Çatışma ve Stres Yönetimi 1 Ara 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Örgüt üyeleri, bir davranış bilimleri uzmanının yönetiminde bir araya gelerek, hür ve açık bir ortamda birbirleri ile olan etkileşim süreçlerini tartışmaktadırlar. Burada çatışmaların etkin bir şekilde yönetilmesini sağlamak üzere verilebilecek eğitimlerden hangisi kullanılmaktadır?
Duygusallık eğitimi |
Stres yönetimi eğitimi |
Duyarlılık eğitimi |
Etkileşim analizi |
Öfke yönetimi eğitimi |
Duyarlılık eğitimi, insanların duygu ve davranışlarını analiz ederek, bireyler arası ilişkileri geliştirmeye çalışan bir eğitim tekniğidir. Örgüt üyeleri, hür ve açık bir ortamda bir araya gelerek, profesyonel bir davranış bilimcisinin yönetiminde birbirleriyle etkileşim süreçlerini tartışırlar. Yukarıda verilen örnekte bu eğitim türü açıklanmaktadır. Doğru yanıt C'dir.
2.Soru
Üniversitesi öğrencisi Selda ailesi ve arkadaşları ile yaşadığı problemlerde sorunun onlardan kaynaklandığına inanmakta, bu nedenle kendisinin bu sorunları çözmede pek fazla etkisi olmadığını düşünmektedir. Buna göre Selda'nın kendisine yönelik bu inançları, onun kişiliğinin aşağıda verilen özelliklerden hangisini yansıttığını göstermektedir?
Dışsal kontrol odağı |
İçsel kontrol odağı |
Pozitif etkililik |
Negatif etkililik |
Yanıltıcı benlik |
Kontrol odağı içsel kontrol odağı ve dışsal kontrol odağı olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. İçsel kontrol odağına sahip olan kişiler, başlarına gelen olaylar üzerinde kontrolleri olduğunu düşünürler. Buna karşın dışsal kontrol odağına sahip olan kişiler, başlarına gelen olayları kader veya şans gibi faktörlere bağlayarak, kendilerinin bu olaylar üzerinde hiçbir kontrolleri olmadığını veya çok az kontrolleri olduğunu düşünmektedirler. Dolayısıyla, içsel kontrol odağına sahip olan kişilerin sosyal ilişkileri daha güçlü, iletişim yetenekleri daha gelişmiştir. Dışsal kontrol odağına sahip kişilerin bireyler arası ilişkileri için fazla çaba göstermemeleri ve bu ilişkilerde daha pasif tutumlar sergilemeleri, bu kişilerin çatışma çözme süreçlerinde duygularını gizlemelerine neden olmaktadır. Doğru yanıt A'dır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi grubun yapısı kaynaklı çatışma sorununa neden olmaz?
Değerlerin ve bakış açılarının farklı olması |
Algısal farklılıklar |
Statülerinin farklılaşması |
Kuşakların ortak bir dile sahip olmaması |
Dışsal kontrol odağına sahip olmak |
Dışsal kontrol odağına sahip olmak kişilik özelliğidir. Diğer seçenekler grubun heterojen yapısından kaynaklanan ve çatışmaya neden olan özelliklerdir. Doğru cevap E'dir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çatışmanın bireyler üzerindeki olumlu sonuçlarından biridir?
Bilişsel çatışma, görevler üzerinde yapıcı tartışmaların yapılmasını sağlamaktadır. |
Bilişsel çatışma, bireylerin alınan kararları kabul etmesini ve onaylamasını da sağlayarak, takım üyelerinin iş tatminini arttırmakta, takımın gelecekte de başarılı bir şekilde çalışmasını sağlamaktadır |
Grup yanılgısını (groupthink) azaltması veya önlemesi sağlanmaktadır. |
C¸atışma bir anlamda bireylerin içinde bulundukları ortamda kendi seslerini duyurabilmeleri için bir fırsat yaratır. |
O¨rgüt dışından bir tehditle karşılaşan ya da kaynak sıkıntısı çeken bir örgüt, kendini zorlayarak yenilik kapasitesini artırmaya çalışacaktır. |
Bireyler arası çatışma etkin bir şekilde yönetildiğinde, bireylerin empati yeteneklerinin gelişmesine, öz güvenlerinin artmasına, kendilerini ifade etmelerini sağlayacak ortamların oluşmasına yardımcı olur. Bu olumlu sonuçlara ulaşabilmek için çatışmanın şiddetlenmesini beklemeden, zamanında müdahale edilmesi oldukça önemlidir. C¸atışmanın yöneticiler tarafından göz ardı edildiği, önemsenmediği veya gizlenmeye çalışıldığı durumlarda olumlu sonuçların doğması mümkün değildir. Doğru cevap D'dir.
