Din Psikolojisi Ara 18. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
“İnsanın tabiatüstü özelliklere sahip bir varlık olarak algıladığı Tanrıyla kurduğu ruhsal ve manevi ilişki” şeklinde ifade edilen tanım aşağıdakilerden hangi kavrama aittir?
İnanç |
İbadet |
Din |
Psikoloji |
Patoloji |
İnanç ve ibadet kavramları dinin insan hayatında yayıldığı alanları ifade etmektedir. Din: İnsanın tabiatüstü özelliklere sahip bir varlık olarak algıladığı Tanrıyla kurduğu ruhsal ve manevi bir ilişkidir. Psikoloji: İnsan davranışını ve aklını inceleyen bilim dalıdır. Patoloji: Hastalıklar bilimidir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi din psikolojisinin araştırma konularından biri değildir?
Sosyal dini hareketler
|
Dindarlığın kaynakları
|
Dini gelişim
|
İman, şüphe ve inançsızlık
|
Din ve ruh sağlığı
|
3.Soru
I. İnsanların kontrol ve özsaygı duygularını besleyici olma
II. Kaygının azaltılması konusunda alternatifler sunma
III. Ümit aşılama
IV. Sosyal bütünleşmeyi destekleme
V. Kişisel mutluluğu çoğaltma
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri dini inançların işlevleri arasında sayılabilir?
Yalnız I |
I ve II |
IV ve V |
I ve IV |
I, II, III, IV ve V |
Dini inançlar; insanların kontrol ve özsaygı duygularını besleyici, kaygının azaltılması konusunda alternatifler sunan, ümit aşılayıcı, sosyal bütünleşmeyi destekleyen ve kişisel mutluluğu artıran bir işlev icra edebilmektedir.
4.Soru
I. Dini Topluluk ve Gelenek
II. Dini Nesneler
III. Dini yargılar
IV. Dini Tasavvurlar
V. Dini Şahıslar
VI. Dini uygulama, eylem ve etkinlikler
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri öznel gerçeklik olarak dini meydana getiren unsurlardandır?
Yalnız I |
I ve II |
II ve IV |
I, IV ve V |
III, IV ve VI |
Din kültürel ve öznel gerçeklik olarak birçok unsurdan oluşmaktadır. Dini yetenek ve eğilimler, Dini güdüler, Dini inançlar, Dini sözler, ifadeler ve kavramlar, Dini yargılar, Dini tasavvurlar, Dini tutumlar, Dini duygu ve heyecanlar, Dini uygulama, eylem ve etkinlikler bu unsurlar arasında yer alır.
5.Soru
İslam dünyasında psikolojik bakış açısıyla insanın iç dünyasını inceleyen ilk bilgin aşağıdakilerden hangisidir?
Kindi |
Haris el-Muhasibi |
Farabi |
Ebu Bekir Razi |
İbn-i Haldun |
İslam dünyasında psikolojik bakış açısıyla insanın iç hayatını inceleyen ilk bilgin Haris el-Muhasibi’dir. Eserlerinde derin psikolojik tahliller ve ruhsal haller ve süreçlerle ilgili kavramlaştırmalar dikkat çeker.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dinin işlevlerinden biridir?
İnanılması gereken doğruları açıklamaz; Allah’la ilişki kurmanın yol ve yöntemlerini, kurallarını verir. |
Hayat, ölüm, kader, acı, mutluluk..gibi temel varoluşsal sorunlarla ilgili açıklamalar yapmadığı için insana bu tür bir bilinci kazandırmaktan yoksundur. |
Din, varoluşu ve gerçekliği yorumlama kısmına karışmaz. Böylece bireyin hayatını serbest bırakır. |
İnsana sınırlarını ve görevlerini bildirerek, vicdanında büyük bir sorumluluk duygusu uyandırır. Nasıl yaşanması gerektiğine dair bir hayat rehberi sunarak insanı aydınlatır, belirsizlikten kurtarır. |
Kişinin kendi öz karakteri, duygu ve gönül dünyasında yer tutmaz; arzu ve ihtiyaçları, korku ve ümitleri, eksikliği ve sınırları ile ilgilenmez. |
Genel olarak bakıldığında dinin birey ve topluma yönelik birçok etki ve işlevinden söz etmek mümkündür:
1. İnanılması gereken doğruları açıklar; Allah’la ilişki kurmanın yol ve yöntemlerini, kurallarını verir.
