Program kredileri, özellikle Uluslararası Para Fonu (IMF), Dünya Bankası, Avrupa Yatırım Bankası (AYB) ve Fransız Kalkınma Ajansı (AFD) tarafından sağlanmaktadır.

Maddi olmayan sermaye; Patent hakkı, Lisans, şerefiye ve imtiyazlık gibi elle tutulup gözle görülmeyen sermaye unsurlarıdır.

I Dünya Savaşı, Büyük Buhran ve II. Dünya Savaşı, kamu harcamaları için yeni talepler yaratmıştır. Bu gelişmelerle borçlar II. Dünya Savaşı sonrası, 1946’da 115 yılın en yüksek seviyesi olan GSYİH’nin yüzde 140’ına fırlamıştır. Ardından 1970’lere uzanan bir konsolidasyon dönemi gelmiştir. Zaten 1960 yılına gelindiğinde gelişmiş ülke borçları enflasyon ve düşük faiz oranlarına ilaveten güçlü büyüme ve sınırlı bütçe açığı nedeniyle yaklaşık GSYİH’nin yüzde 50’sine düşmüştür. 1970’lerin ortalarından başlayan artışın sebebi ise petrol krizi ve onu izleyen yavaş üretkenlik artışı ile refah devletini gerçekleştirmek için uygulanan maliye politikaları ve yüksek faiz oranlarıdır. Borç oranlarındaki bu kademeli ve sürekli yükseliş, trendini daha da ileri götürerek 2008 Küresel Finans Krizine kadar devam etmiştir

İki Yanlı Kredi: Bir devletin başka bir devlete kredi vermesi şeklinde gerçekleşen dış borçlanma, iki yanlı kredi olarak tanımlamaktadır.

Bir devletin başka bir devlete kredi vermesi şeklinde gerçekleşen dış borçlanma, iki yanlı kredi olarak tanımlanmakta olup, IMF'nin sağladığı krediler arasında yer almaz.

Vergi
Devletin ya da devletin yetkilendirdiği kamu tüzel kişilerinin kamu harcamalarını karşılamak üzere yasalar çerçevesinde gerçek ve tüzel kişilerin ödeme gücü üzerinden zora dayanarak ve karşılıksız olarak aldığı parasal değerlerdir.

IMF'nin açılımı Uluslararası Para Fonudur.

Bir bankalar grubunun (sendika) borç alacak hükûmet, kurum veya kuruluşa büyük miktarda fon sağlamak amacıyla bir araya gelerek borç vermesi sendikasyon kredisi olarak adlandırılır.

Bankaların devlet iç borçlanma senetlerine yoğun olarak ilgi göstermesinin nedenleri şu şekilde özetlenebilir:

• Kamu iç borçlanma senetlerinin yüksek likiditeye sahip olması,
• Vergiden muaf tutulması ya da düşük vergi oranına sahip olması,
• Sıfır risk taşıması,
• İhale ve sözleşmelerde teminat olarak kulla- nılabilmesi,
• Kamu borçlanma senetlerine karşılık ayrılmamasının bankaların kârlılığına olumlu yansıması ve sermaye yeterliliği standart oranının hesaplanmasında kamu borçlanma senetlerinin risk ağırlığı sıfır olan varlıklar içinde yer alması

IMF ülkelerin farklı ihtiyaçlarına ve özel durumlarına göre tasarlanan çeşitli kredi türleri sunmaktadır. IMF’nin farklı kredi türleri şunlardan
oluşmaktadır:
• Stand-by Düzenlemeleri

• Genişletilmiş Fon İmkânı

• Genişletilmiş Kredi İmkânı

• Esnek Kredi Hattı

• İhtiyati Likidite Hattı

• Hızlı Finansman Aracı

Merkez Bankası, Merkez Bankası Kanunu ile 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun çerçevesinde hazinenin mali ajanı sıfatıyla hazine adına, DİBS ihalelerini fiilen gerçekleştirmekle yükümlüdür. Merkez Bankası, Bakanlığın mali ajanı olarak ihalelere ilişkin işlemleri yürütmektedir.

Uzun vadeli borçlar genel olarak kabul edilen ölçüte
göre süresi 1 yılı aşan borçlardır.

Kılavuzda borçlanma araçları; gelecekte bir veya birden fazla tarihte
borçludan kreditöre faiz ve/veya anapara ödemesi zorunluluğu yaratan mali hak iddiası olarak tanımlanmakta ve aşağıdaki şekilde listelenmektedir:

Özel çekim hakkı (SDR)
• Para ve mevduat
• Borçlanma senetleri
• Krediler
• Sigorta, emeklilik planları ve garantili planlar
• Diğer borçlar

Kısa Vadeli Avans Cari yıl bütçesinde geçici gelir-gider dengesizliği oluşması durumunda Merkez Bankasından sağlanan kısa vadeli kredi.

Politik Konjonktür Teorisi
İktidardaki politikacıların yeniden seçilebilmek için seçim yıllarında sürekli olarak kamu harcamalarını artırmayı ve vergi oranlarını yükseltme gerekliliğini ise borçlanma yoluyla seçim sonrası dönemlere bırakmayı tercih edeceklerini ileri süren teoridir.

Özel borçlar;

• Borçlanma nedeni özel amaçlardır.
• Miktarı sınırlıdır.
• Vadesi devlet borçlanmasına göre daha kısadır.
• Gönüllüdür.
• Borç başlangıcında belirlenen şartlarda geri ödenmek zorundadır

İç borçlanmada vadelerin kısa oluşmasının nedenleri olarak; ekonomideki güven bunalımları, uzun vadeli fon arz eden kurumların var olmaması ya da yetersiz oluşu, gelir seviyesinin düşüklüğü, etkin ikincil piyasaların olmayışı, enflasyon sayılabilir.

Bakınız Tablo 4.3 Türkiye Brüt Dış Borç Stokuna İlişkin Oranlar (%)

Devletin kamu harcamalarını finanse etmek amacıyla, kişi ve kurumlardan, bir karşılık olmaksızın ve hukuki yaptırım gücüne dayanarak aldığı ekonomik kaynaklara vergi denir.