Çağdaş Türk Edebiyatları 1 Ara 14. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Türk dünyasında XIX. yüzyılda modernleşme hareketleriyle birlikte güçlü
devlet olabilmek idealiyle ne gibi bir girişimde bulunulmuştur?
İlkokullar yaygınlaştırılmıştır. |
Burjuva yetiştirilmiştir. |
Gazete basılmıştır. |
Kütüphaneler kurulmuştur. |
Yabancı dilde eğitim başlamıştır. |
Türk dünyasında XIX. yüzyılda modernleşme hareketleriyle birlikte aydınlar arasında
ortaya çıkan ulusal bilinç, demokrasi ve halkçılık düşünceleri, devlet yöneticilerinin “teb’a idare edilmesi gereken bir sürüdür” anlayışını zamanla kökünden değiştirmiştir. Yönetimler, özellikle aydınların ve burjuva sınıfının baskısı ile halka değer vermeye, ona saygı göstermeye, ihtiyaçlarını karşılamaya kendilerini zorunlu hissetmişlerdir. Böylece güçlü devlet olabilmek idealiyle, ulusu cehaletten kurtarma, terbiye etme (iyi vatandaş yetiştirme) amacıyla genel bir eğitim faaliyeti başlatılmış, öncelikle ilkokullar yaygınlaştırılmıştır. Okuyucu sayısının artmasına paralel olarak basılı kitaba, gazete ve dergiye olan ihtiyaç da hızla artmıştır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Celil Memmedguluzade’nin üç ayrı memlekette okuyan üç kardeşin hikayesini konu alan eseridir?
Danabaş Kendinin Mektebi |
Deli Yığınçağı |
Anamın Kitabı |
Çay Destgâhı |
Lâl |
Anamın Kitabı, Celil Memmedguluzade’nin edebiyat anlayışını, siyasî-sosyal görüşlerini bütün açıklığıyla ortaya koyar. Piyesteki üç kardeş, üç ayrı memlekette okumuştur: Biri Türkiye’de, biri Rusya’da ve biri de İran’da. Bacıları ise Azerbaycan’da annelerinin yanında terbiye görmüştür. Kardeşler tahsillerini tamamlayıp ana ocağına dönünce geçinemezler, ne yapacaklarını şaşırırlar. Üç ayrı insan, üç ayrı dünya görüşü karşı karşıyadır.
3.Soru
1926-1928 yılları arasında Türk boyları içindeki alfabe birliğinin ortadan kalkmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Sovyetlerin Arap harflerini kaldırması
|
Türk boylarının Türkçeyi reddetmesi
|
Türk boylarının Kiril alfabesini istemesi
|
Sovyetlerde Alfabe olmaması
|
Sovyetlerin Türk boylarının Arapça öğrenmesini istemesi
|
4.Soru
Azerbaycan halk şiirinde sekiz heceli koşmaya verilen isim nedir?
Hiciv |
Satir |
Maarif |
Gazel |
Geraylı |
Azerbaycan halk şiirinde sekiz heceli koşmaya verilen isim, Geraylı'dır. Doğru cevap E'dir.
5.Soru
1902 yılında Tiflis’te Mehemmedağa Şahtahtlı tarafından basılan “Savtî Şark Elifbası” kitabı aşağıdaki Türkçe dillerinde hangisiyle basılmıştır?
AzerbaycanTürkçesi |
Kırgızistan Türkçesi |
Gürcistan Türkçesi |
Özbekistan Türkçesi |
Kazakistan Türkçesi |
1879’da Tiflis’te Mehemmedağa Şahtahtlı, Rusça ve Azerbaycan Türkçesiyle “Tekmilleştirilmiş Müselman Elifbası” ve 1902’de de “Savtî Şark Elifbası” adlı kitaplarını bastırır.
6.Soru
Türk boyları arasındaki alfabe birliği 1938'de hangi alfabeye geçişle tamamen bozulmuştur?
Latin |
Arap |
Kiril |
Uygur |
Özbek |
Türk boyları arasındaki alfabe birliği 1938'de Kiril alfabesine geçişle tamamen bozulmuştur. Doğru cevap C'dir.
7.Soru
Rus Meşrutiyeti’nin sağladıgı imkânlar çerçevesinde, hükûmetin çesitli yörelerdeki halkın taleplerine açık olduğunu bildirmesi ile bu imkândan yararlanmak isteyen halkların kendi bölgelerinde toplanarak taleplerini bildirmeyi kararlaştırdıkları tarih aşağıdakilerden hangisidir?
