Çalışma İlişkileri Ara 16. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Hangi kanunu’na göre aksine bir adet olmadıkça işçiye ücreti her ayın sonunda ödenir?
Basın İş Kanunu |
İş Kanunu |
Genel Sağlık Sigortası Kanunu |
Türk Borçlar Hukuku |
Deniz İş Kanunu |
Türk Borçlar Kanunu’na göre aksine bir adet olmadıkça işçiye ücreti her ayın sonunda ödenir.
2.Soru
Ücretin ödendiğinin ispat yükü kime aittir?
Banka |
İşveren |
İşci |
Aracı kurum |
Sendika |
Ücretin ödendiğinin ispat yükü işverene aittir. Dolayısıyla ücretin ödenmesine ilişkin yargıya intikal eden uyuşmazlıklarda uygulamada “ücret bordrosu” olarak bilinen ücret hesap pusulası önem taşımaktadır. İş Kanunu’na göre iş- veren işyerinde veya işçinin banka hesabına yaptığı her türlü ödeme için işçiye bir pusula vermek zorundadır. Ücret hesabını gösterir pusulanın imzalı olması veya işyerinin özel işaretini taşıması şarttır.
3.Soru
Yer altı maden işlerinde çalışan işçilerin çalışma süresi; günlük ve haftalık olarak nasıl düzenlenmiştir?
Yer altı maden işlerinde çalışan işçilerin çalışma süresi; günlük ve haftalık olarak nasıl düzenlenmiştir?
günde en çok yedi buçuk, haftada en çok otuz yedi buçuk saattir |
günde en çok altı, haftada en çok otuz saattir |
günde en çok beş, haftada en çok yirmi beş saattir |
günde en çok dört, haftada en çok yirmi saattir |
günde en çok sekiz, haftada en çok kırk saattir |
Yer altı maden işlerinde çalışan işçilerin çalışma süresi; günde en çok yedi buçuk, haftada en çok otuz yedi buçuk saattir
4.Soru
'1980 sonrasında ise hazırlanan yeni Anayasa’da, Sendikalar Kanununda ve Toplu Pazarlık, Grev ve Lokavt Kanununda yapılan düzenlemelerle sendikaların organize olmaları ve faaliyetleri zorlaştırılmıştır.' Bunun sonucu olarak imalat sanayinde ücretlerin yaratılan katma değer içindeki payı günümüzde % kaça düşmüştür?
30.7 |
22.1 |
19.6 |
18.0 |
15.7 |
1980 sonrasında ise hazırlanan yeni Anayasa’da, Sendikalar Kanununda ve Toplu Pazarlık, Grev ve Lokavt Kanununda yapılan düzenlemelerle sendikaların organize olmaları ve faaliyetleri zorlaştırılmıştır. Bunun açık bir sonucu ücretlerin gerilemesi olmuştur.1970’li yıllarda imalat sanayinde ücretlerin yaratılan katma değer içindeki payı %30,7 iken, 1980’li yıllarda %22,1’e, 1990’lı yıllarda%19,6’ya ve içinde bulunduğumuz yıllarda %15,7’ye gerilemiştir.
5.Soru
Sanayi Devrimiyle İngiltere, özellikle 1760 tarihinden sonra iki alanda büyük
atılımlar yapmıştır. Bu alanlardan biri dokuma sanayi, öteki aşağıdakilerden hangisidr?
Demir-dokuma sanayii |
Dokuma-çelik sanayii |
Buğday-çelik sanayii |
Demir-çelik sanayii |
Demir-pamuk sanayii |
Sanayi Devrimiyle İngiltere, özellikle 1760 tarihinden sonra iki alanda büyük
atılımlar yapmıştır. Bu alanlardan biri dokuma sanayi, öteki de demir-çelik sanayiidir.
6.Soru
İşçinin bazı nedenlerle çalışmaması halinde, kaybedilen çalışma süresinin belirli bir zaman dilimi içinde normal çalışma süresi üstünde çalışarak ve fazla çalışma ücreti ödenmesine gerek kalmaksızın yapılan çalışmalara verilen isim aşağıdakilerden hangisidir?