2. Hayat, ölüm, kader, acı, mutluluk..gibi temel varoluşsal sorunlarla ilgili açıklamalarıyla insana bütüncü bir dünya görüşü kazandırır.
3. Din, varoluşu ve gerçekliği yorumlayarak kimliğin bir tanımı vasıtasıyla insanı bu bütünlüğün içerisine yerleştirir. Böylece bireyin hayatını
anlamlı kılar; anlam arayışına bir cevap oluşturur.
4. İnsana sınırlarını ve görevlerini bildirerek, vicdanında büyük bir sorumluluk duygusu uyandırır. Nasıl yaşanması gerektiğine dair bir hayat rehberi sunarak insanı aydınlatır, belirsizlikten kurtarır.
5. Kişinin kendi öz karakteri, duygu ve gönül dünyasında yer tutar; arzu ve ihtiyaçları, korku ve ümitleri, eksikliği ve sınırları ile ilgilenir. Değer ve anlamın en üst ilkesi olarak kişide köklü değişimlere ve gelişmelere yol açar.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iç güdümlü dindarlığı ifade etmez?
İç güdümlü dindarlar dinleri için yaşarlar.
|
İç güdümlü dindarlar için din nihai ilgi ve amaç konusudur.
|
Dini kullanır ve dinden yararlanırlar.
|
İlahi gayretleri gerçekleştirmek için yaşarlar.
|
Hayatı ve inancı bütünleştirip, içselleştirirler.
|
8.Soru
Aşağıdaki araştırmacılardan hangisi dindarlığın psiko-dinamik bir gelişmeye bağlı olduğunu ileri sürmüştür?
G. Jung |
A. Maslow |
S. Freud |
W. James |
E. Fromm |
S. Freud
9.Soru
Din psikologları çeşitli konular üzerinde araştırma yapmaktadır. Sevgi, diğerkamlık, şükran, bağışlayıcılık, alçak gönüllülük gibi değerlerin dindarlıkla ilişkisi aşağıdaki araştırma konularından hangisini yansıtmaktadır?
Mutluluk, hayat tatmini ve dindarlık |
Din ve manevi yaşam |
Erdem psikolojisi |
Din ve akıl bozuklukları |
Ölüm ilgileri ve din |
Erdem psikolojisi
10.Soru
Ne cins olursa olsun, her ruhsal tedavinin (psikoterapi) üç özelliği olduğunu açıklayan görüş hangisidir?
Megaterapi |
Psikoterapi |
Terapi |
Logoterapi |
Hipoterapi |
Logoterapi anlayışına göre ne cins olursa olsun, her ruhsal tedavinin (psikoterapi) üç özelliği vardır: 1. Hastanın kendine olan güvenini ve saygısını kuvvetlendirmek; 2. Ona daha iyi durumlara yönelmesi için çalışma gücü vermek, 3. Davranışlarını uydurması için kendisine daha iyi bir takım davranış örnekleri göstermek, yeni ve sağlıklı uyum kazandırmak. Dinî inançların da benzer etkileri, bireyin günlük hayatında karşısına çıkacak farklı durumlarda ne yapacağını, çok az şüphe bırakacak şekilde belli kurallara bağlayarak temin ettiği söylenebilir.
11.Soru
Dindarlığı içgüdümlü/dışgüdümlü olarak iki farklı yönelim şeklinde tanımlayan bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir?
James
|
Allport
|
Batson-Ventis
|
Freud
|
Jung
|
12.Soru
I. Din ve biyoloji
II. Dinin tabiatı ve işlevleri
III. Dinin sosyal kaynakları
IV. Kutsallık algısı
Yukarıdakilerden hangileri din psikolojisi araştırma konularından dindarlığın kaynaklarının çalışma alanlarındandır?
Yalnız I |
I ve II |
Yalnız II |
I, II ve III |
I, II ve IV |
Dinin tabiatı ve işlevleri, din ve biyoloji, dinin sosyal kaynakları dindarlığın kaynaklarının belli çalışma konularındandır. Kutsallık algısı ise dini ve manevi tecrübe konusunun çalışma alanlarındandır.
13.Soru
I. Üniversiteyle birlikte girilen yeni bir sosyal çevre
II. Yeni bir arkadaş grubu
III. Ailesinin yaşadığı şehirden uzakta bulunmanın getirdiği serbestlik ortamı
IV. Ataerkil toplumsal cinsiyet anlayışı
V. Modern hayatın dışında kalma
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri ergenlik ve ilk yetişkinlik döneminde kişinin dine olan ilgisinin zayıflama sebepleri arasında yer alır?
