Davranış Bilimlerine Giriş Ara 10. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Erkeklerin dayanıklı, güçlü doğalarının dışarıda çalışıp para kazanmaya ve evin geçindiricisi olmaya daha uygun, kadınların kırılgan, zayıf yapısının da ev içinde eşin ve çocukların bakılmasında daha uygun olduğu görüşü genel olarak kabul gördüğü yaklaşım teorik olarak aile kavramını açıklayan yaklaşımlardan hangisine aittir?
Aile ideolojisi |
Feminist yaklaşım |
Radikal yaklaşım –Eleştirel okul |
Çatışmacı yaklaşım |
İşlevselci yaklaşım |
Aile İdeolojisi Aile türlerindeki tüm çeşitliliğe ve aile konusundaki yaklaşımların tüm farklılıklarına rağmen, aile içinde rol dağılımının, aile yapısının nasıl olması gerektiğine dair egemen görüşler varlığını sürdürmektedir. Bu ideolojide ideal aile formunun çekirdek aile olduğu öne sürülür. İdeal iş bölümünün de kadınların ailenin özel alanında ev kadını ve anne olarak kalmaları, erkeklerin yerinin de kamusal alandaki çalışma hayatı olması gerektiği savunulur (Beechey, 1986: 99, akt. Abbott, Wallace ve Tyler, 2005: 157). Bu aile ideolojisi, ailenin biyolojik olarak belirlendiği varsayımı üzerinden meşruluk kazanır. Gerçekten de erkeklerin dayanıklı, güçlü doğalarının dışarıda çalışıp para kazanmaya ve evin geçindiricisi olmaya daha uygun, kadınların kırılgan, zayıf yapısının da ev içinde eşin ve çocukların bakılmasında daha uygun olduğu görüşü genel olarak kabul edilir. Bu görüşün hâkim olduğu toplumsal ve resmi kurumlar da bireylerin nasıl aile kurmaları ve nasıl bir aile hayatı yaşamaları gerektiğini belirler. İşgücü piyasası, sosyal güvenlik sistemi, eğitim sistemi işleyişlerinde bu aile şeklini temel alır (Abbott, Wallace ve Tyler, 2005: 157).
2.Soru
Yeni Ekoloji Paradigması: Ekoloji, canlılarla içinde yaşadıkları çevre arasındaki ilişkileri inceleyen bir bilim dalıdır. Ekolojik yaklaşımlar bu bağlamda canlı ve çevresi arasındaki etkileşime odaklanır.
Aşağıdakilerden hangisi Yeni Ekolojik Paradigmanın temel özellikleri arasında sayılmaz?
Yeni Ekoloji Paradigması: Ekoloji, canlılarla içinde yaşadıkları çevre arasındaki ilişkileri inceleyen bir bilim dalıdır. Ekolojik yaklaşımlar bu bağlamda canlı ve çevresi arasındaki etkileşime odaklanır.
Aşağıdakilerden hangisi Yeni Ekolojik Paradigmanın temel özellikleri arasında sayılmaz?
İnsan ayrıcalıklıdır ancak bununla birlikte insan, karşılıklı bağımlılık içinde olan çok sayıdaki canlıdan sadece biridir. |
İnsan ilişkileri ile insanın toplumsal yaşantısı, toplumsal ve kültürel güçlerin yanı sıra biyolojik ve fiziksel çevre tarafından da etkilenir. |
İnsan eylemlerine etkide bulunan biyolojik ve fiziksel çevre önem taşır. |
İnsanoğlunun buluş yeteneği ile bilim ve teknolojinin, termodinamiğin yasaları gibi ekolojik ilkeleri aşamayacağını; bundan dolayı insan toplumlarının büyümesinin kesin sınırları olduğunu öne sürer. |
İnsan toplumlarının sürdürülmesinin sınırsızlığını ifade eder. |
Yeni Ekolojik Paradigmanın temel özellikleri şunlardır;
-
İnsan ayrıcalıklıdır ancak bununla birlikte insan, karşılıklı bağımlılık içinde olan çok sayıdaki canlıdan sadece biridir.
-
İnsan ilişkileri ile insanın toplumsal yaşantısı, toplumsal ve kültürel güçlerin yanı sıra biyolojik ve fiziksel çevre tarafından da etkilenir.
-
İnsan eylemlerine etkide bulunan biyolojik ve fiziksel çevre önem taşır.
-
İnsanı üstün gören dünya görüşü kalkınmanın sürdürülmesinin sınırsızlığını ifade eder. Buna karşılık Yeni Ekolojik Paradigma, insanoğlunun buluş yeteneği ile bilim ve teknolojinin, termodinamiğin yasaları gibi ekolojik ilkeleri aşamayacağını; bundan dolayı insan toplumlarının büyümesinin kesin sınırları olduğunu öne sürer.
