Ceza Muhakemesi Hukuku Ara 4. Deneme Sınavı
Toplam 13 Soru1.Soru
Tutuklama kararı (CMKm.100) veya yakalama emri (CMK m.98) verilmesini gerektiren bir hâl bulunması; gecikmesinde sakınca olması ve Cumhuriyet savcısına veya amirlerine derhâl başvurma olanağının bulunmaması. Bu üç şart bir arada bulunduğunda kolluk doğrudan doğruya yakalama yapabilir. Bu gibi hallerde aşağıdakilerden hangisinin bulunması aranmaz?
Suç şüphesi |
Suçüstü durumu |
Suç işlendiğinin kesinliği |
zorunluluk halinin bulunması |
suça teşebbüsün bulunması |
Kolluk görevlilerine herkese tanınan yetki dışında ek bir yakalama yetkisi tanınmıştır.
Kolluk görevlileri şu koşullarla da yakalamaya başvurabilirler: 1)Tutuklama kararı (CMK
m.100) veya yakalama emri (CMK m.98) verilmesini gerektiren bir hâl bulunması, 2)gecikmesinde sakınca olması ve 3)Cumhuriyet savcısına veya amirlerine derhâl başvurma olanağının bulunmaması. Bu üç şart bir arada bulunduğunda kolluk doğrudan doğruya yakalama
yapabilir. Belirtelim ki bu hâllerde suçüstü durumu bulunması aranmaz
2.Soru
Hangi ilke adli makamların açıklama ve işlemleriyle henüz yargı kararıyla suçluluğu kesinleşmemiş bir kişiyi suçlu olarak ilan edememesini ifade eder?
Ceza muhakemesinin kamusallığı ilkesi |
Soruşturmanın ve kamu davasının mecburiliği (kanuniliği) ilkesi |
Masumluk karinesinden yararlanma-lekelenmeme ilkesi |
Kendisini ve yakınlarını suçlayıcı beyanda bulunmaya ve delil göstermeye zorlanamama (nemo tenetur) ilkesi |
Makul sürede yargılanma ilkesi |
Masumluk karinesinden yararlanma-lekelenmeme ilkesi, adli makamların açıklama ve işlemleriyle henüz yargı kararıyla suçluluğu kesinleşmemiş bir kişiyi suçlu olarak ilan edememesini ifade eder.
3.Soru
Ceza İşlerinde Karşılıklı Adli Yardım Avrupa Sözleşmesi’nin 3. maddesine göre, bir
ceza davasının yürütülmesine ilişkin olarak başka ülkeden yardım istenirse yardım eden
ülke o işlemleri hangi yasalara göre yürütür?
Kendi yasalarına göre |
Bizim yasalarımıza göre |
Avrupa yasalarına göre |
Ortak oluşturulan yasaya göre |
Ortak belirlenen üçüncü bir ülkenin yasalarına göre |
Ceza İşlerinde Karşılıklı Adli Yardım Avrupa Sözleşmesi’nin 3. maddesine göre, bir
ceza davasının yürütülmesine ilişkin olarak başka ülkeden yardım istenirse yardım eden
ülke o işlemleri kendi yasalarına göre yürütür. Böyle bir durumda, yurt dışında yapılan
muhakeme işlemleri, bizim yasalarımıza göre yapılmadığı hâlde geçerli sayılır.
4.Soru
Sağlıklı çocuklarda suç nedeniyle yakalama ve suç tespitinde kullanma için en az kaç yaş sınırı aranır?
11 yaşını doldurmuş olmalı |
12 yaşını doldurmuş olmalı |
13 yaşını doldurmuş olmalı |
14 yaşını doldurmuş olmalı |
15 yaşını doldurmuş olmalı |
Buna göre, fiili işlediği sırada on iki (sağır-dilsizlerde on beş) yaşını doldurmamış olanlar suç nedeniyle yakalanamaz ve hiçbir şekilde suç tespitinde kullanılamazlar.
