Çalışma İlişkileri Ara 15. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
I.Ücret Türk parası ile ödenmelidir.
II.Ücret işin karşılığıdır.
III. Ücret yalnızca işveren tarafından ödenir.
Yukarıda ücrete ilişkin verilen bilgilerden hangisi veya hangileri doğrudur?
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Yalnızca III |
4857 sayılı İş Kanunu’nun 32. maddesinin birinci fıkrasına göre “genel anlamda ücret bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve parayla ödenen tutardır.
2.Soru
Bugünkü anlamıyla çalışma ilişkilerinin temelleri hangi önemli gelişme ile atılmıştır?
Fransız İhtilali |
Sanayi Devrimi |
Rönesans |
Loncaların kuruluşu |
Reform |
Bugünkü anlamıyla çalışma ilişkilerinin temellerinin Sanayi Devrimi ile birlikte atıldığını söylemek mümkündür.
Doğru cevap B seçeneğidir.
3.Soru
Ahmet Bey'in günlük yevmiyesi 120 TL'dir. Ahmet Bey'in Kanun’un yasaklayıcı hükmüne rağmen hafta tatilinde çalıştırılması halinde o gün için Ahmet Bey'e ödenecek ücret ne kadar olacaktır?
120 TL |
150 TL |
240 TL |
300 TL |
360 TL |
Kanun’un yasaklayıcı hükmüne rağmen hafta tatilinde işçi çalıştırılmış ise bu çalışma fazla çalışma olarak değerlendirilecektir. Bu durumda işçinin hafta tatili ücreti yanında, bir günlük çalışması karşılığında ve bu çalışmanın haftalık çalışma süresini aşan bir fazla çalışma olması nedeniyle ücreti %50 zamlı olacaktır. Böylece hafta tatil ücreti:1+1,5=2,5 yevmiye şeklinde olacaktır.
Ahmet Bey için bu ücret 120 x 2,5 = 300TL olacaktır.
4.Soru
İşçinin yaptığı veya aracılık ettiği işlemin değeri üzerinden yüzde miktarı ile verilen bir ücret ekine ne ad verilir?
İkramiye |
Prim |
Komisyon |
Kardan pay alma |
Akort ücret |
Komisyon (Aracılık- provizyon) Ücreti: Komisyon ücreti işçinin yaptığı veya aracılık ettiği işlemin değeri üzerinden yüzde miktarı ile verilen bir ücret ekidir. İşçi satılan mal veya yapılan işin değeri üzerinden ücret aldığından dolayı, bu ücret şekli akort ücrete benzer.
5.Soru
Bir işverenin kendi işçisini geçici bir süre çalışmak üzere, bir başka işverenin emrine vermesine ne ad verilir?
Geçici iş ilişkisi |
Köle satımı |
İşçi gözetme |
Diğer işveren ilişkisi |
asıl işveren ilişkisi |
Bir işverenin kendi işçisini geçici bir süre çalışmak üzere, bir başka işverenin emrine vermesiyle geçici veya ödünç iş ilişkisi oluşur. Doğru cevap A seçeneğidir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çalışma koşullarının iyileştirilmesi amacıyla işverenlerin katlandığı maliyetlerden biri değildir?
İşyerindeki yaralanmaların önlenmesi için alınan tedbirler |
Fiziksel mekânda bazı düzenlemelerin yapılması |
Yeni iş güvenliği malzemelerinin alınması |
İş gücünün eğitilmesi |
İşçilerin tatile gönderilmesi |
Çalışma koşullarının iyileştirilmesi işverenler açısından çoğu zaman ilave maliyetleri gerektirmektedir. Bunlar; işyerindeki yaralanmaların önlenmesi, fiziksel mekânda bazı düzenlemelerin yapılması, yeni iş güvenliği malzemelerinin alınması ve iş gücünün eğitilmesi gibi harcamaların yapılmasına bağlı olmaktadır.
7.Soru
Temel ücrete ; işçiye sağlanan ikramiye, prim, sosyal yardımlar ve diğer ek ücret ödemeleri gibi yan ödemelerin ilave edilmesi ile ortaya çıkan ücrete ne denir?
