İşlem öncesi stoklar: Bir ürünün elde edilmesinde kullanılan gerekli bileşenlerin işlenip ürüne dönüşmesinden önceki durumunu ifade eder.

Envanter kontrolünün önem kazanmasında etken olan faktörlerden biri, üretim tekniğindeki gelişmeler sayesinde mamul miktarında ve çeşitliliğinde meydana gelen artışlardır. Bunun yanı sıra işletmelerin sayıca artması, rekabet artışını da beraberinde getirmiş ve daralan kâr marjlarıyla ağır rekabet koşulları altında hayatlarını devam ettirebilmek için işletmeler stokları üzerinde daha titiz bir kontrol kurmaya yönelmişlerdir.

Envanter yönetimi sadece tamamlanmış mamullerle değil, tedarik edilecek varlıklar ve üretim süreçlerindeki ara stoklarla da ilgilenmektedir. Envanter yönetimi ürün akışının farklı aşamalarında farklı kavramlarla ilgilenir.

Üretim Öncesi Aşama: Tedarikçiler,  Tedarik Zinciri Yönetimi ve Lojistik

Üretim Aşaması: Üretim Süreçleri, Tam Zamanında Üretim ve Tedarik Zinciri Yönetimi

Üretim Sonrası Aşaması: Dağıtım Kanalları, Tedarik Zinciri Yönetimi ve Lojistik

Tedarik zinciri içinde envanter yönetiminin amacı, üretim sürecinde ve depoda ne kadar envanter bulundurulması gerektiğine karar vermek, siparişlerin hangi ölçülerde ve hangi zaman aralıklarıyla alınması gerektiğini tespit etmektir. Başarılı bir envanter yönetimiyle, envanter miktarları optimum düzeyde ayarlanarak tedarik zinciri başarısını daha iyi düzeylere taşımak mümkündür.

TZÜ Sisteminin faydalarını aşağıda biçimde sıralayabiliriz;
• Stoklara yapılan yatırım tutarlarının azalması,
• Stokların bulundurma maliyetlerinin azalması,
• Depolama ve üretim alanları için daha az yatırım yapılması,
• Toplam üretim maliyetlerinin azalması,
• Az sayıda ve güvenilir tedarikçilerle uzun dönemli anlaşmalar yapılarak miktar indirimleri sağlanması,
• Tedarikçilerle kurulan yakın ilişkiler sayesinde ihtiyaç duyulan malzemelerin kalitesinin iyileştirilmesi,
• Üretim verimliliğinin artmasından dolayı işçilik maliyetlerinin azalması,
• Kusurlu ürün ve hurda miktarının azalması ve böylece yeniden işleme maliyetlerinin düşmesi,
• Parça bazında az sayıda satıcı ile uzun dönemli anlaşmalar yapılması sayesinde kırtasiye kullanımının ve sipariş verme maliyetlerinin azalması.

Üretim Asaması
• Üretim Süreçleri
• Tam Zamanında Üretim
• Tedarik Zinciri Yönetimi

Envanter kontrolünün önem kazanmasında ve gelişmesinde rol oynayan faktörler arasında aşağıdaki faktörler sıralanabilir.

I. Üretim tekniğindeki gelişmeler

II. İşletmelerin sayıca artması ve büyümesi

III. İşletme sermayesinin daha rasyonel biçimde kullanılma zorunluluğu

IV. İşletmelerin zararları

Buna göre doğru cevap E şıkkıdır.

Başlıca iki temel envanter kontrol sistemi vardır. Bunlar; sürekli envanter sistemi (sabit sipariş miktarı sistemi) ve dönemsel envanter sistemi (sabit zaman aralıklı sistem)dir.

