Devlet Bütçesi Ara 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Son zamanlarda ortaya çıkan bir diğer bütçe sistemi yeni performans bütçe sistemidir. Aşağıdakilerden hangisi yeni performans bütçe sisteminin özellikleri arasında yer almaz?
Kurumlarının faaliyetlerinin sonuçlarına bakmadan değerlendirir. |
Kamu kurumları, kendi programlarını oluştururlar. |
Bu programlara yönelik performansları belirlerler. |
Daha sonra bütçe tekliflerini hazırlamaktadır. |
Yeni performans sistem sonuç odaklıdır. |
Son zamanlarda ortaya çıkan ve burada belirtilmesi gereken bir diğer bütçe sistemi yeni performans bütçe sistemidir. Yeni performans bütçeleme
sisteminde kamu kurumları, kendi programlarını oluşturmakta, bu programlara yönelik performansları belirlemekte daha sonra bütçe tekliflerini hazırlamaktadır. Geleneksel performans bütçeleme sistemi, daha önce de tartışıldığı gibi, doğrudan çıktılara ve faaliyetlere göre hazırlanmaktadır. Ancak bu çıktılar kamunun var olma nedenleri ile her zaman örtüşmeyebilir.
Yeni performans bütçe kamu kurumlarının faaliyetlerinin sonuçlarına bakar ve ona göre değerlendirir. Performans ölçümlerine geleneksel performans
bütçede gösterilen ilgi, bu yeni sistemde de devam etmektedir. Ancak eski ölçüler doğrudan çıktılara odaklı iken yeni sisteme sonuç odaklıdır.
2.Soru
“… kamu gücünün sürdürülmesi ve idare giderleri için ortak bir vergi alınması zorunlu olup, bu vergi bütün yurttaşlara adil biçimde dağıtılmalıdır..." maddesinin yer aldığı Büyük Fransız İhtilali hangi tarihte gerçekleşmiştir?
14.01.1789 |
14.03.1789 |
14.05.1789 |
14.07.1789 |
14.09.1789 |
14.07.1789’da gerçekleşen Büyük Fransız İhtilali ile birlikte derebeylerin, kilisenin sahip olduğu vergileme yetki ve ayrıcalıkları kaldırılmış ve kurucu meclis tarafından hazırlanan İnsan ve Vatandaş Hakları Bildirgesi’nde “… kamu gücünün sürdürülmesi ve idare giderleri için ortak bir vergi alınması zorunlu olup, bu vergi bütün yurttaşlara adil biçimde dağıtılmalıdır... bütün yurttaşların kendileri ya da temsilcileri aracılığı ile ortak verginin gerekliliğini saptamak, buna serbest biçimde rıza göstermek, kullanılmasını izlemek, miktarını, matrahını, tarh usulünü belirleme hakkı vardır ...” ilkeleri yer almıştır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, sıfır esaslı bütçelemenin sorunlu yanlarından biridir?
Sıfır esaslı bütçeleme sistemi, klasik bütçelemede olmayan, iş yükü, performans ölçüleri gibi yöneticilerin kullandığı verileri üretmesi açısından bir avantaja sahiptir. |
Dairelerin faaliyetlerine uymayan karar birimleri ve performans ölçüleri geliştirilebilir. |
Kamu kurumunun içindeki önceliklerin gözden geçirilmesine yardımcı olmaktadır. |
Bütçe hazırlıklarının, aşağıdan yukarıya doğru olması, bütçe kararlarının daha iyi alınmasına yardımcı olabilmesi söylenebilir. |
Alternatif kaynaklarla yapılabilecek işleri ortaya koyması nedeniyle kaynak tasarrufu sağlayabilmektedir. |
A, C, D ve E seçenekleri, sıfır esaslı bütçelemenin üstün yanları arasında yer alır. B seçeneğinde belirtilen, "dairelerin, faaliyetlerine uymayan karar birimleri ve performans ölçüleri geliştirilebilmesi" ise bir dezavantajdır. Bunun sonucunda, ölçülen performanslar, dairenin amaçları ile çelişebilir.
4.Soru
Özellikle bütçenin, var olan sınırlı kaynaklarla insanların ve toplumların gereksinmelerini karşılayabilmeye çalışması ve ekonomiye yön verip
ekonomik istikrarsızlıkları gidermeye çalışması, ekonomik istikrarsızlıklar ile mücadele aracı olarak kullanılması, bütçenin hangi özelliğini ön plana çıkarmaktadır?