5.Soru
Soruşturma kişilerin ve kovuşturma aşamasında Cumhuriyet savcısı, hâkim veya mahkemece dinlenilmesine gerek görülen ses ve görüntü bilişim sistemi kullanılarak dinlenilmesi, kayda alınması, saklanmasına imkân veren bir sisteme ne denir?
SEGBİS |
UYAP |
SUGBİS |
SİSBİS |
UYBİS |
Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS), soruşturma ve kovuşturma aşamasında Cumhuriyet savcısı, hâkim vey Sista mahkemece dinlenilmesine gerek görülen kişilerin Ses ve Görüntü Bilişimemi kullanılarak dinlenilmesi, kayda alınması, saklanmasına imkân veren bir sistemdir.
6.Soru
Şüphelinin veya sanığın ifadesinin alınmasında veya sorguya çekilmesinde uyulması gereken aşağıda verilen kurallardan hangisi yanlıştır?
Şüpheli veya sanığın kimliği saptanır. Şüpheli veya sanık, kimliğine ilişkin soruları doğru olarak cevaplandırmakla yükümlüdür. |
Şüpheli veya sanığa, kendisine yüklenen suç anlatılır. |
Yakalanan veya gözaltına alınanın durumunun yakınlarına bildirilmesine ilişkin hüküm (CMK m.95) saklı kalmak üzere, yakalanan kişinin yakınlarından istediğine yakalandığı derhal bildirilir.
|
Şüpheli veya sanığa, müdafi seçme hakkının bulunduğu ve onun hukuki yardımından yararlanabileceği, müdafiin ifade veya sorguda hazır bulunabileceği kendisine bildirilir. |
Şüpheli veya sanığa, yüklenen suç hakkında açıklamada bulunmamasının yasal hakkı olduğu söylenmez. Şüpheli veya sanık, tamamen veya kısmen susma hakkını kullanamaz. |
Şüpheli veya sanığa, yüklenen suç hakkında açıklamada bulunmamasının yasal hakkı olduğu söylenir. Şüpheli veya sanık, tamamen veya kısmen susma hakkını kullanabilir. Susma veya (iftira oluşturmadığı sürece) yalan söyleme de bir savunma şeklidir. Belirtelim ki susma, suçu kabul etme demek değildir. Şüpheli veya sanık kendi aleyhine bir muhakemeyi başlatmak veya muhakemenin yürütülmesine aktif olarak katkıda bulunmak yükümlülüğü altında değildir. Bu ilke, kişiyi zorla kendi aleyhine konuşmaya mecbur etmemek için kabul edilmiştir.
7.Soru
Bir işlemin yapılabilmesi ve bir hakkın kullanılabilmesi için işlemin yapılacağı zaman diliminin üst sınırı gösterilerek tayin edilen sürelere ne ad verilir?
Hak düşürücü süreler |
Düzenleyici süreler |
Gün ile belirlenen süreler |
Hafta ile belirlenen süreler |
Ay ile belirlenen süreler |
Bir işlemin yapılabilmesi ve bir hakkın kullanılabilmesi için işlemin yapılacağı zaman diliminin üst sınırı gösterilerek tayin edilen süreler hak düşürücü süreler adı verilir.
8.Soru
Şüphelinin cezalandırılması talebini içeren belgeye ne ad verilir?
İddianame |
Savunma |
Antitez |
Yargılama |
Sentez |
İddianame, şüphelinin cezalandırılması talebini içeren bir belgedir.
9.Soru
Soruşturma evresinde çağrı üzerine gelmeyen kişiler hakkında yakalama emrini kim düzenleyebilir?
Cumhuriyet savcısı |
Karakol amiri |
Sulh ceza hakimi |
Jandarma komutanı |
Vali |
Kural olarak, soruşturma evresinde çağrı üzerine gelmeyen veya çağrı yapılamayan şüpheli hakkında, Cumhuriyet savcısının istemi üzerine sulh ceza hâkimi tarafından yakalama emri düzenlenebilir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi derhâl uygulanma ilkesinin sonuçlarından biri değildir?