Barkod, kritik verilerin hızlı ve doğru bir biçimde elde edilmesini sağlayan önemli bir araçtır. Barkod uygulaması sayesinde, tedarik zinciri boyunca tüm aşamalarda envanterin tanımlanabilmesi ve takibinin yapılabilmesi mümkün olabilmektedir. Örneğin, bir ayakkabı satış mağazasında kasada tarayıcıya okutulan ürüne ilişkin bilgiler bilgisayar ağları aracılığıyla bütün sistem boyunca gerekli yerlere anında ulaşır. Söz konusu ürünün envanter kayıtlarından çıkışı gerçekleşir, stok durumu güncellenir, yeni sipariş gerekip gerekmediği ilgili bölümlere iletilir vb. Barkod, otomatik kimliklendirmeyi sağlayan optik bir yöntemdir. En basit tanımla barkod, bilgi içeren sembollerden oluşan bir kümedir. Bir barkodu incelediğinizde rakamlar ve harfler yerine söz konusu rakamları ve harfleri temsil eden, farklı kalınlıklarda çizgiler görürsünüz. Barkod sistemleri temel olarak dört bileşenden oluşmaktadır. Bu bileşenler; barkod yazıcı, kod etiketi, kod okuyucu ve veri tabanıdır. Bir barkod yazıcısıyla üzerinde barkodların bulunduğu etiketler hazırlanmakta, ait oldukları ürünlere yerleştirilen bu etiketlerdeki bilgiler optik kod okuyucular aracılığıyla bir veri tabanına aktarılmaktadır. 

dönemsel envanter sisteminde her defasında değişik miktarlarda sipariş verilir ve bu nedenle doğru cevap b seçeneğidir.

Depoları ürünün imalat aşamasına bağlı olarak hammadde, yarı mamul ya da bitmiş ürün (nihai ürün) depoları olarak üçe ayırmak mümkündür.

Depo organizasyonlarının hedefi, etkili bir dönemsel sayım prosedürü yürütülmesiyle fiziksel sayımı elimine etmek olmalıdır. Dönemsel sayım, doğru şekilde yapıldığında fiziksel stoktan çok daha etkilidir. Günümüzde depoların çoğunluğu, envanteri saymanın daha doğru bir yolu olduğu için dönemsel sayımı tercih etmektedir.

TZY’de toplam maliyet unsurları zincirin tipine göre değişmekle birlikte genelde şu unsurlardan oluşmaktadır;
• Tedarik maliyetleri (hammadde, yardımcı madde gibi),
• Ulaştırma maliyetleri,
• Tesis yatırım maliyetleri,
• Üretim maliyetleri,
• Dağıtım maliyetleri,
• Envanter maliyetleri,
• Tesisler arasında ulaşım maliyeti,
• Tüketim süreci ulaştırma maliyeti

Stoklara yapılan yatırım tutarlarının azalması  tam zamanlı üretim sisteminin faydalarından biridir.

Üretim öncesi ya da sonrası tüm sürecin bir elden koordineli olarak yürütülmesi, tedarikçiden müşteriye kadar tüm aşamalardaki lojistik faaliyetlerin birbiriyle uyumlu bir biçimde yürütülebilmesi için planlanması, koordine edilmesi ve denetlenmesi entegre lojistiğin tanımıdır.

İyileştirme amaçlı ölçüm yaklaşımı, kontrol amaçlı yaklaşımdan farklı olarak, geriye dönüşlerden daha ziyade ileriye bakar. Sürekli iyileşme sürecinde etkili, her kesim tarafından kabul edilen ve destek verilen bir performans ölçüm sisteminin kurulması ve işletilmesi çok önemlidir.

İşletme malzemeleri: İşletmelerin faaliyet ve üretim işlemlerinin yürütülmesi amacıyla kullanılan ve mamul bünyesine girmemekle beraber hammaddelerin mamullere dönüşmesinde rol oynayan esas ve yardımcı maddeler dışındaki maddi unsurlardır. Ampul, makine yağı, temizleme malzemeleri gibi bir üretim tesisinin çalışması için gerekli ancak son ürünün bir parçasını oluşturmayan tüm unsurlar malzemeler grubunda yer alır. Satın alınan montaj parçaları ise ürünleri oluşturan kısımların birleştirilmesi ve ürünlerin tamamlanması için kullanılan parçalardır. Bunlar civata, somun gibi basit fakat çok kullanılan parçalar olabilecekleri gibi elektrik motoru, dişli kutusu ve jeneratör gibi mamullere monte edilen karmaşık mamuller de olabilmektedir.

Lojistik, müşteri istek ve ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla üretim noktasından tüketim noktasına kadar hammadde, yarı ürün,
son ürün ve ilgili bilginin verimli ve etkili bir şekilde akışı ve depolanması olarak tanımlanmaktadır.