Çağdaş Türk Dünyası Ara 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Hangisi XIX. yüzyıl ortalarında “Büyük Reform” hareketini başlatmıştır?
Karl Marx
|
Çar II. Aleksandır
|
Vladimir Lenin
|
Ahmet Baytursunov
|
Zeki Velidi Togan |
Çar II. Aleksandır XIX. yüzyıl ortalarında “Büyük Reform” hareketini başlatmıştır
2.Soru
Nahçıvan, Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümetinin himayesine aşağıdaki antlaşmaların hangisi ile girmiştir?
Gümrü Antlaşması |
Mondros Ateşkes Antlaflması |
Berlin Antlaşması |
Brest-Litovstk Antlaşması |
Moskova Antlaşması |
Nahçıvan, Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümetinin himayesine Gümrü Antlaşması ile girmiştir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Sovyet yönetiminin uyguladığı hücum politikalarından biri değildir?
Çokeşli evliliğin yasaklanması |
Küçük yaşta evliliğin yasaklanması |
Kızların okula gitmesinin yasaklanması |
Başlık parasının yasaklanması |
Kadınların peçe takmasının yasaklanması |
Kızların okula gitmesinin yasaklanması, Sovyet yönetiminin uyguladığı hücum politikalarından biri değildir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Orta Asya’da Sovyetler Birliği’nin oluşturulmaya başlandığı dönemde siyasi merkezlerden biri değildir?
Hokand |
Almatı |
Hive |
Buhara |
Taşkent |
Rusya İmparatorluğu dahilindeki Orta Asya bölgesinde iki genel valilik ve iki hanlık vardı. Bozkır ve Türkistan Genel Valilikleri, Hive Hanlığı, Buhara Emirliği. Çok küçük bir alana sıkışmış durumdaki Türkistan hanlıkları tam olarak bağımsız değildi. Rusya’nın koruması altında hüküm sürüyorlardı. Ayrıca bu coğrafyada beş siyasi merkezden söz edilebilir: Orenburg, Hokand, Hive, Buhara, Taşkent. Söz konusu dönemde Türkistan halklarının siyasi ve kültürel tarihiyle ilgili kararlar bu beş merkezde şekillenmiştir. Almatı (Almaata) Kazakistan’ın en büyük kenti ve eski başkentidir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Azerbaycan coğrafyasında hüküm sürmüş güçlerden birisi değildir?
Şirvanşahlar Devleti |
Safevi Devleti |
Memlük Devleti |
Osmanlı Devleti |
Çarlık Rusyası |
Azerbaycan’ın yerleştiği coğrafya tarih boyu büyük devletlerin hâkimiyeti altında kalmıştır. Bu coğrafyada kurulan en büyük devlet, Şirvanşahlar Devletidir. Ondan sonra buraya bir süre kısmen veya tamamen Safevi Devleti, Osmanlı Devleti, Azerbaycan
hanlıkları ve Çarlık Rusya’sı hâkim olmuştur.
6.Soru
- 1989'da Azerbaycan Halk Cephesini kurmuştur.
- Azerbaycan'ın yeniden bağımsızlığını kazanmasında rolü büyüktür.
- Haziran 1992'de Azerbaycan'ın ikinci başkanı olmuştur.
- Türkiye'ye bağlılığı, Türk Cumhuriyetleri ile yakın ilişkiler geliştirmek istemesi, İran Azerbaycan'ındaki Türklerin bağımsızlığını savunması, Rus ordusunu ülkeden çıkarması Rusya'yı, İran'ı ve Azerbaycanın içinde Komünist Parti elitlerini rahatsız etmiştir.
Sözü edilen kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Haydar Aliyev |
İlham Aliyev |
Mehmet Emin Resulzade |
Ayaz Niyazi Mutallibov |
Ebulfez Elçibey |
Azerbaycan'ın bağımsızlığını kazanmasında büyük rol oynayan, yukarıda sözü edilen şahsiyet Ebulfez Elçibey'dir.
