Cumhuriyet Dönemi Türk Nesri Ara 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Nurullah Ataç’ın Günlerin Getirdiği (1946), Karalama Defteri (1952), Sözden Söze (1952) adlı eserleri hangi tür deneme başlığı altında yer alır?
Psikoloji-Felsefe Konulu Denemeler |
Sosyal, Siyasi ve Dini Konulu denemeler |
Konusunu Sanat ve Edebiyattan Alan Denemeler |
Şehir konulu denemeler |
Karışık konulu denemeler |
Konusunu Sanat ve Edebiyattan Alan Denemeler resim, müzik, dil, şiir, roman, hikâye ve benzeri sanat edebiyat ürünleri, teknikleri, yazarları, akımları, kuramları üzerinde yazarın kişisel görüş ve düşüncelerini söz konusu ettiği denemelerdir. Nurullah Ataç’ın Günlerin Getirdiği (1946), Karalama Defteri (1952), Sözden Söze (1952) adlı eserleri bu başlık altında yer alır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gazete makalesinin özelliklerinden birisidir?
Gazete makalesinde iğneleyici, alaycı ve bazen de eleştirel bir tarz benimsenir. |
Gazete makalesinde konuşma diline yakın serbest bir üslup kullanılır. |
Gazete makalesinin konusu ya sosyal ya da siyasal içerikle sınırlıdır. |
Gazete makaleleri kısa hikâye niteliğindedir |
Gazete makalesinde iddia ve ispat gayreti vardır. |
Makalede iddia ve ispat sabit kalmak koşuluyla bir konu sınırlamasından bahsedilemez. Hemen her konuda makale yazılabilir.
3.Soru
Metin kavramının tanımı aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
Nesrin en küçük birimidir. |
Okuyucuya estetik duygular kazandıran edebi yazıdır. |
Gündelik dilin yazıya dökülmüş hâlidir. |
Bir konuyu yazılı ya da sözlü olarak ifade etmede kullanılan anlam ve yapı bütünlüğü taşıyan söz kümesidir. |
Kelimelerin ve cümlelerin belirli bir düzen içinde bir araya getirilmesinden oluşan ölçülü ve kafiyeli yazıdır. |
Kelimeler cümleyi, cümleler paragrafı, paragraflar metni oluşturur. Metin bir anlam ve yapı bütünlüğü taşır. Genellikle yazılı olmakla birlikte sözlü de olabilir.
4.Soru
"Sav"lar Türk nesrinin hangi dönemine ait sözlü eserleridir?
İslamiyet öncesi |
İslamiyet sonrası |
Tanzimat Öncesi |
Tanzimat sonrası |
Cumhuriyet dönemi |
İslamiyet öncesi Türk nesrinin başlangıç tarihi hakkında kesin bir bilgiye ulaşmak oldukça zordur. Sözlü edebiyat devri ürünü durumundaki sav’ları, bu dönemin ilk nesir örnekleri olarak kabul etmek mümkündür. Bu nedenle doğru yanıt A seçeneğidir.
5.Soru
Deneme türlerinden Montaigne tarzı olarak da bilinen deneme türü hangisidir?
Üslup bakımından denemeler |
İçerik bakımından denemeler |
İnformal Deneme |
Formal Deneme |
Resmî Deneme |
İnformal-Senli Benli Deneme: Montaigne tarzı olarak da bilinen bu deneme okuyucu ile senli benli bir üslup içerir. İnformal deneme okuyucu ile samimi bir ilişkiye sahiptir.
6.Soru
Hangisi Cumhuriyet sonrası dönemde ön plana çıkan fıkra yazarlarından değildir ?
Hasan Ali Yücel |
Halide Edip Adıvar |
Burhan Felek |
Aka Gündüz |
Refik Halit Karay |
Cumhuriyet sonrası dönemde de ön plana çıkan yazarlar arasında bilhassa Ahmet Rasim, Yakup Kadri, Ahmet Haşim, Falih Rıfkı Atay, Refik Halit Karay, Orhan Seyfi Orhon, Peyami Safa, Hasan Ali Yücel, Aka Gündüz, Burhan Felek gibi yazarlar bulunmaktadır. Halide Edip Adıvar makaleleri ile ön plana çıkmıştır. Doğru yanıt B'dir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yazı hayatına 1928’de başlayan ve aynı yıl kurulan "Yedi Meşaleciler" isimli grubun tek hikaye yazarıdır?
Osman Cemal Kaygılı |
Bekir Sıtkı Kunt |
Selahattin Enis |
Kenan Hulusi Koray |
Sabahattin Ali |
Yazı hayatına 1928’de başlayan Kenan Hulusi Koray (1906-1943), aynı yıl kurulan Yedi Meşaleciler isimli grubun tek hikaye yazarıdır.
