Devlet Bütçesi Ara 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Büyük Britanya Krallığı ile savaşta olan on üç Amerikan kolonisinin kendilerini artık İngilizlerin egemenliği altında olmayan bağımsız egemen bir devlet olarak tanımladıkları belgeye ne ad verilir?
Bağımsızlık Bildirgesi |
Özgürlük Bildirgesi |
Kurtuluş Bildirgesi |
Bağımsızlık Antlaşması |
Özgürlük Antlaşması |
Bağımsızlık Bildirgesi: Büyük Britanya Krallığı ile savaşta olan on üç Amerikan kolonisinin kendilerini artık İngilizlerin egemenliği altında olmayan bağımsız egemen bir devlet olarak tanımladıkları belge.
2.Soru
Bütçelemenin en önemli özelliği nedir?
gelir gider dengesi |
kurumlara dengeli dağıtma |
öncelik sıralaması |
sürekli girdi |
kısıtlı harcama |
Devletin kaynakları sınırlı ve üretmesi gereken sosyal nitelikli mal/hizmetler sonsuzdur. Bu nedenle devletler de özel kişiler gibi tercih yapmak zorundadır. Dolayısıyla öncelik sıralaması ve tercih yapmak bütçelemenin en önemli özelliğidir.
3.Soru
Bir yandan kamu kesimi ve özel kesim arasında kaynak tahsisinde etkinliğin sağlanmasını amaçlarken diğer yandan kamu kesiminin yapacağı hizmetlerde birbirine rakip çıkar ve talepler arasında kaynak tahsis etmesini de amaçlayan bütçe işlevi hangisidir?
Bütçenin Denetim İşlevi |
Gelir Dağılımında Adalet İşlevi |
Kaynak Tahsisinde Etkinlik İşlevi |
Kaynak Tahsisinde Etkinlik İşlevi |
Bütçenin Hukuki İşlevi |
Kaynak Tahsisinde Etkinlik İşlevi
Bu işlev, bir yandan kamu kesimi ve özel kesim arasında kaynak tahsisinde etkinliğin sağlanmasını amaçlarken diğer yandan kamu kesiminin yapacağı hizmetlerde birbirine rakip çıkar ve talepler arasında kaynak tahsis etmesini de amaçlar.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sıfır esalı bütçeleme sistemine yönelik olarak yapılan eleştirilerden biridir?
Karar paketlerinin oluşturulması oldukça fazla zaman ve emek almaktadır. |
İş yükü, performans ölçüleri gibi yöneticilerin kullandığı verileri üretme açısından yetersizdir. |
Kamu kurumunun içindeki önceliklerin gözden geçirilmesine olanak sağlamaz. |
Bütçe kararlarının alınması süreci için yeterli veri sağlamaz. |
Kaynak israfına sebep olabilir. |
Sıfır esaslı bütçelemenin üstün yanları olarak şunlar söylenebilir: Sıfır esaslı bütçeleme sistemi, klasik bütçelemede olmayan, iş yükü, performans ölçüleri gibi yöneticilerin kullandığı verileri üretmesi açısından bir avantaja sahiptir. İkinci olarak kamu kurumunun içindeki önceliklerin gözden geçirilmesine yardımcı olmaktadır. Üçüncü üstünlük olarak bütçe hazırlıklarının, aşağıdan yukarıya doğru olması, bütçe kararlarının daha iyi alınmasına yardımcı olabilmesi söylenebilir. Son olarak alternatif kaynaklarla yapılabilecek işleri ortaya koyması nedeniyle kaynak tasarrufu sağlayabilmektedir.Bu faydalarına karşılık sıfır esaslı bütçeleme sisteminin, önemli sorunları da birlikte getirdiği bilinmektedir. Öncelikle karar paketlerinin oluşturulmasının oldukça fazla zaman ve emek almakta olduğu söylenebilir. Doğru cevpa A'dır.
5.Soru
Performans bütçe sistemine çeşitli eleştiriler de yapılmaktadır. Kamu yöneticileri performans bütçe kavramından neden hoşlanmaz ve eleştirir?
kamu kurumlarını denetime açtığı için |
kamu kurumunda hiyerarşiyi arttırdığı için |
kamu kurumları arası ahengi bozduğu için |
kamuda erken emekliliğe teşvik ettiği için |
kamuya olan güveni sarstığı için |
Performans bütçe sistemine çeşitli eleştiriler de yapılmaktadır. Birinci olarak birçok kamu yöneticisinin performans bütçe kavramından hoşlanmaması ve bu nedenle tekniğin çalışmasının zor olduğu iddia edilmektedir.
