Cumhuriyet Dönemi Türk Şiiri Final 15. Deneme Sınavı

1960 dönemi şairleri içlerinde bulundukları siyasi çalkantılardan etkilenmiş, politik bir söyleme evrilen şiirler yazmışlardır. Toplumcu bir söylem hakimdir şiirlerinde. Ahmet Arif, Enver Gökçe gibi 40 kuşağı şairlerinin kitap yayımlamaları dönemin şiirini ve şairlerini de etkilemiştir. Ayrıca İkinci Yeni akımı da bu dönem yazılan şiirlerde etkisini göstermiştir. Dönem şairleri belki başlı dergilerde şiirlerini yayımladıkları gibi kitap da çıkarmışlardır.  60 kuşağı vezin ve kafiyenin oluşturduğu nazımdan bağımsız şiirler yazmışlardır.

 1960’tan sonraki dönemlerin Sosyalist düşünce temsilcilerinden olan Behramoğlu’nun eylemciliği ile yazı hayatı iç içe geçmiş durumdadır. Varlık, Yelken, Dost, Devinim 60, Evrim, Ataç, Papirüs, Halkın Dostları, şiir Sanatı vb. gibi dergilerde yayımladığı ürünleriyle dönemin İsmet Özel ile birlikte dikkati çeken şairlerinin başında gelir. şiirlerini Bir Ermeni General (1965), Bir Gün Mutlaka (1970), Yolculuk, Özlem, Cesaret ve Kavga şiirleri (1974), Ne Yağmur.. Ne şiirler (1976), Kuşatmada (1978), Mustafa Suphi Destanı (1979), Dörtlükler (1980), İyi Bir Yurttaş Aranıyor (1983), Bebeklerin Ulusu Yok (1988), Aşk İki Kişiliktir (1999) adlı kitaplarında yayımladığı gibi toplu şiirleri de yayımlanmıştır. Doğru cevap B’dir.

Türk şiirinde genel olarak Marksizm merkezinden yayılan ideolojik yapıyı kuran kuşkusuz Nazım Hikmet’tir. O, Türkiye’de sınıfların çatışmasına dayanan bir gelenek olmadığı halde, belki de ilk olarak emek, yoksulluk, sömürülme gibi temalar› işlemeye başlar. Nazım Hikmet’in getirdiği bu içerik 1925’lerden 1980’lere kadar, “sosyal realizm”, “toplumcu gerçekçilik” veya “toplumculuk” adlandırmasıyla Türk şiirinin en canlı problem alanı halinde yaşamaya devam eder.

1980’lerde yazılan Türk şiirinin genel özelliği 12 Eylül darbesinin ardından toplumsal siyasal ortamın değişmesine paralel olarak şiir anlayışının söylevci-slogancı anlayıştan saf şiire doğru değişmesidir.

İkinci Yeni şairleri her şeyden önce dil üzerinde özel bir dikkatle durmuşlar ve dili bir iletişim aracı olarak değil, estetik bir nesne yaratmanın malzemesi olarak görmüşlerdir.

Yanıt D olmalıdır.

Yeni Gerçek, And, Devinim, Halkın Dostları, Gelecek, Yansıma, Militan gibi dergiler etrafında toplanan toplumcular, bu dergilerde hem şiirlerini yayımlar hem de uğraşısını verdikleri şiirin amaçlarını açıklamaya çalışırlar.

Refik Durbaş kendisine özgü bir lirizm yaratarak anlık duyguları, toplumun ezilmiş kesimlerinin durumlarını duyarlılıkla şiirleştirmiş, 1970’ten sonra simgesel bir dil kullanarak toplumcu temaları işlemiştir. Şiirlerinde halktan kişileri, şehrin çeşitli görünümlerini yansıtmış, Divan ve halk şiiri geleneğinden de yararlanmaktan geri durmamıştır. Durbaş'ın yer yer konuşma dilinin arasına yedirilmiş eski sözcüklerle arkaik bir hava oluşturmaya çalıştığı da görülür.

