılıksal yasa-görünümlü önerme bulunursa, bu açıklamalara olası

3.Soru

Aşağıdakilerden hangisi bilim felsefesinde gözlem kavramına ilişkin bir sorun sayılmaz?

Hangi türden işlemlerin gözlem olarak ele alındığı

Hangi tür gözlem aygıtlarının daha güvenilir olduğu

Hangi tür nesne dizgelerinin varlık olarak ele alındığı

Gözlem önermelerinin ifade ettiği bilgi ile gözlemsel-olmayan önermelerin ifade ettiği bilgi arasındaki farkın kesin olup olmadığı

Gözlem önermelerinin ifade ettiği bilginin, teori öğesi kapsayan önermelerin ifade ettiği bilgiden bağımsız olup olmadığı

4.Soru

Bir önermenin varlıksal olasılığı neyi ifade eder?

Önermenin kabul edilebilirlik derecesini

Önermeyi doğrulayan olayın en az kaç kez gerçekleştiğini

Önermeyi doğrulayan olayın dünyada ne sıklıkla gerçekleştiğini

Önermenin tümdengelimsel olarak temellendirilip temellendirilemeyeceğini

Önermenin karşılık geldiği olayın daha kaç kez gerçekleşeceğini

5.Soru

Bilimsel açıklama çıkarıma değil, açıklanan-olgunun gerçekleşmesine yol açan nedensel süreçler ve nedensel etkilemelere dayanır.

Açıklanan-olgunun gerçekleşmesine yol açan nedensel sü-
reçler ve nedensel etkilemeler ortaya konulur.

Bu bilimsel açıklama modelinde açıklama işlemi, çıkarım yapmaya dayanmaz.

Niye-sorusunun kabul-edilebilir yanıtı veya yanıtları, bu sorunun kullanım bağlamınca belirlenen olanaklı yanıtlar arasında yer almalıdır.

Yukarıda verilenlerden hangi/hangileri nedensel-düzeneksel açıklama modeli ile ilgilidir?

Yalnızca I

II,IV

I,II

I,II,III

I,II,III,IV

6.Soru

Aşağıdakilerden hangisi sırasal ölçekte bir niceliktir?

Uzunluk

Sıcaklık

Hız

Esneklik

Kütle

7.Soru

Bir gözlemin amacı nedir?

Herhangi bir gözlemin amacı, bu gözleme yol açan sorunun tüm yanıtlarını doğrulamaktır.

Herhangi bir gözlemin amacı, bu gözleme yol açan sorunun olanaklı yanıtlarının tümünü doğrulamaktır.

Herhangi bir gözlemin amacı, bu gözleme yol açan sorunun olanaklı yanıtlarından birini doğrulamaktır.

Herhangi bir gözlemin amacı, bu gözleme yol açan sorunun olanaklı yanıtlarından birini yanlışlamaktır.

Herhangi bir gözlemin amacı, bu gözleme yol açan sorunun yanıtlarından en az birini doğrulamaktır.

8.Soru

Aşağıdakilerden hangisinde belirlenebilir özellik ve belirlenmiş özellik çifti sırayla ve doğru olarak verilmiştir?

Kırmızı - Renk

Einstein - Fizikçi

Sıcaklık - Soğukluk

Sıcaklık - 20 C

Hız - 150 m

9.Soru

I. RenkII. Renk tonuIII. Tek tek sıcaklık dereceleriIV. Tek tek uzunluklarYukarıdakilerden hangisi bir "belirlenebilir özellik" veya kısaca "belirlenebilir"dir?

Yalnızca II ve III

Yalnızca III ve IV

II, III ve IV

Yalnızca I

I, II, III ve IV

10.Soru

Gözlemin doğruladığı olanaklı yanıtı doğru kılan olguya ne denir?

Uzay noktası

Gözlem aygıtı

Gözlem sonucu

Nesne dizgesi

Zaman anı

11.Soru

I: Neptün gezegeninin belli bir t zamanında belli bir u yerinde bulunmasının açıklaması II: Güneş’in gezegenlerinin yörüngesinin yaklaşık olarak elips biçiminde olmasının açıklaması III: Newton’un genel çekim yasasının açıklaması Yukarıdaki ifadelerden hangileri bir yalın olgu açıklamasıdır?