İlave Ücret |
Temel Ücret |
Giydirilmiş Ücret |
Ekli Ücret |
Kök Ücret |
Temel ücrete (çıplak ücret); işçiye sağlanan ikramiye, prim, sosyal yardımlar ve diğer ek ücret ödemeleri gibi parayla ölçülmesi mümkün menfaatler dahil değildir. Temel ücrete bu yan ödemelerin ilave edilmesi ile ortaya çıkan ücrete ise “giydirilmiş ücret” denilmektedir. Doğru cevap C'dir.
8.Soru
I.Tarafların anlaşması ile haftalık normal çalışma süresi, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine, günde on bir saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıtılabilir.
II.İki aylık denkleştirme süresinin sonunda işçinin haftalık ortalama çalışma süresi normal haftalık çalışma süresini aşamaz.
III.Denkleştirme süresi toplu iş sözleşmeleri ile dört aya kadar uzatılabilir.
IV.Denkleştirme süresi içinde kalmak suretiyle bazı haftalarda 45 saatlik normal haftalık çalışma süresi aşılırsa, bu durum fazla çalışma olarak değerlendirilecektir.
Yukarıda denkleştirme süresine ilişkin verilen bilgilerden hangisi veya hangileri doğrudur?
I, II ve III |
I ve IV |
II ve IV |
III ve IV |
I, II, III ve IV |
İş Kanunu’na göre tarafların anlaşması ile haftalık normal çalışma süresi, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine, günde on bir saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıtılabilir. Bu durumda denkleştirme uygulamasına gidilecektir. İki aylık denkleştirme süresinin sonunda işçinin haftalık ortalama çalışma süresi normal haftalık çalışma süresini aşamaz. Denkleştirme süresi toplu iş sözleşmeleri ile dört aya kadar uzatılabilir. Denkleştirme süresi içinde kalmak suretiyle bazı haftalarda 45 saatlik normal haftalık çalışma süresi aşılabilecektir. Bu durum fazla çalışma olarak değerlendirilmeyecektir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi değişim kavramı ile ilgili değildir?
Toplumsal sınıf farklılığı |
Sınıflar arası çatışma |
Sosyal yaşantıda değişiklik |
Ekonomik yaşantıda değişiklik |
İdeolojide değişiklik |
Değişim farklı insan gruplarının, toplumsal sınıfların irade ve eylemlerinin karşılıklı çatışmasının sonucunda ortaya çıkar ve genel kabul gören şekliyle; ekonomik, sosyal ve siyasal yaşantıda her çağda olagelmiş sürekli değişikliklerin bütünü şeklinde tanımlanır. Dönüşüm ise, toplumun ya da sistemin felsefe, ideoloji ve kuralları ile önemli bir değişime uğraması, olduğundan başka bir durum alması halidir. Sorunun doğru cevabı İdeolojide değişikliktir. Bu seçenek dönüşümle alakalıdır.
10.Soru
Üretim faktörlerinin üretim sürecinde kullanılmasını ifade eden kavram aşağıdakilerden hangisidir?
İşsizler |
İstihdam |
İşgücü |
İşveren |
Aktif nüfus |
Sorunun doğru yanıtı B şıkkıdır. İstihdamı üretim faktörlerinin üretim sürecinde kullanılmasını ifade eder.
11.Soru
Haftalık 45 saatlik çalışma süresini doldurmuş ve 100 TL günlük yevmiye alan bir işçi, hafta tatili gününde çalıştırıldığı takdirde ne kadarlık bir ücrete hak kazanacaktır?
125 |
175 |
200 |
250 |
300 |
Bu durumda işçiye hafta tatili için bir gündelik, çalıştığı gün için en az yarım gündelik olmak üzere toplam en az 2.5 gündelik ücret ödenmelidir. İşçi günlük yevmiye olarak 100 TL aldığına göre, alması gereken ücret 250 TL’dir
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “aile ekonomisi ve kölelik düzeni” olarak adlandırılan dönemin özellikleri arasındadır?