Doğru cevap E'dir.
3.Soru
Doğayı ve insanı birbirinden ayıran insan- merkezci dualizmi reddeden ve insan ile doğayı bir bütün olarak ele alan yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?
Doğayı ve insanı birbirinden ayıran insan- merkezci dualizmi reddeden ve insan ile doğayı bir bütün olarak ele alan yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?
Derin Ekoloji |
Eko-Marksist Perspektif |
Risk Toplumu Teorisi |
Yeni Ekoloji Paradigması |
Sürdürülebilir Kalkınma |
Derin ekoloji ise doğayı ve insanı birbirinden ayıran insan- merkezci dualizmi reddeder ve insan ile doğayı bir bütün olarak ele alır. Derin ekoloji kavramına siyasi açıdan bakıldığında, yeryüzünün bütün alanlarında egemenlik kuran, bu alanları denetleyen ve yok eden, devlet ve özel bürokrasileri ortaya çıkaran ilerleme ve kalkınma yönelimlerinin aşırılıklarına karşı çıkıldığı görülür.
Doğru cevap A seçeneğidir.
4.Soru
8) Weber’in toplumsal davranış türlerinden olan ve bireyin davranışlarını yerleşik alışkanlıklara göre düzenlemesi biçiminde tanımlanan davranış hangisidir?
Amaçla ilişkili rasyonel davranış
|
Değerle ilişkili rasyonel davranış
|
Duygusal davranış
|
Geleneksel davranış
|
Psikolojik davranış
|
5.Soru
Günümüzde çağdaş dünyanın karşı karşıya bulunduğu hava kirliliği, su kirliliği, katı atıkların yarattığı sorunlar, toprağın niteliğinin bozulması, çölleştirme, ormansızlaştırma, küresel ısınma, genetik olarak değiştirilmiş besinler vb. birçok küresel tehdit söz konusudur. Sosyologlara göre bu olumsuzlukların temel sebebi nedir?
Toplumların kısa vadeli yararlara odaklanması ve yaşam tarzlarının uzun vadeli sonuçlarının göz ardı edilmesi
|
Rekabetin çok yoğun olması piyasada tutunabilmek için çevreye olan etkilerin ikinci plana itilmesi
|
Uluslararası örgütlerin hükümetlere gerekli yasal düzenlemeleri yaptıramaması
|
Yapılan yasal düzenlemeler ile ilgili yeterli denetimlerin yapılmaması
|
Tüketicilerin satın aldıkları ürünün çevreye etkileri konusunda bilinçsiz olması.
|
6.Soru
Modern kapitalizmin babası olarak görülen Adam Smith’e göre, aşağıdakilerden hangisi kapitalizmin özelliklerinden değildir?
Ortak çıkar ve hedeflerin gözetimi |
Özel mülkiyet |
Mülkiyet üzerindeki tercih hakkı |
Rekabet özgürlüğü |
Devletin müdahalesinden bağımsızlık |
Ortak çıkar ve hedeflerin gözetimi, sosyalizmi oluşturan özelliklerdendir.
7.Soru
I. Bireyin ya da grubun statüsünde bir değişiklik olmaz. II. Bireyin ya da grubun imtiyazları elinden alınır. III. Toplumsal hareketlilik açık toplumlarda mümkündür. IV.Kendi yerleşim yerlerini bırakarak geçici olarak başka bölgelerde çalışanlar mevsimlik işçi olarak bilinir. Yukarıdaki toplumsal hareketliliğe ilişkin ifadelerden hangisi mevsimlik işçilik için geçerlidir?
I ve II
|
Yalnız I
|
I, II ve III
|
II ve III
|
Yalnız II
|
8.Soru
I. Özel mülkiyet
II. Kişisel ka^rın artırılmasının temel amaç olması
III. Ekonominin devlet tarafından kontrolü
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri kapitalizmin özgün nitelikleri arasında yer almaktadır?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Kapitalizmin üç özgün niteliği şöyle ifade edilebilir:
-
O¨zel mülkiyet,
-
Kişisel ka^rın artırılmasının temel amaç olması,
-
Tüketim ve rekabetin egemenliği.
Ekonominin devlet tarafından kontrolü ise Sosyalizmin bir özelliğini ifade etmektedir.
Doğru cevap C seçeneğidir.
9.Soru
Aşağıdaki durumlardan hangisinde kadın emeğinin ve üretiminin mübadele değeri vardır?
