Çağdaş Felsefe 1 Final 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Quine anlamlı ifadelerin dolaysız deneyimle bire bir karşılaştırılabilecek basit önermelere çözümlenebileceği dogmasına ne ad vermiştir?
İndirgemecilik dogması |
Analitik dogma |
Sentetik dogma |
Doğal dogma |
Travmatik dogma |
Dogmalardan ilki analitik ve sentetik önermeler arasında keskin bir ayrım olduğu; ikincisi ise anlamlı ifadelerin dolaysız deneyimle bire bir karşılaştırılabilecek basit önermelere çözümlenebileceği dogmasıdır. Quine bu ikinci dogmayı indirgemecilik dogması olarak da adlandırmaktadır. Doğru yanıt A seçeneğidir.
2.Soru
Aşağıda verilen hangi kitapta Carnap’ın savunduğu görüşlerin doğrudan bir sonucu metafiziğin felsefî söylemden tamamen elenmesiydi?
Principia Mathematica |
Dilin Mantıksal Dizimbilimi |
Dünyanın Mantıksal Yapısı |
Felsefenin Sözde Sorunları |
Der Raum (Uzay) |
Carnap, Felsefenin Sözde Sorunlarında pek çok felsefî sorunun aslında anlamsız olduğunu, çünkü dilin yanlış kullanımından kaynaklandığını savundu. Bu kitapta Carnap’ın savunduğu görüşlerin doğrudan bir sonucu ise metafiziğin felsefî söylemden tamamen elenmesiydi. Doğru cevap D seçeneğidir.
3.Soru
Viyana Çevresi’nin önde gelen adları arasında aşağıdakilerhen hangisi yer almaz?
Karl Popper |
Philipp Frank |
Otto Neurath |
Olga Hahn Neurath |
Hans Hahn |
Viyana Çevresi’nin önde gelen adları arasında, matematikçi Hans Hahn, fizikçi Philipp Frank, toplum bilimci Otto Neurath ve eşi matematikçi Olga Hahn Neurath, felsefeci Viktor Kraft, matematikçi Theodor Radacovic ve Gustav Bergmann sayılabilir. Daha sonra bu kişilere Schlick’in öğrencileri Friedrich Waismann, Herbert Feigl ve Marcel Natkin; Hahn’ın öğrencileri Karl Menger ve Kurt Gödel de katılmıştır. Ancak bu kişilerin bazıları, resmî olarak grubun üyesi iken bazıları, kendilerini sadece sempatizan olarak tanımlanmayı tercih etmişlerdir. Örneğin Hahn’ın öğrencileri arasında yer alan Karl Popper bazı toplantılara katılıp tartışmalarda taraf olsa da kendisini hiçbir zaman grubun bir mensubu olarak görmemiştir. Grubun üyeleri ve sempatizanları, bu sayılanlarla sınırlı değildir. Değişik zamanlarda toplantılara katılan ve ayrılan başka adlar da olmuştur.
4.Soru
Ahlâki yargıların, önermesel bir içeriğe sahip olmadıklarından
dolayı doğru ya da yanlış olamayacağını iddia eden, Duygusalcı Ahlak kuramının savunucusu aşağıdakilerden hangisidir?
Rudolf Carnap |
Moritz Schlick |
Hans Hahn |
Auguste Comte |
A.J. Ayer |
Ahlâki yargıların, önermesel bir içeriğe sahip olmadıklarından
dolayı doğru ya da yanlış olamayacağını iddia eden, Duygusalcı Ahlak kuramının savunucusu A.J. Ayer'dir. Doğru cevap E'dir.
5.Soru
Austin’in idealizmi eleştirdiği eseri aşağıdakilerden hangisidir?
Are There A Priori Concepts |
How to Do Things With Words |
The Foundations of Empirical Knowledge |
Sense and Sensibilia |
The Concept of Mind |
Austin’in “Are there A Priori Concepts?” adlı çalışması, genel anlamda idealizmin bir eleştirisini içerir.
6.Soru
Quine’in bir şeyin var olmadığını düşündüğü şeyin var olmadığını söylerken, öncelikle o şeyin var olduğunu ifade etmek aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?
. Varlıkbilimsel bağlanma |
Düşük belirlenim |
Anlamın belirsizliği |
Bütüncüllük dogması |
Var olmayanın bilmecesi |
Birisine göre bir şey varken, diğerine göre o şey var olmayabilir. Ancak ikinci kişi var olmayan şey hakkında tartışmaya girmek isterse, kullandığı dil ister isteme o var olmayan şeye gönderme yapacaktır. Bu durumda da var olmadığı düşündüğü şeyin var olmadığını söylerken, öncelikle o şeyin var olduğunu ifade etmek durumunda kalacaktır. Doğru cevap E’dir.