1991
|
1995
|
1905
|
1805
|
1950
|
8.Soru
I. Kırım Tatarları
II. Karaylar
III. Noğaylar
IV. Kazaklar
V. Başkurtlar
Yukarıdakilerden hangileri Kuzey Batı ve Kuzeydoğu Türkleri'ne dahildir?
I, II, III, IV ve V |
II, III,V |
I, II , IV |
II ve III |
I ve II |
Kuzey Batı ve Kuzey Doğu Türkleri grubuna Kırım Tatarları, Idil -Ural Tatarları, Sibirya Tatarları, Karaylar, Başkurtlar, Kumuklar, Noğaylar, Kazaklar, Kirgızlar vd. dahildir.
Doğru cevap A'dır.
9.Soru
Rusya Türklerinin ilk gazetesi olan “Ekinçi”yi 1875’te kim, nerede çıkarmıştır?
İsmail Gaspıralı, Bahçesaray
|
Said Ünsizade, Tiflis
|
Mehemmedağa Şahtahtlı, Tiflis,
|
Hasan Bey Melikzade Zerdabî, Bakû
|
Celal Ünsizade, Tiflis
|
10.Soru
İstanbul Darülfünunu’nun edebiyat şubesinden mezun olmuş, Türkiye’de bulunduğu 1906-1909 yılları arasında özellikle Rıza Tevfik’le yakınlık kurmuş, o dönemin edebiyatını ve Türkçe vasıtasıyla Batı edebiyatını yakından tanıma imka^nı bulan devrin en meşhur şair ve dram yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
İstanbul Darülfünunu’nun edebiyat şubesinden mezun olmuş, Türkiye’de bulunduğu 1906-1909 yılları arasında özellikle Rıza Tevfik’le yakınlık kurmuş, o dönemin edebiyatını ve Türkçe vasıtasıyla Batı edebiyatını yakından tanıma imka^nı bulan devrin en meşhur şair ve dram yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
Hüse´yn Cavid |
Abdulla S¸aig· |
Cefer Cabbarlı |
Semed Vurğun |
İlyas Efendiye´v |
İstanbul Darülfünunu’nun edebiyat şubesinden mezun olmuş, Türkiye’de bulunduğu 1906-1909 yılları arasında özellikle Rıza Tevfik’le yakınlık kurmuş, o dönemin edebiyatını ve Türkçe vasıtasıyla Batı edebiyatını yakından tanıma imka^nı bulan devrin en meşhur şair ve dram yazarı Hüse´yn Cavid'dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Celil Memmedguluzade için söylenebilir?
Molla Nasreddin adlı dergiyi çıkarmıştır |
Hopphopnamesi ile tanınır |
Devrini en meşhur şairidir |
Modern Azerbaycan şiirinin kurucusu sayılır |
Ağlayarak güldüren güldürürken ağlatan şiirler yazmıştır |
Diğerleri Mirze Aliekber Sabir' e aittir. Cevap A şıkkıdır.
12.Soru
Ukrayna’ya bağlı Kırım Otonom Cumhuriyeti’nde yaşayan Hangi Türk halkı arasında resmen alfabe değişikliği olmasa da Latin harferiyle kitap ve süreli yayın da basılabilmektedir?
Kırım Tatarları
|
Ukrayna Tatarları
|
Kırgız Tatarları
|
Türkmenler
|
Gagavuzlar
|
13.Soru
Oğuz kavmi içinde içinde Azerbaycan Türklerinin farklı bir etnik kimlik kazanmalarına neden olan en önemli tarihî olay nedir?
Osmanlı-Akkoyunlu mücadelesi
|
Osmanlı-Safevi mücadeleleri
|
Akkoyunlu-Karakoyunlu mücadeleleri
|
Şirvanşahlar Devleti’nin yıkılması
|
İran ve Kafkasya’da Timurlular yönetimi
|
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Arap harflerine bazı işaretler (hareke benzeri) ilave ederek, kelimelerin doğru okunmasına önemli ölçüde katkıda bulunan isimlerden biridir?
Aşağıdakilerden hangisi Arap harflerine bazı işaretler (hareke benzeri) ilave ederek, kelimelerin doğru okunmasına önemli ölçüde katkıda bulunan isimlerden biridir?