Siyasi özelliği |
Ekonomik özelliği |
Yıllık olma özelliğini |
İstikrar aracı özelliğini |
Yatırım aracı özelliğini |
Bütçe sürecinin belirli yasal çerçevede yürütülmesi ise hukuki niteliğini vurgulamaktadır. Daha sonraları gelişen müdahaleci devlet, sosyal devlet anlayışıyla bütçenin ekonomik niteliği de kazandığını görmekteyiz. Özellikle bütçenin, var olan sınırlı kaynaklarla insanların ve toplumların gereksinmelerini karşılayabilmeye çalışması ve ekonomiye yön verip ekonomik istikrarsızlıkları gidermeye çalışması ekonomik özelliği ön plana çıkarmaktadır.
5.Soru
Klasik bütçe ilkeleri hangi iktisatçı tarafından sınıflandırılmıştır?
Fritz Neumark |
Adam Smith |
John Maynard Keynes |
Thomas Malthus |
Friedrich Hayek |
Klasik bütçe ilkeleri Fritz Neumark tarafından sınıflandırılmıştır. Doğru cevap A'dır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yeni performans bütçe sistemenin geliştirilip uygulanmasında çıkan sorunlar arasında yer almaz?
Yeni performans bütçe kamu kurumlarının faaliyetlerinin sonuçlarına bakar ve ona göre değerlendirir. |
Bu sistemle ilgili yeteri kadar deneyimin henüz sağlanamamıştır. |
Yeni performans bütçe sisteminin kurum odaklı olması ve kurumun faaliyetlerinin sonuçlarını değerlendirmeyi amaçlaması ulusal düzeyde sorun yaratabilir. |
Devletin yapmak zorunda olduğu hizmetlerin her zaman çok açık olmaması gibi bir sorun ortaya çıkabilir |
Kamu kurumlarının amaçları arasında özellikle yasama organı ve yürütme organı |
Yeni performans bütçe kamu kurumlarının faaliyetlerinin sonuçlarına bakar ve ona göre değerlendirmesi yeni performans bütçe sistemenin geliştirilip uygulanmasında çıkan sorunlar arasında yer almamaktadır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "bütçe nedir" sorusunun yanıtları arasında yer almaz?
Gelir giderleri gösteren bir dokümandır. |
Kaynaklarla amaçlara ulaşmak için bir araçtır. |
Devletin gelirlerinin yer aldığı mali plandır. |
Amaçlara nasıl ulaşılacağını gösteren bir çalışma planıdır. |
Devletin harcayacağı paralarla toplayacağı gelirlerin tahmindir. |
Bütçe, en basit olarak gelir giderleri gösteren bir dokümandır.
• Bütçe, gelecekte devletin harcayacağı paralarla toplayacağı gelirlerin tahmindir.
• Bütçe, kaynaklarla amaçlara ulaşmak için bir araçtır.
• Bütçe, Fiyat etiketli bir hedef sınıflamasıdır.
• Bütçe, kaynakların sınırlı olması ve ihtiyaçların sonsuz olması nedeniyle alternatif hizmetler arasında tercih yapma mekanizmasıdır.
• Bütçe, tercihlerin amaçlara ulaşmak üzere koordine edilmesi anlamında bir plandır.
• Bütçe, amaçlara nasıl ulaşılacağını gösteren ayrıntılı bilgi içeriyorsa bir çalışma planıdır.
• Bütçe, yürütme organı ile halk arasında yapılan bir sözleşmedir.
8.Soru
Devletin normal gelirleri olan vergi, harç, resim, mülk ve teşebbüs gelirleri temel kaynaktır. Kamu harcamalarını finanse etmek için borçlan maya başvurulması kabul edilmemektedir. Bu yaklaşım da bütçe denkliğini asıl amaçtır.
Yukarıda tanımı yapılan bütçe kuramı aşağıdakilerden hangisidir?
Klasik Bütçe Kuramı |
Devri Bütçe Kuramı |
Alvin Harvey Hansen Kuramı |
Telafi Edici Bütçe Kuramı |
Beveridge Raporu |
Klasik Bütçe Kuramı: Devletin normal gelirleri olan vergi, harç, resim, mülk ve teşebbüs gelirleri temel kaynaktır. Kamu harcamalarını finanse etmek için borçlan maya başvurulması kabul edilmemektedir. Bu yaklaşım da bütçe denkliğini asıl amaçtır. Görüldüğü gibi soruda klasik bütçe kuramının tanımı yapılmıştır. Bu nedenle doğru yanıt A'dır.