C¸ünkü performans bütçe, kamu kurumlarının işletme ayrıntıları, iş yükleri, amaçlara ulaşma dereceleri gibi konuların vergi mükellefleri, yasama organı gibi gözlemcilerin incelemesine olanak sağlamaktadır.
6.Soru
En az kaynakla en fazla sosyal faydayı sağlayacak biçimde bütçe uygulamasının yapılması ne tür denetim olarak adlandırılmaktadır?
Hukuki denetim |
Siyasi denetimi |
Etkinlik denetimi |
Yerindelik denetimi |
Mevzuat denetimi |
En az kaynakla en fazla sosyal faydayı sağlayacak biçimde bütçe uygulamasının yapılması etkinlik denetimi olarak adlandırılmaktadır.
7.Soru
Devletin örgüt yapısına dayalı ödenek tahsis eden bütçeleme sistemi aşağıdakilerden hangisidir?
Torba bütçeleme sistemi |
Klasik bütçeleme sistemi |
Performans bütçeleme siatemi |
Sıfır esaslı bütçeleme sistemi |
Planlama programlama bütçeleme sistemi (PPBS) |
Klasik bütçeleme sistemi, devletin örgüt yapısına dayalı ödenek tahsis eder. Bütçeler örgüt yapısı içerisindeki kuruluşlar bazında yapılmaktadır. Doğru cevap B şıkkıdır.
8.Soru
Gelir toplanması, gider yapılması, borç alınması gibi bütçe uygulamasıyla ilgili denetimi düzenleyen hukuk dalı aşağıdakilerden hangisidir?
Medeni Hukuk |
Borçlar Hukuku |
Ceza Hukuku |
Miras Hukuku |
Mali Hukuk |
Bütçenin Hukuki İşlevi
Bütçenin klasik tanımında yer alan bir unsur da bilindiği üzere bütçenin hukuki bir doküman olmasıdır. Gelir toplanması, gider yapılması, borç alınması gibi bütçe uygulamasıyla ilgili denetimi düzenleyen hukuk dalı, mali hukuktur. Mali hukuk kapsamında devlet gelirlerine ve giderlerine dayanak oluşturan tüm yasalar, bütçenin hazırlanmasına, uygulanmasına, denetlenmesine ilişkin yasalar, Sayıştay Yasası, kesin hesap kanunları, vergi yasaları ve borçlanma yasaları, dış ülkelerle yapılan mali anlaşmalar yer almaktadır. Elbette bu yasaların başında anayasalar gelmektedir. Çünkü bütçe hakkıyla bağlantılı olan, yürütme ve yasama organlarının konu ya ilişkin sınırlarını çizen kurallar anayasalarda yer almaktadır.
9.Soru
Kamu kurumlarının faaliyetleri ile bunları başarma dereceleri üzerine yoğunlaşan bütçe sistemi aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
dengeleyici bütçeleme sistemi |
program bütçeleme sistemi |
performans bütçeleme sistemi |
sıfır esaslı bütçeleme sistemi |
klasik bütçeleme sistemi |
Performans bütçeleme sistemi kamu kurumlarının faaliyet performansları ile bunları başarma dereceleri üzerine yoğunlaşmaktadır.
10.Soru
Amerika'da federal hükümetin tarihinde ilk defa örgütsel yapısının ayrıntılı olarak incelendiği ve ilk kez, hükümet harcamalarının niteliği hakkında ayrıntılı bilgilerin toplandığı belge ya da belgeler aşağıdakilerden hangisidir?
Bağımsızlık Bildirgesi |
Muhtelif Sivil Tahsisat Yasası ve Ulusal Bütçe İhtiyacı Komisyonu raporu |
İnsan ve Vatandaş Hakları Bildirgesi |
Büyük Özgürlük Şartı ve Haklar Bildirgesi |
1876 ve 1924 Anayasası |
04.03.1909’da Muhtelif Sivil Tahsisat Yasası’nda yapılan bir değişiklik ile ödeneklerin gelirleri aşması halinde Hazine Sekreterinin, ödeneklerin nasıl azaltılabileceği veya ek vergi tahsilatının nasıl yapılacağı konusunda derhal Komisyon’a tavsiyede bulunması şartı getirilmiştir.
17 Ocak 1912’de, Başkan Taft Kongreye Hükümet Hizmetlerinde Ekonomi ve Verimlilik konusunda bir mesaj gönderdi. 27 Haziran 1912’de ise Ulusal Bütçe İhtiyacı Komisyonu raporu yayınlandı.