8.Soru
Sohbet türünde bir eser yazmak isteyen bir yazarın aşağıdakilerden hangisini yapması beklenmez?
Samimi ve sıcak bir üslup kullanması |
Güncel konulardan birini seçmesi |
Okuyucuya sorular sorması |
Düşüncelerine kanıt göstermesi |
Uzun ve karmaşık cümlelerden kaçınması |
Sohbet türünde yazarın düşüncelerine kanıt göstermesi beklenmez. Bu, makale türünün özelliğidir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat sonrası Türk nesrine biçim veren Yeni Lisan Hareketi’ nin ilkelerindendir?
Farsça tamlamalar kullanılması |
İstanbul Türkçesinin yazı dili olması |
Yabancı unsur kaygısı bulunmaması |
Sanatlı söyleyişleri esas alması |
Sanatkâraneliği benimsemesi |
Tanzimat sonrası nesirdeki asıl planlı sadeleşme Ömer Seyfettin, Ali Canip ve Ziya Gökalp’ın II. Meşrutiyet’ten sonra (1911) başlattıkları Yeni Lisan ve Millî Edebiyat hareketiyle mümkün olur. Adı geçen hareketin temel düşüncesi şu ilkeler etrafında toplanır:
- Arapça ve Farsça gramer kurallarına göre tamlama yapılmaması; bazı küçük ayrılıklar dışında (fevkalâde, darb-ı mesel, sevk-i tabiî gibi) Arapça ve Farsça tamlamaların kullanılmaması;
- Arapça ve Farsça çoğul eklerinin (kâinât, inşaât, ahlak, müslüman gibi klişe hâline gelmişler müstesna) kullanılmaması;
- Arapça ve Farsça edatların (ama, şayet, şey, keşke, lâkin, hem, hemen, henüz, yani müstesna) kullanılmaması;
- Arapça ve Farsçadan dilimize geçmiş ve halk tarafından benimsenmiş (Türkçeleşmiş) kelimelerin korunması ve söylendiği gibi yazılması;
- Konuşma dilinin özünü oluşturan İstanbul Türkçesinin yazı dili hâline getirilmesi;
- Diğer Türk lehçelerinden kelime alınmaması;
- Unutulmuş (arkaik) Türkçe kelimelerin diriltilmeye çalışılmaması.
Kısacası Yeni Lisan Hareketi’nin dilde yapmak istediği şey, Türkçeyi yabancı dil kurallarından ve halkın dilinde kullanmadığı yabancı kelimelerden temizlemek, konuşma dili ile yazı dili arasındaki ikilik ve uçurumu ortadan kaldırmak ve konuşma dilini yazı dili hâline getirmektir. Doğru cevap B' dir.
10.Soru
Cumhuriyet öncesinde tecrübe-i kalemiyye, kalem tecrübesi gibi tamlamalarla anılan yazı türü hangisidir?
Deneme |
Sohbet |
Fıkra |
Makale |
Anı |
Batı edebiyatında öncelikle Montaigne’in icadı olan ve daha sonra da dünya edebiyatında oldukça yaygınlık kazanan “deneme” kavramı için Cumhuriyet öncesinde tecrübe-i kalemiyye, kalem tecrübesi gibi tamlamalar kullanılmakla birlikte, essay karşılığında “deneme” sözcüğünün kullanılması Cumhuriyet sonrasındadır.
11.Soru
Dil için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
En yaygın iletişim aracıdır. |
İnsanın bireysel ve sosyal yönden gelişmesinin temel dinamiklerinden biridir. |
Bireyin ait olduğu milletin kültürel değerlerinden biridir. |
Milletin kültür taşıyıcısıdır. |
Sanatçılar tarafından oluşturulur. |
Dili sanatçılar tarafından değil, tarihin bilinmeyen dönemlerinde toplum tarafından anonim olarak oluşur.
12.Soru
Hasan Kahya,İane İhtiyar Çilingir gibi öykülerin yazarı olan ve Çehov tarzı hikayeyi benimseyerek yeni bir dönem başlatan öykücü kimdir?
Halit Ziya Uşaklıgil |
Memduh Şevket Esendal |
Reşat Nuri Güntekin |
Refik Halit Karay |
Yakup Kadri Karaosmanoğlu |
Edebiyatımızda Maupassant tarzı hikayenin temsilcisi Ömer Seyfettin sayılır.Bu tarz hikayelere "olay hikayesi" de denir. Çehov Tarzı hikaye ise durum hikayesidir ve edebiyatımızdaki temsilcisi Memduh Şevket Esendaldır. Verilen eserlerde kendisine aittir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi süslü nesir için söylenemez?