7.Soru
İkinci Dünya Savaşı’nın İdil-Ural bölgesindeki etkilerine ilişkin hangisi söylenemez?
Tüketim maddelerine ulaşım ve sosyal hizmetlerin kalitesi artar. |
Batıda tehlike altındaki sanayi kuruluşları buraya nakledilir. |
SSCB’nin en önemli petrol üretim merkezlerinden biri haline gelir. |
Yerel sanayi kuruluşları ürün profilini değiştirir. |
Komünist Partisinin ideolojik kontrolü daha da sıkılaşır. |
İkinci Dünya Savaşı sonrası ağır sanayi dallarının ve savunma sektörünün gelişmesine öncelik verilirken, halkın ihtiyaçlarını karşılayan ekonomi dalları (hafif sanayi, konut ve sosyal altyapı tesisleri inşaatı, tarım ve hayvancılık) gittikçe ihmal edilir. Bu sebeple Sovyet vatandaşların hayat standartları Batılı ülkelerle kıyaslandığında çok düşük seviyede kalır; gıda çeşitliliği, barınma koşulları, tüketim maddelerine ulaşım ve sosyal hizmetlerin kalitesi açısından büyük sıkıntılar yaşanır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Bolşeviklerin 1921'in Mart ayında uygulamaya koyduğu yeni ekonomi politikası "NEP" in getirdikleri arasında gösterilemez?
Ticaretin ve özel teşebbüsün yeniden canlanmasına izin verilmiştir |
Zorunlu hizmet yükümlülüğü kaldırılmıştır |
Para yeniden kullanılmaya başlamıştır |
Köylerde müsadereler yerine miktarı sabit tutulan vergi yöntemi getirilmiştir |
Bankacılık, sanayi ve ulaşım sektörleri üzerinde devletin kontrolü zayıflatılmıştır |
Sovyet yönetimi geri adım atmak zorunda kalır ve Mart 1921’de ekonomide yeni bir politikaya geçildiğini ilan eder. NEP olarak bilinen bu politika çerçevesinde
ticaretin ve özel teşebbüsün yeniden canlanmasına izin verilir, zorunlu hizmet yükümlülüğü kaldırılır, para yeniden kullanılmaya başlar. Köylerde müsadereler (el
koymalar) yerine miktarı sabit tutulan vergi yöntemi getirilir ve köylüler üzerindeki baskı hafifletilir. Bununla birlikte ekonominin büyük kısmında, yani bankacılık,
sanayi ve ulaşım sektörleri üzerinde devletin kontrolü korunur ve Komünist Partisinin siyasal alandaki otoriter yaklaşımı devam eder.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kazakistan'ın bağımsızlığını kazanamasının ardından uygulanan politikalar arasında yer almaz?
Kazak halkın doğum oranlarının yükselmesi teşvik edilmiştir. |
Yazılı ve görsel basında Rusça vurgulanmıştır. |
Bölgede yaşayan Rusların Rusya'ya dönmesi teşvik edilmiştir. |
Sovyet döneminden kalma yer adları Kazakçayla değiştirimiştir. |
Okullarda zorunlu olarak Kazakça okutulmuştur. |
Kazakistan'ın bağımsızlığını kazanmasının ardından Kazakça ön plana çıkmış olup Rusça geri plana itilmiştir. Doğru yanıt B seçeneğidir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kazakistan'ın bağımsızlığını kazanmasında etkili olan başlıca sebeptir?
Sovyetler Birliği'nin dağılması |
Büyük Buhran yaşanması |
İpek yolunun eski önemini yitirmesi |
Balkan birliğinin dağılması |
Amerika ekonomisinin büyümesi |
Kazakistan, Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla birlikte 1991 yılında bağımsız olmuştur. Doğru yanıt A seçeneğidir.