Bu iki belge, federal hükümetteki bütçe sisteminin geliştirilmesinde ve yönetim prosedürlerinin iyileştirilmesinde büyük öneme sahiptiler. Bu, federal hükümetin tarihinde ilk defa örgütsel yapısının ayrıntılı olarak incelendiği ve ilk kez, hükümet harcamalarının niteliği hakkında ayrıntılı bilgilerin toplandığı ilk zaman olmuştur.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi klasik bütçeleme tekniğinin temel çıkış noktasıdır?
İsraf ve suistimallerin önlenmesi |
Kamu harcamalarınında etkinliğin sağlanması |
Bölgelerarası eşitsizliğin giderilmesi |
Sosyal adaletin sağlanması |
Kamu gelirlerinin artırılması |
Klasik bütçeleme tekniğinin temel çıkış noktasında, israf ve suistimallerin önlenmesi için kamu
harcamalarının denetlemesi vardır
12.Soru
Kamu kurumlarının tüm faaliyet ve hizmetlerinin daha önce hiç yapılmıyormuş, yeni başlanacak bir hizmet veya faaliyetmiş gibi düşünülüp ona göre bütçe ödeneklerinin verilmesini amaçlayan bütçe sistemi aşağıdakilerden hangisidir?
Sıfır esaslı bütçe |
Klasik bütçe |
Performans bütçe |
Program bütçe |
Torba bütçe |
Sıfır esaslı bütçe sisteminde kamu kurumlarının tüm faaliyet ve hizmetlerinin daha önce hiç yapılmıyormuş, yeni başlanacak bir hizmet veya faaliyetmiş gibi düşünülüp ona göre bütçe ödeneklerinin verilmesini amaçlamaktadır. Dolayısıyla doğru cevap A'dır.
13.Soru
Belirli bir dönemdeki gelir ve gider tahminleri ile bunların uygulanmasına ilişkin hususları gösteren ve usulüne uygun olarak yürürlüğe konulan belgeye ne ad verilir?
Bütçe |
Gelir Belgesi |
Ekonomi Belgesi |
Gider Belgesi |
Ticari Belge |
Bütçe: Belirli bir dönemdeki gelir ve gider tahminleri ile bunların uygulanmasına ilişkin hususları gösteren ve usulüne uygun olarak yürürlüğe konulan belgeyi ifade eder.
14.Soru
'Koruyucu sağlık hizmetleri doktor, hemşire, enjektör, gazlı bez gibi bazı girdiler satın alır. Bu kaynaklarla belirli işleri ve faaliyetleri yerine getirir. Yapılan bu faaliyetler ile istenen sonuçlara ulaşılır.' Aşağıdakilerden hangisi istenen sonuçlardan birisi değildir?
toplum refahının artması |
sağlık sektöründe daha çok eleman alınması |
toplumun sağlık kalitesinin iyileşmesi |
çocuk ölümlerinde azalma |
vatandaşların daha sağlıklı yaşaması |
Koruyucu sağlık hizmetleri belirli, doktor, hemşire, enjektör, gazlı bez gibi, bazı girdiler satın alır. Bu kaynaklarla belirli işleri ve faaliyetleri yerine getirir. Bu faaliyetlere örnek olarak sağlık taraması, aşılama faaliyetleri verilebilir. Yapılan bu faaliyetler ile istenen sonuçlara ulaşılır. İstenen sonuçlar ise, vatandaşların daha sağlık yaşaması, çocuk ölümlerinde azalma olarak, toplumun sağlık kalitesinin ve dolayısıyla toplum refahının artmasıdır
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kaynak satın alan ve kaynakları belirli faaliyetleri yapmak için kullanan birimlerin tanımıdır?
Kamu kuruluşları |
İşletmeler |
Özel Kuruluşlar |
Girdiler |
Mal ve Hizmet |
Kamu kuruluşları, kaynak satın alan ve kaynakları belirli faaliyetleri yapmak için kullanan birimlerdir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi torba bütçe ile ilgili olarak söylenemez?
Harcamanın nereye yapıldığı bilgisine ulaşmak kolaydır. |
Bütçe hazırlıklarında geniş kapsamlı konular daha çok tartışılır. |
Hazırlıklar için geçecek zaman ve katlanılacak maliyetler düşüktür. |
Karar vericilerin uzlaşması kolaydır |
Bu bütçelerin hazırlanması kolaydır |
Torba bütçeleme tekniğinin belirli üstünlükleri vardır. Birinci olarak torba bütçelerin hazırlaması kolaydır ve hazırlıklar için geçecek zaman ve katlanılacak maliyetler çok düşüktür. İkinci olarak ödeneklerin büyüklükleri konusunda karar vericilerin uzlaşması oldukça kolaydır. Bütçeler geniş kategoriler bazında yapıldığı için yasama ve yürütme organı arasındaki fikir ayrılıklarını çözmek kolaydır.