Aile çerçevesinin dışında kalan kadın emeğinin |
Aile çevresi için verilen kadın emeğinin |
Kadının kendi kişisel gereksinimi için ürettiklerinin |
Koca ve çocuklar için verilen kadın emeğinin |
Kayınvalide ve kayınpeder gibi büyüklerin bakımı için verilen emeğin |
Aile çerçevesinin dışında kalmak kaydıyla, kadınların üretiminin bir mübadele değeri vardır. Diğerleri aile çevresi içinde yeralır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi modern toplumlarda işbölümünün temel biçimleri arasında sayılmaz?
Cinsiyet ve yaşa göre işbölümü |
Yetenek ve ustalığa göre işbölümü |
Dini ve mistik esaslara göre işbölümü |
C¸eşitli imtiyazlara göre işbölümü |
Maddi gelire göre işbölümü |
Farklı mesleklerin söz konusu olduğu ve üretimin bölünmesine dayalı bir işbölümü olan modern toplumlarda işbölümünün dört temel biçiminden söz edilebilir;
-
Cinsiyet ve yaşa göre işbölümü.
-
Yetenek ve ustalığa göre işbölümü.
-
Dini ve mistik esaslara göre işbölümü.
-
C¸eşitli imtiyazlara göre işbölümü.
Doğru cevap E'dir.
11.Soru
4) Grupların üyesi olan bireyleri olduğu kadar bireyleri etkileyen toplumsal unsurları da görebilme becerisi aşağıdakilerden hangisidir?
Sosyolojik imgelem
|
Psikolojik yaklaşım
|
İşlevselcilik
|
Çatışma yaklaşımı
|
Sosyolojik disiplin
|
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi toplumda cinsler arası ilişkileri ve erkekle kadın deneyimlerinin farklılıklarını açıklayan feminizm için söylenemez?
İnsanlık tarihini sorgulama |
Kadın-erkek ilişkilerinin niteliği açısından tarafsız olma |
Kadınları erkeklere bağımlı olmasına karşı çıkma |
Kadınların kendi yaşamlarına hâkim olmasını savunma |
Erkek-kadın ilişkilerinin dönüştürülmesini savunma |
Feminizm, toplumda cinsler arası ilişkileri ve erkekle kadın deneyimlerinin farklılıklarını açıklayan çeşitli toplumsal teorilerdir. Feminizminin birçok türü ve çok farklı yaklaşımları vardır. Yine de belirli ortak özelliklerini sıralamak gerekirse:
• Feminizmin tüm türleri kadınları erkeklere bağımlı kılan ilişkilerin değiştirilmesini savunur.
• Çeşitli toplumlarda, normalleştirilen, doğal sayılan ve arzu edilir bulunan birçok durumu sorgular.
• İnsanlığın tüm tarihini ve geleceğini sorgular.
• Politik pratiği vardır.
• Erkek-kadın ilişkilerinin dönüştürülmesini, herkesin olanaklarını geliştirebilme fırsatına sahip olabilmesi için dünyanın değiştirilmesini savunur.
• Politik pratikler: kadınların kendi yaşamlarına hâkim olmasını ve kadın-erkek ilişkilerini değiştirmeyi hedefler.
• Bu hedeflere yönelik çağrıları her zaman direnişle karşılanır.
• Kadın-erkek ilişkilerinin niteliği açısından tarafsız değillerdir.
• Bildiğimizi sandığımız şeyleri nasıl bildiğimiz konusunda ciddi sorular ortaya atar. Bu bağlamda doğru cevap B'dir.
13.Soru
Toplumsal değişmeye ilişkin aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
Toplumsal değişme, bir toplumun kurumları ile kültürünün zaman içinde dönüşmesidir.
|
Günümüzde toplumsal değişmeyi en yoğun bir biçimde etkileyen süreç küreselleşmedir. |
Küreselleşme kültürleri, yeni toplumsal sınıfların ve toplumsal hareketlerin oluşumuna yol açmaktadır. |
Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki gelişmeler nedeniyle toplumsal dönüşüm giderek daha hızlı gerçekleşmektedir. |
Toplumsal değişme yalnızca bazı toplumlar için geçerli bir olgudur. |
Toplumsal değişme, bir toplumun kurumları ile kültürünün zaman içinde dönüşmesidir. Günümüzde toplumsal değişmeyi en yoğun ve köklü bir biçimde etkileyen süreç küreselleşmedir. Dünyanın küresel bir köye dönüştüğüne ilişkin söylem yaşanan dönüşümü ifade etmektedir. Küreselleşme kültürleri, toplumsal değişmenin niteliğini dönüştürmekte ve hızını belirlemekte; yeni toplumsal çatışmaların, yeni toplumsal sınıfların ve toplumsal hareketlerin oluşumuna yol açmaktadır. Günümüzde toplumsal dönüşüm giderek daha hızlı gerçekleşmektedir, yeni bilgi ve iletişim teknolojileri alanındaki gelişme nedeniyle değişimin hızı giderek artmaktadır. Değişimin toplumdan topluma farklı olduğu yönündeki görüşlerin yanı sıra toplumlar arasında değişimin farklılaşmadığını savunanlar da bulunmaktadır ancak toplumsal değişme bütün toplumlar için geçerli bir olgudur. Doğru cevap E'dir.
