Cumhuriyet Dönemi Türk Şiiri Final 3. Deneme Sınavı

Dünyada bu konudaki görüşleriyle etkili olan sanatçı/düşünürler arasında ilk akla gelen

Thomas Stearns Eliot’tır. Eliot’a göre gelenek bir tarih bilinciyle birlikte geçmişin yaşayan

zaman içerisinde değerlendirilmesi; sanatçının kendisinden önceki birikimle hesaplaşarak

kendisini kabul ettirmesinin ölçütüdür. Bu bağlamda geçmişte art arda gelen birikimin

körü körüne kutsanmasından ziyade sanatçının kendisine yakın eski sanatçılarla özel bir

ilişki kurmasından söz edilebilir.

Yanıt A olmalıdır.

Behçet Necatigil, şiirde her şeyden önce anlam ve ses güzelliğini esas alır. Ona göre şiiri şiir yapan ögelerin başlında mana gelir. Şiir çok manalı olabilir de açık değildir. Ancak manayı bulmak da okuyucunun hazırlığına bağlı bir şeydir. Ayrıca şairin birçok noktalarda bir şeyin sürdürücüsü olması, eskiye yaslanması gerekir.

Sezai Karakoç. Cevap D'dir

İsmet Özel ikinci kitabı "Evet İsyan" da yer alan şiirleriyle dönemin toplumcu-siyasal eğilimlerinin şiirleştirilmesiyle
ilgi görmüş ve böylece toplumcu-gerçekçi akım içerisinde farklı bir yer edinmiştir.

Ülkü Tamer, İkinci Yeni hareketine daha sonra katılmış olmakla birlikte Cemal Süreya gibi öncüler tarafından da en önemli temsilcilerinden birisi olarak kabul edilmiştir. İlk şiiri (“Dünyanın Bir Köşesinden Lucia”) Kaynak dergisinde yayımlandı (1954). fiiirlerini Soğuk Otların Altında (1959), Gök Onları Yanıltmaz (1960), Ezra ile Gary (1962), Virgül’ün Başından Geçenler (1965), İçime Çektiğim Hava Değil Gökyüzüdür (1966), Sıragöller (1976) ve Yanardağın Üstündeki Kuş (toplu şiirler, 1986) adlı kitaplarda toplamıştır. Doğru cevap D’dir

1970’li yıllar, Türk Şiirinin toplumsal-siyasal gelişmelerin yoğun etkisi ile slogana dönüştüğü bir dönem olmuştur.

Orhan Veli Kanık, sıradan bir insanın hayatını anlatır "Kitabe-i Seng-i Mezar" şiirinde. Aydın çevre tarafından bu nedenle eleştirilir. Doğru yanıt: B'dir.

XIX. yüzyılın ortalarından itibaren yeni Türk şairi, gelenek olarak neredeyse yalnızca Divan edebiyatını anlamış ve onunla bağını kopararak bir yeni edebiyat oluşturmak istemiştir. Namık Kemal’in Divan şiirinin sevgili imajını parodileştirerek içini boşaltmasından başlayarak Recaizade Ekrem ve Servet-i Fünu^ncularla süren negatif yaklaşım Cumhuriyet’ten sonra bir devlet politikası haline gelmiştir. Böylece başlangıçta poetik bir nitelik taşıyan bu tavır, ideolojik bir kimliğe de bürünmüş oldu. Bu yaklaşıma göre Divan edebiyatı, toplumla ilgisi olmayan, halktan kopuk bir saray çevresi edebiyatıdır. Dili, Arapça, Farsça, Türkçe karışımı melez ve yabancı bir dildir. Gerçekle ilişkisi olmayan, düşünce ve duygu bakımından eksik, yapay bir hayal dünyasına sahiptir. U¨stelik yerli ve milli^ değil, Arap ve Fars taklididir.

Ancak Yahya Kemal Fransa’da edindiği tecrübelerle, istisnai^ sayılabilecek bir katkı yaptığını tespit etmek gerekir. İlk defa o, Divan şiirinin ritim ve istif özelliklerini modern bir anlayışla değerlendirerek bir örnek oluşturmuştur. Kendisine özgü, geçmişin şimdinin içerisinde devam ettiği anlayışına dayanan; dolayısıyla şimdiyi kurmak için geçmişi yaşatmak isteyen tarih bilinci üzerine oturan bu poetik tavır, Türk edebiyatında kendisinden önceki eski-yeni tartışmalarına benzemeyen, kendisinden sonrakiler için de bir prizma gibi farklı açılardan model oluşturan bir eser ortaya koymuştur. Doğru Cevap B’dir.

Ahmet Arif, şiirlerinde toplumsal sorunlara eğilmiş,  İslami değerleri işlememiş bir şairdir. Doğru yanıt: A'dır.

Burada sadece bazı örnekler vermekle yetindiğimiz Hisar grubu şairlerinin ortak ve ortalama özelliği olarak şunu diyebiliriz: Onlar, Yahya Kemal’in Divan şiiriyle ilişki kurmasındaki biçimci yönü, halk edebiyatı geleneğiyle de genişletmişler, yaşayan Türkçe ile söylemişler ama çarpıcı imaj ve söyleyiş üretmeyen derinliksiz bir lirizmde kalmışlardır. Onların gelenekle ilişkisinin, bir söyleyiş alışkanlığının değiştirme ihtiyacı ve gücü bulunmaksızın sürdürülmesi, böylece Cumhuriyet döneminde ortaya çıkan yeni şiir anlayışları karşısında ortak bir duygudaşlık zemini oluşturmaktan ibaret olduğu söylenebilir. Bu yüzden “Yahya Kemal’i Ahmet Muhipleştirerek yazmak istedikleri (Öztürk, 2000:266) biçiminde eleştiriler almışlardır.

Yanıt C seçeneğidir.

Edip Cansever

Cumhuriyet dönemi içinde şiirleri bütünüyle mistik karakter taşıyan nerdeyse tek şairdir Asaf Halet Çelebi'dir. "Şiirlerimde Mistisizm Temayülü” başlıklı yazısında, şiirlerinin bir çoğunun Nirvana’ya davet veya Nirvana’ya nasıl erişileceğinin hikâyesi olduğunu söyler.

2005’e kadar yazdığı bütün şiirleri içeren Büyü’sün Yaz (Toplu Şiirler, 2006) kitabında yayımladı. Şiirin ‘yapılan bir şey’ olduğuna inanan Yavuz’un şiir anlayışındaki en önemli kavramlardan birisi, “sahih”liktir. Ona göre bu kavram, şairliğin ölçütüdür. Bir şair büyük olabilir, ama gelenekten yararlanmıyorsa “sahih” olamaz.

“Entelektüel tarihimiz bize geleneksel ile modernin aynı zamanda edinilmesi gerektiğini dayatıyor.” diyen Yavuz, şiirinde de bu sentezi bağdaştırmaya çalışmaktadır. Geleneği bir kimlik olarak gören Hilmi Yavuz, kavramı, “değişenin içinde değişmeyeni çıkarmak, bulmak” biçiminde tanımlar.

 Yanıt C olmalıdır.

Ahmet Kutsi Tecer 

Yukarıda geçen dizeler Behçet Necatigil’e aittir.

Cemal Süreya