Yalnız I

Yalnız II

Yalnız III

I ve II

II ve III

12.Soru

Bilim Felsefesi Nedir?

Bilim felsefesi, gözlem ve/veya deneye dayalı bilimleri inceleyen felsefe dalıdır.

Bilim felsefesi, araştırmaya dayalı bilimleri inceleyen felsefe dalıdır.

Bilim felsefesi, incelemeye dayalı bilimleri inceleyen felsefe dalıdır.

Bilim felsefesi, sorgulamaya dayalı bilimleri inceleyen felsefe dalıdır.

Bilim felsefesi, bilgiye dayalı bilimleri inceleyen felsefe dalıdır.

13.Soru

Aşağıdakilerden hangisi güvenirliğin ölçütleri arasında sayılamaz?

Pragmatik yarar

Deneyimsel uygunluk

Doğruluk

Betimlenebilirlik

Teknolojik yarar

14.Soru

I. Gözlemleyenler ve gözlemlenenlerII. Gözlemleyenler ve gözlem verileriIII. Gözlemlenenler ve gözlem aygıtıIV. Gözlem verileri ve gözlem aygıtıV. Gözlemleyenler ve gözlem aygıtıGözlemin yapısını oluşturan ögeler hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

IV.

II.

III.

I.

V.

15.Soru

Aşağıdaki örneklerin hangisinde adlandırıcı ölçek kullanılmıştır?

Bir cismin uzunluğunun ölçülmesi

Bir ülkede yaşayan vatandaşlara vatandaşlık numarası verilmesi

Bir deneydeki sıcaklığın ölçülmesi

Bir deney sırasında cisme uygulanan kuvvetin ölçülmesi

Bir deney süresinin ölçülmesi

16.Soru

Aşağıdakilerden hangisi olasılıksal tümdengelimsel- yasacı açıklama modelinin bir tanımıdır?

Bir tümdengelimsel-yasacı açıklamada, açıklayanın bileşenlerinin her biri bir olasılıksal yasa ise, böyle bir açıklamaya olasılıksal tümdengelimsel-yasacı açıklama denir.

Bir tümdengelimsel-yasacı açıklamada, açıklayanın bileşenleri arasında en az bir gerekirci ya- sa bulunursa, böyle bir açıklamaya olasılıksal tümdengelimsel-yasacı açıklama denir.

Bir tümdengelimsel-yasacı açıklamada, açıklayanın bileşenleri arasında en az bir olasılıksal yasa ve en az bir gerekirci yasa bulunursa, böyle bir açıklamaya olasılıksal tümdengelimsel-yasacı açıklama denir.

Bir tümdengelimsel-yasacı açıklamada, açıklayanın bileşenleri arasında en az bir olasılıksal yasa bulunursa, böyle bir açıklamaya olasılıksal tümdengelimsel-yasacı açıklama denir.

Bir tümdengelimsel-yasacı açıklamada, açıklayanın bileşenlerinin çoğu olasılıksal yasa, geriye kalanlar da gerekirci yasa ise, böyle bir açıklamaya olasılıksal tümdengelimsel-yasacı açıklama denir.

17.Soru

Aşağıdakilerden hangisi yalın bir gözlem önermesidir?

a bir metaldir ve a genleşmiştir.

a bir kuğudur ve a siyahtır.

a bir metaldir.

a bir kuğudur ve a beyazdır.

a bir asittir ve a, turnusol kâğıdını kırmızıya dönüştürür.

18.Soru

Aşağıdakilerden hangisi bir dairesel sıralama bağıntısı için doğrudur?

Yansımalı, bakışımlı ve geçişlidir.

Yansımalı, bakışımlı ama geçişli değildir.

Yansımalı, bakışımsız ve geçişlidir.

Yansımasız, bakışımsız ama geçişli değildir.

Yansımasız, bakışımsız ve geçişlidir.

19.Soru

Oran ölçeği

Aralık ölçeği

Sırasal ölçek

Adlandırıcı ölçek

Yukarıdaki ölçeklerden hangisi ya da hangileri dönüştürme fonksiyonlarında kullanılır?