Çalışma İlişkileri Ara 14. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi pozitif iş hukuku açısından ücretin beş unsurundan biridir?
Ücret, kredili bir ödemedir |
Ücret çalışan, çalışan vekili tarafından ödenir |
Ücret farklı bir maddi değer(altın, bono vs.) ile ödenmelidir |
Ücret işin karşılığıdır |
Ücret yıllık olarak ödenmelidir |
Ücretin tanımını, İş Kanunu’nun ücrete ilişkin diğer hükümleri ile birlikte değerlendirdiğimizde, pozitif iş hukuku açısından ücretin beş unsur içerdiğini görmekteyiz. Bunlar;
Ücret işin karşılığıdır
Ücret, nakdi bir ödemedir
Ücret işveren, işveren vekili veya üçüncü kişiler tarafından ödenir
Ücret Türk parası ile ödenmelidir
Ücret kural olarak dönemsel (periodik) ödenmelidir
2.Soru
I.İş Kanunu’na göre ücret alacaklarında zaman aşımının süresi on yıldır.
II.Gününde ödenmeyen ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanır.
III.İş Kanunu’na göre işçi ücreti en geç ayda bir ödenir.
Yukarıda ücrete ilişkin verilen İş Kanunu düzenlemeleri arasında hangisi veya hangileri doğrudur?
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Yalnızca I |
Ücret kural olarak iş ifa edildikten sonra ödenir. İş Kanunu’na göre işçi ücreti en geç ayda bir ödenir. İş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleriyle ödeme süresi bir haftaya kadar indirilebilir. İş Kanunu’na göre ücret alacaklarında zaman aşımının süresi beş yıldır. Bu hükmün kapsamına fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücretleri ile ikramiye ve prim gibi ücret ekleri ve diğer işçilik hakları da girmektedir. İş Kanunu’na göre “Gününde ödenmeyen ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanır.”
3.Soru
Hizmet satımı,mal satımı ve hizmet bedeli ödenmesi gibi işlemlerin yapıldığı piyasa hangisidir?
Ürün Piyasası |
Sermaye Piyasası |
Emek Piyasası |
Devir Piyasası |
Takas Piyasası |
Tüketiciler de firmalardan satın aldıkları mal ve hizmetlerin bedelini firmaya öderler. Tüketicilerden gelen bu parasal kaynak firmanın varlığını sürdürebilmesinin en temel aracıdır. Firma ile tüketiciler arasındaki mal ve hizmet satımı/mal ve hizmet bedelinin ödenmesi işlemleri ise daha önce belirttiğimiz üç temel piyasa arasında olan “ürün piyasaları”nda gerçekleşir. Doğru cevap A'dır.
4.Soru
Gerçek anlamda işçi-işveren ilişkisi ne zaman şekillenmeye başlamıştır?
16. yy.da |
17. yy.da |
18. yy da |
19. yy.da |
20. yy.da |
Gerçek anlamda işçi-işveren ilişkisi 18. yy. da Batı Avrupa’da Sanayi Devrimi ile birlikte şekillenmeye başlamıştır.
5.Soru
Seçeneklerden hangisi üretim faktörlerinin üretim sürecinde kullanılmasını ifade eder?
İşgücü |
İşveren |
Yevmiye |
Gelir |
İstihdam |
İstihdam kavramı geniş anlamda üretim faktörlerinin üretim sürecinde kullanılmasını ifade eder.
6.Soru
İşverenin üçüncü kişilere olan borçlarından dolayı haciz veya icra takibine uğraması durumunda işçilerin ücretleri icra kararı alınması durumunda ne kadarlık dönem için imtiyazlı alacak konumuna gelmektedir?
İcra kararının alındığı tarihten önceki bir aylık dönem |
İcra kararının alındığı tarihten önceki iki aylık dönem |
İcra kararının alındığı tarihten önceki bir yıllık dönem |
İcra kararının alındığı tarihten önceki üç aylık dönem |
İcra kararının alındığı tarihten önceki onbeş günlük dönem |
işverenin üçüncü kişilere olan borçlarından dolayı işyerinde bulunan tesisat, malzeme, işlenmiş, yarı işlenmiş veya ham malları ve başka kıymetleri üzerinde yapılacak haciz ve icra takibinin, işyerinde çalışan işçilerin icra kararının alındığı tarihten önceki üç aylık dönem içerisinde ücret alacaklarını karşılayacak kısım ayrıldıktan sonra kalan kısım üzerinde hüküm ifade eder.
7.Soru
Aşağıdaki Örneklerden hangisi sosyal devletin görevleri arasında yer almaz?
