İşletmede yüksek miktarda envanter bulundurulması; firma fonlarının atıl kalması, kârlılığın düşmesi, yüksek envanter bulundurma maliyetleri ve likidite riskine maruz kalma gibi olumsuzluklar doğuracaktır. Dolayısıyla envantere aşırı kaynak bağlanması kaçınılan bir durumdur.

Diğer taraftan, düşük envanter seviyeleri ise üretim sürecinde aksamalara ve dolayısıyla düşük kapasite kullanımı ve satışlarda azalmaya neden olacaktır.

Satın alma maliyetleri, hammadde ve her türlü malzemenin alınması sırasında katlanılan maliyetlerdir. Malın kendi maliyeti olarak da ifade edilirler.

Beklenilen veya mevsimlik dalgalanmalara karşı koruyucu stoklar: Tahmin stoku veya mevsim stoku olarak da adlandırılır. Belli dönemlerde temin edilebilen stokların, tüm üretim dönemi dikkate alınarak elde bulundurulması sonucu ortaya çıkar. Mevsimsel talep yoğunluklarını karşılamak, üretim hattındaki planlanmış kesintilerin yaratacağı darboğazların önüne geçmek, yakın zamanda geleceği bilinen talep yoğunluğuna cevap verebilmek gibi nedenlerle bulundurulan envanterlerdir.

Belirli bir süre boyunca talebi veya tüketimi gerçekleşmemiş stoklardır. Örneğin, satılmak üzere alınmış ancak 1 yılı aşkın süredir satılamadan stokta duran mallar ölü stok olarak değerlendirilir. Bir stok kaleminin ne zaman ölü stok olarak nitelendirileceği işletmenin faaliyet alanına göre farklılık gösterebilmektedir.

Envanter bulundurma (taşıma maliyetleri) bu maliyetleri içermektedir.

Fark analizi, sürekli iyileştirmeye yönelik bir yöntem olan kıyaslama (benchmarking) yaklaşımına dayanır. Kıyaslamanın temelinde, ürün, hizmet ve süreçler için en mükemmel standartları tanımlama ve sonra yaygın bir şekilde en iyi uygulamalar olarak adlandırılan bu standartlara ulaşmak için gerekli iyileştirmeleri yapma vardır.

TZÜ sistemi, 1940’lı yılların ikinci yarısında Toyota Motor Fabrikasında, Taiichi Ohno ve meslektaşları tarafından, kaynakları mümkün olan en düşük maliyetle ve optimum kullanabilmek amacıyla geliştirilmiş ve uygulamaya konulmuştur. Doğru cevap B seçeneğidir. 

Tedarik süresinin sabit olması ve kesin olarak bilinmesi modelin özelliklerindendir.

Fire; üretim, satış ve dağıtım sürecinde kullanılan maddelerin çeşitli şekillerde (buharlaşma, tozlaşma vb.) fiilen yok olmasıdır. Değerleme açısından fire kavramı, bir malın üretim veya tüketim aşamalarında kendiliğinden oluşan ve başlangıçta miktarı kesin olarak tespit edilemeyen ancak envanter sırasında kayıtlardan ortaya çıkarılabilen azalmaları ifade etmek için kullanılmaktadır.

Çalışma Sermayesi, bir işletmenin, para, pazarlanabilir taşınır kıymetler, alacaklar ve stoklar gibi kısa süreli varlıklarına yaptığı yatırımı ifade eder. Bir tesisin faaliyete başlayabilmesi ve faaliyetlerini sürdürebilmesi için kullanılan, kısa sürede paraya dönüşme özelliğine sahip varlıklar ve bu amaçla yapılan harcamalardan oluşur. Doğru cevap D seçeneğidir. 

Envanter kavramı ise genellikle, stoklarda yer alan malzemelerin tamamını ifade etmek için kullanılmaktadır. İşletme içindeki her stok kalemi işletme envanteridir. Fakat her envanter stok değildir. Çünkü envanter listelerine tüm stoklara ek olarak işletme içindeki tüm ekipmanlar da dâhildir. Bu bağlamda, envanter kavramı stok kavramında daha kapsamlıdır ve stokları da içermektedir. En genel tanımla envanter, müşteri taleplerini karşılamak üzere işletmeler tarafından sahip olunan parçaların tamamıdır.

Ekonomik sipariş miktarı modelinde; talebin bilindiği, tüketim hızının ve tedarik süresinin sabit olduğu, tedarik süresi sonunda siparişlerin bir defada teslim alındığı, satın alma maliyetinin sipariş miktarından bağımsız olduğu, sipariş verme ve hazırlık maliyetlerinin sabit olduğu ve stok dışı kalmanın söz konusu olmadığı varsayılmaktadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Sabit zaman aralıklı veya sabit sipariş dönemli envanter sistemi olarak da adlandırılan dönemsel envanter sisteminde iki sipariş arasında geçen zaman sabittir. Başka bir deyişle, siparişler sabit aralıklarla verilir. Dönemsel envanter sistemini kullanan işletmelerde, mevcut envanter düzeyi belli aralıklarla gözden geçirilmekte, istenilen envanter düzeyi belirlenmekte
ve belirlenmiş hedef envanter seviyesine ulaşmak için gerekli miktarda sipariş verilmektedir. Buna göre doğru cevap D şıkkıdır.

süpermarketlerde rafların takibi tek kutu yöntemine örnek verilebilir ve doğru cevap b şıkkı olur.

Ekonomik üretim miktarı modelinin varsayımlarından biri yıllık talebin bilinmesidir.

Tam zamanında üretim felsefesinin amaçlarını şu şekilde sıralayabiliriz:

• Üretimdeki kesintilerin ortadan kaldırılması
• Üretim sisteminin esnekleştirilmesi
• Hazırlık ve üretim zamanlarının azaltılması
• Stokların en aza indirilmesi (Sıfır stok)
• İsrafın yok edilmesi (Sıfır israf)

İşletme ihtiyaç duyduğu maddeleri üretmek suretiyle kendi içinden veya satın almak suretiyle diğer işletmelerden temin edebilir. Eğer işletme ihtiyaç duyduğu maddeleri üretmek suretiyle kendi bünyesinden temin ediyor ise, bu durumda makinelerin ayarlanması, teçhizatların hazırlanması gibi maliyetlere katlanır. Bu maliyetler, hazırlık maliyetleri olarak adlandırılır. Doğru cevap C seçeneğidir. 

Talebin yapısına göre yapılan sınıflandırmada envanter karar modelleri, deterministik ve stokastik (olasılıklı) modeller olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.

Envanter kontrolü, envanter yönetiminin en önemli parçasıdır. Envanter yönetiminin, teknik ve matematiksel yönünü oluşturur. Envanter kontrolü, ortaya koyduğu verilerle aynı zamanda yönetime alacağı kararlarda bir anlamda danışmanlık hizmeti sunar. Envanter kontrolü, stok miktar ve çeşitlerinin işletmelerin tedarik, üretim, finansman ve pazarlama olanaklarına göre en rasyonel ve ekonomik bir şekilde belirlenmesi işlemidir. Doğru cevap A seçeneğidir.