Cumhuriyet Dönemi Türk Nesri Final 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İsmail Habip Sevük' ün yurtiçi ve yurtdışı gezilerini anlatan eserler hangileridir?
Avrupa İntibaları-Anadolu Notları |
Avrupa Seyahati-Bize Göre |
Tuna’dan Batı’ya-Yurttan Yazılar |
Tuna’dan Batı’ya-İstanbul’dan Anadolu’ya |
İstanbul’dan Batı’ya-Yurttan Yazılar |
Edebiyatımızın önemli edebiyat tarihçilerinden biri olan İsmail Habip Sevük, Türkiye dışına yaptığı seyahatlerine ait gözlemlerini Tuna’dan Batı’ya (1935) kitabında ve yurt içi gezilerine ait intibalarını ise Yurttan Yazılar (1943) isimli eserinde bir araya getirmiştir
2.Soru
Aşağıda verilen siyasi söylevler ve kişi eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
Hamdullah Suphi Tanrıöver- İkinci Sultanahmet Mitingi konuşması |
Mehmet Emin Yurdakul- Sultanahmet Meydanı konuşması |
Süleyman Nazif- Pierre Loti Günü konuşması |
Rıza Tevfik Bölükbaşı- Sultanahmet’te düzenlenen mitingde yaptığı konuşması |
Mustafa Kemal Atatürk- Cumhuriyet Halk Partisi İkinci Kurultayı konuşması |
Halide Edip Adıvar’ın özellikle Mondros Mütarekesi’nden sonra İstanbul ve İzmir’in işgal edildiği sıralarda, 16 Mayıs 1919’da Sultanahmet’te düzenlenen protesto mitingindeki konuşması, Hamdullah Suphi Tanrıöver’in 30 Mayıs 1919’da İkinci Sultanahmet Mitingi’nde İzmir’in Yunanlılar tarafından işgalini protesto konuşması, Mehmet Emin Yurdakul’un 23 Mayıs 1919 günü Sultanahmet Meydanı’nda 200.000 kişiye seslendiği konuşma, Süleyman Nazif’in 1920’de İstanbul Üniversitesi Konferans Salonu’nda düzenlenen Piere Loti gününde yaptığı konuşma, Mustafa Kemal Atatürk’ün 15-20 Ekim 1927 tarihlerinde Cumhuriyet Halk Partisi İkinci Kurultayı’nda 36.5 saat süreyle okuduğu Nutuk’u, Gençliğe Hitabe’si ve Cumhuriyet’in 10. yılında okuduğu 10. Yıl Nutku siyasi söylevler arasında değerlendirilebilir.
3.Soru
Röportajla ilgili aşağıdaki belirtilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
Anlatım ve yansıtım olanakları diğer öğretici boyutlu yazılara göre daha zengindir. |
Daha çok kısa cümlelerden oluşan günlük konuşma dili benimsenir. |
Her yazar kendi üslubuna göre renkli bir anlatım ve plan kullanır. |
Hem fıkra hem de deneme türünün özelliklerini taşır. |
Uzun cümlelerden, okuru yoran gereksiz betimlemelerden kaçınılır. |
Röportaj hem gezi yazılarının hem de makalenin özelliklerini taşır.
4.Soru
Hangisi gezi yazıları içerisinde kabul edilebilir?
Mektup |
Eleştiri |
Biyografi |
Sefaretname |
Roman |
Cumhuriyet öncesi Türk edebiyatında gezi yazıları seyahatname adıyla bilinmektedir. Divan edebiyatında bu adla bilinen eserlerin yanı sıra Batı’yla ilişkilerin yakınlaşması sonucu elçilik görevlilerinin yazmış olduğu sefaretnameler de bu gruba sokulabilirler.
5.Soru
- Objektif bir dille yazılırlar.
- Dini ve ahlaki konuları içerebilir.
- Duygusal temalara -mutluluk, hüzün- yer verilebilir.
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri "öz yaşam öyküsü" yazılarının özelliklerindendir?