Öğrenim hakkı |
Yaşama hakkı |
Sosyal Güvenlik hakkı |
Beslenme hakkı |
Giyinme Hakkı |
Devlete sosyal olma niteliğini kazandıran, yasalarla ve anayasalarla güvence altına alınan ekonomik ve sosyal hakların (örneğin,çalışma hakkı, sendikal haklar, asgari bir gelir ve yaşama hakkı, sosyal güvenlik hakkı,
öğrenim, sağlık, beslenme ve konutla ilgili haklar, annenin, çocuğun, yaşlıların ve sakatların korunmasıyla ilgili haklar) gerçekleştirilmesi ve geliştirilmesi görevi, sosyal devletin ödevleri arasında yer alır. Giyinme hakkı bunlardan biri değildir.
8.Soru
Bir ekonomide insanların ihtiyaç duyduğu mal ve hizmetlerin üretimini gerçekleştiren birime ne ad verilir?
Sendika |
Kurum |
Firma |
Piyasa |
İşgücü |
Bir ekonomide insanların ihtiyaç duyduğu mal ve hizmetlerin üretimini gerçekleştiren birim “firma” dır. Firma, sermaye ve işgücü kullanarak mal ve hizmet üretir ve bunları tüketicilere ulaştırır.
9.Soru
I.Telafi çalışmaları günlük en çok çalışma süresinin günde on bir saati aşmamak koşulu ile günde üç saatten fazla olamaz.
II.Telafi çalışması yaptırmak ve telafi çalışmasının ne zaman yapılacağını belirleme yetkisi işçiye aittir.
III.Telafi çalışmasının kanunun aradığı koşulların gerçekleşmesinden itibaren iki ay içinde işverence uygulanması gerekmektedir.
Yukarıda telafi çalışmasına ilişkin verilen bilgilerden hangisi veya hangileri doğrudur?
I ve III |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Yalnızca II |
Telafi çalışması işçinin bazı nedenlerle çalışmaması halinde, kaybedilen çalışma süresinin belirli bir zaman dilimi içinde normal çalışma süresi üstünde çalışarak ve fazla çalışma ücreti ödenmesine gerek kalmaksızın yapılan çalışmadır. Ancak telafi çalışmaları günlük en çok çalışma süresinin günde on bir saati aşmamak koşulu ile günde üç saatten fazla olamaz. Tatil günlerinde telafi çalışması yaptırılamaz. Telafi çalışması yaptırmak ve telafi çalışmasının ne zaman yapılacağını belirleme yetkisi işverene aittir. Burada işçinin rızasına başvurmak gerekmez. Ne var ki telafi çalışmasının kanunun aradığı koşulların gerçekleşmesinden itibaren iki ay içinde işverence uygulanması gerekmektedir. Bu süre içinde yapılmayan telafi çalışması, yapılmış sayılmaktadır.
10.Soru
Kanunen belirlenmiş haftalık ve günlük çalışma süresini kapsayan sözleşmelere ne ad verilir?
Sürekli iş sözleşmesi |
Sürekli iş sözleşmesi |
Belirli süreli iş sözleşmesi |
Belirsiz süreli iş sözleşmesi |
Tam süreli iş sözleşmesi |
Tam süreli iş sözleşmesi, kanunen belirlenmiş haftalık ve günlük çalışma süresini kapsayan sözleşmedir.
11.Soru
Ücretin belirli bir zaman dilimi içinde üretilen mal veya hizmetin miktarına göre hesaplanmasına ne ad verilmektedir?
Yüze usulü ücret |
Zaman göre ücret |
Akort ücret |
Prim ücreti |
İkramiye ücreti |
Verime Göre (Akort) Ücret: Verime göre ücret sistemi; ücretin belirli bir zaman dilimi içinde üretilen mal veya hizmetin miktarına göre hesaplanması esasına dayanır. Verime göre ücret, uygulamasında en yaygın olarak “parça akordu”, “para akordu” gibi adlar altında uygulanmaktadır.
12.Soru
Seçeneklerden hangisi günlük çalışma süresinden sayılan hallerden birisi değildir?
İşçilerin yerleşim yerlerinden uzak bir mesafede bulunan işyerlerine yardım amaçlı götürülüp getirilmeleri esnasında geçen süreler |
İşçinin işveren tarafından başka bir yere gönderilmesi veya herhangi bir yerde meşgul edilmesi nedeniyle asıl işini görmeksizin geçirdiği süreler |
İşçinin, işinde ve işverenin her an buyruğuna hazır bir halde bulunarak boş geçirdiği süreler |
İşçilerin, işveren tarafından işyerlerinden başka bir yere çalıştırılmak üzere gönderilmeleri halinde yolda geçen süreler |
Yeraltında veya su altında çalışılacak işlerde işçinin asıl çalışma yerlerine girmeleri ve bu yerlerden çıkmaları için gereken süreler |
Demir yolları, kara yolları ve köprülerin yapılması, korunması yada onarım ve tadilat gibi işçilerin yerleşim yerlerinden uzak bir mesafede bulunan işyerlerine hep birlikte getirilip götürülmeleri gereken her türlü işlerde bunların toplu ve düzenli bir şekilde götürülüp getirilmeleri esnasında geçen süreler” (md.66/f.1) Ancak “işin niteliğinden doğmayıp da işveren tarafından sırf sosyal yardım amacıyla işyerine götürülüp getirilme esnasında araçlarda geçen süre çalışma süresinden sayılmaz.” (md.66/f.2)
13.Soru
Genel sebeplerle yapılan fazla çalışma için işçiye verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının ne kadar yükseltilmesiyle ödenir?