11.Soru
16 Haziran 1989'da Azerbaycan Halk Cephesi kimin önderliğinde oluşturulmuştur?
Mir Cafer Bağırov |
Ebulfez Elçibey |
Ayaz Niyazi Muttalibov |
Anton İvanoviç Denikin |
Mir Cafer Bağırov |
Ebulfez Elçibey'in önderliğinde 16 Haziran 1989'da Azerbaycan halk Cephesi oluşturuldu. Doğru cevap B'dir.
12.Soru
Brejnev dönemi ve ondan sonraki birkaç senelik dönem Sovyetler tarihinde hangi isimle adlandırılır?
Durgunluk dönemi |
İlerleme dönemi |
Gerileme dönemi |
Bunalım dönemi |
Çöküş dönemi |
Hruşov’un yerine ülkenin yöneticiliğine getirilen Leonid Brejnev bu görevinde tam 18 yıl kalır. Brejnev dönemi ve ondan sonraki birkaç sene Sovyet tarihinde “durgunluk” dönemi olarak adlandırılır. Bu dönem yönetimin dizginlerini elinde tutan üst düzey parti ve devlet yöneticilerinin ve sayıca gittikçe çoğalan bürokrasi tabakasının “altın çağı” olur. Halk tarafından hiçbir şekilde kontrol edilemeyen ve hesaba çekilemeyen bu imtiyazlı grup, yolsuzluğu hayat tarzı haline getirir ve normal vatandaşların hayat şartlarının çok ötesinde lüks bir hayat sürdürür. Soğuk Savaş yıllarına rastlayan Brejnev döneminde ülke yönetiminde ordunun ve savunma sanayi yöneticilerinin ağırlığı ve KGB’nin etkisi artar. Doğru yanıt A'dır.
13.Soru
Özerk Başkurdistan’ın kuruluşunun ilan edildiği III. Başkurt Kurultayı hangi tarihler arasında gerçekleştirilmiştir?
1915-1916 |
1916-1917 |
1917-1918 |
1918-1919 |
1919-1920 |
Bu çağrıya rağmen Başkurtlar 20 Aralık 1917- 4 Ocak 1918 tarihleri arasında III.
Başkurt Kurultayını gerçekleştirirler. Kurultayda özerk Başkurdistan’ın kurulduğu
ilan edilir ve Başkurt hükûmeti oluşturulur.
14.Soru
Azerbaycan'da dil meselesi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Azerbaycan halkının kullandığı dil Türkçe'nin bir koludur. |
Stalin Devrinde dilin adı "Azerbaycanca", halk "Azerbaycanlı" olarak tanımlanmıştır. |
Elçibey devrinde dilin adı "Türk Dili", halk da "Türk" olarak ifade edilmiştir. |
Türk Dil Kurumunca icat edilen kelimelerin bir çoğu Azerbaycanlılar tarafından da benimsenmiştir. |
Günümüzde Azerbaycan'da Latif Alfabesi ve Kiril Alfabesi birlikte kullanılmaktadır. |
Ağustos 2001 yılından itibaren Haydar Aliyev'in yayınladığı bir kararname ile Kiril Alfabesi kullanmak yasaklanmıştır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Tatar milliyetçi hareketinin kurmuş olduğu birliğin adıdır?
Azatlık |
İttifak |
Tepreş |
Birlik |
İdegey |
Milliyetçi hareketlerin siyasal alanda faal varlık gösteren kuruluşlar olarak şekillenmeye başladığı yıllarda, Tatar Cumhuriyetinde Tatar İçtimai Merkezi, Çuvaş Cumhuriyetinde Çuvaş Kültür Merkezi, Başkurt Cumhuriyetinde Ural Başkurt Halk Merkezi kurulur. 1990 yılında Tatar milliyetçi hareketinin en radikal üyelerini birleştiren İttifak Partisi ve Tatar gençliğinin Azatlık birliği oluşur. Aynı yılda Başkurt Halk Partisi ve Başkurt Gençlik Birliği kurulur. Tatar ve Başkurt milli hareketleri kendi cumhuriyetleri için birlik cumhuriyeti statüsü talebini öne sürer.