5.Soru
"Birey, mezun olduktan sonra yüksek lisans yaparak kariyer imkânlarını artırmak istiyordur. Fakat hem okul ücretleri çok pahalıdır hem de yüksek lisansa ayırması gereken süre çok uzundur. Yüksek lisans yapacağı sürede askerliğini yaparak zaman kazanmış olur ve de daha kolay iş bulabilir. Fakat askerlik yaptıktan sonra yüksek lisans için yaşı ilerlemiş olacaktır ve bir daha bu şansı elde etmesi zor olabilir."
Yukarıda tanımlanan durum aşağıdaki çatışma türlerinden hangisine örnek olarak verilebilir?
Rol Göndericinin Kendi İçindeki Çatışması |
Roller Arası Çatışma |
Kişi-Rol Çatışması |
Kaçınma-Kaçınma Çatışması |
Çoklu Yaklaşma-Kaçınma Çatışması |
Çoklu Yaklaşma-Kaçınma Çatışması: Amaç çatışmaları arasında en stres yaratıcı çatışma türüdür. İki veya daha fazla amacın her birinin olumlu ve olumsuz özellikler taşımasıdır. Örneğin birey, mezun olduktan sonra yüksek lisans yaparak kariyer imkânlarını artırmak istiyordur. Fakat hem okul ücretleri çok pahalıdır hem de yüksek lisansa ayırması gereken süre çok uzundur. Yüksek lisans yapacağı sürede askerliğini yaparak zaman kazanmış olur ve de daha kolay iş bulabilir. Fakat askerlik yaptıktan sonra yüksek lisans için yaşı ilerlemiş olacaktır ve bir daha bu şansı elde etmesi zor olabilir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çatışmaya ilişkin geleneksel yaklaşımlar arasında yer alır?
Bir dereceye kadar olan çatışma istenir. Bu nedenle de belli bir derecedeki çatışma |
Çatışma, insan varlığının doğal bir sonucudur. |
Çatışma, rekabet yaratarak, kullanılmayan kaynakların, yeteneklerin kullanılmasını sağlar. |
Çatışma, rekabeti arttırır. Birey, grup ve örgütlerin yeteneklerinin artmasına neden olur. |
Çatışma, yanlış politikaların, kuralların, geçersiz hedef ve hayallerin bir sonucudur. |
Geleneksel Yaklaşım
• Çatışma, birey ve grupların yeteneklerinin, enerjilerinin azalmasına neden olur.
• Çatışma, yanlış politikaların, kuralların, geçersiz hedef ve hayallerin bir sonucudur.
• Çatışma, insan psikolojisini etkiler ve insanların duygularını incitir. Bu nedenle de
insanlar, sahip oldukları potansiyelleri kullanamazlar.
• Çatışma, kaynakların israf edilmesine, varlıkların zarar görmesine neden olur. Bu
nedenle de örgüt ve ülkelerin etkinliğini azaltır.
• Çatışma, istenmez ve bu nedenle de çatışmadan kaçınılması gerekir.
Modern Yaklaşım
• Çatışma, rekabeti arttırır. Birey, grup ve örgütlerin yeteneklerinin artmasına neden olur.
• Çatışma, insan varlığının doğal bir sonucudur.
• Çatışma, rekabet yaratarak, kullanılmayan kaynakların, yeteneklerin kullanılmasını
sağlar.
• Çatışma, değer yaratır, kaynak yaratır ve bu nedenle de örgüt ve ülkelerin etkinliğinin
artmasına neden olur.
• Bir dereceye kadar olan çatışma istenir. Bu nedenle de belli bir derecedeki çatışma desteklenmelidir.
7.Soru
İşbirlikçi Çatışma Yönetim Stillerinin Sonuçları aşağıdakilerden hangisinde açıklamasıyla doğru olarak verilmiştir?
