Çoklu Engellilerin Bakım ve Rehabilitasyonu Ara 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Görme kaybı olan bireylere az aydınlatma yerine net bir ışık kaynağı ile yeterli aydınlatma sağlanarak uzmanların sunduğu destek türü aşağıdakilerden hangisidir.
Görme kaybı olan bireylere az aydınlatma yerine net bir ışık kaynağı ile yeterli aydınlatma sağlanarak uzmanların sunduğu destek türü aşağıdakilerden hangisidir.
Büyük |
Koyu |
Pozisyon |
Parlak |
Zaman |
Parlak: Görme kaybı olan bireylere az ay- dınlatma yerine net bir ışık kaynağı ile yeterli aydınlatma sağlanmalıdır. Parlayan veya göz alıcı aydınlatma yeterli aydınlatma anlamına gelmemektedir. Doğru cevap D'dir.
2.Soru
I. 2007 yılında geliştirilmiştir.
II. 3 yaşa kadarki çocuklar için tasarlanmıştır.
III. İletişim becerilerine yöneliktir.
Carolina müfredatıyla ilgili yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
I ve II |
Yalnız II |
Yalnız III |
Yalnız I |
I, II ve III |
2007 yılında güncellenmiş olan O¨zel Gereksi-nimli Bebekler ve Küçük C¸ocuklar İçin CarolinaMüfredatı, gelişimsel bir değerlendirmeyi içeren kapsamlı bir müfredattır. Bu paket program do- ğumdan 3 yaşa kadarki gelişimsel aralıkta bulunan çocuklar için tasarlanmıştır. O¨ncelikli olarak erken müdahaleciler tarafından kullanılan araçlar görme ve işitme engeline sahip çocuklar için özel olarak tasarlanmamıştır. Bu programın değerlendirme bölümü normal gelişim gösteren bebek ve küçük çocukların becerilerinin gözlenmesinden oluşmaktadır. 0- 3 yaş arası 24, 2- 5 yaş arası ise 22 alt ölçekten oluşan iletişim, biliş, sosyal, ince motor ve kaba motor gibi beş gelişimsel alanı kapsamaktadır.
Doğru seçenek A'dır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tuberoz sklerozis kompleksine sahip bireylerde görülebilen ek yetersizliklerden biridir?
Görme yetersizliği |
İşitme yetersizliği |
Özel öğrenme güçlüğü |
Otizm spektrum bozukluğu |
Cerebral palsy |
Tuberoz sklerozis kompleksine sahip bireylerin bazıları OSB ve zihinsel yetersizlik belirtileri gösterip ilerleyici akciğer hastalıkları, epilepsi, böbrek kistleri ve diğer sağlık sorunları sergileyebilmektedir.
4.Soru
Sosyal ve duygusal gelişim en hızlı 0-3 yaş döneminde gerçekleşmektedir. Bu gelişim üzerinde etkili olan en önemli faktörlerden biri aşağıdakilerden hangisidir?
Eğitimsizlik |
İlgisizlik |
Yetersizlik |
Hastalık |
Bağlılık |
Sosyal ve duygusal gelişimin yaşam boyu devam eden bir süreç olmasına karşın en hızlı geliştiği dönem 0-3 yaş aralığıdır. Bu dönemde birey çevresindeki kişi ve olaylarla etkileşime girerek deneyim kazanır. Bu gelişim üzerinde etkili olan iki önemli faktör mizaç ve bağlılıktır. Birey genetik altyapısında getirdiği mizacı ile günlük hareket seviyesini, düzenini, çevreye uyumunu ve sosyal etkileşimlerini belirler. İkinci faktör olan bağlılık aile ile çocuk arasında yaşanan bağdır. Bu bağ çocuğun çevre ile kurduğu iletişimini etkiler. Doğru yanıt E’ dir.
5.Soru
Aşağıda ülkemizdeki engelli bireylerle ilgili verilen istatistiksel bilgilerden hangisi doğrudur?