Bir kurum bütçesinin ayrıntılarına girildikçe her bir ayrıntı tek tek tartışma konusu olacağı için anlaşmak zaman alabilecek ve belirli maliyetler ortaya çıkaracaktır. Bir başka deyişle, bir bakanlığın bütçesine karar verildikten sonra, bu bakanlığın paraları hangi programlara veya faaliyetlere harcayacağı konusunda tartışmalara gerek kalmaz. Torba bütçenin üçüncü üstün yanı olarak, bütçe hazırlıklarında dikkatlerin ayrıntılardan ve dar kapsamlı konulardan daha geniş kapsamlı konulara kayması söylenebilir.
17.Soru
Temel devlet hizmetlerinin gerektirdiği maliyetleri ve bunların finansmanını zorunlu kılan ve bu hizmetlerin ifa edilmesinin sağlanması anlamında kullanılan bütçe işlevi aşağıdakilerden hangisidir?
Siyasal işlev |
Mali işlev |
Hukuki işlev |
Denetim işlevi |
Kaynak tahsisinde etkinlik işlevi |
Bütçenin en eski ve en olağan işlevlerinden birisi mali işlevdir. Devletin üzerine almış olduğu bazı görevleri vardır. Kamu Maliyesi derslerinden hatırlayacağınız üzere, devletler en azından, jandarma devlet anlayışı içerisinde iç ve dış güvenlik hizmetlerini yerine getirmektedir. Bu hizmetlerin gerektirdiği bazı giderlerin yapılması da zorunludur.
İşte mali işlev, devlet hizmetlerinin gerektirdiği maliyetleri ve bunların finansmanını zorunlu kılmaktadır. Elbette bu giderler ve gelirler arasında bir denge kurulmasını da gerektirmektedir.
18.Soru
I. Sosyal fayda ve maliyetlerin ölçülmesini gerektirir
II. Bütçelerin hazırlaması kolaydır ve hazırlıklar için geçecek zaman ve katlanılacak maliyetler çok düşüktür
III. Ödeneklerin büyüklükleri konusunda karar vericilerin uzlaşması oldukça kolaydır
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri torba bütçeleme tekniğinin üstünlükleri arasında yer alır?
Yalnız I |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Program bütçe sosyal fayda ve maliyetlerin ölçülmesini gerektirir. Torba bütçeleme tekniğinde bu durum sözkonusu değildir. Doğru cevap D şıkkıdır.
19.Soru
1982 Anayasasına göre, yıllık genel ve katma bütçe tasarıları mali yılbaşından kaç gün önce TBMM’ye sunulacaktır?
1982 Anayasasına göre, yıllık genel ve katma bütçe tasarıları mali yılbaşından kaç gün önce TBMM’ye sunulacaktır?
10 |
30 |
65 |
75 |
100 |
75
20.Soru
- Vergilerin ve tüm kamu gelirlerinin toplanması
- Vergilerin nerelere, nasıl harcandığının bilinmesi
- Bütçenin gelir ve gider kısmını halkın onaylaması
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri parlamentoların kamu geliri ile kamu harcamaları üzerindeki yetkileri olarak tanımlanan bütçe hakkının sağlanabilmesi için tanımlanan aşamalardandır?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I-II |
I-II-III |
Bütçelemenin tarihi gelişmesinde “bütçe hakkı” olarak adlandırılan kavramın büyük bir önemi vardır. Bütçe hakkı parlamentoların kamu geliri ile kamu harcamaları üzerindeki yetkilerinin tanınması olarak açıklanabilir. Tarihi gelişim sürecinde, bütçe hakkının sağlanabilmesi üç aşamada tamamlanmıştır. İlk aşamada vergilerin ve daha sonra tüm kamu gelirlerinin toplanmasının hukuki yapısı ortaya çıkmıştır. İkinci aşama ise halkın toplanan vergilerin nerelere, nasıl harcandığını bilmek istemesiyle ortaya çıkmıştır. Üçüncü aşama ise bütçenin gelir ve gider kısımlarına halkın onay vermesi sağlandıktan sonra, bu hakkın belirli sürelerde tekrar kullanılması gereği, bütçenin belirli bir süre için yapılması sonucunu doğurmuştur. Bu nedenle cevap E'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