Ekonomik hayat sanayiye dayanmaktadır. |
Üretim sürecinde kölelerin rolü asgari düzeydedir. |
İş sözleşmeleri önem kazanmıştır. |
Aile reisi egemenliğini ailenin diğer üyeleriyle paylaşır. |
Üretimde beden gücü yegâne üretim biçimidir. |
Sözü edilen dönemde ekonomik hayat sanayiye değil, tarım ve hayvancılığa dayanmakta ve köleler iş gücünün en önemli bölümünü oluşturmaktadır. Bu dönemde iş sözleşmeleri ve hukuki olarak yapılan ücret ödemelerinden söz edilemez. Aile reisi mutlak egemenlik sahibidir ve hane hakkında dilediği kararı almakta özgürdür. Üretimde beden gücünün alternatifi bulunmamaktadır.
13.Soru
İşçini işverenin yönetim hakkına dayanarak vermiş olduğu işin yapılması ve işyerinin düzeni ile ilgili talimatlarına uymak zorunluluğu, iş sözleşmesinden doğan temel borçlarından hangisidir?
Çalışma koşullarına uyma ve itaat borcu |
Eşit işlem yapma borcu |
İşgörme borcu |
Rekabet etmeme borcu |
Sadakat borcu |
Çalışma koşullarına uyma ve itaat borcu. Bu borç, işçinin işverenin yönetim hakkı karşısında yerine getirmesi gereken bir borçtur. İşçi, işverenin yönetim hakkına dayanarak vermiş olduğu işin yapılması ve işyerinin düzeni ile ilgili talimatlarına uymak zorundadır. Ancak işverenin talimatlarının da işyerinin ihtiyaçları ve o işin âdetine uygun olması gerekmektedir. Bu sınırları aşan talimatları, işçi yerine getirmek zorunda değildir.
14.Soru
İş sözleşmesinin kurucu unsuru olan ve işçinin iş ifasının karşılığı olarak işverenin, iş sözleşmesinden doğan asıl edim yükümüne ne ad verilmektedir?
U¨cret |
Mesai |
Yıllık izin |
Sağlık Raporlu izin |
Avans |
U¨cret, işçinin iş ifasının karşılığı olarak işverenin, iş sözleşmesinden doğan asıl edim yükümüdür.
U¨cret iş sözleşmesinin kurucu unsurudur.
15.Soru
Sosyal sorunun çözümüne yönelen gelişmeler:düşünsel düzeydeki gelişmeler, işçi sınıfı hareketleri,............ ve uluslararası düzeydeki gelişmeler olarak dört ana başlık altında incelenebilir. Cümlesinde boşluğu ne doldurmalıdır?
devlet anlayışındaki gelişmeler |
sokak anlayışındaki gelişmeler |
Fabrika anlayışındaki gelişmeler |
Yaşam anlayışındaki gelişmeler |
Araştırmalardaki gelişmeler |
Sosyal sorunun çözümüne yönelen gelişmeler:düşünsel düzeydeki gelişmeler, işçi sınıfı hareketleri, devlet anlayışındaki gelişmeler ve uluslararası düzeydeki gelişmeler olarak dört ana başlık altında
incelenebilir.
16.Soru
Türkiye’de işsizlik ölçümlerini yapan TÜİK’ e göre bir kimsenin işsiz sayılabilmesi için aşağıdaki şartların hangisi gerekli olmamalıdır?
İş arama kanallarını kullanması gerekmez |
En az 15 gün içinde işbaşı yapabilecek durumda olmalıdır |
İstatistiğin yapıldığı son üç ay içinde iş arama kanallarından en az birini kullanarak iş aramış olması gerekir |
Aktif olarak iş aramalıdır |
Kişinin işi olmamalıdır |
Türkiye’deişsizlik ölçümlerini yapanTÜİK’ e göre bir kimsenin işsiz sayılabilmesi için şu kıstaslara uyması gerekir:
• Kişinin işi olmamalıdır.
• Aktif olarak iş aramalıdır. İşsizin istatistiğin yapıldığı son üç ay içinde iş arama kanallarından en az birini kullanarak iş aramış olması gerekir.
• En az 15 gün içinde işbaşı yapabilecek durumda olmalıdır.