Toplam nüfus içerisindeki oranları %18’dir. |
Çoklu engellilik oranı engel grupları içerisinde %12,29’dur. |
Çoklu engellilerin yarısından fazlası %80 ve üzeri engel derecesine sahiptir. |
Çoklu engelliliğin çıkış nedenleri %76 oranında hastalık ve genetik bozukluktur. |
Kazalardan dolayı oluşan çoklu yetersizliklerin oranı %10’dur. |
Ülkemizde engelli bireylerin toplam nüfus içerisindeki payı % 12,29 olup (TÜİK, 2002), dünya genelindeki oranın (% 15) altında seyrettiği görülmektedir (WHO, 2011). Türkiye Engellilerin Sorun ve Beklentileri Araştırmasına göre çoklu engellilik oranı, tüm engel grupları içerisinde % 18 olarak açıklanmıştır (TÜİK, 2010). Çoklu engeli olan bireylerin yaklaşık yarısının % 70 ve üzeri engel derecesine sahip olduğu ve yaşın ilerlemesi ile birlikte çoklu engelliliğe sahip nüfus oranının artış gösterdiği görülmektedir. Türkiye’de çoklu engelliliğin ortaya çıkış nedeni olarak hastalık ve genetik bozuklukların yaklaşık % 76 olduğu, kazaların ise % 9,9 olduğu tespit edilmiştir (TÜİK, 2010).
6.Soru
Ayşe hem zihin yetersizliğine hem de fiziksel yetersizliğe sahip bir bireydir. Çok sınırlı iletişim becerisine sahip olan Seval on yaşına gelmesine rağmen konuşma becerisini kazanamamıştır. Son üç dört yıldır Seval sağ elinin
baş ve işaret parmağını ağzına sokmaktadır. Seval’in ailesi ilk başlarda bu davranışı hoş görse de daha sonra bu davranışın önüne geçmek için akıllarına gelen her şeyi denemişlerdir. Ancak Seval bu davranışı sergilemeye ısrarla devam etmiştir.
Aşağıdakilerden hangisi Seval'in uygun olmayan davranışını azaltmak için Seval ile çalışan öğretmenin yapması gereken davranışlar arasında gösterilemez?
Davranışın ortaya çıkma nedenlerini araştırması |
Diğer davranışlarıyla karşılaştırılması |
Uygun azaltma tekniklerini kullanması |
Davranışı azaltma sorumluluğunu aileye vermesi |
Uygun azaltma tekniklerini aileye öğretmesi |
Uygun olmayan davranışların azaltılmasında aile bireyleri kimi zaman çaresiz kalabilmektedir. Bu durumda eğitimcilerin davranışın ortaya çıkma nedenlerini araştırması gerekmektedir. Ayrıca eğitimcinin uygun azaltma tekniklerini kullanarak ve bunları aileye öğreterek aile yaşam kalitesinin artmasına yardımcı olması gereklidir.
7.Soru
Çok engelli bireylerin dil gelişimine ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
çeşitli destekleyici cihazlar kullanılır |
El kol hareketleri jest ve mimiklerle kendilerini ifade ederler |
aile açısından bireyi anlamak kolay olsa da çevresi açısından zordur |
Konuşmayı anlamlı şekilde kullanmada sınırlılık gösterirler |
Birey kendisi alternatif iletişim yolu geliştiremez |
Çok engelli bireyler kendilerini ifade edebilmek için kendilerine has alternatif iletişim yolları geliştirirler.
8.Soru
Hangisi engelli bireylerin problem yaşadıkları temel alanlardan birisi değildir ?
Uzun süre dikkatlerini bir şeyler üzerinde toplayabilirler. |
Öğrenme hızları yavaştır. |
Davranış ve sosyal becerilerde güçlük yaşarlar. |
Gözlemler yoluyla ve rastlantısal öğrenmede güçlükleri vardır. |
Fiziksel sorunlarına eşlik eden motor gelişim sorunları vardır. |
Engelli bir bireyin uzun süre dikkatini bir şey üzerinde toplaması zordur. Doğru cevap A'dır.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çoklu yetersizliği olan bireylerde yutma sorunlarına ilişkin müdahale yaklaşımlarının yeterli olmadığı şiddetli vakalarda ve beslenme sorunlarının engellenmesi için ağız yoluyla beslenme dışındaki seçeneklerden biridir?
Elle beslenme |
Biberonla beslenme |
Sıvı içeceklerle beslenme |
Mamayla beslenme |
Tüple beslenme |
Tüple beslenme çoklu yetersizliği olan bireylerde yutma sorunlarına ilişkin müdahale yaklaşımlarının yeterli olmadığı şiddetli vakalarda ve beslenme sorunlarının engellenmesi için ağız yoluyla beslenme dışındaki seçeneklerden biridir. Doğru cevap E'dir.
10.Soru
Bireylerin orta ve üzeri şiddette zihinsel yetersizliğe sahip olup endokrin sistem sorunları (hipotiroid), kalp-dolaşım sistemi problemleri (yüksek tansiyon, aort darlığı), sindirim sistemi sorunları (kronik kabızlık), duyu-nöral işitme kayıpları, glikoz tolerans anormalliği ve diğer sağlık sorunlarına sahip olabildiği sendrom aşağıdakilerden hangisidir?
