1950 yılında yayımlanan Bizim Köy romanı köy enstitüsü mezunlarından Mahmut Makal’a aittir.

Ciğerdelen (1946), Safiye Erol'un en meşhur romanıdır. Romanda şimdiki zaman ile geçmişte meydana gelen tutkulu bir aşk etrafında, Türk romanının geleneksel temalarından Doğu-Batı çatışması işlenir. Şimdiki zaman, mimar Turhan Tuna'nın ağzından anlatılır. Geçmiş ise, romanın kadın kahramanı Cangüzel'in yazdığı hika¬yelerle 17. yüzyıla, Estergon Kalesi çengine kadar gider. Ciğerdelen, 16. ve 17. yüzyıllarda Türklerin Rumeli'deki en son kalesinin adı¬dır. Yani stratejik noktadaki bir Türk üssüdür. Ciğerdelen romanını tarihsel bağ¬lamda değerlendiren Sema Uğurcan; ismiyle roman konusu arasındaki bağı irdele¬dikten sonra Cangüzel'in anlattığı hikâyelerle ilişkilendirir: "Hikâyeler Osmanlı'nın toprak olarak en genişlediği, o genişliği muhafaza etmek için kendini en zorladığı dönemi anlatmaktadır. Kahraman olmayana hayat hakkı tanınmadığı devir ve yer¬de, bütün erkekler kaleyi korurken şehit düşer. Sosyal sorumluluğun ciğeri deldiği zamanlarda, aşk geri plâna itilir. Bu kadar kan ve canın bedeli olan kalenin el¬den çıkması, kahramanların da, okuyucunun da ciğerini deler. Kale kaybedildik¬ten yaklaşık 250 sene sonra kader, Cangüzel ile Turhan'ı birleştirir. Onlar için 'ciğerdelen'; dün ile bugünü birleştirmek, millî kültürün kendilerine kattığı değerli mayayı keşfetmek, o mayayla artık sınırları daralmış vatana hizmet etmektir."

Toplumcu gerçekçi roman toplumun tüm sınıflarının ayırdını işleyen ve emek-sermaye çelişkisi içerisinde kendini emekten yana konumlandıran bir işleve sahiptir. Bu yüzden de köylü romanı, işçi romanı ve aydın romanını da kapsayan üst çatı niteliğindedir.

Türk romanında Postmodern yöntemler ve eği- limler açısından incelenebilecek bazı romanlar şunlardır: Oguz Atay, Tehlikeli Oyunlar; Ahmet Altan, Tehlikeli Masallar; Pınar Kür, Bir Cinayet Romanı; Orhan Pamuk, Kara Kitap, Benim Adım Kırmızı, Beyaz Kale; Latife Tekin, Sevgili Arsız Ölüm; İhsan Oktay Anar, Puslu Kıtalar Atlası; Süreyya Evren, Postmodern Bir Kız Sevdim; Nedim Gürsel, Boğaskesen, Hasan Ali Toptaş, Bin Hüzünlü Haz; Metin Kaçan, Fındık Sekiz.

Orhan Pamuk'un Kara Kitap'ı 1990'da yayımlanır. Modern roman ile postmodern arasında sayılan romanı, hem modern hem de postmodern açılardan değerlendiren eleştirmenler olmuştur. Modern açılardan bakanlar, sözü estetik ve ideolojik yozlaşmaya yontarken; postmodern açılardan bakanlar, kitaptaki çoğulcu yapı, üst kurmaca, simgesel boyut gibi özellikler üzerinde dururlar.

Oğuz Atay toplumcu gerçekçi aydın romanı yazarlarından biri olarak değerlendirilir.

Albert Camus, Jean Paul Sartre ve Karl Marx, toplumcu gerçekçi aydın romanının etkilendiği yazarlar arasındadır.

Adını öykü ile duyuran Süheyla Acar, ilk romanı Yağmur'un Yedi Yüzü ile romancılık yeteneğini kanıtlar. Romanın olay örgüsü, eşinden ve oğlundan ayrı olarak Burgazada'da tek başına yaşarken gizemli bir şekilde ölen doktor Yağmur'un başucuna toplanmış, geçmişte yakın ilişki içinde olduğu yedi kişinin ölü ile ilgili anımsamaları çevresinde gelişir.

Sahnenin Dışındakiler değildir.

Edward Hallett Carr, “Tarih nedir?” sorusunu şöyle cevaplandırır: “Tarihçi ile olguları arasında kesintisiz bir karşılıklı etkileşim süreci, bugün ile geçmiş arasında bitmez bir diyalog” (1994: 37) der.

Yaşadıkları gerçekleri anlattıklarını söyleyen romancıların, köylünün problemlerini gördükleri açıktır. Örneğin köyde yoksullar, zenginlerden daha çoktur. Köylüler, pozitivist ahlâktan çok geleneksel ahlâka bağlıdır Köylerde imamlar, şeyhler, ağalar da vardır. Köylü hem topraksızdır hem de toprağını verimli kullanacak araçlardan yoksundur. Bütün bunlar, köylünün gerçeklikleri olarak işlenmiştir ve doğrudur.

Fahim Bey ve Biz adlı eseri kaleme alan ve döneminin beğenilen edebiyatçısı Abdülhak Şinasi Hisardır.

Safiye Erol, Ciğerdelen isimli romanındaTürk tarihinin uzak dönemlerini konu edinir. Diğer romanlar sonraki dönemleri ele alır

Daha çok 4 Z'liler romanı ile ünlenen Füruzan Tekil (d.1935) uzun öykü hüviyetindeki Güz Mevsimidir (1972) ve Almanya'daki Türk işçileri ile ilgili anılarını romanlaştırdığı Berlin'in Nar Çiçeği (1988) dışında, yazıldığı yıllarda oldukça ilgi gören romanı 47'liler'de (1974) devletin resmi politikalarıyla uzlaşamayan aydınların çeşitli yerlere savrulmasını anlatırken, emperyalizme karşı geliştirilen sol ideolojik söylemler ön plana geçer.

Genç kuşak romancılardan Hasan Öztoprak'ın 12 Eylül sonrası bağlı bulunduğu örgüt ile özgür yaşamak arasında tercih yapmak zorunda kalan kahramanı anlatır.

Waverly (1814), Walter Scott

Toplumcu gerçekçi roman toplumun tüm sınıflarının ayırdını işleyen ve emek-sermaye çelişkisi içerisinde kendini emekten yana konumlandıran bir işleve sahiptir.

Tarihsel roman yazarları çoğunlukla şimdiye egemen olan şartları vurgulamak ya da siyasal görüşlerini desteklemek amacıyla tarihî, kurmaca dünyanın merkezine yerleştirirler. Bu yüzden klasik kurgulu tarihsel romanlar, sade ve sürükleyici üsluplarıyla rahat okuyucu bulmalarına karşılık, belli bir tarih tezine dayanmadıkları için tarih ve sosyoloji için bir belge niteliği taşımaları dışında roman türüne fazla bir katkı sağlamazlar.

Dersaadet’te Sabah Ezanları isimli kitap Attilâ İlhan’ın “Aynanın İçindekiler” serisinin dördüncü kitabı olarak yayımlanmıştı.