9.Soru
"Bazı sektörlerin teşvik edilmesi, bütçelerde alt yapı hizmetlerini desteklemek ve daha fazla yatırım yapmak gerekebilmektedir. Vergi teşvikleri veya ucuz kredi sağlanması iktisadi kalkınmanın sağlanması da büyümeye yönelik önemli roller oynamaktadır." Yukarıdaki metinde devlet bütçesinin hangi işlevinden bahsedilmektedir?
Gelir dağılımında adalet işlevi |
Ekonomik istikrar işlevi |
Kaynak tahsisinde etkinlik işlevi |
Bütçenin çağdaş işlevinden |
Bütçenin klasik işlevinden |
Bilindiği üzere gelir dağılımı türleri oldukça çeşitlidir: bireysel gelir dağılımı, sektörel gelir dağılımı, bölgesel gelir dağılımı gibi. Devlet bütçeleri aracılığıyla siyasi irade isterse bütün gelir dağılımı türlerinde bir iyileşme sağlayabilir. Topladığı vergiler, verdiği hizmetler, harcadığı paralarla gelir dağılımında adaleti sağlaması oldukça kolaydır.
10.Soru
1924 Anayasası'na göre Bütçe Kanunu'nun geçerlilik süresi ne kadardır?
1 yıl |
2 yıl |
3 yıl |
4 yıl |
5 yıl |
1924 Anayasası, bütçe ve devlet giderleri konusunda da açık ve kesin hükümler öngörmüştür. Bu hükümlere göre: “Devlet malları bütçe dışı harcanamaz”; “Bütçe Kanunu’nun geçerliliği bir yıldır”; “Kesin Hesap Kanunu, ilişkin olduğu yıl bütçesinin hesap dönemi içinde elde edilen gelirlerle, gene o yılki ödemelerin gerçekleşmiş tutarını gösterir kanundur.
11.Soru
I. Planlanan amaçlara ulaşmak için kamu hizmetleri programlar şeklinde düzenlenir.
II. Kamu hizmetleri analitik sınıflandırılmaktadır.
III. Kamu yönetiminde verimliliğin arttırılmasına yardımcı sağlar.
Yukarıda verilen bilgilerden hangileri planlama programlama bütçeleme sisteminin özellikleri arasında yer almaktadır?
I ve II |
II ve III |
I ve III |
I, II ve III |
Yalnız II |
PPBS’i kamu hizmetlerinin fonksiyonel sınıflandırılmasını
gerektirmektedir. Dolayısıyla doğru cevap C'dir.
12.Soru
Klasik bütçe anlayışı ilk kez hangi ülkede ortaya konmuştur?
Fransa |
İngiltere |
Almanya |
Amerika Birleşik Devletleri |
İtalya |
Bütçelemede klasik bütçe anlayışının esası ilk kez Fransa'da ortaya konulmuştur. Doğru cevap A seçeneğidir.
13.Soru
Bütçe sürecinin belirli yasal çerçevede yürütülmesi bütçenin hangi nitelğini oluşturmaktadır?
Hukuki |
İktisadi |
Siyasi |
Mali |
Konjonktürel |
Bütçe sürecinin belirli yasal çerçevede yürütülmesi hukuki niteliğini vurgulamaktadır.
14.Soru
Hükümetlerin siyasi tercihlerinin parlamentolar aracılığıyla onaylanması ve uygulanması
bütçenin aşağıdaki işlevlerinden hangisini açıklamaktadır?
Mali işlev |
İktisadi işlev |
Siyasi işlev |
Hukuki işlev |
Denetim işlevi |
Dünya tarihinde ilk bütçelerin yapılma nedeni, devletin hangi hizmetleri yapacağını ve bu hizmetlere halkın katkısının ne olacağını belirlemek arzusudur. Bu nedenle de bütçenin ortaya çıkışının temel nedeni “siyasal”dır. Siyasi rejimlerin en yaygını olan demokrasilerin gelişmesinde de bütçelerin etkisi çok fazladır. Temsili demokrasilerde parlamentolar, halkın isteklerini ve ihtiyaçlarını ortaya koyar. Hükümetler de halkın bu isteklerini bütçe aracılığıyla gerçekleştirmeyi amaç edinmiş
siyasal bir organdır. Hükümetler politikalarını bürokrasiye uygulatarak halkın isteklerini karşılamış olmaktadır. Hükümetlerin siyasi tercihlerinin parlamentolar aracılığıyla onaylanması ve uygulanması bütçenin siyasi işlevini açıklamaktadır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol
Kanununa göre devlet bütçesinin tanımıdır?