TÜİK ayrıca iş bulmuş, kendi işini kurmuş ancak işe başlamak için eksikliklerini tamamlamayı bekleyenlerden 15 gün içinde işbaşı yapabilecek durumda olanları da işsiz saymaktadır.
17.Soru
Hamilelik nedeniyle izinli olan işçinin yerine bu süre için yeni bir işçi alındığında ortaya çıkan iş sözleşmesi türü seçeneklerden hangisidir?
Belirli süreli iş sözleşmesi |
Belirsiz süreli iş sözleşmesi |
Çağrı üzerine çalışmaya dayanan kısmi süreli iş sözleşmesi |
Kısmi süreli iş sözleşmesi |
Tam süreli iş sözleşmesi |
Belirli süreli işlerde veya belli bir işin tamamlanması veya belli bir olgunun ortaya çıkması gibi objektif koşullara bağlı olarak işveren ile işçi arasında (…) yapılan iş sözleşmesi belirli süreli iş sözleşmesidir” (md.11). Dolayısıyla belirsiz süreli iş sözleşmeleri, tarafların yaptıkları sözleşmeye bir süre koymamaları durumunda ortaya çıkmaktadır. Belirli süreli iş sözleşmesi ise, bir sergi veya kongre organizasyonunun düzenlenmesi gibi işin belirli süreli olması durumunda veya bir araştırma projesinin veya inşaatın tamamlanması gibi belli bir işin tamamlanması söz konusu olduğunda veya hastalık ya da hamilelik gibi bir olgunun ortaya çıkması ile izinli olan işçinin yerine bu süre için yeni bir işçi alındığında ortaya çıkmaktadır.
18.Soru
Çalışma ilişkileri disiplinin en fazla ilişki içinde olduğu bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir?
Hukuk |
Sosyoloji |
İşletme |
Ekonomi |
Siyasal Bilimler |
Çalışma ilişkileri disiplinin en fazla ilişki içinde olduğu bilim dalı ekonomidir. Tarihsel olarak ekonomi (iktisat) ve onun bir alt disiplini olan çalışma ekonomisi ile çalışma ilişkilerinin yöntemleri arasında çarpıcı benzerlikler vardır.
19.Soru
Devrimci değil, evrimci yöntemlerle ve demokratik süreçlere dayalı olarak sosyalizme geçişi öngören ve 20. Yüzyılda ortaya çıkan düşünce akımı aşağıdakilerden hangisidir?
Liberal Düşünce Akımı |
Kooperatifçi Sosyalizm |
Sosyal Politika Düşünce Akımı |
Demokratik Sosyalizm |
Bilimsel Sosyalizm |
Reformcu ya da Demokratik Sosyalizm akım;devrimci değil, evrimci yöntemlerle ve demokratik süreçlere dayalı olarak sosyalizme geçişi öngören ve 20. Yüzyılda ortaya çıkan akımıdır.
Doğru cevap D seçeneğidir.
20.Soru
Osmanlı İmparatorluğu’nda bütün güç ve yetkinin............... toplandığı teokratik bir devlet anlayışının bulunması, ülkenin ekonomik, sosyal ve
siyasal yaşamında kararların dini esaslar çerçevesinde alınmasını gerektiriyordu. Bu nedenle, çeşitli reformist hareketlere karşın, Osmanlı İmparatorluğu bütün yaşamı boyunca mutlak bir devlet görüntüsünden
uzaklaşamamıştır. Cümlesinde noktalı yerlere hangi şık gelmelidir?
Dönemde |
Okul'da |
Sultan’da |
Halkda |
dönemde |
Osmanlı İmparatorluğu’nda bütün güç ve yetkinin Sultan’da toplandığı teokratik bir devlet anlayışının bulunması, ülkenin ekonomik, sosyal ve
siyasal yaşamında kararların dini esaslar çerçevesinde alınmasını gerektiriyordu. Bu nedenle, çeşitli reformist hareketlere karşın, Osmanlı İmparatorluğu bütün yaşamı boyunca mutlak bir devlet görüntüsünden
uzaklaşamamıştır
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