Konuşma öncesi dönemde yer alan bebekler dil gelişimi açısından sırasıyla; gığıldama, babıldama, vokal oyunlar, ekolali ve jargon dönemleri takip ederler. Telgrafik konuşma, çocuğun bağlaç ya da ek kullanmadan iki ya da daha fazla kelimeyi bir araya getirerek anlamlı bir mesaj oluşturması ile gerçekleşen konuşmadır. Ancak bebekler 12 aya gelmeden gerçek kelimeleri kullanmaya başlayamazlar.

Refleksler dışarıdan gelen bir uyarım sonucu ortaya çıkan istemsiz hareketlerdir. Yeni doğan bebeklerde merkezi sinir sistemi henüz olgunlaşmadığından refleksler bebekler için doğal korunma mekanizmasıdır. Reflekslerin birinin olmaması, çift taraflı reflekslerin eşit olmaması, reflekslerin çok güçlü ya da çok zayıf olması nörolojik bir bozukluk ile ilişkili olabilir. Bebeklerdeki refleksler tahmin edilen bir süreçte, belli hız ve sırayla ortaya çıkarlar ve tümü aynı şekilde kaybolur.

İlk dört seçenek gebelik öncesi hizmetleri kapsarken konsepsiyon yani gebeliğin oluşma anını ifade eder.

Freud’a göre gelişim beş dönemden oluşmaktadır: (a) oral dönem, (b) anal dönem, (c) fallik dönem, (d) gizil dönem ve (e) ergenlik dönemi. Fallik dönemde, çocuklar kendi vücutlarını tanırlar ve cinsel kimliklerini fark etmeye başlarlar. Bununla birlikte cinsel rollerini de algılamaya başlar ve karşı cins olan ebeveynlerine bağlılıkları artar. Erkek çocukları babalarına kendilerine rakip görüp annelerine bağlılıkları artarken, kız çocukları da tam tersi olarak babaya bağlılıkları artar. Erkek çocuklar görülen bu durum Oedipus, kız çocuklarda ise Elektra karmaşası olarak tanımlanır.

Bir bireyin sağlıklı olma hâli anne ve babasının sağlık durumu ile baslar, gebe kalınması ile de devam eder. Gebeliğin nasıl başladığı, planlı istenen bir gebelik olup olmadığı, anne ve babanın fiziksel ve ruhsal gebeliğe hazırlığı çok önemlidir. Ayrıca gebelik süresince annenin fiziksel ve psikolojik sağlık durumu gebelik sonunda doğumun nasıl ve nerede gerçekleştiği, doğum travmaları, yeni doğan döneminde karşılaşılan sorunlar da bireylerin sağlıklı olma temellerinin atıldığı önemli süreçlerdir. Bu nedenledir ki sağlıklı nesiller başka bir deyişle sağlıklı toplumlar, sağlıklı gebelik başlangıçları, sağlıklı doğumlar ile yani hayata başlangıcının olumlu olması ile mümkün olacaktır.

Yapılan bilimsel çalışmalarda gebe kalmayı planlayan kadınların 3-6 ay öncesinde folik asit kullanmasının, bebekteki bazı sinir sistemi anomalileri önleme de yararlı olduğu belirlenmiştir. Bu nedenle kadınlara 0,4 mg/gün folik asit kullanması önerilmektedir. Özellikle gebelik öncesi 3 ay ve gebeliğin ilk 2-3 ayında alınması çok önemli.

Duruşa ilişkin refleksler, doğumda başlayıp bebek ayakta duruncaya kadar devam eden ve çoğunlukla vücudun sekil değiştirmesi durumunda ortaya çıkan reflekslerdir. Duruşa ilişkin refleksler arasında; labirent doğrulma refleksi, çekme refleksi, paraşüt refleksi, emekleme refleksi, adımlama refleksi ve yüzme refleksi bulunmaktadır. En yaygın olarak gözlenen ilkel refleksler arasında ise; moro refleksi, arama refleksi, emme refleksi, yakalama refleksi, babinski refleksi ve tonik boyun refleksleri bulunmaktadır.

Büyüme bireyin fiziksel özelliklerindeki niceliksel değişim, olgunlaşma ise bireyin biyolojik özelliklerindeki değişimdir. Büyüme ve olgunlaşma, her ikisi de, gelişimin aşamalarındandır.