Angelman sendromu |
Cornelia de Lange sendromu |
Fragile X sendromu |
Prader-Willi sendromu |
Williams Beuren sendromu |
Genetik bozukluklara bağlı ortaya çıkan sendromlar, orta ve üzeri şiddette zihinsel yetersizlikle birlikte görülerek çoklu yetersizlikleri oluşturmaktadır. En çok karşılaşılan ve çoklu yetersizliğe neden olan sendromlar arasında Rett sendromu, Angelman sendromu, Williams-Beuren sendromu, Prader-Willi sendromu, Cornelia de Lange sendromu, Sanfilippo sendromu, Fragile X sendromu, tuberoz sklerozis kompleksi ve diğerleri yer almaktadır. Bu sendromlar çeşitli gelişimsel sorunlar ve sağlık problemlerine yol açarak etkilenen bireylerin yaşam kalitesini düşürmekte ve kapsamlı sağlık bakımına ihtiyacı doğurmaktadır. Örneğin WilliamsBeuren sendromlu bireyler orta ve üzeri şiddette zihinsel yetersizliğe sahip olup endokrin sistem sorunları (hipotiroid), kalp-dolaşım sistemi problemleri (yüksek tansiyon, aort darlığı), sindirim sistemi sorunları (kronik kabızlık), duyu-nöral işitme kayıpları, glikoz tolerans anormalliği ve diğer sağlık sorunlarına sahip olabilmektedir.
11.Soru
Görsel, işitsel, dokunsal duyular ve tat, koku ve hareket duyularına ilişkin hassasiyet gelişen bireylerin bu hassasiyetini giderici müdahale ve çevresel düzenlemeleri kim tarafından planlanır?
Doktor |
Ergoterapist |
Sosyal hizmet uzmanı |
Diyetisyen |
Fizyoterapist |
Yetersizliği olan bireylerin bireysel özellikleri ve gereksinim duyduğu duyular temelinde hazırlanan duyusal müdahale teknikleri ergoterapist tarafından planlanan bir program ile bireylere uygulanır.
12.Soru
"Davranış öncesi ve davranış sonrasında neler olup bittiğine ilişkin, ayrıntılı bir biçimde veri toplamak için doğrudan gözlemlere yer veren kayıt türüdür."
Yukarıda tanımı yer alan kayıt türü aşağıdaki şıkların hangisinde verilmiştir?
Günlük Çözümleme |
Zaman Örneklemi |
ABC Kaydı |
Olay Kaydı |
Beceri Analizi |
ABC Kaydı: Davranış öncesi ve davranış sonrasında neler olup bittiğine ilişkin, ayrıntılı bir biçimde veri toplamak için doğrudan gözlemlere yer veren kayıt türüdür.
13.Soru
Aşağıda yer alan kapsamlı değerlendirme araçlarından hangisi kullanım yaş aralığı en geniştir?
INSITE Gelişimsel Kontrol Listeleri |
Vineland Uyumsal Davranış Ölçeği |
Hawaii Erken Öğrenme Profili |
Carolina Müfredatı |
İletişim Matrisi |
INSITE Gelişimsel Kontrol Listelerinin 2 yaş ile 0- 6 yaş aralığındaki çocuklar için iki farklı versiyonu bulunmaktadır. INSITE kaba motor, ince motor, sosyal, duygusal, kişisel gelişim ve biliş, iletişim, görme, işitme ve dokunma gelişimini içeren kapsamlı bir gelişim ölçeğidir. Hawaii Erken Öğrenme Profili'nin doğumdan 3 yaşa kadar ve 3-6 yaş arası olmak üzere iki versiyonu bulunmaktadır ve araç kapsamlı bir gelişimsel temelli değerlendirme sağlamaktadır.Özel Gereksinimli Bebekler ve Küçük Çocuklar İçin Carolina Müfredatı, gelişimsel bir değerlendirmeyi içeren kapsamlı bir müfredattır. Bu paket program doğumdan 3 yaşa kadarki gelişimsel aralıkta bulunan çocuklar için tasarlanmıştır. İletişim Matrisi, gelişimin erken basamaklarında bulunan bireylerin ifade edici dil becerilerini değerlendirmek için tasarlanmıştır.Vineland Uyumsal Davranış Ölçeği ise, 0-90 yaş arası bireylerin uyumsal davranışlarını yaşa bağlı olarak değerlendiren standartlaştırılmış, kapsamlı bir araçtır. Buna göre Vineland Uyumsal Davranış Ölçeği, sıralanan kapsamlı değerlendirme araçları arasında kullanım yaş aralığı en geniş olan değerlendirme aracıdır. Doğru cevap B'dir.