Bozulan İletişim: Çatışmayı yönetmek için rekabet stili kullanıldığında, taraflar birbirlerinden bilgi saklayacak ve birbirlerine yanlış bilgi verecektir. Dürüst ve adil olmayan bir iletişim sürecinin olması, tarafların birbirlerine olan güven duygularının zarar görmesine yol açacaktır. |
Olumsuz Çalışma Ortamı: Rekabet içinde olan taraflar, birbirlerine yardım etmeyecek ve birbirlerinin amaçlarına ulaşmalarını engellemeye çalışacaklardır. |
Artan İş Tatmini: Yapılması gereken işin, görevin veya alınması gereken kararın başarısı için tarafların bilgilerini, kaynaklarını, becerilerini paylaşması gerekiyorsa, çatışma yönetiminde işbirlikçi stillerin benimsenmesi, verimliliğin, performansın ve kalitenin artmasını beraberinde getirecektir. |
Etkin İletişim: Tarafların birbirleriyle sorunları yapıcı bir şekilde çözmeye çalışmaları, birbirlerine yardımcı olmaları aralarında güven ve işbirliğini geliştirerek, bireylerin yaptıkları işi daha çok sevmelerini sağlayacaktır. |
Artan İş Tatmini: Tarafların birbirleriyle sorunları yapıcı bir şekilde çözmeye çalışmaları, birbirlerine yardımcı olmaları aralarında güven ve işbirliğini geliştirerek, bireylerin yaptıkları işi daha çok sevmelerini sağlayacaktır. |
Artan İş Tatmini: Tarafların birbirleriyle sorunları yapıcı bir şekilde çözmeye çalışmaları, birbirlerine yardımcı olmaları aralarında güven ve işbirliğini geliştirerek, bireylerin yaptıkları işi daha çok sevmelerini sağlayacaktır. Örneğin liderlerinin işbirliği, uzlaşma veya uyum stili sergilemeleri, çalışanların iş tatminini arttırmaktadır. Rekabet veya kaçınma stilleri ise çalışanların, liderlerini beceriksiz olarak algılamalarına ve iş tatminlerinin düşmesine neden olmaktadır (Lian ve Tui, 2008).
8.Soru
Aşağıdaki müzakere sürecinin temel unsurlarından hangisi, işleri tek başına yapmak, birlikte yapmaktan daha maliyetli olduğu için karşı tarafa ihtiyaç duyulması anlamına gelir?
Karşılıklı bağımlılık |
Süreklilik |
Fırsatçı etkileşim |
Anlaşmaya varma olasılığı |
İkna gücünü kullanma |
Karşılıklı bağımlı olmak, tek başına yapılmak zorunda kalınan işler için başkalarına ihtiyaç duyulması anlamına gelmektedir.
9.Soru
"Gerekli verileri saklayarak ciddi bir çatışma yaratılabilir. Verileri veya bilgileri saklamak yanında belirsiz, net olmayan bilgiler yaymak da taraflar arasında hızlı bir şekilde çatışma doğmasına neden olabilir."
Yukarıdaki bilgi aşağıda verilen çatışmayı teşvik etmek için kullanılabilecek yöntemlerden hangisine aittir?
İletişimi Kontrol Etmek |
Örgüt Yapısını Değiştirmek |
Programlı Bir Şekilde Çatışma Yaratmak |
İşlerin Yapılış Biçimini Değiştirmek |
Liderlik Biçimini Değiştirmek |
İletişimi Kontrol Etmek: Çatışmayı teşvik etmek için kullanılabilecek yöntemlerden bir tanesi iletişim kanallarını kontrol etmektir. Gerekli verileri saklayarak ciddi bir çatışma yaratılabilir. Verileri veya bilgileri saklamak yanında belirsiz, net olmayan bilgiler yaymak da taraflar arasında hızlı bir şekilde çatışma doğmasına neden olabilir (Robbins, 1978). Örneğin örgütün mali sıkıntıları ile ilgili olarak gerçek olmayan bir bilgiyi resmi iletişim kanallarında yaymak birimler arasında yeni çatışmaların başlamasını sağlayabilir. Taraflar arasında iletişim kanalları kullanılarak bizler-onlar ayrımı yaratıldığında gruplar arası rekabet ve çatışma teşvik edilmiş olur.
10.Soru
“Bir birimin işini yapmasının diğer birimin işini yapmasına bağlı olduğu durumlar” hangi fonksiyonel bağımlılığın tanımıdır?
Sıralı bağımlılık |
Bütüne bağımlılık |
Karşılıklı bağımlılık |
Çıkarcı bağımlılık |
Zincir bağımlılık |
Sıralı Bağımlılık: İşlerin sıralı yapıldığı, bir birimin işini yapmasının diğer birimin işini yapmasına bağlı olduğu bir durumdur. Bir grubun girdisi, diğer grubun çıktısı olduğu durumlarda çatışma potansiyeli de yüksektir. Örneğin otomotiv üretim hattında sıralı bağımlılık vardır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, çatışmanın örgüt üzerinde yarattığı olumlu sonuçlardan biridir?