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
Öz yaşam öyküleri, yazarın kendi hayatını kendi kaleminden anlattığı eserlerdir ve subjektif bir yaklaşımla yazılırlar.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İslam kültüründe verilmiş biyografilerinden değildir?
Hagiographi |
Siyerler |
Vefeyatnameler |
Tezkire kitapları |
Şecere kitapları |
Hagiographi, altıncı yüzyıl İngiltere’sinde dinî ve ahlaki kavramlar etrafında şekillendirilen aziz kimselerin hayatlarını anlatan biyografi tarzı eserlerdir. Diğer şıklarda yer alan eserler İslam kültürüne özgüdür. Doğru cevap A’ dır.
7.Soru
Hz. Peygamber'in gazalarını anlatan kitaplara ne ad verilir?
Ahbar Kitapları |
Siyer Kitapları |
Hal Tercümesi |
Gazavât |
Tefsir |
Hz. Peygamber’in gazalarını anlatan kitaplar Gazavât kitaplarıdır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi röportajın özelliklerinden değildir?
Okuyucuya konunun önemini kavratabilmek için örnekleme, karşılaştırma, tanık gösterme gibi nesnel verilerden yararlanılır. |
Yazar anlattıklarının doğruluğunu; konuşma, bilgi toplama ve fotoğraflarla destekler. |
Röportaj yazarı, konusunun gerektirdiğine göre öteki yazılı anlatım türlerinden yararlanarak inandırıcılığını artırır, okuyucuyu gerçeklerle yüz yüze getirir. |
Gün geçtikçe belgesel değerleri artmaktadır. |
Yazarının konuşulanları herhangi bir değişiklik yapmadan yayımlamasıdır. |
Düşünsel bir planlamaya göre yazılan röportajlarda
yazar anlattıklarının doğruluğunu; konuşma,
bilgi toplama ve fotoğraflarla destekler; anlattıklarını
bir mantık çerçevesine oturtur. Anlatılanlar bir
öncekiyle çelişmez. Röportajın inandırıcılığı gerçeklere
dayanmasıyla doğrudan ilişkilidir. Röportaj
yazarı, konusunun gerektirdiğine göre resimlerden,
fotoğraflardan, öteki yazılı anlatım türlerinden yararlanarak
inandırıcılığını artırır, okuyucuyu gerçeklerle
yüz yüze getirir (Özdemir, 1998, 245).
Resimler, fotoğraflar, inandırıcılık açısından röportajların
en güçlü dayanakları durumundadır.
Bu yönüyle röportajların belgesel değerlerinin her
geçen gün daha da arttığı söylenebilir.
9.Soru
Dünya edebiyatında biyografinin öncüsü kabul edilen yazar ve eseri hangi seçenekte doğru verilmiştir?
Lytton Strachey - Viktorya Çağı Seçkinleri |
William Roper - Sir Thomas More'un Hayatı |
Plutarkhos - Paralel Yaşamlar |
Lytton Strachey - Kraliçe Viktorya |
Stefan Zweig - Dünya Fikir Mimarları |
Bağımsız bir tür olarak biyografinin öncüsü, MS 46-120 yılları arasında yaşamış olan Yunanlı deneme, tarih ve biyografi yazarı Plutarkhos gösterilmektedir.
Plutarkhos’un 23 Yunanlı ile 23 Romalının hayatlarını çifter çifter birbirine paralel olarak kaleme aldığı Paralel Yaşamlar kitabı dünya edebiyatında ilk biyografi örneği olarak kabul edilmektedir.
10.Soru
Biyografi türünün özellikleri dikkate alındığında aşağıdakilerden hangisi doğru bir ifadedir?
Biyografilerin sanatsal yönü olmaz. |
Biyografilerin edebî yönü olmaz. |
Biyografiler sıradan insanları ele alır. |
Biyografiler oldukça hacimli yazılardır. |
Bilimsel biyografîler nesneldir. |
Biyografi eserleri arasında edebî ve sanatsal yönü ağır basanlar kadar bilimsel tarafı öne çıkan örnekler de bulunmaktadır. Öyleyse, (a) ve (b) şıkları yanlıştır.