Yalnız I |
I, II ve III |
I, II ve V |
I, II, III, IV ve V |
III, IV ve V |
Ergenlik dönemi, özellikle 17-22 yaş arası gencin ailesinden uzaklaştığı bir devredir. Genellikle üniversiteyle birlikte girilen yeni bir sosyal çevre, yeni bir arkadaş grubu ve okulun başka bir şehirde olması durumunda ailesinin yaşadığı şehirden uzakta bulunmanın getirdiği serbestlik ortamı, bu uzaklaşmayı hızlandıran etkenler olabilmektedir. İlk 3 madde bu konuyla ilgiliyken IV. ve V. madde kadınların daha dindar olma sebepleri arasında sayılmaktadır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dindarlığın tanımıdır?
Belli bir dinin inanç ve öğretilerinin belli bir zaman ve şartlarda belli bir kişi, grup ya da toplum tarafından yaşanmasını ifade etmektedir. |
Dinin kendisini değil, insan tecrübesinde ortaya çıkan dinî tezahürleri incelemektir. |
Bireylerin dışında var olan nesnel bir olgudur. |
Doğal dünyanın güçleri ve insanî arzulardan bağımsız, onları aşan ve kendi bağımsız hakikati ile var olan bir Yüce Varlık anlamındadır. |
Tabiatüstü ilahi ve kutsal bir varlık ile ilişkili olan inançların, tasavvurların, tecrübelerin, duyguların, işaretlerin, dilin ve davranışların bütünü olarak tanımlanır. |
Hayata gözlerini açan her insan yavrusu, kendisini bir dinî geleneğin ve kültürün içerisinde bulur. Dinî sözler ve telkinlerle karşılaşır, dinî nesne ve mekânları müşahede eder, dindar kimselerle görüşür ve onlarla iletişim içerisinde hayatını sürdürür. Din hakkında ailesinden, çevresinden çeşitli bilgiler öğrenir; dinî ibadetlerini yerine getiren insanları görür ve zaman zaman bu ibadetlere kendisi de katılır. Sorular sorar, araştırmalar yapar, dinî söz ve kavramları kullanmaya yönelir. Böylece kişisel anlamda dindarlık denilen yaşantı ortaya çıkmaya ve yapılanmaya başlar. O halde dindarlık, belli bir dinin inanç ve öğretilerinin belli bir zaman ve şartlarda belli bir kişi, grup ya da toplum tarafından yaşanmasını ifade etmektedir. Dindarlık hem kişinin bağlı olduğu dine ait inançlar ve değerlerle ilgilenme ve etkinliklerle meşgul olma düzeyi ve hem de bireysel ya da grup düzeyinde bunların yapılaşmış biçimlerini ihtiva eden bir kavramdır.
15.Soru
- İnsanın ihtiyacı olan anlam arzusunu tatmin etmek
- Modern insanı içine düştüğü anlamsızlıktan kurtarmak
- Anlam arzusu engellendiği ve engelin çözümlenmediği durumlarda insan, anlamsızlığa düşer.
- İnsan içine düştüğü anlamsızlıktan ancak anlam arzusuna yeniden işlerlik kazandırmakla
kurtulabilir.
kurtulabilir.
Amacı ve ilkeleri yukarıda belirtilen yaklaşım ve terapi türü aşağıdakilerden hangisidir?
Logoterapi |
Psikoterapi |
Hipnoterapi |
Bilişsel Davranışçı Terapi |
Varoluşçu Terapi |
V.Frankl, modern insanın en büyük sorununu anlam ihtiyaç ve arzusunun
engellenmesinde görür. Logoterapi adını verdiği bir düşünce ve tedavi ekolü
çerçevesinde görüşlerini dile getirmiştir. Logoterapi’nin amacı, bir taraftan
insanın en temel ihtiyacı olan anlam arzusunu tatmin etmek suretiyle
anlamlı bir hayatın teşekkülüne yardımcı olmak, diğer taraftan ise, modern
insanı içine düştüğü çağın hastalığı anlamsızlıktan kurtarmaktır. Logoterapi'ye göre insanda doğuştan var olan anlam arzusu, onu en acımasız ve en korkutucu şartlar altında bile sarılabileceği bir değere, bir amaca veya hedefe yöneltebilir. Ancak, anlam arzusu engellendiği ve engelin çözümlenmediği durumlarda insan, anlamsızlığa düşer. İçine düştüğü anlamsızlıktan ancak anlam arzusuna yeniden işlerlik kazandırmakla
kurtulabilir. Doğru yanıt A'dır.