16.Soru
Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin sonuncu ve bağımsız Azerbaycan Cumhuriyeti'nin 1. başkanı kimdir?
Ayaz Niyazi Mutallibov |
Ebulfez Elçibey |
Haydar Aliyev |
İlham Aliyev |
İsa Kamber |
Azerbaycan’ın yeniden bağımsızlığını kazanmasında, hapislerde yatarak mücadele eden ve daha sonra 1989’da Azerbaycan Halk Cephesini kuran Ebulfez Elçibey’in çok büyük rolü olmuştur. Elçibey, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’nin sonuncu ve bağımsız Azerbaycan Cumhuriyeti’nin 1. başkanı (1991-1992) olan Ayaz Niyazi Mutallibov’u istifaya zorlayarak Haziran 1992’de Azerbaycan’ın ikinci başkanı olmuştur.
17.Soru
Rusya tarihinin en kapsamlı göç ve sömürge hareketi Stolıpin Reformu’nun amacı aşağıdakilerden hangisidir?
Kazaklarla Rusları yakınlaştırmak |
Kazak topraklarının sömürgeleştirilmesi |
Toprak verimini arttırmak |
Kazakların iş alanını genişletmek |
Kazakların refah düzeyde yaşamalarını sağlamak |
Rusya tarihinin en kapsamlı göç ve sömürge hareketi Stolıpin Reformu ile Kazak toprakları sömürgeleştirildi ve Rus çiftçilerin akınına uğradı.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kazak destanlarından biri değildir?
Alpamıs Batır |
Er Edige |
Kabanbay Batır |
Kozı Körpeş Bayan Suluv |
Kobılandı Batır |
kazak edebiyatının kökenleri müzik eşliğinde söylenen aşk hikayeleri, kahramanlık destanları ve öğüt veren öyküler içeren sözlü edebiyat örneklerine dayanır. Akın ve jırav adı verilen kazak halk ozanları, özellikle batır denilen halk kahramanlarının savaşları ve mücadelelerinin anlatıldığı destanlar anlatırdı. Bunlar arasında Alpamıs Batır, Kobılandı Batır, Er Tarğın, Er Edige, Kambar batır, kabanbay Batır öne çıkan destanlardır. Aşk hikâyeleri arasında ise Kız Jibek, Kozı Körpeş Bayan Suluv en ünlüleridir.
19.Soru
Azerbaycan’da gelişen eğitim ve kültür hayatı hakkında aşağıdakilerden hangileri doğrudur?
I-Yeni eğitim politikasının temelinde milliyetçilik, vatanseverlik ve demokrasi gibi değerler yer almaktadır.
II-Kiril alfabesinin yanında ve Latin alfabeside kullanılmıştır.
III-Rus kültürünün tesiriyle heykel sanatı oldukça gelişmiştir.
IV-Planlı şehirciliği ve mimarisi vardır.
I-II-III |
I-II-IV |
II-II-IV |
I-III-IV |
I-II-III-IV |
Azerbaycan'da sadece latin alfabesi kullanılmıştır.
20.Soru
Bolşevikler, geçici hükümeti silahlı darbe yöntemi ile devirerek ülkedeki iktidarı ne zaman ele geçirdiler?
20 Kasım 1921 |
16 Kasım 1920 |
23 Temmuz 1919 |
14 Ekim 1918 |
25 Ekim 1917 |
25 Ekim 1917’de Rusya tarihinin ve bütün dünya tarihinin gidişatını radikal bir şekilde değiştirecek olan bir olay gerçekleşir: Bolşevikler, geçici hükûmeti silahlı darbe yöntemi ile devirerek ülkedeki iktidarı ele geçirirler.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