Muhakeme işlemleri, daima o işlemin yapılacağı anda yürürlükte olan yasaya göre yapılmalıdır. Suçun işlendiği tarihin muhakeme yasalarının uygulanması bakımından bir önemi yoktur. |
Yeni muhakeme kuralının uygulanmasında o kuralın sanığın lehinde veya aleyhinde olması herhangi bir rol oynamaz. Ceza muhakemesine ilişkin yasa sanığın aleyhinde olsa da hemen uygulanmaya başlanır. Çünkü bu alandaki her yeni yasanın, bir öncekine oranla daha iyi ve amaca daha uygun olduğu kabul edilir. |
Yürürlükteki yasaya uygun olarak bir kez yapılmış olan işlemler, sonradan yasa değişse de geçersiz olmaz. |
Eski yasaya göre henüz yapılmamış işlemler, artık yeni yasaya göre yapılır. |
Ceza muhakemesine ilişkin yasa sanığın aleyhinde olursa uygulanmaya başlanmaz. |
Ceza muhakemesine ilişkin yasa sanığın aleyhinde olsa da hemen uygulanmaya başlanır. Çünkü bu alandaki her yeni yasanın, bir öncekine oranla daha iyi ve amaca daha uygun olduğu kabul edilir.
11.Soru
Aşağıdaki şıklardan hangileri avukatlık sıfatının kazanılabilmesi için gerekli koşullardır?
I-Türk vatandaşı olmak,
II- Hukuk öğrenimi görmüş olmak,
III-Avukatlık stajını bitirmiş olmak,
IV- Avukatlık sınavını başarmış olmak,
V-Baro bölgesinde ikametgâhı bulunmak,
VI-Avukatlığa engel bir durumu olmamak,
I-II-III |
I-II-II-IV |
II-II-V |
III-IV-V-VI |
I-II-III-IV-V-VI |
Avukatlık sıfatının kazanılabilmesi için gerekli koşullar şunlardır: 1)Türk vatandaşı olmak, 2)hukuk öğrenimi görmüş olmak, 3)avukatlık stajını bitirmiş olmak, 4) avukatlık sınavını başarmış olmak, 5)baro bölgesinde ikametgâhı bulunmak, 6)avukatlığa engel bir durumu olmamak (Av.K. m.3). Avukatlık mesleğini yapmaya yetkili olan herkes müdafi olarak ceza muhakemesinde görev alabilir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tabii (doğal) belirtilerden biridir?
Kan
|
Düğme |
Tabanca |
Bıçak |
Taşınan şapka |
Sanığın iradesi dışında olaydan geriye kalan iz ve eserlere ise tabii (doğal) belirti denilir. Örneğin; kan, parmak izi, tükürük, saç, elbise parçası, ayak izleri ve fren izleri tabii belirtilerdir. Fail, çoğu zaman bu belirtileri olay yerinde bıraktığının farkında olmaz. Failin iradesi ile veya bir insan tarafından belirli olayları temsil etmek üzere hazırlanmış olan nesnelere ise suni (yapay) belirti denir. Olay yerinde bulunan düğme, tabanca, bıçak ve taşınan şapka gibi.
13.Soru
Yabancı ülkelerde bulunup da diplomatik bağışıklıktan yararlanan Türk kamu görevlilerinin işledikleri suçlardan dolayı …………………….. mahkemeleri yetkilidir (CMK m.14/4). Yukarıda verilen cümledeki boşluğu doldurunuz.
Ankara |
İstanbul |
İzmir |
Bursa |
Eskişehir |
Yabancı ülkelerde bulunup da diplomatik bağışıklıktan yararlanan Türk kamu görevlilerinin işledikleri suçlardan dolayı Ankara mahkemeleri yetkilidir (CMK m.14/4).