Ahmet Cevdet Paşa |
Kılıçzade Hakkı |
Abdullah Cevdet |
Celal Nuri İleri |
Hüseyin Cahit Yalçın |
Ahmet Cevdet Paşa (1854’te) ve S¸emsettin Sami, Arap harf- lerine bazı işaretler (hareke benzeri) ilave ederek, kelimelerin doğru okunmasına önemli ölçüde katkıda bulundular. Osmanlı aydınları, harflerin şekillerini (başta ortada, sonda) standartlaştırıp dizgi işlerini biraz kolaylaştırsalar da onların bu çabaları dizgi için harca- nan zamanı ve masrafı pek fazla azaltmadı.
15.Soru
"Serâmed-i dövrân" (dönemin öncüsü) unvanına layık görülen şair aşağıdakilerden hangisidir?
Melikzâde Zerdabâ |
İsmail Bey Kutkaşınlı |
Gasımbey Zâkir |
Seyit Azim Şirvani |
Bakınov Gudsî |
"Serâmed-i dövrân" (dönemin öncüsü) unvanına layık görülen şair "Seyit Azim Şirvani"dir. Doğru yanıt: D'dir.
16.Soru
Eski Anadolu Türkçesi olarak nitelenen dilin adlandırılmasında geçen "Anadolu" teriminin kullanılmasında bir sorun görülmektedir. Aşağıdaklierden hangisi bu sorunu açıklamaktadır?
Bu yazı dilinin sadece Anadolu'da değil, Kafkasya, Azerbaycan, İran ve Horasan'da kullanılıyor olması ve ancak 13. yüzyıldan sonra Anadolu Türklerinden söz edilmesi
|
Bu yazı dilini Rus rejiminin Anadolu olarak desteklememesi
|
Bu yazı dilinin sadece Anadolu'da değil, Kafkasya, Azerbaycan, İran ve Horasan'da kullanılmıyor olması ve ancak 13. yüzyıldan sonra Anadolu Türklerinden söz edilmemesi
|
Bu dilin adının Türkiye Türkçesi veya Oğuzcası olması
|
Anadolu teriminin dil ile bağlantısının kurulamaması
|
17.Soru
1926’daki Bakû Kurultayı’na katılan bazı delegelerin (özellikle Tatarlar ve Kazaklar) Arap harflerinin değiştirilmesine karşı çıkmalarının sebebi hangisi olabilir?
Arap hayranlığı beslemeleri |
Kendi alfabelerini oluşturma çalışmaları |
Arap alfabesinin daha kolay olması |
Araplardan gördükleri maddi destek |
Rusya'nın farklı bir niyeti olduğunu düşünmeleri |
1926’daki Bakû Kurultayı’na katılan bazı delegeler, özellikle Tatarlar ve Kazaklar, ıslah edilmiş Arap harflerinin eğitim öğretim için istenilen sonuçları verdiğini ileri sürerek (belki de Rusların asıl niyetini bildiklerinden) Arap harflerinin değiştirilmesine karşı çıkmışlardır. Nitekim Rus misyonerlerinin siyaseti olan Türk boyları arasında ayrı ayrı “millî diller
yaratmak” idealinde XX. yüzyıla gelinceye kadar belli ölçüde mesafe alınmış ve bir hayli tecrübe kazanılmıştı. Doğru cevap E'dir.
18.Soru
Rusların savaşmadan yerleştiği ülke aşağıdakilerden hangisidir?
Dağıstan |
Azerbaycan |
Gence Hanlığı |
Gürcistan |
Türkistan |
İran’ın baskılarından bunalan Gürcü yöneticileri, 1783’te Rusya’nın himayesine girmeyi tercih ettiler. Anlaşma gereğince Gürcü kralı ölünce devlet tamamen Rusya’ya katılacaktı. 1801’de Gürcü kıralı öldü, Ruslar savaşmadan Gürcistan’a yerleşti.
19.Soru
Hangisi bağımsız bir devlete sahiptir?
Kazakistan |
Tataristan |
Başkurdistan |
Çuvaşistan |
Yakutistan |
Bunlar arasında bağımsız devletlere sahip olanlar (Azerbaycan, Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan).
20.Soru
Esrarü-l Meleküt'ün yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
Abbasguluağa Bakıhanov Gudsi. |
Seyyid Ebulgasım Nebati. |
Mirze Mehdi Şukuhi. |
Heyran Hanım. |
Gasımbey Zakir. |
Abbasgulağa Bakıhanov Gudsi. Cevap A'dır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