16.Soru
Yaşlanma ile birlikte dini hayatta kayda değer önemli değişimlerin ortaya çıkmadığını öne süren kuram aşağıdakilerden hangisidir?
Geleneksel kuram
|
Kararlılık kuramı
|
İlgisizlik kuramı
|
Kültürel kuram
|
Eylemsizlik kuramı
|
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dinin diğer ahlak kaynakları (vicdan, toplum, sezgi, akıl vb) arasında daha kuvvetli bir kaynak olarak öne çıkmasının temel sebebi olarak gösterilebilir?
Daha somut ve gerçekçi olması |
Yazılı kaynaklarının bulunması |
Daha akılcı olması |
Daha sıkı ve katı kurallar sunması |
Metafizik motivasyonlarla insanlar üzerinde daha etkili olması |
Dinlerin müntesiplerinde oluşturmaya çalıştıkları sosyal hayat formu, ahlak
kavramıyla yakından ilişkilidir. Bunun içindir ki dinler, ahlakın temel
kaynaklarından biri, hatta en kuvvetli olanıdır. Zira dinler, diğer ahlak
kaynaklarının (vicdan, toplum, sezgi, akıl vb) sahip olmadığı metafizik
motivasyonlarla insanlar üzerinde daha etkili olmaktadır. Doğru cevap E seçeneğidir.
18.Soru
I. Bireyin kişisel eğilimleri
II. Dini kabuller ve dinden beklentiler
III. İnanılan dinin mahiyeti
IV. Dinin toplumsal etkisi
V. Kültürün dine yüklediği anlam
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri cinsiyetle dindarlık arasındaki ilişkiyi etkileyen psiko-sosyal faktörler arasında sayılabilir?
Yalnız V |
I, II, IV ve V |
III, IV ve V |
I, IV ve V |
I, II, III, IV ve V |
Konuyla ilgili araştırmalar incelendiğinde, cinsiyetle dindarlık arasındaki ilişkiye dair bulguların geniş bir yelpaze üzerinde farklılaştığı tespit edilebilir. Doğal olarak bu farklılaşma, psiko-sosyal pek çok faktöre bağlıdır. Bireyin kişisel eğilimleri, dinî kabulleri ve dinden beklentileri; inanılan dinin mahiyeti, dinî mesajların dindardan talepleri, dinin toplumsal etkisi, kültürün dine yüklediği anlam, yaşanılan zaman ve ortamın koşulları vb. faktörler, bu çerçevede ifade edilebilir.
19.Soru
Kadınların erkeklere göre daha dindar olmalarını açıklayan görüşler arasında değildir ?
Psikoanalitik Kuram çerçevesinde erkek çocukların babayı, kız çocukların ise anneyi tercih etmesiyle ilişkilidir. |
Kadınlar, etkilenmeye ve ikna edilebilirliğe daha açık bir tabiattadır. Bu da yine onların ilk yetişme ve sosyalleşme süreçleriyle yakından ilişkilidir. |
Ataerkil toplumsal cinsiyet anlayışı, kızların ve erkeklerin yetiştirilme biçimlerini farklılaştırmaktadır. Bu çerçevede örneğin kızlar itaat ve sorumluluğu, erkekler ise kendine güvenmeyi ve bağımsız olmayı öğrenmektedirler. |
Kadınlara has bazı kişilik özellikleri onları dindar olmaya yöneltmektedir. O¨rneğin, erkeklere nispetle daha az saldırgan, daha fazla çekingen, daha çok itaatka^r, bağımlı ve pasif, daha çok kaygılı, endişeli ve sıkıntılı olmaları; yine, gündelik hayatta maruz kaldıkları stresle başa çıkmada ciddi^ biçimde zorlanmaları, kadınları dine daha fazla yaklaştırmaktadır. |
İlki günahka^rlık duygusuyla ilişkilidir. Bu görüşe göre dinin temel işlevlerinden biri, bu duyguyu hafifletmektir. Kadınlar erkeklere nispetle daha fazla suçluluk ve pişmanlık yaşadıkları için daha fazla dindar olma eğilimi göstermektedirler. |
Bazı araştırmacılar tarafından, kadınların erkeklere göre daha dindar olmalarını açıklayan bazı görüşler dile getirilmiştir. Bunlar şu yedi madde altında toplanmıştır:
-
İlki günahka^rlık duygusuyla ilişkilidir. Bu görüşe göre dinin temel işlevlerinden biri, bu duyguyu hafifletmektir. Kadınlar erkeklere nispetle daha fazla suçluluk ve pişmanlık yaşadıkları için daha fazla dindar olma eğilimi göstermektedirler.