Mehmet H. Doğan, bu dönemin şairleri arasında sivrilen, adlarını duyuran Özdemir İnce'nin Kargı, Ataol Behramoğlu’nun Bir Ermeni General, İsmet Özel’in Geceleyin Bir Koşu, Egemen Berköz’ün Çin Askeri adlı kitaplarında topladıkları şiirlerinde İkinci Yeni etkisinin belirgin derecede görüldüĞünü söyler (DoĞan 1986:357). Cahit Zarifoğlu bu şairler arasında yer almaz.

Bu şiir imaja dayalı bir estetik anlayışı benimser. Nesnenin olağan durumu bile bu şairler için olağanüstülük taşır Böylece nesneyle ilişki, onu olağan. alışılmış bağlamından çıkartarak soyutlamak ve uzak-yakın çağrışımlara yol açacak yeni bağlamlar oluşturmak biçiminde kurulur. Böylece nesne doğal, konumuna yabancılaştırılarak şiirin estetik amaca dönük malzemesi durumuna getirilmiş olur. Doğru cevap C’dir

İkinci Yeni akımının öncü kadrosunda yer alan şairler Cemal Süreya, Ece Ayhan, Edip Cansever, ilhan Berk, Sezai Karakoç, Turgut Uyar ve Ülkü Tamer'dir. Sezai Karakoç’un hem dünya görüşü hem de şiir anlayışı bakımından zaman içerisinde diğerlerinden farklı olduğunu ortaya koyarak çizgisini bağımsız bir akıma dönüştürdüğü görülür. Doğru cevap D'dir.

İlgili paragrafa bakıldığında ' Ne var ki bu durum, “31 Mart Vak’ası” olarak da bilinen ‘darbe’nin gerçekleşmesi ve II. Abdülhamid’in tahttan indirilmesiyle sonuçlanmıştır (13 Nisan 1909). Bu tarihten sonra ittihat ve Terakki iktidarının yeni bir baskı dönemi başladı. II. Meşrutiyet dönemi boyunca otuza yakın siyasal parti kurulmuş, beş defa seçim yapılmıştır. Ortalama altı aylık hükümet süreleri, sıkıyönetim, ara rejim idareleri, iktidar-muhalefet ilişkilerinin gerilim yaratan niteliği, suikastlar, ayaklanmalar bu dönemin aynı zamanda yoğun bir devlet krizinin yaşandığı süreç oluşunu da göstermektedir.' doğru cevabın e seçeneği olması gerekmektedir.

Yanıtın E seçeneği olması gerekir

İlk kitabı Bir Ermeni General’de (1965) Orhan Veli ve Attilâ İlhan’ın yanısıra İkinci Yeni şiirinin etkisi altında görünmesine karşın, ikinci kitabındaki şiirlerden itibaren daha çok Nazım Hikmet ve Ahmet Arif gibi toplumcu-gerçekçi şairlerin izinden yürür ve İkinci Yeni şiir anlayışını eleştirir 1969’da Ant dergisinde yayımlanan “Genç fiairler Savaş Açıyor” başlıklı oturumda dile getirdiği siyasal düşüncenin şiire yedirilmesi gerektiği yolundaki düşünceleriyle ve şiirlerindeki duygusal Marksist eda ile 70’li yıllarda şiirin ideoloji ve siyasal coşkuyu iletmede bir araç gibi görülmesine yol açan anlayışın gelişmesini beslemiştir. Behramoğlu, epik şiir söyleyişini denediği (“Dörtlükler”, “Mustafa Suphi Destanı”, “İyi Bir Yurttaş Aranıyor”) şiirlerinden sonra temalarını genişletmiş, özellikle aşk ve çocukluk temalarıyla geniş kitleler tarafından ilgi çeken bir isim olmuştur.  Doğru cevap C’dir

Ataol Behramoğlu ilk kitabı Bir Ermeni General’de Orhan Veli ve Attilâ İlhan’ın yanısıra İkinci Yeni şiirinin etkisi altında görünmesine karşın, ikinci kitabındaki şiirlerden itibaren
daha çok Nazım Hikmet ve Ahmet Arif gibi toplumcu-gerçekçi şairlerin izinden yürür
ve ikinci Yeni şiir anlayışını eleştirir. Edip Cansever bu şairlerden biri değildir.

Türk şiirinde 1950’lerden itibaren geleneğe yaklaşımlarda Yahya Kemal bir geçiş noktası işlevi görmüştür.