Mesai |
Telafi çalışması |
Gerekli çalışma |
Fazladan çalışma |
Zorunlu çalışma |
Telafi çalışması, işçinin bazı nedenlerle çalışmaması halinde, kaybedilen çalışma süresinin belirli bir zaman dilimi içinde normal çalışma süresi üstünde çalışarak ve fazla çalışma ücreti ödenmesine gerek kalmaksızın yapılan çalışmadır.
7.Soru
55 yaşında bir işçi en az kaç gün izin kullanmalıdır?
12 |
15 |
18 |
20 |
25 |
50 yaşın üstünde çalışanlar yılda 20 günden az izin kullanamayacağı için en az 20 gün izin kullanması gerekmektedir.
8.Soru
Eğitimli ve nitelikli daha çok ileri teknoloji kullanılan işlerde çalışanlar nasıl nitelendirilirler?
Gri Yakalılar |
Beyaz Yakalılar |
Pembe Yakalılar |
Altın Yakalılar |
Yeşil yakalılar |
İşgücünün geleneksel olarak mavi yakalıbeyaz yakalı ayrımı günümüzde çalışma yaşamında ve işgücü profilindeki değişikliklere bağlı olarak farklılaşmıştır. Eğitimli ve nitelikli daha çok ileri teknoloji kullanılan işlerde çalışanlar ‘altın yakalılar' olarak nitelendirilirler.
9.Soru
Firmanın işgücünü kiraladığı ve karşılığında ücretini ödediği yer aşağıdakilerden hangisidir?
Sermaye piyasası |
Ürün piyasası |
Emek piyasası |
Endüstri ilişkileri |
Sendikalar |
Firmanın işgücünü kiraladığı ve karşılığında ücretini ödediği yer “emek piyasası” dır. Firmanın üretim için kaç işçi çalıştıracağı, hangi ücreti ödeyeceği, çalışmanın hangi koşullarda yapılacağı emek piyasasında belirlenen hususlardır.
10.Soru
"Bir ekonomide insanların ihtiyaç duyduğu mal ve hizmetlerin üretimini gerçekleştiren birim ………. dır." ifadeyi tamamlayan kavram hangisidir?
Sermaye |
Firma |
İşgücü |
Mal |
Hizmet |
Bir ekonomide insanların ihtiyaç duyduğu mal ve hizmetlerin üretimini gerçekleştiren birim “firma” dır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kadınların işgücü içindeki paylarının yükselmesinin sendikalar üzerindeki olası etkilerinden değildir?
Sendikaların üye sayıları azalabilir. |
Sendikalar cinsiyetler arası ücret eşitliğine odaklanır. |
Sendikalar çocuk bakımı (kreş) hizmetlerinin sağlanmasına öncelir verebilir. |
Sendikalar doğum izinleri ve cinsel taciz gibi konulara öncelik vermeye başlayabilirler |
Sendikalar ücret pazarlığı üzerine daha çok odaklanabilir. |
İşgücünün nüfus ile ilgili yapısının değişmesi çalışma ilişkilerini de etkiler. Örneğin, kadınların işgücü içindeki paylarının yükselmesinin sendikalar üzerinde iki şekilde etkisi olabilir. İlk olarak kadın işgücünün sendikalaşma eğilimi düşük olduğu için sendikaların üye sayıları ve pazarlık güçleri azalabilir. İkinci olarak kadın işgücünün sendikalara üye oldukları ve sendika yönetiminde söz sahipleri oldukları durumda ise sendikaların toplu pazarlıklardaki öncelikleri değişir. Önceden ücret pazarlığı üzerine odaklanan sendikalar böylesi bir değişiklik durumunda daha çok kadın işgücünü ilgilendiren cinsiyetler arası ücret farklılıklarının giderilmesi, çalışan kadın işçilere çocuk bakımı (kreş) hizmetlerinin sağlanması, doğum izinleri ve cinsel taciz gibi konulara öncelik vermeye başlayabilirler.
12.Soru
Bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişiye verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
Memur |
İşçi |
Serbest meslek |
İşveren |
İşveren vekili |
İşçi, bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişidir. Doğru cevap B'dir.
13.Soru
- Kurşun ve arsenik işleri
- Çimento sanayi işleri
- Gürültülü işler
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri “Sağlık Kuralları Bakımından Günde Azami Yedi buçuk Saat veya Daha Az Çalışılması Gereken İşler Hakkında Yönetmeliğine” göre bir işçinin günde ancak yedi buçuk saat çalıştırılabileceği işler arasında yer alır?