“Biyografi”, otobiyografi ve monografiyi de içinde barındıran bir üst kavram olarak; sanat, edebiyat, tarih, politika vs. alanlarda tanınmış, sevilmiş; ülkesine ve bütün insanlığa veya belli bir sanat bilim alanına önemli katkılarda bulunmuş kişilerin yaşam öykülerinin yazılmasıyla ortaya çıkan edebiyat türüdür. Öyleyse, (c) şıkkı yanlıştır.
Ele aldığı kişiyi bütün yönleriyle anlatan oldukça hacimli biyografiler bulunmakla birlikte, ansiklopedilerde, edebiyat tarihlerinde kısa olan biyografiler de bulunmaktadır. Öyleyse, (d) şıkkı da yanlıştır.
Bilimsel biyografiler, bilimsel bir araştırmanın bütün gereklerine bağlı olmak iddiasıyla yola çıkarlar. Biyografisi yazılan şahsın hayatı ve biyografisinin yazılmasına neden olan tarafı, ilgili bütün materyallerin gözden geçirilmesi sonucunda tarafsız ve bilimsel ciddiyete bağlı bir üslupla okuyucuya aktarılmaya çalışılır. Bilim adamı, bilimsel biyografisinde edebiyat, sanat veya kültür tarihinde önemli bir yeri bulunduğu düşünülen bir şahsı, hayatının veya eserinin karanlıkta kalmış yanlarını aydınlatmak iddiasıyla araştırır. Edebî biyografiler ise bu kadar tarafsız ve nesnel olma iddiasında değillerdir. Zaten bu tip biyografilerde yazarı yaşam öyküsünü yazmaya iten neden genellikle söz konusu edilen kişiye duyulan yakınlık, bağlılık gibi kişisel nedenlerdir. Öyleyse, doğru cevap E’ dir.
11.Soru
Daha çok belli bir dönemdeki hadisçilerin hayatlarını anlatan kitaplar olmakla birlikte, bir bilim dalında belli zamanda yaşamış bilim adamlarının hayatlarını anlatan kitaplara ne ad verilmektedir?
Ahbâr Kitapları |
Tezkire kitapları |
Tabakât Kitapları |
Menakıpnameler |
Vefeyatnameler |
Daha çok belli bir dönemdeki hadisçilerin hayatlarını anlatan kitaplar olmakla birlikte, bir bilim dalında belli zamanda yaşamış bilim adamlarının hayatlarını anlatan kitaplara da Tabakât Kitapları adı verilmektedir. Buna göre doğru cevap C seçeneğidir.
12.Soru
Genel olarak gazete ve dergilerde yayımlanan, öğretici niteliği ağır basan röportajların çok yönlü ve değişik anlatım olanaklarından yararlanılarak oluşturulması onu hangi tür yazılardan ayırmaktadır?
Sıradan gazete ve dergi yazısı olmaktan |
Gezi yazısı olmaktan |
Fıkra olmaktan |
Makale olmaktan |
Deneme yazısı olmaktan |
Sıradan gazete ve dergi yazısı olmaktan
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iş mektuplarının özelliklerinden değildir?
İş veya hizmet ile ilgilidir. |
Bir sipariş iş mektubuyla verilebilir. |
İş kurumları ile özel kişiler arasında yazılır. |
Samimi ve içten bir dil kullanılır. |
Bir hizmet ya da malla ilgili şikayet iş mektubunun konusu olabilir. |
İş mektuplarında içtenlik, doğallık, samimiyet gibi kavramlardan söz edilemez.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Rönesans biyografilerine konu olur?
Azizler ve Krallar |
Yazar ve sanatçılar |
Azizler |
Krallar |
Şövalyeler |
Orta Çağ boyunca azizlerin hayatlarına dair biyografiler devam eder. Orta Çağ sonlarına doğru bu kez kralların ve şövalyelerin biyografileri ön plana çıkmaya başlar. Rönesans’la birlikte artık sanatçılar, yazarlar ve şairler biyografilere konu olmaya başlar. Doğru cevap B’ dir.
