Bilim Felsefesi Ara 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Başarılı olabilmesi için, açıklayan önermenin bileşen sayısının açıklanan-önermelerin sayısından çok küçük olması gereken bilimsel açıklama türü aşağıdakilerden hangisidir?
Kitcher’in Birleştirici Açıklama Modeli |
Friedman’ın Birleştirici Açıklama Modeli |
Pragmatik Açıklama Modeli |
Nedensel Açıklama Modeli |
Düzeneksel Açıklama Modeli |
Friedman’ın birleştirici açıklama modelinin başarılı olabilmesi için, açıklayan önermenin bileşen sayısı, açıklanan-önermelerin sayısından çok küçük olmalıdır. Doğru cevap B'dir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bilim felsefesinde incelenen her kavram ve sorunun temel boyutlarından biridir?
Metodolojik |
Lojistik |
Ekolojik |
Felsefik |
Sosyolojik |
Bilim felsefecisi bilimin ne olduğunu araştırmak için, bilimin konusunu, amacını ve yöntemini incelemesi gerekir. Bilim felsefesinde incelenen her kavram ve sorunun ontolojik, epistemolojik ve metodolojik olmak üzere üç ayrı boyutu vardır. Ancak bilimin konusuna ilişkin kavram ve sorunların ontolojik, amacına ilişkin olanların epistemolojik, yöntemine ilişkin olanların da metodolojik boyutunun işlevi ağır basar. Doğru cevap A'dır.
3.Soru
Geçerli tümdengelimsel çıkarım ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Çıkarımın geçerliliği derecelidir.
|
Yeni öncüllerin eklenmesi, çıkarımı geçersiz hale getirebilir.
|
Bilgi artıran bir çıkarımdır.
|
Sonucun ifade ettiği bilgi, öncüllerde bulunmaz.
|
Öncülleri doğru ise, sonucu zorunlu olarak doğrudur.
|
4.Soru
I. Gözlem aygıtı II. Gözlem verileri III. Nesne dizgesi IV. Gözlem sonucu Verilenlerden hangileri gözlemin yapısını oluşturan ögelerden “gözlemlenenlere” örnektir?
Yalnız I
|
I ve II
|
I ve III
|
I ve IV
|
II, III ve IV
|
5.Soru
I. Kabul II. Doğruluk III. Gerekçelendirme IV. Gözlemlenebilme Yukarıdakilerden hangileri bilimsel önermenin, bir olgunun bilgisini ifade edebilmesi için gereken koşullardandır?
I ve II
|
I ve III
|
II ve IV
|
I, II ve III
|
II, III ve IV
|
6.Soru
Açıklanan olgunun pek çok sayıda başka açıklanan-olgularla birlikte açıklandığı bilimsel açıklama modeli aşağıdakilerden hangisidir?
Nedensel-düzeneksel açıklama modeli |
Pragmatik açıklama modeli |
Ayrıştırıcı açıklama modeli |
Birleştirici açıklama modeli |
Yasacı açıklama modeli |
Birleştirici açıklama modeli denilen bilimsel açıklama modelinde A1 açıklananolgusu tek başına değil de, A2, A3, ..., An gibi çok sayıda başka açıklanan-olgularla birlikte açıklanır. Böyle bir birleşik açıklama, açıklanan olguları birleştirerek daha iyi anlaşılmalarını sağlar. Oysa yasacı model gereğince olguları tek tek açıklamak onların yeterince anlaşılmalarını sağlar. Doğru cevap D'dir.
7.Soru
Gözlemle sınanan bir gözlem önermesi, gözlem sonucunda doğrulanırsa, bu önermenin karşılığı olan şeye ne denir?
Olgu
|
Değer
|
Kurgu
|
İlke
|
Yasa
|
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir bilimsel yöntemde yer alır ?
Bilimsel bilgi kavramını çözümleme
|
Belge , bilgi ve delil toplama
|
Gözlem , deney ve ölçme
|
kendinden önceki bilim insanını eleştirme
|
geldiği geleneğin üstüne artı değer koyma
|
9.Soru
(i) bilgisel olasılık(ii) varlıksal olasılık(iii) istatistiksel olasılıkYukarıdakilerden hangisi/hangileri bilim felsefesinde söz edilen olasılıklardandır?
Yalnız I
|
Yalnız II
|
I, II ve III
|
II ve III
|
I ve III
|
10.Soru
Bilim felsefesinde, bilim insanlarının niye-sorularına yanıt olarak yaptıkları açıklamaları betimlemek amacıyla farklı bilimsel açıklama modelleri ortaya konulmuştur. Aşağıdakilerden hangisi bu modellerden biri değildir?
Yasayıcı modeller
|
Ontik (varlıksal) modeller
|
Birleştirici modeller
|
Pragmatik modeller
|
Nedensel-mekanik modeller
|
11.Soru
Aşağıdakilerden hangileri bilim felsefesinin araştırma alanındaki bilimlerden biri değildir?
Fizik
|
Kimya
|
Sosyoloji
|
Biyoloji
|
Matematik
|
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Friedman’ın birleştirici açıklama modeli için doğrudur?