-
Kadınlara has bazı kişilik özellikleri onları dindar olmaya yöneltmektedir. O¨rneğin, erkeklere nispetle daha az saldırgan, daha fazla çekingen, daha çok itaatka^r, bağımlı ve pasif, daha çok kaygılı, endişeli ve sıkıntılı olmaları; yine, gündelik hayatta maruz kaldıkları stresle başa çıkmada ciddi^ biçimde zorlanmaları, kadınları dine daha fazla yaklaştırmaktadır.
-
Ataerkil toplumsal cinsiyet anlayışı, kızların ve erkeklerin yetiştirilme biçimlerini farklılaştırmaktadır. Bu çerçevede örneğin kızlar itaat ve sorumluluğu, erkekler ise kendine güvenmeyi ve bağımsız olmayı öğrenmektedirler. Din, öncelikle yüce bir kudrete ve onun koyduğu kurallara itaati emretmektedir. Bu durumda kadınların eğitim ve sosyalleşme sürecinde öğrendikleri itaat davranışından dolayı, dini^ hayata daha rahat yöneldikleri söylenebilir.
-
Kadınlar, etkilenmeye ve ikna edilebilirliğe daha açık bir tabiattadır. Bu da yine onların ilk yetişme ve sosyalleşme süreçleriyle yakından ilişkilidir. Kadınlar, bu özelliklerinden dolayı dini^ telkine daha açık, dinin öğretilerini kabul etmeye daha yatkın ve dini yaşamaya daha eğilimlidir.
-
Mahrumiyet-tela^fi görüşüne göre kadınlar erkeklere göre kendilerini gerçekleştirme, meslek edinme, ekonomik bağımsızlık ve cinsel hayat başta olmak üzere çeşitli konularda daha fazla hayal kırıklıkları yaşamakta, dolayısıyla kendilerini daha fazla engellenmiş hissetmektedirler. Bu engellenmişlik, onları tela^fi mekanizması işlevi gören dine yönlendirebilmektedir.
-
Modern hayatın dışında kalan kadınların daha dindar olduğunu ileri süren görüştür. Bu durum, özellikle kadının iş hayatında yer alıp almamasına, yani çalışıp çalışmamasına göre dindarlık düzeyinin farklılaştığı anlamına gelmektedir. Henüz kadınlar, erkeklere göre pek çok sektörde yeterince iş bulamamaktadırlar. Dolayısıyla çalışmayan kadınların geleneksel dini^ hayata daha fazla yöneldiği düşünülebilir.
7. Psikoanalitik Kuram çerçevesinde erkek çocukların anneyi, kız çocukların ise babayı tercih etmesiyle ilişkilidir. Eğer Tanrı, baba figürü olarak yansıtılırsa, gelişme döneminde babayı daha fazla tercih eden kız çocukların, gerçek babadan sembolik babaya, yani T anrı’ ya geçiş yapmaları daha kolay olmaktadır. Diğer bir ifadeyle söz konusu süreç, onları Tanrı’ya inanmada daha avantajlı bir hale getirmektedir. Doğru cevap A'dır.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi din psikolojisinin konuları arasında yer almaz?
Bireyin ruhsal yaşayış ve davranışları içerisinde dini nitelikli olguları ele alıp araştırır. |
Dindar ya da olumlu ya da olumsuz bir şekilde din ile bir bağı bulunan insanı psikolojik bakımdan anlama çabası vardır. |
Dinin gerçek kaynağı ve özü, dini kavram ve değerlerin nihai hakikati gibi konularda hüküm yürütmek |
Dinin ve ya dine karşı olan anlatı ve söylemlerin karşısında bireyin ortaya koyduğu olumlu veya olumsuz öznel tutumları araştırır. |
Dindarlığın çok çeşitli şekillerde ortaya çıkışı, gelişimi, yapılanması, değişim ve dönüşümleri açısından araştırır. |
Dinin gerçek kaynağı ve özü, dinî kavram ve değerlerin nihai hakikati gibi konularda hüküm yürütmek din psikologlarının araştırma konuları arasında değildir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