Takım yaratıcılığını artırması |
Çalışanın kendine güveninin artması |
Ben merkezliğin azalması |
Kişisel gelişime katkı sunması |
Kendini ifade etme imkanı sunması |
Bilişsel çatışma, görevler üzerinde yapıcı tartışmaların yapılmasını sağlamaktadır. Görevler, rutin olmadığında, standart çözümleri olmadığında, bilişsel çatışma takım üyelerini yeni bilgilere, yeni fikirlere ve farklı bakış açılarına yönlendirmekte, bu da takımın yaratıcılığını ve yenilik kapasitesini arttırmaktadır. Doğru yanıt A seçeneğidir.
12.Soru
Pondy (1967), çatışmayı bir süreç olarak modelleştirmiştir. Aşağıdakilerden hangisi çatışmanın aşamaları arasında değildir?
Potansiyel çatışma |
Algılanan çatışma |
Hissedilen çatışma |
Dolaylı çatışma |
Açık çatışma |
Pondy (1967), çatışmayı bir süreç olarak modelleştirmiştir. Bir başka ifadeyle, çatışmanın aşamaları vardır. Bu aşamaları başlatan sebepler ve aşamaların özellikleri birbirinden farklıdır. Bu modele göre çatışma, dört aşamada ele alınmıştır. Bunlar, Potansiyel (Gizli) Çatışma, Algılanan Çatışma, Hissedilen Çatışma ve Açık Çatışmadır.
Doğru cevap D seçeneğidir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, bir örgütte çatışmanın teşvik edilmesi için yararlanılan yöntemlerden biri değildir?
İletişimi kontrol etmek |
Ödül dağılımını değiştirmek |
Otoriter bireyleri lider yapmak |
Grubu küçültmek |
Diyalektik tartışma ortamı yaratmak |
Grubu büyültmek, çatışma yaratmak için kullanılabilecek yöntemlerdendir. Doğru yanıt D seçeneğidir.
14.Soru
Satış pazarlıkları tamamlanmış olan bir ev için sözleşme imzalanmadan hemen önce alıcının cam balkon yaptırılmasını istemesi ve sözleşmeye bu maddeyi de ekletmesi durumu aşağıdaki sert politik taktiklerden hangisine bir örnektir?
İyi polis/kötü polis taktiği |
Dişleme taktiği |
Kar yağdırma taktiği |
Bogey taktiği |
Büyük kap/düşük kap taktiği |
Dişleme taktiği, son anda müzakere kapanmak üzereyken kullanılır. Temel konularda anlaşmaya varılmıştır ve son anda daha önce konuşulmamış bir konu hakkında karşı tarafın küçük tavizlerde bulunması istenilir. Burada alıcı, bu taktik yoluyla cam balkon masrafından kurtulmuştur. Doğru yanıt B seçeneğidir.
15.Soru
Çatışma sürecinde çatışmanın tarafların davranışlarına sözlü, yazılı veya fiziksel olarak yansıdığı aşama aşağıdakilerden hangisidir?
Çatışma sürecinde çatışmanın tarafların davranışlarına sözlü, yazılı veya fiziksel olarak yansıdığı aşama aşağıdakilerden hangisidir?
Potansiyel çatışma |
Algılanan çatışma |
Hissedilen çatışma |
Son çatışma |
Açık çatışma |
Açık çatışmada, artık çatışma tarafların davranışlarına yansımaktadır. Bilinçli bir şekilde bir taraf, diğer tarafın amacına ulaşmasını engelleyecek davranışlar sergiler. Bu davranışlar, sözlü, yazılı ve fiziksel saldırıları içerebilir.
16.Soru
Bireysel çatışma yönetim stillerinden hangisi kazan-kazan yaklaşımını benimsemiştir?
Rekabet |
Kaçınma |
İşbirliği |
Uyum |
Uzlaşma |
İşbirliği stilinde, her iki taraf da çatışma yaratan sorunu açık ve detaylı bir şekilde tartıştıktan sonra, her ikisinin de memnun olacağı bir çözümde anlaşırlar. Yüksek derecede iddiacı ve işbirlikçi olan stil, kazan-kazan yaklaşımını benimser. Doğru yanıt C seçeneğidir.