Başarılı açıklamalarda “B” açıklayan-önermesinin bileşen sayısı olan k, açıklanan “A1”, ..., “An” açıklanan-önermelerin sayısı olan n’den çok büyük olur.
|
Başarılı açıklamalarda “B” açıklayan-önermesinin bileşen sayısı olan k, açıklanan “A1”, ..., “An” açıklanan-önermelerin sayısı olan n’e çok yakın bir sayıdır.
|
Başarılı açıklamalarda “B” açıklayan-önermesinin bileşen sayısı olan k, açıklanan “A1”, ..., “An” açıklanan-önermelerin sayısı olan n’den çok küçük olur.
|
Başarılı açıklamalarda “B” açıklayan-önermesinin bileşen sayısı olan k, açıklanan “A1”, ..., “An” açıklanan-önermelerin sayısı olan n’in yarısı kadardır.
|
Başarılı açıklamalarda “B” açıklayan-önermesinin bileşen sayısı olan k, açıklanan “A1”, ..., “An” açıklanan-önermelerin sayısı olan n’in iki katıdır.
|
13.Soru
Bilim felsefesinde, bilim insanlarının niye-sorularına yanıt olarak yaptıkları açıklamaları betimlemek amacıyla farklı bilimsel açıklama modelleri ortaya konulmuştur. Aşağıdaki modellerden hangisi bu modellerin arasında yer almaz?
Yasacı açıklama modelleri
|
Birleştirici açıklama modelleri
|
Pragmatik açıklama modelleri
|
Nedensel-mekanik açıklama modelleri
|
Epistomolojik açıklama modelleri
|
14.Soru
Bilimsel önermenin bir olgunun bilgisini ifade edebilmesi için aşağıdaki koşullardan hangisini yerine getirmesi beklenmez?
Önermenin işe yarar olması
|
Önermenin ilgili bilim insanları topluluğunca kabul edilmiş olması
|
Önermenin gerekçelendirilmiş olması
|
Önermenin doğru olması
|
Önermede geçen terimlerin her birinin belirsizlikten arındırılmış bir tek anlamının olması
|
15.Soru
Bilimsel açıklamanın çıkarıma değil, açıklanan-olgunun gerçekleşmesine yol açan nedensel süreç ve etkilemelere dayalı olduğu bilimsel açıklama modeli aşağıdakilerden hangisidir?
Nedensel-düzeneksel açıklama modeli |
Pragmatik açıklama modeli |
Friedman’ın Birleştirici Açıklama Modeli |
Olasılıksal açıklama modeli |
İstatistiksel açıklama modeli |
Wesley C. Salmon tarafından ortaya konulan nedensel-düzeneksel model denilen bilimsel açıklama modelinde açıklama işlemi, çıkarım yapmaya dayanmaz. Onun yerine açıklanan-olgunun gerçekleşmesine yol açan nedensel süreçler ve nedensel etkilemeler ortaya konulur. Doğru cevap A'dır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gözleme yol açan bir soru çeşidi değildir?
t anında ve u yerinde F nesne-dizgesi türünden bir nesne dizgesi var mıdır?
|
t anında u yerinde bulunan F nesne-dizgesi ile G nesne dizgesi çarpıştırılırsa ne olur?
|
a nesne dizgesi t anında u bölgesinde bulunuyor mu?
|
t anında u yerinde bulunan a nesne dizgesi F özelliğini taşıyor mu?
|
t anında u yerindeki a nesne dizgesi F belirlenebilir özelliğinin değeri olan hangi belirlenmiş özelliği taşır?
|
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yalın bir durum ifade eder?
a nesnesinin ısıtıldığında genleşmesi
|
a nesnesinin genleşmesi
|
a nesnesinin t anında ısıtıldığında genleşmesi
|
a nesnesinin t anında ve u yerinde 20 C sıcaklığında olması
|
a nesnesinin u yerinde ısıtıldığında genleşmesi
|
18.Soru
Tümdengelimsel-yasacı açıklamada, açıklayan-önermenin bileşenleri arasında en az bir olasılıksal yasanın bulunduğu açıklama türü aşağıdakilerden hangisidir?
Açıklayan önerme
|
Açıklanan önerme
|
Olasılıksal tümdengelimsel-yasacı açıklama
|
Olasılıksal tümevarımsal-yasacı açıklama
|
Birleştirici açıklama modeli
|
19.Soru
Bilimin Yöntemi nedir? Nasıl oluşur?
Bilimin yöntemine bilimsel yöntem denir. Bilimsel yöntem, bilim insanlarının bilimin konusuna giren olgulara ilişkin bilimsel bilgi üretmek ve bu olguları açıklamak amacıyla yaptıkları işlemlerin tümünden oluşur.
|
Bilimin yöntemine sayısal yöntem denir. Bu da bilim insanlarının bilimin konusuna giren olgulara ilişkin olguları deneylemek amacıyla yaptıkları işlemlerin tümünden oluşur.
|
Bilimin yöntemi, bilim insanlarının bilim dışındaki olguları bilimsel bilgi üretmek kullandıkları yöntemlerden oluşur.
|
Bilimin yöntemi, bilim insanlarının bilimin konusuna giren olgulara ilişkin deneysel bilgileri üretmek ve bunları kaydetmek amacıyla yaptıkları işlemlerin tümünden oluşur.
|
Bilimin yöntem, bilim insanlarının bilimin konusu dışındaki olgulara ilişkin bilgi üretmek ve bu olguları anlamak amacıyla yaptıkları işlemlerin tümünden oluşur.
|
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Bilim felsefesi, gözlem ve/veya deneye dayalı bilimleri inceler.
|
Bilim felsefesi bilimin ne olduğunu araştırıp ortaya koyar.
|
Matematik felsefesi genel bilim felsefesinin içinde yer alır.
|
Doğa bilimleri ve sosyal bilimleri ortak yönleri açısından ele alan bilim felsefesine genel bilim felsefesi denir.
|
Bilim felsefesi bilimsel buluş veya icat ortaya koymaz.
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