7.Soru
I. Felsefî çözümlemenin felsefenin biricik ve yegâne işlevi olduğunu savunmuştur.
II. Dilin bizi yanıltan gramerinin altında yatan mantığı çözümlemeye çalışmıştır.
III. Düşüncesinin merkezine sağduyuya dayalı gündelik dil anlayışını koymuştur.
Gilbert Ryle ile ilgili olarak yukarıdakilerden hangisi veya hangileri doğrudur?
Yalnız III |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Rylle, felsefî çözümlemenin felsefenin biricik ve yegâne işlevi oldu¤unu savunmuş, dilin bizi yanıltan gramerinin altında yatan mantığı çözümlemeye çalışmış ve sağduyuya dayalı gündelik dil anlayışını esasa almıştır. Doğru yanıt E seçeneğidir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bilimsel olanla olmayanın ayırt edilmesinde yeni bir öneri olarak yanlışlamacılığı ortaya atmıştır?
Frege |
Kant |
Russell |
Popper |
Ross |
Popper bilimsel olanla olmayanın ayırt edilmesinde yeni bir öneri olarak yanlışlamacılığı ortaya atmıştır.
9.Soru
I- Duygusal yorumlayanlar
II- Enerjik yorumlayanlar
III-Matematiksel yorumlayanlar
IV-Mantıksal yorumlayanlar
V-Şüpheci yorumlayanlar
Yukarıdakilerden hangileri Peirce'a göre işaretleri yorumlayanların türlerindendir?
I, II, III |
I, II, V |
II, III, IV |
I, IV, V |
I, II, IV |
Peirce'a bir işaretin yorumlayanları üç türdedir: duygusal yorumlayanlar, enerjik yorumlayanlar, mantıksal yorumlayanlar.
10.Soru
“On What There is?” adlı makalesine Quine, aşağıdaki sorunlardan hangisiyle başlamıştır?
Anlamın belirsizliği |
Varolmayanın bilmecesi |
Bütüncülük dogması |
Düşük belirlenim |
Varlıkbilimsel bağlanma |
“On What There is?” adlı makalesinde Quine varlıkbilimle ilgili tartışmasına “var olmayanın bilmecesi” adını verdiği bir sorunla başlar.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Schlick'in eserleri arasında yer almaz?
Ahlak felsefesinin soruları |
Dil, doğruluk ve mantık |
Modern mantığa göre doğruluğun doğası |
Çağdaş fizikte Uzay ve Zaman |
Genel bilgi kuramı |
Dil, doğruluk ve mantık Schlick'in eserleri arasında yer almaz?
12.Soru
Quine’a göre orta büyüklükte nesneler olan varlıkbilimi kabul etmemizin sebebi nedir?
Ayrımcılık kuralı |
Bütünlük kuralı |
Basitlik kuralı |
Bileşiklik kuralı |
Bilimsellik kuralı |
Quine’a göre, temel unsurları duyumlar olan bir varlıkbilimdense, orta büyüklükte nesneler olan bir varlıkbilimi kabul etmemizin nedeni de basitlik kuralıdır. Bu varlıkbilimle duyum deneyimindeki karmaşıklıktan kendimizi kurtarıp kendi dışımızdaki nesnelerden bahsedebiliriz.
13.Soru
Witgenstein'ın doğum yeri ve yılı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
1889 - Berlin |
1911 - Cambridge |
1911 - Manchaster |
1924 - Berlin |
1889 - Viyana |
Ludwig Wittgenstein, 1889 yılında Viyana’da zengin bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Doğru cevap E'dir.
14.Soru
Wittgenstein’ın Tractatus’taki bakış açısını terk etmesinin nedenleri nelerdir?
Resim kuramının kendisinde ve buna bağlı olarak geliştirdiği ad ve nesne anlayışında bir sorun olduğunu düşünmesi |
Felsefî bazı sorunların dilin yanlış kullanımından kaynaklandığını göstermek |
Bilimsel terimlerin görüngüsel terimler cinsinden tanımlayacağı biçimsel bir dizge geliştirmek |
İşaretlerden oluşan bir dizge oluşturarak mantıksal çözümlemenin sonuçlarını bir muğlaklığa yol açmaksızın tam olarak ifade edebilmek |
Nesnel olasılıklara dayalı olarak tümevarım mantığını geliştirmek |
Wittgenstein’ın Tractatus’taki bakış açısını terk etmesinin nedenleri daha derine inmektedir. Wittgenstein, resim kuramının kendisinde ve buna bağlı olarak geliştirdiği ad ve nesne anlayışında bir sorun olduğunu düşünmektedir.