% 10 |
% 20 |
% 30 |
% 40 |
% 50 |
Genel sebeplerle yapılan fazla çalışma için işçiye verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli (%50) yükseltilmesi suretiyle ödenir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iş görme borcunu oluşturan işlerden biri olarak sayılamaz?
Artistik |
Karizmatik |
Bedensel |
Zihinsel |
Bilimsel |
İş görme borcunu oluşturan iş, bedensel, zihinsel, teknik, bilimsel veya artistik olabilir.
15.Soru
İşçi sınıfının doğumuna yol açan sanayileşmenin ilk yıllarında sanayileşmenin yaşandığı tüm toplumlarda aşağıda verilen hangi problemler ortaya çıkmıştır?
I. Uzun çalışma saatleri
II. Çok yetersiz ücretler
III. Sağlık ve iş güvenliğine aykırı çalışma koşulları
I-II |
I-III |
II-III |
I-II-III |
Hiçbiri |
İşçi sınıfının doğumuna yol açan sanayileşmenin ilk yıllarında sanayileşmenin yaşandığı tüm toplumlarda, uzun çalışma saatleri, çok yetersiz ücretler, sağlık ve iş güvenliğine aykırı çalışma koşulları gibi son derece olumsuz bir çalışma yaşamı ve iş ilişkileri sistemini doğurmuştur.
16.Soru
274 sayılı Sendikalar Kanunu ve 275 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev Lokavt Kanunu kaç yılında kabul edilmiştir?
1950 |
1954 |
1963 |
1965 |
1970 |
1963 yılında kabul edilen 274 sayılı Sendikalar Kanunu ve 275 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev Lokavt Kanunu özellikle de grev hakkının kabul edilmesiyle işçi hareketinde önemli bir dönüm noktasını olarak kabul edilebilir.
17.Soru
İş Kanunu'na göre işçinin bir haftadaki fiili ve farazi çalışma sürelerinin toplamı en çok kaç saat olabilir?
36 |
40 |
45 |
50 |
60 |
İş Kanunu’na göre normal haftalık çalışma süresi en çok 45 saattir. Bu sürenin içine işçinin fiilen çalıştığı “fiili çalışma süresi” ile işin niteliğinden ve işin icrasından kaynaklanan nedenlerle çalışmadığı, ancak çalışma süresinden sayılan haller olarak kabul edilen “farazi çalışma süreleri” dahildir.
18.Soru
Ücret kural olarak iş ifa edildikten sonra ödenir. İş Kanunu’na göre işçi ücreti en geç ayda bir ödenir. İş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleriyle ödeme süresi bir haftaya kadar indirilebilir. Bu hüküm İş Kanunun hangi fıkrasının hükmüdür?
(Md.32/f.4) |
(Md.34/f.1) |
(Md.32/f. son) |
(Md.32) |
(Md.37/f.2,3) |
Ücret kural olarak iş ifa edildikten sonra ödenir. İş Kanunu’na göre işçi ücreti en geç ayda bir ödenir. İş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleriyle ödeme süresi bir haftaya kadar indirilebilir. (Md.32/f.4)
19.Soru
Sanayi Devrimiyle İngiltere, özellikle 1760 tarihinden sonra hangi alanda büyük atılımlar yapmıştır?
Madencilik |
Silah sanayii |
Dokuma sanayii |
Gemicilik Sanayii |
Enerji Sektörü |
Sanayi Devrimiyle İngiltere, özellikle 1760 tarihinden sonra iki alanda büyük atılımlar yapmıştır. Bu alanlardan biri dokuma sanayi, öteki de demirçelik sanayiidir. Dokuma sanayinde ardı ardına gerçekleşen yeni buluşlarla dokuma işi artık tamamıyla makineleşme aşamasına girmişti.
20.Soru
Yeni Türk devletinin kurulmasının hemen ardından, izlenecek ekonomi politikalarını belirlemek üzere düzenlenen iktisat kongresi hangi ilimizde yapılmıştır?
İzmir |
Ankara |
İstanbul |
Adana |
Bursa |
İzmir
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