Çağdaş Türk Yazı Dilleri 1 Ara 9. Deneme Sınavı

1.Soru

Aşağıdakilerden hangisi Azerbaycan Türkçesi ağızlarından biri değildir?

Karabağ

Gazah

Harezm

Gence

Ayrım

2.Soru

Aşağıdaki kelimelerin hangisinde bulunma hâl eki vardır?

елдә

Деди

јaшымa

сaлдым

нәләр

3.Soru

Türkçe, aşağıdaki ülkelerden hangisinde resmi devlet dili değildir?

Azerbaycan

Kırgızistan

Bulgaristan

Türkmenistan

Kazakistan

4.Soru

"Déyirler ki, bir gün él xırmanına yanğın düşür." cümlesinin Türkiye Türkçesindeki doğru karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

Diyorlar ki, bir gün halkın harmanında yangın çıkıyor.

Diyorlar ki, bir gün ormanda yangın çıkmış.

Halkın harmanında yangın çıktı dediler.

Diyorlar ki, bir gün bir evde yangın çıkıyor.

Diyorlar ki, bir gün halkın evinde yangın çıktı.

5.Soru

'Gelmek' fiilinin ek almasıyla oluşturulan 'gelmeyibsen' kelimesinin eklerinin anlamsal incelenmesi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Olumsuzluk Eki - Görülen Geçmiş Zaman - II. Tekil Şahıs

Olumsuzluk Eki - Görülen Geçmiş Zaman - II. Çoğul Şahıs

Olumsuzluk Eki - Öğrenilen Geçmiş Zaman - II. Tekil Şahıs

Olumsuzluk Eki - Öğrenilen Geçmiş Zaman - II. Çoğul Şahıs

Olumsuzluk Eki - Emir Kipi - II. Tekil Şahıs

6.Soru

Azerbaycan'ın ismi, Arap tarihçilerce aşağıdakilerden hangisiyle adlandırılır?

Ateş ve Baycan

Satrap ve Atropet

Azerbaz ve Türk

Arran ve Şirvan

Aziz ve Azer

7.Soru

ÜZÜGARA BACI

İki bacı var imiş. Bu bacılardan biri kasıb, o birisi dövletli imiş. Kasıb bacının iki uşağı var idi. Bunlar bir parça çöreye möhtac imişler. Çox vaxt yémeye héç bir şéyleri olmurmuş. Günlerin bir günü kasıb bacı uşaglarını da yanına alıb gédir dövletli bacısıgile, déyir belke bir tike çörekden-zaddan vérdi, özüm héç, uşaglar yéyer, ağlamazlar. …..

Vaxt dolanır, ve’de ötür, bir gün gelir ki bu kasıb bacıgil dövletlenirler. Dövletli bacı ise kasıblaşır. Éle bir güne düşür ki, yémeye bir tike çörek tapmır. Axırda elacı kesilir, déyir, gédim bir bacımgile, görüm belke yémeye bir tike çörek verdi. Durub yavaş-yavaş gelir bacısıgile. Bacısının uşagları heyetde oynayırmışlar. Téz gaçırlar analarına xebere ki, ana, xalam bize gelir. O, durub bacısının gabağına çıxır, onu éve getirir, toyug kesir, plov bişirir, getirir goyur bacısının gabağına. Bacısı doyunca yéyir. Gédende de plovdan bir böyük gab goyur desmalın arasına, üstünde de xéyli çörek. Évde gümanı gelen ne varsa hamısından yır-yığış édib bacısına vérir. Aparıb bacısını yola salır. …..

Bacısı xecalet çekib, ne ağ dinir, ne gara, başını aşağı salıb gédir.

Yukarıya alınan hikâyenin ana düşüncesi hangi atasözüne uygundur?

Komşu komsunun külüne muhtaçtır.

Ne oldum deme, ne olacağım de.

Arsız neden arlanır, çul da giyer sallanır.

Yalancının mumu yatsıya kadar yanar.

Çalma elin kapısını, çalarlar kapını.

8.Soru

'Serçe téz téz çaya énir, ağzına su alıb yanan derzlerin üstüne tökür' yükleminde hangi ekler bulunmaktadır?

Geniş zaman, üçüncü tekil kişi

Gereklilik kipi, üçüncü tekil kişi

Gelecek zaman, ikinci tekil kişi

Şimdiki zaman, üçüncü tekil kişi

Gelecek zaman, üçüncü tekil kişi

9.Soru

"Azerbaycan Türkçesi, Batı Türkçesinin ------- sahası içinde yer alan ağızlar topluluğu ve bu saha içinde gelişen yazı dilinin adıdır." Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yeri aşağıdakilerden hangisi doğru şekilde tamamlar?

doğu

batı

kuzey

güney

güney-batı

10.Soru

Konuşma dillerinin yazı diline dönüşmesi aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla ve doğru olarak verilmiştir?

Kabul edilme-seçilme-standartlaşma-yaygınlaşma

Yaygınlaşma-seçilme-kabul edilme-standartlaşma

Seçilme-standartlaşma-yaygınlaşma-kabul edilme

Standartlaşma-kabul edilme-yaygınlaşma-seçilme

Seçilme-yaygınlaşma-kabul edilme-standartlaşma

11.Soru

‘Çoban süfreden gatıg kasasını gapdı’ cümlesinde gatıg ifadesinin anlamı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Katık

Yoğurt

Çorba

Yemek

Salata

12.Soru

Türk lehçeleriyle ilgili yazılmış ilk eser aşağıdakilerden hangisidir?

Atabetü’l Hakâyık

Dîvânü Hikmet

Kutadgu Bilig

Muhakemetü’l-Lügâteyn

Dîvânü Lügâti’t-Türk

13.Soru

Mehmed Emin Resulzâde’nin önderliğinde Kuzey Azerbaycan’da demokratik bir cumhuriyet kaç yıldında kurulmuştur?

1915

1916

1917

1918

1920

14.Soru

Azerbaycan Türkçesinde yer alan "kömek" sözcüğünün Türkçe karşılığı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Ekmek

Yardım

Gelme

Çiçek

Petek

15.Soru

Azad ve gözel vetenimiz!

Biz hemişe döyüşe hazır bir esker kimi senin emrini gözleyeceyik, gelbimizde daima senin sönmez mehebbetin, gelebelerden-gelebelere doğru gédeceyik.

Yukarıdaki parçada yüklemlerde hangi ekler bulunmaktadır?

Şimdiki zaman, ikinci çoğul kişi

Gereklilik kipi, birinci çoğul kişi

Şart kipi, birinci tekil kişi

Gelecek zaman, birinci çoğul kişi

Geniş zaman, üçüncü çoğul kişi

16.Soru

Dili "bildirişimi sağlayan göstergeler dizgesi" şeklinde tanımlayan dil bilimci aşağıdakilerden hangisidir?

Varro

Bacon

Humbold

Saussure

Chomsky

17.Soru

Karabağ

Gazah

Bakü

Yukarıdakilerden hangisi/hangileri Azerbaycan'ın Batı Grubu Ağızları arasında yer alır?

Yalnız I

Yalnız II

Yalnız III

I ve II

I ve III

18.Soru

Aşağıdakilerden hangisi Azerbaycan’a sınırı olan ülkelerden biri değildir?

İran

Gürcistan

Irak

Türkiye

Ermenistan

19.Soru

Şireliyef, Azerbaycan edebî dilinin ağızlarını dört grup etrafında toplamaktadır. Aşağıdakilerden hangisi batı grubu ağızları arasında yer almamaktadır?