15.Soru
Bir önermenin mutlak olarak doğrulanmasının olanaklı olmamasından hareketle bilimsel olanla olmayanın ayırt edilmesinde yeni bir öneri olarak yanlışlamacılığı ortaya atan felsefeci aşağıdakilerden hangisidir?
Ayer |
Karl Popper |
Carnap |
Tarski |
Thomas Kuhn |
Bir önermenin mutlak olarak doğrulanmasının olanaklı olmamasından hareketle Karl Popper bilimsel olanla olmayanın ayırt edilmesinde yeni bir öneri olarak yanlışlamacılığı ortaya atmıştır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Austin’in dil anlayışını eleştirdiği en önemli yapıtlardan biridir?
Systematically Misleading Expressions |
The Concept of Mind |
How to Do Things With Words |
The Foundations of Empirical Knowledge |
Foundations of Arithmetic |
Austin’in “How to Do Things With Words” başlıklı kitabı, şüphesiz en tanınan ve en etkili olmuş eseridir. Austin bu eserinde, o sıralarda felsefe çevrelerinde yaygın olarak kabul gören dil anlayışını eleştirmiştir.
17.Soru
Auguste Comte tarafından felsefeye bir terim olarak kazandırılan Pozitivizm ne demektir?
İspatçılık ve olguculuk |
Bilim ve gerçeklik |
Fizik ve felsefe birlikteliği |
Mantıkçı yaklaşım |
Metafizik karşıtlığı |
Pozitivizm (ispatçılık veya olguculuk), felsefeye bir terim olarak Auguste Comte
tarafından kazandırılmıştır. İnsanlık tarihinin veya toplumların geçtiği üç aşamanın sonuncusunu adlandırır. Olgucu veya pozititivist aşamada insan aklı, görüngülerin nedenleri konusundaki arayışını bırakır ve fenomenleri belirleyen yasaların belirlenmesi ile yetinir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "bilgisel dizgemizde en az sarsıntıyı yapacak surette değişikliğe gitme eğilimini" karşılar?
en az sakatlama düsturu |
gözlem önermeleri |
bütüncülük |
indirgemecilik dogması |
gönderimin netleştirilememesi |
Bilgisel dizgemizde en az sarsıntıyı yapacak surette değişikliğe gitme eğiliminine en az sakatlama düsturu denir.
19.Soru
Otto Hahn ve Otto Neurath ile birlikte Viyana Çevresi’nin Bildirisi’ni kaleme alan ve aynı yıl Hans Reicehenbach’la birlikte Erkenntnis dergisini çıkaran düşünür hangisidir?
Ayer |
Popper |
Schlick |
Carnap |
Tarski |
Carnap 1929 yılında Otto Hahn ve Otto Neurath ile birlikte Viyana Çevresi’nin Bildirisi’ni kaleme aldı. Aynı yıl Hans Reicehenbach’la birlikte Erkenntnis dergisini çıkarmaya başladı. Doğru cevap D’dir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Russell'ın belirli betimleyicilere ilişkin kuramının analitik felsefenin gelişimi bakımından önemi ile ilgili olarak yanlıştır?
Tekil adlar belirli betimleyiciler yerine kullanılan kısaltmalar olarak düşünülebilir. |
Bireylere meşru olarak gönderim yapan yegane sözcükler işaret zamirleri, bağlamsal ifadelerdir. |
Bu kuram, Platon'un dikkat çektiği var olmayandan bahsederken var olmayanın var olduğuna gönderme yapmanın zorunluluğundan kaynaklanan paradoksa da bir çözüm getirmektedir. |
Quine, bu çözümden yararlanarak kendi varlıkbilimsel görelilik kuramını geliştirmiştir. |
İşaret zamirleri ve bağlamsal ifadelerin gönderimde bulunduğu nesneler, içinde bulundukları önermelerin doğruluk değeri bakımından bir sorun yaratırlar. |
Russell bireylere meşru olarak gönderim yapan yegâne sözcüklerin işaret zamirleri (bu, şu, o v.b.) ve bağlamsal ifadeler şimdi, burada, ben vb.) olduğunu öne sürer. Bu ifadelerin gönderimde bulunduğu nesneler, bizatihi mevcut olmak durumunda olduğundan içinde bulundukları önermelerin doğruluk değeri alıp almaması bakımından bir sorun yaratmazlar.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