Yalnız III |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
“Sağlık Kuralları Bakımından Günde Azami Yedi buçuk Saat veya Daha Az Çalışılması Gereken İşler Hakkında Yönetmelik (No: 28709)” çıkarılmıştır. Yönetmeliğe göre bir işçinin günde ancak yedi buçuk saat çalıştırılabileceği işler; a) Kurşun ve arsenik işleri (I. öncül Doğrudur); b) Cam sanayi işleri; c) Civa sanayi işleri; d) Çimento sanayi işleri (II. öncül Doğrudur); e) Havagazı ve kok fabrikalarıyla termik santrallerdeki işler; f) Çinko sanayi işleri; g) Bakır sanayi işleri; h) Alüminyum sanayi işleri; ı) Demir ve çelik sanayi işleri; i) Döküm sanayi işleri; j) Karpit sanayi işleri; k) kireç ve kokun ark fırınında eritilmesi işleri; m) Asit sanayi işleri; n) Akümülatör sanayi işleri; o) Kaynak işleri; s) Yer altı işleri; u) Gürültülü işler (III. öncül Doğrudur) (Yönetmelikmd.4) biçiminde sıralanabilir. Buna göre Doğru Cevap E seçeneği olur.
14.Soru
İşveren, işçiye zorunlu ihtiyacının ortaya çıkması halinde ve hakkaniyet gereği ödeyebilecek durumda ise, hizmetiyle orantılı olarak ……………. vermekle yükümlüdür.
Yukarıda ki cümlede boşluğu doğru tamamlayan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Avans |
Prim |
Tazminat |
Komisyon |
İkramiye |
İşveren, işçiye zorunlu ihtiyacının orataya çıkması halinde ve hakkaniyet gereği ödeyebilecek durumda ise, hizmetiyle orantılı olarak avans vermekle yükümlüdür.
15.Soru
Bilim dallarının birbirleriyle olan bağlantılarını göstermek için aşağıdakilerden hangisi kullanılır?
Daire |
Kare |
Silindir |
Üçgen |
Dikdörtgen |
Bilimler arasındaki ilişkileri göstermek için genellikle iç içe geçmiş daireler gösterilir. Bu daireler her bilim dalının birden çok başka bilim dalları ile ortak noktaları olduğunu ifade etmektedir. Dairelerin ortak kısımlarının kimi yerlerde oldukça küçük, kimi yerlerde oldukça büyük olması bir bilim dalının başka bilim alanları ile bazen az, bazen ise oldukça fazla ortak alanları olduğunu gösterir.
16.Soru
I. Aktif nüfus 15 ve daha yukarı yaşta bulunan, herhangi bir kurumun bakım, denetim ve gözetimi altında bulunmayan ve sivil kimselerin oluşturduğu gruptur.
II. Aktif nüfus iş gücünde olanlar ve olmayanlar olarak ikiye ayrılır.
III. Aktif nüfus için üst yaş belirlenirken emeklilik, yaşlılık ve ülkenin çalışma alışkanlığı göz önüne alınır.
IV. Çalışma çağı için belirlenen alt ve üst sınır tüm ülkelerde aynıdır.
Aktif nüfusla ilgili verilen bilgilerden hangileri doğrudur?
I-II |
I-II-III |
III-IV |
I-III-IV |
II-III |
Aktif nüfus 15 ve daha yukarı yaşta bulunan, herhangi bir kurumun bakım, denetim ve gözetimi altında bulunmayan ve sivil kimselerin oluşturduğu gruptur. Türkiye İstatistik Kurumu aktif nüfus için üst yaş sınırı belirlemiştir. Bazı ülkelerde aktif nüfusu için 59, 64, 74 gibi üst sınırların çizilebilmektedir. Üst sınır belirlenirken emeklilik, yaşlılık ve ülkenin çalışma alışkanlıkları gibi unsurlar rol oynayabilmektedir.Aktif nüfus iş gücü olanlar ve olmayanlar olarak ikiye ayrılmaktadır. Fakat çalışma çağı için belirlenen alt ve üst sınır aralıkları ülkeden ülkeye farklılık gösterebilmektedir. Bu durum her ülke için aynı değildir. Türkiye'de aktif nüfus kavramının içine kurumsal olmayan sivil nüfusun 15 ve yukarısı dahil edilmektedir. 2000 yılından önce de 12 olarak kabul edilmiştir. Bu nedenle doğru cevap B'dir.