Devlet bütçesi, kamu parasını ve harcamaları düzenleyen kurallara dayalı bir süreçtir. |
Devlet bütçesi belirli bir dönemdeki gelir ve giderlerin tahmini ile bunların uygulanmasına ilişkin hususları gösteren ve usulüne uygun olarak yürürlüğe konan belgedir. |
Devlet bütçesi, kamu gelirleri ile giderlerinin önceden verilmiş iznini (tahmin ve onay) kapsayan bir tasarruftur. |
Devletin belli bir süre içindeki gelir ve giderlerini tahmini olarak belirleyen, gelirin toplanmasına giderin yapılmasına izin veren bir tasarruftur. |
Bütçe, en geniş ulusal amaçlara hizmet etmek gayesiyle kaynakların kamu ve özel sektörlere dağılımını yapar. |
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 3’üncü maddesinin f bendine göre bütçe “belirli bir dönemdeki gelir ve giderlerin tahmini ile bunların uygulanmasına ilişkin hususları gösteren ve usulüne uygun olarak yürürlüğe konan belgeyi” ifade etmektedir. Doğru cevap B şıkkıdır.
16.Soru
Bütçeleme sistemleri içerisinde en basit olanı ve “lump-sum” olarak bilinen sistem aşağıdakilerden hangisidir?
ek bütçe |
idari bütçe |
torba bütçe |
katma bütçe |
destekli bütçe |
Bütçeleme sistemleri içerisinde en basit olanı “lump-sum” veya “torba bütçe” olarak bilinen sistemdir.
17.Soru
Vergide yükümlü rızasının aranması Fransa’da geleneksel bir ilke olmasına rağmen 1789 İhtilali öncesi bu ilkeden sapmalar sonucu aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmiştir?
Krallar vergi oranlarını arttırmayı alışkanlık edinmişlerdir. |
Krallar parlamentoyu devre dışı bırakmayı alışkanlık edinmişlerdir. |
Krallar keyfi vergiler koymayı alışkanlık edinmişlerdir. |
Krallar askeri harcamalar için vergiler koymayı alışkanlık edinmişlerdir. |
Krallar parlamentonun vergilendirme yetkisini tanımamayı başlamışlardır. |
Vergide yükümlü rızasının aranması Fransa’da geleneksel bir ilkeydi. Fakat yavaş yavaş bu ilkeden sapılmış ve krallar keyfi vergiler koymayı alışkanlık edinmişlerdi.
18.Soru
Fransa'da çağdaş anlamıyla kamu bütçelerinin yapılmasına hangi dönemde başlanmıştır?
1789 İhtilali Öncesi Dönem |
1789 İhtilali Sonrası Dönem |
Restorasyon Dönemi |
Büyük Özgürlük Şartı Sonrası Dönem |
Haklar Bildirgesi Sonrası Dönem |
Çağdaş anlamıyla kamu bütçelerinin yapılmasına Restorasyon döneminde, 1816’da başlanmıştır.
19.Soru
- Büyük Özgürlük Şartı Sonrası Dönem
- Haklar Bildirgesi Sonrası Dönem
- 1786 Anayasası Dönemi
- 1789 İhtilali Sonrası Dönem
Yukarıdaki verilen dönemlerden hangisi ya da hangileri bütçenin tarihsel gelişiminde doğrudan İngiltere ile bağdaştırılabilir?
Yalnız I |
Yalnız III |
I ve II |
I, II, III |
I ve IV |
- Büyük Özgürlük Şartı Sonrası Dönem
- Haklar Bildirgesi Sonrası Dönem
20.Soru
Bütçelemede klasik bütçe anlayışının esası ilk kez hangi ülkede ortaya konmuştur?
İngiltere |
Fransa |
Almanya |
ABD |
Belçika |
Bütçelemede klasik bütçe anlayışının esası ilk kez Fransa’da ortaya konulmuş ve birçok ülke Fransız bütçe hukukunun temel, esaslarından hareket ederek klasik bütçe uygulamasına başlamıştır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