14.Soru
1987 Dünya C¸evre ve Kalkınma Komisyonu Raporu’nda, bugünün gereksinimlerini gelecek kuşakların gereksinimlerini giderme yeteneğini tehlikeye atmadan karşılamak biçiminde tanımlan çevre yaklaşımı aşağıdakilerden hangisidir?
1987 Dünya C¸evre ve Kalkınma Komisyonu Raporu’nda, bugünün gereksinimlerini gelecek kuşakların gereksinimlerini giderme yeteneğini tehlikeye atmadan karşılamak biçiminde tanımlan çevre yaklaşımı aşağıdakilerden hangisidir?
Derin Ekoloji |
Sürdürülebilir Kalkınma |
Risk Toplumu Teorisi |
Eko-Marksist Perspektif |
Yeni Ekoloji Paradigması |
Sürdürülebilir kalkınma, 1987 Dünya C¸evre ve Kalkınma Komisyonu Raporu’nda, bugünün gereksinimlerini gelecek kuşakların gereksinimlerini giderme yeteneğini tehlikeye atmadan karşılamak biçiminde tanımlanmıştır. Doğru cevap B'dir.
15.Soru
I. İşlevselci Yaklaşım II. Çatışmacı Yaklaşım III. Çevrimsel Kuram IV. Feminist Yaklaşım Yukarıdakilerden hangisi veya hangileri aile ile ilgili teorik yaklaşımlardandır?
Yalnız I
|
Yalnız III
|
I ve III
|
II, III ve IV
|
I, II ve IV
|
16.Soru
Kültürü oluşturan öğelerden biri olan inançların kapsamı şu şekildedir; İnançlar, bir kültürde insanların birlikte sahip oldukları doğrunun, hakikatin ne olduğuna ilişkin paylaşılan idealler inançları oluşturur. İnançların kapsamında yer alan ifadelerden hangisi eksik olursa, "inançlar" kültürü oluşturan öğelerden çıkarılabilir?
Hakikatin ne olduğu
|
İnsanların birlikte sahip oldukları
|
İdealler
|
İnançlar
|
Doğrular
|
17.Soru
Türk kültüründe önemli bir yeri olan çini, kültürün hangi ögesini temsil etmektedir?
Değer |
İnanç |
Sembol |
Dil |
Norm |
Semboller, kültürü oluşturan bütün unsurların temelinde yer alır. Bütün yaratıklar gibi insanlar da çevrelerindeki dünyayı duyumsarlar ancak diğerlerinden farklı anlamlar yüklerler. Semboller, kültürü paylaşan, tanınmış belirli anlamları aktaran her şeydir. Bir söz, bir duvar yazısı, yanıp sönen kırmızı bir ışık, sıkılmış bir yumruk hepsi birer semboldür.
18.Soru
Teknoloji gibi maddi kültür unsurlarının manevi kültür unsurlarından daha hızlı değişmesi aşağıdaki kavramlardan hangisiyle açıklanır?
Kültür şoku
|
Kültürel görelilik
|
Kültürel gecikme
|
Etnosantrizm
|
Uyma
|
19.Soru
"Toplumu, grupları, toplumsal ilişkileri ve kurumları sistematik olarak inceleyen bilim dalı." olarak tanımlanan bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir?
Sosyoloji
|
Biyoloji
|
Psikoloji
|
Anatomi
|
Antropoloji
|
20.Soru
ABD'de her ne kadar kölelik artık kaldırılmış olsa da, özgürlük ve eşitlik mücadelesi henüz tamamlanmadığı için beyaz ırkın hala kendini siyah ırkın üstünde, siyah ırkın efendisi olarak gördüğünü, siyahların ve beyazların toplumun eşit birer parçası olmadıklarını ileri süren ve siyahi ABD vatandaşlarına uygulanan polis şiddetini bu görüş çerçevesinde açıklayan bir sosyologun hangi modern sosyolojik yaklaşımı savunduğu söylenebilir?
İşlevselcilik
|
Çatışma Kuramı
|
Davranışçılık
|
Sembolik etkileşim
|
Dayanışma kuramı
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