14.Soru
- görme ve işitme problemleri
- epilepsi nöbetleri
- Kalp hastalıkları
- Diyabet
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri çok engelli bireylerin yaşadıkları problemlerdendir ?
Yalnız l |
Yalnız ll |
l, ll ve lll |
lll ve lV |
I, ll, lll ve IV |
Şıklarda verilenlerin tamamı çok engelli bireylerin yaşadıkları problemlerdendir
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ağır düzeyde çok engelli bireylerin zeka puanıdır(IQ)?
0-30 |
25-40 |
0-25 |
25-50 |
50-70 |
Çok engelli bireylerin zeka puanlarının (IQ) genellikle 25-40 puan, ağır düzeyde çok engelli bireylerin zeka puanının ise 0-25 aralığında olduğu belirtilmektedir. Doğru cevap C'dir.
16.Soru
I. Zayıf öksürme refleksi
II. Aspirasyon
III. Epilepsi
IV. Görme bozukluğu
Yukarıdaki ifadelerden hangi/hangileri tekrarlı göğüs enfeksiyonu ve zatürreye yakalanmasını tetikleyen unsurlardandır?
II, IV |
I, IV |
I, II |
I, II, III, IV |
I, II, III |
Tekrarlı göğüs enfeksiyonu ve zatürreye yakalanmasını tetikleyen unsurlar; zayıf öksürme refleksi, aspirasyon, epilepsi, kalp hastalıkları, kas hastalıkları, serebral palsi, hipotoni gibi unsurlardır.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çoklu yetersizliği olan bireylerin sağlığını ve psikososyal yilik hâlini geliştirici unsurlardan değildir?
Seçim fırsatlarının oluşturulması |
Duyusal uyarımlar |
Hoşa giden aktivite |
Hareketsiz yaşam |
Sosyal etkileşim ve pozitif ilişki |
Hareketsiz yaşam çoklu yetersizliği olan bireylerin sağlığını ve psikososyal iyilik hâlini geliştirici unsurlardan değildir. Hareket ve egzersiz çoklu yetersizliği olan bireylerin sağlığını ve psikososyal iyilik hâline pozitif etki yapar.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi norma dayalı testlerden birisi değildir?
Psikometrik testler |
Okuma testi |
Heceleme testi |
Dil testi |
Konuşma testi |
Norma dayalı testler
- Psikometrik testler– eğitim psikologları tarafından kullanılan zekâ testleri (örneğin WISC-dil ve zekâ testi)
- Okuma testi –Neale, Spar, Salford ve Mc Millan
- Heceleme testi–Vernon
- Dil testi –Aston ve Reynell
19.Soru
Özellikle hem görme hem de işitme engeline sahip olan ya da ağır ve çoklu yetersizliğe sahip çocuklar için geliştirilen kapsamlı değerlendirme aracı aşağıdakilerden hangisidir?
Callier- Azusa Ölçeği- G Baskısı |
Ev Konuşması |
Hawaii Erken Öğrenme Profili |
İletişim Matrisi |
Carolina Müfredatı |
Callier- Azusa Ölçeği- G Baskısı
1972 yılında güncellenmiş olan Callier- Azusa- G kapsamlı bir gelişimsel ölçektir. Bu ölçek özellikle hem görme hem de işitme engeline sahip olan ya da ağır ve çoklu yetersizliğe sahip çocuklar için geliştirilmiştir. Öğretmenlerin eğitim programlarını ve ilerlemeyi ölçmeleri için tasarlanmış olan bu ölçekte değerlendirme çocuğun sınıf içindeki aktivitelerde gözlenmesi yoluyla yapılmaktadır. Bu araç motor gelişim, algısal yetenekler, günlük yaşam becerileri, bilişsel, iletişimsel, dilsel ve sosyal gelişim gibi alt ölçekleri içermektedir. İletişim bölümü ise hem alıcı hem de ifade edici dil ölçeklerini kapsamaktadır. Ancak, ölçek ağır derecede görme, işitme ya da fiziksel motor bozukluğu olan çocuklar için uygun olmayabilmektedir.
Doğru cevap A'dır.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi epilepsi nöbetini tetikleyebilecek faktörlerden değildir?
Öğün atlama |
Stres |
Suni solunum |
Yetersiz sıvı ve tuz alımı |
Yorgunluk |
Önleme aşamasında; her zaman epilepsi nöbetini engellemek mümkün olmayabilir. Nöbeti tetikleyebilecek faktörlerin ortaya çıkarılması engellenebilir. Örneğin stres, yorgunluk, öğün atlama, sıvı ve tuz alımında yetersizlik gibi faktörler engellenmelidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