17.Soru
Ahmet Bey, şirketinde son zamanlarda yenilikçi fikir ve uygulamaların azaldığını ve durağanlığın arttığını fark etmiştir. Toplantılarda hep aynı kişilerin söz alması ve geri kalan çalışanların da onlarla aynı fikirde olması bu durağanlığı daha da arttırmaktadır. Bunun üzerinde Ahmet Bey, çalışanlar arasında sevilen bir birim yöneticisinden toplantılarda grupta ortaya atılan fikirleri sürekli eleştirmesini ve tartışmaya açmasını istemiştir.
Yukarıda verilen örnek olayda çatışmayı teşvik etmek için aşağıda verilen yöntemlerden hangisi kullanılmaktadır?
Çalışanların görev yerlerini değiştirmek |
İletişim kanallarını değiştirmek |
Şeytanın avukatlığını yapmak |
Örgütteki performans yönetimini sistemini değiştirmek |
Liderlik biçimini değiştirmek |
Yöneticiler tarafından çatışmayı teşvik etmek için kullanılabilecek yöntemlerden biri, şeytanın avukatlığını yapmaktır. Şeytanın avukatlığını yapacak bir kişi seçilir; bu kişinin diğerlerinden farklı değerleri, normları, geçmişi, tutumları olmalıdır. Grup içinde fikir çatışmalarının artmasını sağlar, yenilik kapasitesini yükseltir. Çünkü şeytanın avukatlığı rolünü üstlenen kişi, bilinçli ve sistemli bir şekilde öne çıkan bir planı veya alınacak kararların varsayımlarını eleştirir, grup içindeki bireylerin görüşlerini tartışmaya açar ve bu şekilde plan veya kararın üzerinde her üyenin yeniden düşünmesini sağlar. Bu tekniğin olumlu yanı grup yanılgısını azaltmasıdır. Örnek olayda da Ahmet Bey, görevlendirdiği birim yöneticisinden şeytanın avukatlığını yapmasını istemiştir. Doğru yanıt C'dir.
18.Soru
"Olabildiğince çok insan için olabildiğince en iyisini yap" söylemi, aşağıdaki müzakere etik ilkelerinden hangisine örnektir?
Altın kural |
Faydacılık |
Evrensellik |
Objektiflik |
Dağıtım adaleti |
Evrenselliğin tam tersi faydacılık, bir davranışın veya kararın doğruluğunu veya yanlışlığını sonuçlarına göre değerlendirir. İnsanlar davranışlarının veya kararlarının sonuçlarını değerlendirmeli ve herkes için en yüksek faydayı getirecek kararları vermelidirler. Doğru yanıt B seçeneğidir.
19.Soru
Üniversiteyi bitirdikten sonra aile şirketinde çalışan Hakan Bey, şirketin yönetiminden sorumlu olan babasıyla anlaşmazlıklar yaşamaya başlamıştır. Babasının otoriter ve yakından denetim eğilimi gösteren yönetim anlayışı, Hakan Bey'in okulda öğrendiği takım çalışması, ve öz-denetimin yaygınlaştırılması gibi uygulamalara ters düşmektedir. Bu durumda Hakan Bey'in iş yerinde çatışmaların temel kaynağı aşağıdakilerden hangisidir?
Kaynak kıtlığı |
Karar verme yetkinin belirsizliği |
Rol Çatışmaları |
Kuşak farkı |
Eşgüdüm problemleri |
Yeni kuşakların şirkette çalışmaya başlaması şirkette yaşanan çatışmaları arttırmaktadır. Yeni kuşakların, eski kuşaklara göre şirket amaç ve stratejileri konusunda daha farklı düşünmeleri, ilk kuşağın daha otoriter olması ve vekalet değişimi gibi konularda değişimi arzu etmemesi yeni kuşak ve eski kuşak arasında yaşanan çatışmaları tetiklemektedir. Örnek olayda verilen çatışmanın kaynağında da Hakan Bey ile babası arasındaki kuşak farkı yer almaktadır. Doğru yanıt D'dir.
20.Soru
Bir annenin bütün evi dağıtan , kirleten ve huzursuzluk çıkaran çocuğa değil de ona yardımcı ve daha ılımlı olan çocuğuna gösterdiği tepkisel öfkelenme hangi çatışma türüyle açıklanabilir?
Dönüştürme |
Mantığa büründürme |
Çekilme |
Dengeleme |
Yer değiştirme |
Yer değiştirmede (Displacement) birey, çatışmanın nedeni olmayan başka
bir kişiye sinirini veya saldırganlığını yansıtmaktadır. Önceki örnekten devam edersek, maaşı düşen bireyin sinirini çalışma arkadaşından çıkarması gibi.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