17.Soru
Günümüzde işletmelerin büyümesi sonucunda işveren tek başına işleri yürütemez hale gelmiştir bunun sonucunda ne olmuştur?
İşverene ait olan çalışanların mesleki eğitimden geçirilmesi gerekli olmuştur. |
İşverene işlerinde yardımcı olacak işveren vekillerinin çalıştırılması gerekli olmuştur. |
İşverenin çıraklık sözleşmesi dahil çok sayıda sözleşme düzenlemesini gerekli hale getirmiştir. |
İşverenin borçlarıyla ilgili ve esas işi oluşturan görevlerle ilgili görev dağılımı yapmasını gerekli yapmıştır. |
İşveren ile diğer meslek kuruluşlarının ve devletin aralarında olan ilili sayısının artırılmasını gerekli yapmıştır. |
Günümüzde işletmelerin büyümesi ve iş hacimlerinin genişlemesi sonucunda işverenlerin tek başlarına işi yönetmesi, iş kanunundan ve sözleşmelerden doğan yükümlülükleri yerine getirmesi çoğu zaman zorlaşmakta, hatta imkânsız hale gelmektedir. Ayrıca işverenin tüzel kişi olması durumunda yönetim organının devamlı olarak işin başında bulunup işi bizzat yönetmesi ve izlemesi mümkün olmamakta ve işletmelerde uzmanlaşmaya doğru gidilmesinin sonucunda da işyerlerinde işverene yardımcı olacak işveren vekillerini çalıştırma gerekliliği ortaya çıkmaktadır.
18.Soru
I.İşçinin yapmış olduğu iş karşılığı ödenen asıl ücreti yanında verilen ücret ekidir.
II.Kardan pay alma temel ücret olarak tespit edilebilir.
III.İşletmenin karının bir bölümüne işçinin katılması olanağını sağlayan bir ek ücret biçimidir.
IV.İşçinin yaptığı veya aracılık ettiği işlemin değeri üzerinden yüzde miktarı ile verilen bir ücret ekidir.
Yukarıda temettü ikramiyesine ilişkin verilen bilgilerden hangisi veya hangileri doğrudur?
I ve III |
I ve II |
I ve IV |
II ve III |
II ve IV |
Kardan pay alma diğer adıyla temettü ikramiyesi, işletmenin karının bir bölümüne işçinin katılması olanağını sağlayan bir ek ücret biçimidir. Kardan pay alma temel ücret olarak tespit edilemez, temel ücreti tamamlayan ek bir ücret olmak durumundadır.
19.Soru
"...…….. kelime anlamı ile bir malın veya faktörün alıcılarının ve satıcılarının alım-satım konusunda birbirleri ile ilişki kurmalarını sağlayan her imkândır." ifadeyi tamamlayan uygun kavramı bulunuz.
Piyasa |
Sermaye |
İşgücü |
Sendika |
İşveren |
Piyasa (pazar) kelime anlamı ile bir malın veya faktörün alıcılarının ve satıcılarının alım-satım konusunda birbirleri ile ilişki kurmalarını sağlayan her imkândır.
20.Soru
"İşçiler, işverenler ve devlet arasında gerçekleşen çalışma ilişkileri sınırları yasalarla çizilmiş bir ortamda meydana gelir. Bu sınırların çizilmesinde ise yasa koyma yetkisini elinde bulunduran devletin yapısı ve çalışma ilişkilerine bakışı önemlidir."
Yukarıdaki paragrafta çalışma ilişkilerini etkileyen faktörlerin hangisinden bahsedilmektedir?
Politik ve hukuksal şartlar |
Teknolojik gelişmeler |
Gelir dağılımı |
İşgücünün demografik yapısı |
Sosyal şartlar |
Sorunun doğru yanıtı A şıkkıdır. Soruda çalışma ilişkilerini etkileyen faktörlerden biri olan politik ve hukuksal şartlardan bahsedilmektedir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