Sanat endişesi taşır. |
Divan şiiri etkisindedir. |
Arapça-Farsça tamlamalarla dolu ağır bir dili vardır. |
Sadece dini eserler için kullanılır. |
Bol miktarda seci kullanılır. |
Bu nesirle tarih kitapları da yazılmıştır. O yüzden sadece dini eserler yazılır denemez.
14.Soru
Vatanın kendi gövde ve ruhunun Türkçe olduğuna dair ifadeler kime aittir?
Atatürk |
Yahya Kemal |
Mehmet Kaplan |
Ali Canip Yöntem |
Yakup Kadri Karaosmanoğlu |
Türkçenin vatan olarak kabul edileceği fikri, Ömer Seyfettin ve Yahya Kemal'e aittir. soruda Ömer Seyfettin yer almamıştır.
15.Soru
Bir konuyu tartışan, tanıtan, o konu hakkında belli bir bakış açısından insanları ikna etmeye çalışan bir nesir türü nedir ?
Bir konuyu tartışan, tanıtan, o konu hakkında belli bir bakış açısından insanları ikna etmeye çalışan bir nesir türü nedir ?
Makale |
Fıkra |
Deneme |
Hikaye |
Roman |
Bir konuyu tartışan, tanıtan, o konu hakkında belli bir bakış açısından insanları ikna etmeye çalışan bir nesir türü denemedir. Doğru yanıt C'dir.
16.Soru
Halide Edip Adıvarı'ın eserlerinin en çok eleştirilen yönlendirilen biri dilinin özensiz olmasıdır. Bu konuyla ilgili "leziz ama kılçığı bol sardalya" benzetmesini yapan yazar kimdir?
Fazıl Hüsnü Dağlarca |
Fazıl Ahmet Aykaç |
Refik Halit Karay |
Halit Fahri Ozansoy |
Ahmet Hikmet Müftüoğlu |
Halide Edip Adıvar'ın en çok eleştirilen yönlerinden biri dilinin özensiz olmasıdır. Bu konuyla ilgili Fazıl Ahmet Aykaç "leziz ama kılçığı bol sardalya" benzetmesini yapmıştır. Doğru cevap B seçeneğidir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Servet-i Fünun dönemi hikayelerindendir?
Müsameretname |
Kıssadan Hisse |
Küçük Şeyler |
Haristan ve Gülistan |
Letaif-i Rivayat |
Haristan ve Gülistan, Servet-i Fünun dönemine aittir. Diğerleri Tanzimat dönemi hikayeleridir.
18.Soru
Montaigne’den deneme çevirileri yapan, 1940’ta yazdığı ön sözde Montaigne’in memleketimizde pek tanınmadığını fakat Montaigne’in ve eserinin Türk okuyucusuna pek de yabancı gelmeyeceğini belirten yazarımız kimdir?
Cemal Süreyya
|
Sabahattin Eyüboğlu |
Oktay Akbal |
Peyami Safa |
Saffet Korkut |
Sabahattin Eyüboğlu, Montaigne’den yaptığı deneme çevirilerine 1940’ta yazdığı ön sözde söze Montaigne’in memleketimizde pek tanınmadığından başlar fakat Montaigne’in ve eserinin Türk okuyucusuna pek de yabancı gelmeyeceğini de belirtir.
19.Soru
Kültür hayatımızda makale örneklerine ilk kez hangi gazetede rastlanmıştır?
Ceride-i Havadis
|
Tercüman-ı Ahval
|
Tasvir-i Efkâr
|
Tercüman-ı Hakikat
|
Tercümân-ı Şark |
1 Ağustos 1840’ta İngiliz asıllı William Churchill’in imtiyaz sahibi bulunduğu, başlangıçta on günde bir, 139. sayıdan itibaren de haftalık olarak çıkan ve yarı resmi olan Ceride-i Havadis gazetesi, ilim ve ahlak konularından başka edebiyat üzerine makaleler de yayımlamaktadır. Bu gazete Türk okuyucusunun sadece edebi konularla karşılaşmasını değil aynı zamanda vatan sevgisi hakkındaki makaleyle vatan konusuna, dünyadan haberlerle dünya hareketlerine alaka ve merakının uyanmasının da ilk işaretlerini taşımıştır.
20.Soru
Hayatında sadece iki hikâye kitabı (Hikâyeler Birinci Kitap (l946), Hikâyeler İkinci Kitap (l946) yayımlayabilen Cumhuriyet dönemi yazarı kimdir?
Memduh Şevket Esendal |
F. Celalettin |
Osman Cemal Kaygılı |
Kenan Hulusi Koray |
Reşat Nuri Güntekin |
Hayatında sadece iki hikâye kitabı (Hikâyeler Birinci Kitap (l946), Hikâyeler İkinci Kitap (l946) yayımlayabilen Esendal’ın diğer hikâyeleri ölümünden çok sonra kitaplaşabildi ölümünden çok sonra kitaplaşabildi.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