Davranışsal yaklaşım, bireyin doğrudan gözlenebilen davranışlarıyla ilgilenir. Doğrudan gözlenmesi mümkün olmayan davranışlar davranışçı kuramın çalışma konularında yer almaz. Davranışsal yaklaşım bireyin davranışlarının uyaran tepki ilişkisi içerisinde öğrenilmiş davranışlar olduğunu savunur. Bilişsel gelişim kuramı ise çocuğun nasıl düşündüğü ve zaman içerisinde düşüncelerinin nasıl değiştiği üzerine odaklanır. Bilişsel gelişim kuramını ortaya atan en tanınmış bilim insanı Jean Piaget’dir.

Motor gelişim dönemlerinden ilki, rahim içi dönemde başlayıp bir yaşa kadar devam eden refleksif hareketler dönemidir. Refleksler, dışarıdan gelen bir uyarım sonucu ortaya çıkan istemsiz tepkilerdir.

Ayakta iken çömelme ve ellerinden tutulduğunda bir kaç adım atma becerileri, normal gelişim gösteren çocuklarda 10-12 ay arasında ortaya çıkan becerilerdir. Alışveriş arabası gibi bir arabayı iterek yürüme ve topa ayak ile vurma ise 13-15 ay arasında ortaya çıkan kaba motor becerileridir. Ayşe’nin bu becerilere sahip olması beklenir. Çocuklar, ancak 1,5 -2 yaş arasındaki dönemde ellerinden tutulduğunda çift ayakla merdiven çıkma-inme becerileri sergileyebilirler. 13 aylık olan Ayşe’nin bu beceriye sahip olması beklenemez.

Dil gelişimi açısından çocukların en çok aşama kaydettikleri dönem 0-2 yaş dönemidir.

Boylamsal çalışmalar aynı gruptan bireylerin belli zaman aralıklarıyla belli bir sure için incelendiği çalışmalardır. Bir başka deyişle boylamsal çalışmayla tümü aynı yastan olan bir grup çocuğun özellikleri belli zaman aralıklarıyla ölçülerek incelenir.

Mış gibi oyun oynama işlem öncesi dönem özelliklerindendir.

Büyümede en hızlı dönem doğumdan ilk yaş gününe kadar geçen süredir. Yasamın ilk yılı içinde bebeğin boyu 25 cm kadar uzar ve ağırlığı üçe katlanır. Böylece ilk yas gününü kutlayan bebeğin boyu ortalama 75 cm’ye, ağırlığı da ortalama 10 kg’ye ulaşır. Birinci yaştan sonra büyüme yavaşlar. Yaklaşık iki yaşını aşmış olan çocuklar nispeten sabit hızda büyürler ve aynı bir büyüme eğrisini takip ederler. Bu sabit büyüme ergenliğin başına kadar devam eder. Her çocuğun boyu yaşıtından farklı olsa da belli bir istikrarla büyüyen herkes normaldir.

Motor gelişimi etkileyebilecek faktörler şöyle sıralanabilir: bireysel farklılıklar, kalıtım, cinsiyet, çevresel yoksunluk, prematüre ya da düşük doğum, kültürel farklılıklar, beslenme bozuklukları ve süreğen yetersizlikler. Verilen durum, kültürel farklılıkları örneklendirmektedir. Farklı kültürlerdeki gelenekler ve yaşantılar, çocuklardan motor becerilere ilişkin beklentileri farklılaştırdığı ve çocuklara motor becerileri gerçekleştirmek üzere farklı düzeylerde fırsatlar sunduğu için motor becerilerin edinim sıralarını çok fazla etkilemese de edinim hızlarına önemli ölçüde etki edebilmektedir.

Bilişsel gelişim kuramı öncüsü Piaget’dir. Zihinsel gelişim bireysel ve içseldir. Bilgi yaşadığı deneyimleri anlamlandırmak için mücadele veren öğrenenin kendisi tarafından etkin bir şekilde yapılandırır.

Aile Eğitim Kurs Programları her yas grubunda farklı sürelerde uygulanır. 0-3 ve 3-6 yas için toplam kurs süresi 14 hafta ve 210 saatken, 7-11 ve 12-18 yaş grubu 14 hafta ve 70 saattir.

Dilin ilk kullanım biçimi ağlamadır. Bebek açlık, ağrı, durumundan hoşnutsuzluk vb. gereksinimlerini yetişkinlere iletmek için ağlamayı kullanır. İkinci aydan itibaren babıldamalar ve gığıldamalar, altıncı aydan itibaren cümle içindeki sözcükleri ayırt edebilme becerileri gelişir. Onuncu ve 12. Aylar arasında bebekler, yönergeleri anlarlar ve hoşlanıp hoşlanmadıkları şeyleri jest ve mimiklerini kullanarak ifade ederler.

Önce algılama gerçekleşir, algılanan şemalar kavramsallaştırılır. Düzenleme kavramlar arası yapılır ve uyaranlarla değiştirilir ve sorun çözülür.