15.Soru
Peygamberlerin, din büyüklerinin ve halifelerin hayatlarının anlatıldığı eserlere ne ad verilir?
Sünnet |
Mesnevi |
Gazel |
Siyer |
Dini Otobiyografi |
peygamberlerin, din büyüklerinin, halifelerin hayatlarını anlatmayı konu edinen biyografi türündeki eserlere siyer denir.
16.Soru
Aşağıda Nutuk ile ilgili olarak yazılanlardan hangisi yanlıştır?
Uzunluğundan dolayı bazı araştırmacılar “altı günlük nutuk”, “uzun süreli nutuk” ifadelerini kullanırlar |
Atatürk’ün kendi kaleminden çıkmıştır. |
Atatürk tarafından 6 günde okunan hitabeye dayandığı için nutuk adını almıştır. |
36.5 saat süreyle okunmuştur. |
Mustafa Kemal, Nutuk ile Türk tarihinin 1919–1930 yılları arasındaki dönemin olaylarını ortaya koymuştur. |
Atatürk, bu nutku ile Türk tarihinin 1919-1927 yılları arasındaki 8 yıllık dönemin olaylarını belgeleri ile ortaya koymuştur
17.Soru
Hangisi Cumhuriyet dönemi hikayesinin gelişip zenginleşmesini sağlamıştır ?
Toplumun sosyal ve kültürel şartları |
Toplumun ekonomik şartları |
Toplumun politik şartları |
Dünya edebiyatında hikaye anlayışındaki değişmeler |
Hepsi |
Cumhuriyet hika^yesi, zaman içinde ve toplumun sosyal, kültürel, ekonomik ve politik şartları ile dünya edebiyatında görülen hika^ye anlayışındaki değişmeler ve bunları besleyen edebiyat anlayışları çerçevesinde gelişip zenginleşmiştir. Doğru yanıt E'dir.
18.Soru
I. Öznel bir yaklaşım vardır
II. Kişinin yaşadığı zamana ilişkin düşüncelerini aktarır
III. Kişinin tavırları, mutlulukları, hüzünleri işlenir
IV. Çevredeki insanlar ön plana çıkar
Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde otobiyografinin özellikleri doğru olarak verilmiştir?
I ve II |
I ve III |
I, II, III |
II ve III |
II, III, IV |
IV .seçenekte verilen bilgi çeldirici olarak kullanılmıştır. Bu özellik daha çok anı türünde görülür. Otobiyografi ile anı/
hatıra türü birbirine oldukça yakındır. Fakat otobiyografide merkezde yazarın kendisi vardır; bir nevi yazar kendi dünyasına bakar, öznel bir yaklaşım söz konusudur; anı/hatırada ise çevredeki insanlar da ön plana çıkar. Bu nedenle doğru yanıt C seçeneğidir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat sonrasında yazılan gezi yazısı eserleri arasında sayılır?
Cenap Şahabettin’in Hac Yolunda’sı |
Ahmet Haşim’in Frankfurt Seyahatnamesi |
Halide Edip Adıvar’ın Dağa Çıkan Kurt’u |
Celal Esad'ın Seyahat İntibaları |
Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun Alp Dağlarından ve Miss Chalfrin’in Albümünden'i |
...Cenap Şahabettin’in Hac Yolunda’sı (1896-98), Tanzimat sonrasında yazılan gezi yazısı eserleri arasında sayılabilir.
20.Soru
"Bir haberi, dileği, duyguyu birine iletmek için kullanılan;
konu sınırlaması olmadan bütün hayatı içine
alabilen; yazanın iç dünyasını, dünyaya ve hayata
bakışını yansıtan bir yazı türü ve iletişim aracıdır." şeklinde tanımlanan yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?
Anı |
Hikâye |
Deneme |
Günlük |
Mektup |
İletişim aracı olarak seçeneklerden sadece mektup vardır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